Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Cocaïne

Uit Wikisage
Versie door B. Lesnar (overleg | bijdragen) op 26 sep 2014 om 15:38 (→‎Verslaving: aanvulling)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Cocaïne oftewel coke oftewel sos oftewel wit is een middel dat wordt geëxtraheerd uit de bladeren van de cocaplant. Het valt onder de chemische groep der alkaloïden. Cocaïne stimuleert het centrale zenuwstelsel en onderdrukt het hongergevoel. Ook werkt het op de zelfverzekerdheid. In juridische zin is het een harddrug.

Farmacie

Cocaïne in de puurste vorm is een parelwit product. Cocaïne in poedervorm is een zout, veelal cocaïnehydrochloride (CAS 52-21-4). Cocaïne voor recreatief gebruik is meestal versneden met poeders als bakpoeder, melkpoeder ; suikers zoals lactose, glucose, inositol en mannitol; en lokale anesthetica waaronder lidocaïne of benzocaïne. Cocaïne wordt gewonnen uit de cocaplant door middel van een chemisch proces. In een blad zit gemiddeld 0,1% tot 0.9% grondstof voor cocaïne; de hoogste percentages worden gewonnen uit planten die hoog groeien.

Medisch gebruik van cocaïne

Zuivere cocaïne wordt in de geneeskunde gebruikt als lokaal anestheticum, onder meer in de KNO-heelkunde. Het wordt bijvoorbeeld als een 10% oplossing op het neusslijmvlies aangebracht. Het slijmvlies is na circa 10 minuten volledig gevoelloos, zodat onder deze plaatselijke verdoving in de neus geopereerd kan worden. Zo kan het neustussenschot recht worden gezet of neuspoliepen worden verwijderd. Bijkomende voordelen zijn dat de bloedvaten van het neusslijmvlies onder invloed van cocaïne vernauwen zodat de ingreep minder bloederig is, en dat het slijmvlies slinkt waardoor er meer ruimte komt.

Recreatief gebruik van cocaïne

In zuivere vorm heeft cocaïne een sterk stimulerend effect. Cocaïne wordt in het uitgaanscircuit meestal via de neus geïnhaleerd ('coke snuiven'). Cocaïne wordt ook gebruikt door mensen die een grote prestatie moeten leveren ('yuppendrug').

Gezondheidseffecten

Crack: drang naar herhaling flash-effect

Crack is met ammonium opgeschoonde cocaïne, die ofwel gerookt wordt met een zogenaamde basepijp ofwel op aluminiumfolie ge-based wordt, zoals heroïne. Crack wordt ook wel basecoke genoemd. Het op deze manier gebruiken van coke geeft een sterk flash-effect. Anders dan bij het roken van heroïne is cocaïne binnen een kwartier tot een halfuur weer uitgewerkt en ontstaat er een sterke drang naar herhaling van het flash-effect. De roes kan maximaal een uur duren. Cocaïne leidt niet tot een lichamelijke afhankelijkheid, maar de geestelijke verslaving van met name basecoke is sterk.[1] Cocaïne kan ook -opgelost in water- gespoten worden. Dit geeft een sterke maar korte flash, en het risico van overdosering is hierbij groot.[2] De geestelijke verslaving bij het snuiven van cocaïne is minder sterk, maar kan wel iemands leven ontwrichten.

Verslaving

Ondanks dat cocaïne niet of nauwelijks lichamelijk verslavend is, kan het in welke toedienigsvorm dan ook tot een verslaving leiden. De meeste gebruikers zijn polydrugsverslaafden, verslaafden die vaak al lang verslaafd zijn aan diverse middelen tegelijk en cocaïne af en toe gebruiken, of bijvoorbeeld 1 of 2x per dag. Mensen die alleen verslaafd zijn aan cocaïne, vormen een minderheid, met uitzondering van crack. De meeste cocaïnegebruikers roken ook softdrugs.

Bij gebruik van het witte poeder voelt men honger niet of nauwelijks meer en treedt er vaak vermagering op, men maakt al zijn geld op aan het spul en men gaat vaak stelen of zels (be)roven om aan geld te komen. Bij deze drug, die relatief zeer kort werkt, is er er veel geld nodig, wat aanleiding kan geven om te gaan dealen (handelen) in soft- en/of harddrugs. Rijke mensen (die soms ook beroemd of bekend zijn) zijn vaak verslaafd aan deze harddrug. Op een gegeven moment treedt er verwaarlozing op en kan men zelfs hallucinaties krijgen die veel weg hebben van een delerium tremens, zoals het zien van beestjes op het lichaam die er niet zijn. Verslechtering van het gebit treedt op en men kan andere middelen gaan gebruiken als de cocaïne op een gegeven moment niet meer het gewenste effect geeft als er een behoorlijke tolerantie is opgetreden. Vaak wordt alcohol verkozen, omdat dat het goedkoopste en makkelijkst verkrijgbaar is. Het afkicken van cocaïne kan leiden tot zware ontwenningsverschijnselen, vaak met een psychische oorzaak. Hevige agitatie, angst en craving (het hunkeren naar het middel) kunnen een tijdje optreden, in afnemende mate. Hoewel de ergste ontwenning na een week voorbij kan zijn, kan men nog maanden ontwenningsverschijnselen ervaren. Indien men naar de drug blijft verlangen, in plaats van leert om zonder de drug te leven, is een afkickpoging vaak al bij voorbaat mislukt. Gevaarlijk bij het weer beginnen is dat men niet goed inschat welke dosering men moet nemen, aangezien de tolerantie na het afkicken meteen verdwenen is. Dit risico is groter bij een opoïde harddrug als heroïne, waarbij zo'n overdosering dodelijk kan zijn.

