Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Meeuwachtigen
| Meeuwachtigen | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Meeuw (Larus ridibundus) | |||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||
| |||||||||
| Familie | |||||||||
| Laridae Vigors, 1825 |
Meeuwen zijn zeevogels binnen de familie laridae uit de orde steltloperachtigen (Charadriiformes) van ongeveer 120 soorten. Het zijn over het algemeen vrij grote vogels, meestal grijs of wit, vaak met zwarte tekeningen op kop en snavel. Ze hebben een typische schelle, krijsende roep. De snavel is stevig en vrij lang, de poten zijn voorzien van zwemvliezen. Soorten meeuwen variëren in formaat van de dwergmeeuw (120 g en 29 cm) tot de grote mantelmeeuw (1,75 kg en 76 cm).
Biologie en gedrag
De meeste meeuwen, met name de soorten uit het geslacht Larus, zijn carnivoor en ze eten zowel aas als levende prooien. De prooidieren bestaan meestal uit krabben en visjes. Met uitzondering van de drieteenmeeuwen zijn meeuwen vogels van de kust en het binnenland die zelden ver op zee of in bossen te vinden zullen zijn. De grotere soorten krijgen na vier jaar hun adulte verenkleed, bij de kleinere soorten is dit over het algemeen na twee jaar al het geval. De grootste soorten hebben een bijzonder hoge levensverwachting, er is een geval bekend van een zilvermeeuw die 49 jaar werd.
Meeuwen broeden in grote, drukke en lawaaierige kolonies. Ze leggen twee of drie gespikkelde eieren in een nest gemaakt van plantaardig materiaal. De jongen zijn nestvlieders; ze worden geboren bedekt met donker gevlekt dons en ze kunnen direct lopen.
Meeuwen (met name de grotere soorten) zijn vernuftige, nieuwsgierige en intelligente vogels, ze spreiden complexe communicatiemethodes ten toon en hebben ver ontwikkelde sociale structuren. Zo is in veel meeuwenkolonies defensief pestgedrag waar te nemen, waarmee potentiële vijanden op afstand worden gehouden. Sommige soorten, zoals de zilvermeeuw, hebben vaardigheden ontwikkeld om gereedschap te kunnen gebruiken. Veel soorten hebben zich op succesvolle wijze aangepast aan het menselijke milieu en zijn nu zeer algemeen in bewoonde gebieden. Andere soorten verkrijgen hun voedsel door middel van kleptoparasitisme.
Taxonomie
De taxonomie van meeuwen is erg ingewikkeld vanwege hun grote verspreidingsgebied en de veel voorkomende hybridisatie die leidt tot grote genetische spreiding binnen soorten. Sommige soorten werden wel als ringsoort beschouwd, maar recent onderzoek trekt die hypothese in twijfel.[1] Tot voor kort werden de meeste soorten meeuwen bij het geslacht Larus ingedeeld, maar aan de hand van onderzoek aan mitochondriaal DNA is gebleken dat die indeling polyfyletisch is. Aangezien men binnen de hedendaagse taxononie zoveel mogelijk naar monofyletische taxa streeft, zijn de geslachten Ichthyaetus, Chroicocephalus, Leucophaeus, en Hydrocoloeus heropgericht.[2]
Hybridisatie tussen meeuwensoorten is een vrij algemeen verschijnsel, hoewel de frequentie afhangt van de specefiek betrokken soorten. Mede hierdoor is met name de taxonomie van de grote meeuwen uit het geslacht Larus zeer complex en er wordt ook wel aangenomen dat hybridisatie een rol kan hebben gespeeld bij de vorming van de diverse soorten.
In het dagelijks taalgebruik worden diverse meeuwensoorten ook wel aangeduid als 'zeemeeuw'. Deze term kan door de leek worden aangewend om een bepaalde algemene soort aan te duiden, maar heeft geen taxonomische status. In België en Nederland worden de kokmeeuw, zilvermeeuw of stormmeeuw het regelmatigst van deze naam voorzien, aangezien die het meest algemeen zijn.
Soorten
- Geslacht: Larus
- Zilvermeeuw (Larus argentatus)
- Armeense meeuw (Larus armenicus)
- Simeonsmeeuw (Larus belcheri)
- Pontische meeuw (Larus cachinnans)
- Prairie-meeuw (Larus californicus)
- Stormmeeuw (Larus canus)
- Sachalinmeeuw (Larus crassirostris)
- Ringsnavelmeeuw (Larus delawarensis)
- Kelpmeeuw (Larus dominicanus)
- Kleine mantelmeeuw (Larus fuscus)
- Beringmeeuw (Larus glaucescens)
- Kleine burgemeester (Larus glaucoides)
- Heermanns meeuw (Larus heermanni)
- Grote burgemeester (Larus hyperboreus)
- Mexicaanse meeuw (Larus livens)
- Grote mantelmeeuw (Larus marinus)
- Geelpootmeeuw (Larus michahellis)
- Californische meeuw (Larus occidentalis)
- Diksnavelmeeuw (Larus pacificus)
- Kamtsjatka-meeuw (Larus schistisagus)
- Amerikaanse zilvermeeuw (Larus smithsonianus)
- Geslacht: Ichthyaetus
- Geslacht: Leucophaeus
- Geslacht: Chroicocephalus
- Witkopmeeuw (Chroicocephalus novaehollandiae)
- Hartlaubs meeuw (Chroicocephalus hartlaubii)
- Patagonische kokmeeuw (Chroicocephalus maculipennis)
- Grijskopmeeuw (Chroicocephalus cirrocephalus)
- Andesmeeuw (Chroicocephalus serranus)
- Zwartsnavelmeeuw (Chroicocephalus bulleri)
- Bruinkopmeeuw (Chroicocephalus brunnicephalus)
- Kokmeeuw (Chroicocephalus ridibundus)
- Dunbekmeeuw (Chroicocephalus genei)
- Kleine kokmeeuw (Chroicocephalus philadelphia)
- Geslacht: Saundersilarus
- Geslacht: Hydrocoloeus
- Geslacht: Pagophila
- Geslacht: Rhodostethia
- Geslacht: Rissa
- Geslacht: Xema
- Geslacht: Creagrus
Referenties
- º Liebers, Dorit; de Knijff, Peter & Helbig, Andreas J. (2004): The herring gull complex is not a ring species. Proc. Roy. Soc. B 271(1542): 893-901. volledig PDF-artikelelektronische bijlage
- º Pons J.-M. ; Hassanin A. ; Crochet P.-A.(2005) Phylogenetic relationships within the Laridae (Charadriiformes: Aves) inferred from mitochondrial markers. Molecular phylogenetics and evolution 37(3):686-699.,
Vrije mediabestanden over Larus op Wikimedia Commons