Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Chemisch element
Chemisch element (vaak kortweg element) heeft twee betekenissen, zie iupac, chemical element:
- atoomsoort
- enkelvoudige stof
Atoomsoort
Chemisch element in de betekenis van atoomsoort: alle atomen met hetzelfde aantal protonen in de atoomkern, dus met hetzelfde atoomnummer Z. Het getal Z bepaalt de plaats van het element in het periodiek systeem (der Elementen). Zo bezitten bijvoorbeeld alle atomen die tot het element koolstof behoren 6 protonen in de kern, en behoren alle atomen met 92 protonen in de kern tot het element uranium.
Atomen die tot een zelfde element behoren kunnen wel een verschillend aantal neutronen hebben. Men spreek dan van isotopen. De naam isotoop komt van het Griekse iso = gelijk en topos = plaats, hiermee wordt bedoeld dat isotopen dezelfde plaats in het periodiek systeem innemen. Isotopen van eenzelfde element hebben een verschillend aantal neutronen in de kern en daardoor een verschillend massagetal. De chemische eigenschappen van een element worden vrijwel geheel bepaald door het aantal protonen in de atoomkern.
In het periodiek systeem (der Elementen) zijn de elementen naar oplopend atoomnummer Z geordend en onderverdeeld in groepen met overeenkomstige eigenschappen en perioden. Het Periodiek Systeem werd in 1869 door de Rus Dmitri Mendelejev bedacht, een prestatie van formaat, omdat toen nog veel elementen niet ontdekt of slecht onderzocht waren. Het periodiek systeem maakte het mogelijk om van deze nog onbekende elementen veel eigenschappen te voorspellen.
Men denkt dat alle in de natuur voorkomende stabiele atomen inmiddels bekend zijn. Elementen met atoomnummers hoger dan 92 (uranium) zijn in de natuur niet gevonden maar wel synthetisch gemaakt. Wanneer een nieuw element voor het eerst kunstmatig gecreëerd wordt, dient dit element een officiële naam te krijgen. Er is een internationale organisatie, de International Union of Pure and Applied Chemistry (IUPAC) (Nederlands: Internationale Unie voor Zuivere en Toegepaste Chemie), die hierover beslist. Deze instantie neemt meestal de naam over die de ontdekker voorgesteld heeft. Soms leidt dit tot controverses, omdat meerdere personen of groepen de ontdekking of synthese voor zich opeisen. Om deze reden heeft het lang geduurd voordat de elementen met een atoomnummer van 104 of hoger een naam kregen. Elk element krijgt ook een uniek symbool, dat uit één of twee letters bestaat, de eerste altijd een hoofdletter, de tweede nooit. Vaak is dit symbool een afkorting van de Latijnse benaming. Vooral de elementen die al lange tijd bekend zijn hebben in verschillende talen uiteenlopende namen. Het internationale symbool voorkomt dan verwarring.
Enkelvoudige stof
Een enkelvoudige stof, of niet-ontleedbare stof, is een zuivere stof die is opgebouwd uit slechts één chemisch element.
 Zie Enkelvoudige stof voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Elementen op alfabetische volgorde
 |
|---|
|
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
O
P
R
S
T
U
V
W
X
Y
Z
|
|---|
|
A • B • C • D • E • F • G • H • I • J • K • L • M • N • O • P • Q • R • S • T • U • V • W • Y • Z |
Zie ook
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Chemisch element op Wikimedia Commons.
| Chemische elementen en isotopen |
|---|
|
Periodiek systeem: Standaard · Alternatief · Elektronenconfiguratie |