Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Strafbaarheid van mensenhandel
Strafbaarheid van handelingen die vallen onder Nederlandse definities van ‘vrouwenhandel’ of ‘mensenhandel’ tot 2000 verschilt per land. Vanaf het jaar 2000 lopen nieuw geïntroduceerde betekenissen van termen, verwant aan ‘mensenhandel’, internationaal sterk uiteen.
Alle werven of bemiddelen van prostituees/-és
Nederland
Volgens Wetboek van Strafrecht, artikel 273f[1], is – als men de tekst letterlijk neemt – ieder werven of bemiddelen voor werk als prostituee/-é strafbaar. Zie voor een andere interpretatie, en voor de historische ontwikkeling, Strafbaarheid van mensenhandel, chronologisch.
Overige landen
In Duitsland is werven of bemiddelen van prostituees/-és in zijn algemeenheid nu niet verboden. Zie verder ‘Mensenhandel’ in Duitsland. In Frankrijk is sinds 1946 een persoon werven of bemiddelen tot prostitutie strafbaar. Zie verder ‘Mensenhandel’ in Frankrijk.
In 1949 nam de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties een resolutie[2] aan die werven van prostituees/-és strafbaar stelt als Traffic in persons. In januari 2009 hadden 95 van de 192 lidstaten van de VN deze resolutie geratificieerd waaronder België, Frankrijk, Spanje, Italië, Denemarken, Noorwegen en Finland. Niet geratificeerd hebben onder andere Nederland, Duitsland, Groot-Brittannië, Oostenrijk, Zwitserland, Zweden en de VS.
In Oostenrijk is zeker sinds 1975 ‘iemand tot prostitutie brengen’ strafbaar. Zie verder ‘Mensenhandel’ in Oostenrijk. In Engeland en Wales was tussen 1885 en 2003 werven van een vrouw als prostituee strafbaar. Sinds 2003 is werven van een persoon tot prostitutie alleen strafbaar als dit gebeurt in de verwachting dat men zelf, of een derde, daaruit winst behaalt. Zie verder ‘Mensenhandel’ in het Verenigd Koninkrijk. In de VS lijkt werven voor prostitutie over het algemeen verboden; zie ‘Mensenhandel’ in de Verenigde Staten.
Werven minderjarige prostituees/-és
Nederland
Sinds 1911 is ieder werven van een minderjarige vrouw strafbaar (sinds 1811 als het ‘als gewoonte’ gebeurt), sinds 1927 ook van een minderjarige man. Zie voor details strafbaarheid ‘mensenhandel’ chronologisch.
Overige landen
In 1910 sluiten België, Brazilië, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Hongarije, Ierland, Italië, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Rusland, Spanje en Zweden een verdrag[3] om het aanwerven, africhten of ontvoeren van een minderjarige vrouw voor losbandigheid, strafbaar te stellen als ‘la traite des blanches’. De decennia daarna betuigt nog een groot aantal landen zijn bijval aan dit verdrag[4].
In Frankrijk is sinds 1946 werven van minderjarigen voor prostitutie verboden; sinds 1811 was dat al verboden als het ‘als gewoonte’ gebeurde. Zie voor details ‘Mensenhandel’ in Frankrijk. In Duitsland is sinds 1973 werven van minderjarigen verboden; sinds 1872 was dat al verboden als het ‘als gewoonte of uit eigenbelang’, of met misleiding, of door ouders, opvoeders etcetera gebeurde. Zie verder ‘Mensenhandel’ in Duitsland. In Engeland wás sinds 1885 ieder werven van een minderjarige vrouw strafbaar; sinds 2003 is echter alleen werven van een vrouw óf man in de verwachting daar zelf beter van te worden strafbaar. Zie verder ‘Mensenhandel’ in het Verenigd Koninkrijk.
In Oostenrijk is de situatie, door subtiele woordkeuzes, moeilijk in te schatten. Zie voor de details ‘Mensenhandel’ in Oostenrijk. Over de Verenigde Staten zijn gegevens moeilijk te vinden, maar vermoedelijk is ieder werven vrij algemeen verboden. Zie verder ‘Mensenhandel’ in de Verenigde Staten.
Werven prostituees/-és voor ander land
Nederland
Sinds 1911 is ieder aanwerven van een vrouw voor prostitutie in een ander land verboden, sinds 1927 ook minderjarige mannen, sinds 1995 ook meerderjarige mannen. Zie voor details strafbaarheid ‘mensenhandel’ chronologisch.
