Jezus Christus/Namen en titels van Jezus Christus

• Jezus komt via het Latijnse Jesus van het Griekse Ἰησοῦς (Jesoes), hetgeen een verbastering is van het Hebreeuwse ישוע (’Jesjoea’), wat betekent „JHWH is redding” of „JHWH redt”.
• Christus Traditioneel hanteren rooms-katholieken en hervormden voor het woord Christus meestal de op het Latijn gebaseerde uitspraak Kristus, terwijl gereformeerden meestal de op een mix van Grieks en Latijn gebaseerde uitspraak gebruiken waarbij de chr wordt uitgesproken zoals de chr in b.v. schrikken. In evangelische kringen komen beide uitspraken voor, hoewel de hervormde/Rooms-katholieke versie er wel het meest gebruikelijk lijkt te zijn. Ook anderen lijken zich overwegend bij de Rooms-katholieke en hervormde uitspraaktraditie aan te sluiten.</ref> komt via het Latijn van het Griekse Χριστός (’Christos’), hetgeen ’gezalfde’ betekent.
• Messias komt via het Latijn van het Griekse Μεσσίας (’Messias’), hetgeen een verbastering is van het Hebreeuwse משיח (’masjiach’), wat eveneens ’gezalfde’ betekent.

Oorsprong van de naam

De naam Jezus is via het Grieks afgeleid van het Hebreeuwse Jehosjoea of het Hebreeuws-Aramese Jesjoea. De betekenis is ’JHWH is redding’.

Deze namen en-/of benamingen zijn in omloop voor Jezus:

In de Bijbel

• Jezus
• Jezus van Nazareth — volgens sommigen naar aanleiding van het dorp in Galilea waar hij vandaan zou komen
• Jezus de Nazarener
• Jezus, zoon van Jozef — gereconstrueerde naam volgens joodse conventies van toentertijd en dus wellicht zijn originele aanspreeknaam: Jesjoea ben Josef (Hebreeuws)
• Jezus, zoon van Maria
• Jezus, heiland — Jezus als redder van de mensheid (18e-eeuwse Moravische aanduiding)
• (de) Christus — uit het Grieks: Gezalfde, waarbij men zijn betekenis volgens de christelijke visie op het oog heeft
• Messias — van het Hebreeuwse woord masjiach, Gezalfde, het waarbij men zijn betekenis volgens de christelijke visie op de verzoeningsleer op het oog heeft
• Het Woord, (De Logos) — (uit de woorden van Johannes 1:1

De titel Christus is de vernederlandste weergave van het Griekse woord Χριστός (Christos), dat de Griekse vertaling van het Hebreeuwse masjie’ach (gezalfde) is. In het Nederlands wordt ook vaak de Griekse verbastering Messias gebruikt. Het woord gezalfde wordt in de joodse traditie gebruikt voor koningen, priesters en profeten, en er was de verwachting van de komst van „Gods gezalfde”, die het joodse volk verlossen zou van de Romeinse overheersing. Volgens christenen heeft Jezus zelf verklaard de Messias te zijn toen hij na zijn arrestatie werd voorgeleid voor het joods hooggerechtshof, het Sanhedrin. Ze beroepen zich daarbij op Marcus, hoofdstuk 14. Jezus staat daarom onder christenen bekend als Jezus Christus of Jezus Messias, daarmee aanduidend dat hij de gezalfde van God zou zijn. Volgens bepaalde historici is de messiasgedachte vooral een constructie van na zijn dood die door zijn volgelingen is opgesteld. Volgens de moderne exegese is er zelfs geen aanleiding om aan te nemen dat hij ooit heeft beweerd Zoon van God te zijn.

Jezus (’God zal redden’) was een veel voorkomende naam, denk aan de vele bezettingen die het Joodse volk te verduren had in die tijd. Sommige critici menen dat de bijbelse Jezus een verzameling bevat van diverse Jezussen, die allen vrijheidsstrijder waren, elk op een verschillende manier. Zo zou Jezus bijvoorbeeld zijn verward met Jesjoe ben Pandira, die ongeveer honderd jaar eerder leefde en op de vooravond van Pesach zou zijn gestenigd en opgehangen. Dit verschijnsel van het toeschrijven van gebeurtenissen of avonturen van vele personen aan één persoon of held heet in de literatuurwetenschap epische verdichting. Wel is zeker dat Jezus een veel voorkomende naam was in die tijd.

In de Koran

• Isa — Arabische naam, zoals deze voorkomt in de Koran
• Isa, de zoon van Maryam — gangbare aanduiding in de Koran
• Zijn Woord — volgens de Koran wierp God Zijn Woord op Maryam (soera De Vrouwen 171)
• Masih — titel in de Koran voor Jezus, afgeleid van Messias
• (een) Geest van Hem — aanduiding in de Koran (soera De Vrouwen 171)