Overdosis

Een overdosis kan voorkomen. Men snuift of rookt zoveel dat (soms door het afnemen van de gezondheid) een hartstilstand of hartinfarct optreedt of een andere acute levensbedreigende uitwerking op het lichaam. Als men na een mislukte afkickpoging een dosis neemt die te hoog is door verkeerde inschatting, dan kan dat ook verkeerd aflopen. Meestal stopt de gebruiker als het gewenste effect wordt bereikt en blijft een overdosis uit. Het kan echter toch soms verkeerd aflopen.

Ook een versnijstof die niet geschikt is, kan tot de dood leiden. Onervaren of meedogenloze handelaars kunnen de cocaïne versnijden met alles wat maar voorhanden is, zelfs verpulverd porselein, zolang het maar wit is en even dun als de coke. Ook acetylsalicylzuur (aspirine) wordt vaak gebruikt als andere versnijmiddelen, zoals bakmeel, niet voorhanden zijn.

Effecten op de longen

Het gebruik van crack kan in zeldzame gevallen aanleiding geven tot het ontstaan van een "crack lung" ("crack long"). Symptomen die hierbij voorkomen zijn bloed ophoesten, zuurstoftekort en klaplong. Ingeval van longfalen is kunstmatige beademing noodzakelijk.

Effecten op het hart

Cocaïne versnelt de hartslag en verhoogt de bloeddruk in dosis-afhankelijke mate. Tevens zorgt het ervoor dat het hart krachtiger samentrekt. Deze 3 factoren leiden er toe dat het hart zwaarder belast wordt. In de Verenigde Staten meldden zich in 2005 180.000 mensen op een afdeling voor Spoedeisende Hulp in verband met pijn op de borst na cocaïne gebruik. Zo'n 0,7-6% van deze mensen kreeg een hartinfarct. Opvallend is de lage leeftijd van deze groep mensen met een hartinfarct: 38 jaar. De hartklachten kunnen al na 1 minuut optreden, maar ook na 4 dagen nog voorkomen. Het eerste uur na cocaïne gebruik, heeft men een 24 maal hoger risico op het krijgen van een hartinfarct, vergeleken met de gemiddelde bevolking.[3]

Effecten van cocateelt op samenleving en natuur

60% van de cocaïne op de markt is afkomstig is uit Colombia.[4] Met de cocaïneopbrengst worden onder andere de strijders van de FARC en de paramilitairen gefinancierd. Dit is een van de oorzaken van het voortduren van binnenlands conflict.[5][6][7] Bovendien brengt de cocateelt en de -opwerking in de Colombiaanse regenwouden aanzienlijke schade toe aan de natuur.[8]

Geschiedenis

  • Het cocaïne-alkaloïde werd voor het eerst geïsoleerd door de Duitse chemicus Friedrich Gaedcke in 1855.
  • In 1859 ontwerpt Albert Niemann, een doctoraalstudent aan de Universiteit van Göttingen in Duitsland een verbeterd zuiveringsproces. Hij noemt het alkaloïde “cocaïne”.
  • In 1879 werd cocaïne voor het eerst gebruikt om een morfineverslaving te verhelpen. Cocaïne werd als lokaal anestheticum voor het eerst gebruikt in Duitsland in 1884.
  • In 1884 schreef Sigmund Freud het artikel Über Coca, waar hij het therapeutische gebruik van cocaïne beschrijft. [9]
  • In 1885 verkocht Parke-Davis in de VS cocaïne in diverse vormen, waaronder sigaretten, poeder, en zelfs een cocaïnemengsel dat direct in een ader gespoten kan worden met de bijgesloten naald.
  • In 1886 wordt Coca-Cola uitgevonden, het oorspronkelijke recept bevat cocaïne.[10]
  • In het begin van de twintigste eeuw waren de verslavende effecten van cocaïne bij velen bekend, en het probleem van cocaïnemisbruik kreeg politieke aandacht in de VS.
  • Rond 1903 werd cocaïne niet langer als direct ingrediënt gebruikt in Coca-Cola.
  • In 1914 werd cocaïne verboden in de VS.
  • In de jaren 70 van de vorige eeuw werd cocaïne weer populair als drug, tot de opkomst van crack werd aangenomen dat de drugs onschuldig was [11]. Het Medellín- en Calikartel werden opgericht in Colombia om aan de grote vraag te voldoen.
  • Van 1984 tot 1990 was er een crackepidemie in de VS.
  • In begin 1994 werd Pablo Escobar, oprichter van het Medellínkartel neergeschoten door de Colombiaanse politie. Het Calikartel nam de leiding in het cocaïneverkeer.
  • In 1995 werd het Calikartel ontmanteld door de Colombiaanse politie, waarna het Norte del Valle-kartel werd opgericht.
  • Tegenwoordig is cocaïne de op één na populairste illegale drug in de VS (cannabis is nummer 1), en heeft de hoogste totale straatwaarde, meer dan 35 miljard dollar in 2003.

Prijs en kwaliteit

Een gram goede cocaïne kost in Nederland tussen de 40 en 50 euro. De kwaliteit is erg verschillend, vaak is de cocaïne versneden. In 2007 was de gemiddelde hoeveelheid aangetroffen cocaïne 57% (gewichtsprocenten) [12].

In België varieert de prijs tussen de 50 en 60 euro per gram. De kwaliteit is over het algemeen genomen redelijk, al wordt veel cocaïne versneden met lokaal verdovende of 'onschuldige' niet-werkende stoffen zoals bakpoeder of melkpoeder.

Gebruik

In 2005 gebruikten in Europa naar schatting 4,5 miljoen burgers cocaïne.[13] Cocaïne is daarmee na cannabis de populairste drug in Europa.

rel=nofollow

Externe link