Overige landen
In Duitsland is werven voor prostitutie in een ander land in zijn algemeenheid niet verboden. Zie verder ‘Mensenhandel’ in Duitsland. In Engeland en Wales is sinds 2003 werven voor prostitutie in een ander land in zijn algemeenheid niet langer strafbaar. Zie voor details ‘Mensenhandel’ in het Verenigd Koninkrijk. In de V.S. is lijkt sinds 1910 werven voor prostitutie in een andere staat, dus ook in een andere deelstaat van de V.S., strafbaar. Zie voor details ‘Mensenhandel’ in de Verenigde Staten.
In 1933 sluiten Albanië, België, Bulgarije, Chili, Duitsland, Frankrijk, Gdansk, Griekenland, Hongarije, Joegoslavië, Letland, Litouwen, Monaco, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Panama, Polen, Portugal, Spanje, Taiwan, Tsjecho-Slowakije, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland een verdrag[5] dat aanwerven, africhten of ontvoeren van een meerderjarige vrouw voor losbandigheid in een ander land strafbaar stelt als ’la traite des femmes majeures / traffic in women of full age’; dit als aanvulling op hun eerdere verdrag om zulk aanwerven van minderjarige vrouwen te verbieden (zie eerdere paragraaf in dit artikel).
In Frankrijk is sinds 1946 werven voor prostitutie in een ander land strafbaar. Zie verder ‘Mensenhandel’ in Frankrijk. In Oostenrijk is zeker sinds 1975 een persoon werven voor prostitutie in een land, waar die persoon zich gewoonlijk niet bevindt en waarvan die persoon ook niet de nationaliteit bezit, strafbaar. Zie verder ‘Mensenhandel’ in Oostenrijk.
Door misleiding of met dwang tot prostitutie brengen
Nederland
Sinds 1911 is vrouwen door misleiding of met dwang tot prostitutie brengen strafbaar, sinds 1927 minderjarige mannen, sinds 1995 meerderjarige mannen. Zie voor details strafbaarheid ‘mensenhandel’ chronologisch.
Overige landen
In Engeland en Wales is met misleiding of dwang tot prostitutie brengen alleen strafbaar als dit gebeurt in de verwachting dat men zelf, of een derde, daaruit winst behaalt. Zie verder ‘Mensenhandel’ in het Verenigd Koninkrijk. In Duitsland is al sinds 1872 met misleiding iemand tot prostitutie brengen strafbaar; sinds 1973 is met geweld of bedreiging iemand tot prostitutie brengen strafbaar – dit was sinds 1872 al strafbaar als het bovendien ‘als gewoonte of uit eigenbelang’ gebeurde. Zie voor details ‘Mensenhandel’ in Duitsland. In de VS lijkt met misleiding of dwang tot prostitutie brengen over het algemeen verboden; zie ‘Mensenhandel’ in de Verenigde Staten.
In 1910 sluiten België, Brazilië, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Hongarije, Ierland, Italië, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Rusland, Spanje en Zweden een verdrag[3] om het door bedrog of met dwang aanwerven, africhten of ontvoeren van een vrouw voor losbandigheid, strafbaar te stellen als ‘la traite des blanches’. De decennia daarna betuigt nog een groot aantal landen zijn bijval aan dit verdrag[4].
In Frankrijk is sinds 1946 door misleiding of met dwang een persoon tot prostitutie brengen strafbaar. Zie verder ‘Mensenhandel’ in Frankrijk. In Oostenrijk is zeker sinds 1975 ‘iemand tot prostitutie brengen’ strafbaar; sinds 2004 is ook strafbaar een persoon intimideren om uit de prostitutie van die persoon een duurzaam inkomen te verkrijgen. Zie voor details ‘Mensenhandel’ in Oostenrijk.
‘Mensenhandel’ na 2000
Na het jaar 2000 ontstaan in diverse landen wetsartikelen onder titels die verwant zijn aan ‘mensenhandel’. Daarbij blijkt bijna ieder land aan die titel een andere betekenis te geven. Vanwege de uitgebreidheid van deze wetsartikelen, en de soms subtiele verschillen tussen de definities van de verschillende landen, zij verwezen naar de gedetailleerde artikelen ‘Mensenhandel’ in Duitsland, ‘Mensenhandel’ in Oostenrijk, ‘Mensenhandel’ in Frankrijk, ‘Mensenhandel’ in de Verenigde Staten, ‘Mensenhandel’ in het Verenigd Koninkrijk en onderstaande paragraaf betreffende Nederland.
