Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Teun de Eierboer
Teun de Eierboer is een beeldje op de Antwerpse Eiermarkt. Op de arduinen zuil waarop het beeld staat, staat als wapenschild een medaillon met drie eieren en het opschrift:
Ik ben Teun
de Eierboer
ook genaamd
Teun Koekeloer
alle grieven van
het volk kozen
mij als goede
tolk
Anno 1667
Teun wordt voorgesteld als een zeventiende-eeuwse boer met een hoge hoed en een mand met eieren. Het beeld van Teun de Eierboer stond vroeger op een pompzuil. De inwoners van de stad Antwerpen hadden de gewoonte om aan deze zuil allerlei pamfletten te hangen met meestal kritische commentaren op het politieke reilen en zeilen in en rond de stad. Deze werden dan door omstaande kijklustigen hardop voorgelezen. Volgens de bewaard gebleven pamfletten gaf Teun onder andere commentaar op de terugkeer van de schilderijen die door de Fransen in 1794 waren meegenomen, op de Rubensfeesten van 1840, en de Ommegang.[1]
Het gebruik om pamfletten te hangen bij een beeld bestond ook in andere steden; in Rome was het bekendste ’sprekende beeld’ Pasquino.
Het originele beeld, dat kleurrijk beschilderd was, zou rond 1683 (en niet in 1667 zoals de tekst erop aangeeft) gemaakt zijn, waarschijnlijk door Pieter Scheemaeckers (Antwerpen, 1640 – Arendonk, 1714).
In 1852 werd het beeld, dat een tijd van zijn plaats verwijderd werd, na protest van de buurtbewoners teruggezet.
Later werd het opnieuw verwijderd en ondergebracht in het Steen. Het schepencollege besloot in 1909 in de plaats van het oorspronkelijke beeld een replica te laten maken door de beeldhouwer Jan Baptist Kerckx.[2] Toen de Eiermarkt in 1930 verbreed werd richting Groenplaats, werd het beeld wat verplaatst.
Vanuit het Steen verhuisde het originele beeld naar het MAS.
In de omgeving stond vroeger ook een beeld van Lijn de Melkboerin, dat verloren is gegaan. Zij werd voorgesteld met een melkkan op het hoofd, een spannend bovenkleed met wapperende rok en schort.
Literatuur
- Ger Schmook, Hoe Teun den Eyerboer in 1815 sprak tot de burgers van Antwerpen, of Het aandeel van de Rubens-viering in de wording van het Vlaamse bewustzijn, Antwerpen 1942.
Weblinks
- Website Teun de Eierboer (gearchiveerde versie uit 2011)
- Eiermarkt in de Inventaris Onroerend Erfgoed
Noten en bronverwijzingen
- º Joos Florquin, Ten huize van . . . (18): interview met Ger Schmook, een vroegere directeur van het AMVC — Het Letterenhuis. Ger Schmook vermeldt (blz. 48) dat hij een kaft met pamfletten vond die handelden over de schilderijen die de Fransen in 1794 hadden meegenomen. Deze kaft bevindt zich in het archief van het Letterenhuis te Antwerpen: ’Teun de Eierboer’.
- º Statues Hither & Dither: Teun de Eierboer op vanderkrogt.net, geraadpleegd op 2 april 2012
