Bezwaarprocedure

De bezwaarprocedure is het eerste rechtsmiddel dat een belanghebbende ter beschikking staat in een bestuursrechtelijke procedure.

Wanneer hij het niet eens is met een besluit van een bestuursorgaan, kan hij een schriftelijke klacht indienen bij hetzelfde bestuursorgaan. Dit orgaan zal dan onderzoeken of het zijn beslissing zal herzien.

Voorbeelden hiervan zijn:

• Een bezwaarschrift bij de belastingdienst tegen een te hoge aanslag;
• Bezwaar tegen een besluit van de gemeente om het parkje in de buurt te bebouwen;
• Een bezwaarschrift tegen het niet toekennen van studiefinanciering door de Informatie Beheer Groep;
• Bezwaar tegen een korting op de WW-uitkering van het UWV.

Bezwaar moet meestal geschieden binnen zes weken. In principe heeft het bestuursorgaan vervolgens 6 weken de tijd om te antwoorden.

Een bezwaarschrift moet duidelijk gemotiveerd zijn. In concreto betekent dit dat het moet vermelden:

• Naam, adres, etc. van de belanghebbende;
• De beslissing waar de belanghebbende bezwaar tegen maakt;
• Waarom de belanghebbende er bezwaar tegen maakt.

Het bestuursorgaan zal toetsen of de persoon die beweert belanghebbende te zijn dit ook is, en zal vervolgens de beslissing volledig heroverwegen, dus ook toetsen aan de doelmatigheid (oftewel de eigen voorschriften). In een later stadium kan de rechter de doelmatigheid niet meer toetsen, alleen nog de rechtmatigheid van de beslissing. In veel gevallen betreft het een administratieve fout, en wordt het bezwaarschrift toegewezen. In een klein aantal gevallen kan de belanghebbende zijn of haar belang niet aantonen, of wordt dit onvoldoende geacht. Het bezwaar is dan niet-ontvankelijk. In sommige gevallen zal het bestuursorgaan aan de doelmatigheid toetsen, en tot de conclusie komen dat het besluit terecht is genomen. Het bezwaarschrift zal dan worden afgewezen.

De belanghebbende heeft dan in principe zes weken de tijd om zijn zaak aanhangig te maken bij de bestuurskamer van de rechtbank, waarna men ten slotte in hoger beroep kan bij de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State. Dit geldt niet voor alle zaken. Belastingrecht, arbeidsrecht, en sociale zekerheid kennen bijvoorbeeld hun eigen beroepsinstellingen.

Bezwaren in het dagelijks leven

In het dagelijks leven hebben mensen wel eens meningsverschillen en zo kunnen ze ook bezwaren hebben tegen activiteiten of plannen, die 'anderen' bedacht hebben, of ten uitvoer willen brengen. Dat kan iets zijn dat 'direct effect' of 'invloed' heeft, zoals bij een plan om een 'te hoge' bebouwing achter het huis (aan) te bouwen. Ouders kunnen er bezwaar tegen hebben dat hun zeilende dochter van dertien twee jaar lang de wereld om wil varen. Echter kan iemand eenvoudigweg er ook bezwaren tegen hebben vlees te eten, zoals vegetariërs doen. Veelal worden alledaagse bezwaren gewoon opgelost middels de normale communicatie, waarbij luisteren, het proberen te begrijpen van de ander, eventueel toegevelijk zijn, danwel de eigen argumenten beheerst duidelijk te maken. Het is meestal de kunst om de zelfbeheersing te behouden, wat vaak het verdere verloop van de 'communicatie' verbetert.