Chronologisch (Nederland)
De strafbaarheid van 'mensenhandel' in Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk, Engeland en de Verenigde Staten wordt chronologisch behandeld in de aparte artikelen. Hieronder volgt de chronologische ontwikkeling van die strafbaarheid in Nederland.
1811 tot 1910
1811, Code pénal artikel 334: strafbaar is om als gewoonte de losbandigheid of de prostitutie of de corruptie van jeugd onder de 21 jaar uit te lokken, te bevorderen of te faciliteren[6].
1886, Wetboek van Strafrecht (ter vervanging van Code pénal) artikel 250 [koppelarij]: strafbaar is om uit winstbejag of als gewoonte, of in de hoedanigheid van ouder of (toeziend) voogd, de ontucht van een minderjarige te bevorderen[7].
1911 tot 1994
1911, WvS artikel 250ter [vrouwenhandel]: werven of bemiddelen van een vrouw tot werk als prostituee, ongeacht de mate van vrijwilligheid of onvrijwilligheid van die vrouw, is strafbaar - met maximaal vijf jaar cel[8]. Artikel 250 wordt aangescherpt: het bevorderen van ontucht van een minderjarige is nu sowieso strafbaar[9].
1927: WvS art. 250ter wordt zodanig gewijzigd dat ook werven/bemiddelen van mannen onder de 21 jaar voor prostitutie strafbaar is[10].
1995
WvS art 250ter wordt herschreven en nu getiteld [mensenhandel]. Gaat men uit van de strekking van de parlementaire debatten voorafgaande aan deze wijziging (zie Wetswijziging werving en bemiddeling prostituees 1995) dan lijkt het nieuwe wetsartikel te bedoelen om drie zaken strafbaar te stellen - met maximaal 6 à 10 jaar cel: (a) door geweld of misleiding iemand tot prostitutie brengen[11]; (b) iemand jonger dan achttien jaar tot prostitutie brengen[12]; (c) iemand aanwerven voor prostitutie in een ander land[13]. Neemt men echter de wetstekst letterlijk, dan stelt hij alle werven of bemiddelen tot prostitutie strafbaar[11].
2000
Per 1 oktober 2000 wordt WvS art. 250ter vervangen door art. 250a, getiteld [mensenhandel en strafbare exploitatie van prostitutie]. Strafbaar is: (a) door dwang of misleiding (etc.) iemand tot prostitutie brengen[14]; (b) iemand jonger dan achttien jaar tot prostitutie brengen[15]; (c) iemand aanwerven voor prostitutie in een ander land[16].
2005, uitgebreidere definitie mensenhandel
Per 1 januari 2005 is WvS art. 250a vervangen door art. 273a [mensenhandel] in Titel XVIII. Misdrijven tegen de persoonlijke vrijheid. Per 1 september 2006 is dit wetsartikel hernummerd tot WvS art. 273f[17].
Neemt men de wetstekst letterlijk dan wordt hiermee ten aanzien van prostitutie ongeveer de situatie hersteld die bestond tussen 1995 en 2000:
- (sub 1-4º in het wetsartikel) ieder werven of bemiddelen tot prostitutie is weer strafbaar[18];
- (9º) ieder voordeel trekken uit prostitutie van een ander is strafbaar[19].
Zelfs ieder werven tot arbeid zou, als men de wetstekst letterlijk neemt, sinds januari 2005 strafbaar zijn[18].
Gaat men echter uit van de parlementaire debatten voorafgaande aan de wetswijziging van 1995 (zie Wijziging strafbaarheid werving en bemiddeling prostituees/-és (1995)) dan lijkt de wet bedoeld om strafbaar te stellen - met maximumstraffen tussen 6 en 15 jaar cel:
- (4º) door dwang of misleiding, etcetera, iemand tot prostitutie brengen[18];
- (5º) iemand jonger dan achttien jaar tot prostitutie brengen[20];
- (3º) iemand aanwerven of medenemen voor prostitutie in een ander land[21];
- (1º,2º) iemand door dwang of misleiding etc., of iemand jonger dan achttien jaar, werven of vervoeren of huisvesten etcetera met het doel die persoon uit te buiten[22];
- (4º) iemand door dwang of misleiding etc. bewegen tot arbeid of tot het beschikbaar stellen van zijn organen[18];
- (5º) iemand jonger dan achttien jaar tot verkoop van zijn organen brengen[20];
- (6º,7º) voordeel trekken uit de uitbuiting van een ander[23].
| Bronnen en noten
Literatuur:
Noten:
|