Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Bluegrass
Bluegrass is een muzieksoort waarvan de naam voor het eerst wordt gebruikt sinds het eind van de jaren 50. De grondlegger van deze stijl, de Amerikaan Bill Monroe, noemde zijn band ‘The Blue Grass Boys’ naar zijn geboortestaat Kentucky, waarvan de bijnaam The Blue Grass State luidt.
Bluegrass is de voortzetting van de oude stringbandmuziek die zijn roots zowel in de Europese als de Afro-Amerikaanse tradities heeft. Als één van de weinige soorten folkmuziek heeft bluegrass een jazz-achtige structuur: één instrument speelt een solo, terwijl de andere alle hun specifieke taak in de begeleiding vervullen. De solo gaat vervolgens over van het ene instrument op het andere. Minstens zo belangrijk voor de definitie van het genre is de zang: de lead - vaak ongewoon hoog - de twee-, drie- of vierstemmige harmonieën, niet als een ‘achtergrondkoortje’, maar als een klank waarin de stemmen versmelten tot een geheel.
De eerste bluegrass werd vastgelegd op 16 september 1946 met als essentieel onderdeel de vijfsnarige banjo van Earl Scruggs, die met zijn virtuoze, zelfontwikkelde stijl de kroon op het werk van Monroe zette. In eerste instantie was Monroe helemaal niet blij toen anderen ‘zijn’ muziek gingen naspelen, maar uiteindelijk werd ook hem duidelijk dat hij de grondlegger was van een nieuwe muziekstijl.
Inmiddels zijn er vele soorten bluegrass, van zeer traditioneel en nauwelijks afwijkend van het geluid uit de jaren veertig, tot progressief, met uiterst complexe arrangementen die nog het meest aan moderne jazz doen denken. In het gebied daartussenin zijn vele groepen actief, van recreatieve muzikanten tot fullprofs, waardoor de muziek zichzelf, binnen een zeer herkenbare stijl, steeds vernieuwt.
Instrumenten
Naast de zang, het fundament van bluegrass, worden de volgende instrumenten gebruikt:
- mandoline
- 5-snarige banjo
- Dreadnought gitaar
- Viool
- Contrabas
- Dobro of Resonator gitaar
Typische bluegrass is altijd akoestisch. Er wordt hooguit gebruik gemaakt van microfoons om het geluid te versterken en van een elektrische basgitaar als een echte contrabas niet beschikbaar is.
Bluegrass in Nederland
Nederland kent een kleine, maar actieve club bluegrassliefhebbers. Een van de eerste Nederlands bands was de Dutch Bluegrass Boys uit Eindhoven. In Amsterdam opereerden de Smoky Mountain Rangers en in Leiden waren de Bluegrass Clodhoppers actief. Later meldden zich de Country Ramblers uit Kampen en in hun voetsporen de band Groundspeed. Ook, de van oorsprong countryband, Relaxation speelde bluegrass.
De eerste Nederlandse band die in het Amerikaanse magazine Bluegrass Unlimited (september 1983) een eervolle vermelding kreeg vanwege hun album Stony Man Mountain was Jerrycan. Leadzanger Theo Lissenberg (algemeen beschouwd als de beste bluegrasszanger van Europa) schitterde later nog in 4 Wheel Drive. Deze band speelde in 2002, na hun uitverkiezing tot Europese bluegrassgroep van het jaar, als eerste Nederlandse band op de IBMA-conventie in de USA. Als laatste project speelde hij in het trio Skyland.
Een paar keer per jaar wordt er op verschillende plaatsen in het land een 'Picking Party' georganiseerd, waar de (amateur)muzikanten elkaar ontmoeten, jammen en vooral plezier hebben. Een paar bekende zijn Anual picking party in Leiden, Northern Picking in Valtermond en de Castle Picking Party in Groningen. Op deze dagen worden soms ook andere, verwante muziekstijlen ten gehore gebracht, zoals Old-Time, singer-songwriter, etc.
Het grootste festival in Nederland, meteen ook het belangrijkste (driedaagse) bluegrassfestival in Europa, is de European World of Bluegrass het EWOB.
Artiesten
Nederlandse artiesten
Nederlands bands
- Blue Dew
- The Outbound Scallywag Carnival: oldtime stringband met bluegrass en gospels, maar ook moderner (eigen) werk.
- 4 Wheel Drive
Films over bluegrass muziek
- O Brother, Where Art Thou?
- That High Lonesome Sound
- De scène dueling banjos in de film Deliverance
Geluidsfragment
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Bluegrass music op Wikimedia Commons.