Agnetha Fältskog

Agnetha Fältskog
Agnetha Fältskog in 1977
Agnetha Fältskog in 1977
Algemene informatie
Volledige naam	Agnetha Åse Fältskog
Geboren	5 april 1950
Land	Zweden
Werk
Jaren actief	1967 - 1988 2004 - 2005 2013
Genre(s)	Easy listening Pop
Beroep	Zangeres Componist Muziekproducent
Instrument(en)	Piano
Label(s)	Cupol CBS Records Polar Music Warner Music Group
Officiële website (en) IMDb-profiel
Actief geweest in ABBA
Functie(s)	Zangeres
Jaren actief in formatie	1972 – 1982

Agnetha Åse Fältskog (Jönköping, 5 april 1950) is een Zweedse zangeres, vooral bekend als de blonde zangeres van ABBA. Voor ABBA was Fältskog al een ster in Scandinavië en na ABBA maakte ze nog een aantal succesvolle soloplaten. Ze is ongeveer vijf jaar jonger dan de andere drie ABBA-leden.

Carrière

Debuut

Op 5 april 1950 werd in Jönköping, een stadje in het zuiden van Zweden, Agnetha Ase Fältskog geboren, als eerste van twee dochters van Knut Ingvar Fältskog en zijn vrouw Birgit Johansson. Als kind gaf ze al snel blijk van haar bijzonder muzikaal talent. Tijdens haar eerste publieke optreden op 6-jarige leeftijd zong ze het zelf gecomponeerde liedje "Tva sma troll" (twee kleine trolletjes). In 1958 begon ze pianolessen te volgen en sloot ze zich aan bij het plaatselijke kerkkoor. In 1960 vormde ze samen met haar vriendinnen het trio 'The Cambers' waarmee ze optrad op lokale podia. De Amerikaanse zangeres Connie Francis was toen haar grote voorbeeld. Om zich ten volle op haar muziekcarrière te kunnen toeleggen besloot ze op haar vijftiende de schoolbanken te verlaten. Ze ging aan de slag als telefoniste in een autobedrijf terwijl ze 's avonds optrad als zangeres in het dansorkestje van Bernt Enghardt.

Doorbraak

Het orkest van Enghardt wordt zodanig populair dat ze haar job als telefoniste al snel moet opgeven. De breuk met haar vriendje inspireert haar om zelf het liedje Jag var så kär (Ik was zo verliefd) te schrijven. Daarmee oogst ze zoveel succes dat haar zangtalent niet langer onopgemerkt blijft in de nationale media. In 1967 wordt ze ontdekt door de Zweedse rock-legende Little Gerhard, (pseudoniem voor Karl Gerhard Lundkvist), die nu als producent bij de platenmaatschappij Cupol werkt. Na het horen van de demo nodigt hij Agnetha prompt uit in zijn studio in Stockholm om het liedje in een nieuwe versie (zonder orkest) op te nemen. Na enige aarzeling tekent ze als 17-jarige een contract bij CBS Records. Op 28 januari 1968 wordt Jag var så kär met meer dan 80.000 verkochte singles een nummer-1 hit in de Zweedse hitparade.

Na nog een aantal deelnames aan allerhande festivals en liedjeswedstrijden en een mediarel over een zigeunerliedje, Zigenarvän (zigeunervriend), is Agnetha Fältskog uitgegroeid tot een gerenommeerde artieste. Als singer-songwriter nam ze in die tijd een bijzondere positie in de Zweedse muziekwereld in. Tot op de dag van vandaag heeft ze van alle Zweedse vrouwelijke artiesten de meeste composities in de Zweedstalige hitlijst Svensktoppen gehad.

Via de baas van haar platenmaatschappij ontmoette Fältskog in 1969 de Duitser Dieter Zimmermann. Ze verloofden zich en Zimmermann wierp zich op als haar producer. Maar omdat het door hem aangeboden Duitstalige schlagerrepertoire haar niet beviel, werd de samenwerking snel stopgezet. Ze verbrak de verloving en keerde terug naar Zweden.

In 1970 scoort ze met Om tarar vore guld (Als tranen goud waren) opnieuw een gigantische hit in Zweden. Voor deze single zal ze in 1977 na een lang aanslepende procedure wegens vermeend plagiaat nog wel vergoeding moeten betalen. Na de release van haar derde album verloofde ze zich met Björn Ulvaeus. Ze produceerden samen haar platen en op 6 juli 1971 trouwden ze in Verum, Zweden.

In 1972 bereikte Fältskogs solocarrière een hoogtepunt. Ze speelde de hoofdrol in de musical Jesus Christ Superstar. Het nummer Vart ska min kärlek föra (letterlijk vertaald: Waarheen zal mijn liefde leiden; oorspronkelijke versie: I don't know how to love him) uit de musical werd haar zoveelste top-10-hit.

ABBA

In 1972 startte ze samen met haar echtgenoot en het koppel Benny Andersson - Anni-Frid Lyngstad een band met de naam Björn, Benny, Agnetha en Anni-Frid. In 1973 namen ze de naam ABBA aan en het jaar daarop kwam hun internationale doorbraak toen ze met Waterloo het Eurovisiesongfestival wonnen. De band scoorde in de jaren daarna zowel nationaal als internationaal grote hits waaronder Dancing Queen, Take a Chance on Me en vele andere. ABBA werd het grootste exportproduct van Zweden en was over de hele wereld cult geworden. Aan het eind van de ABBA-periode, tussen 1980 en 1982, was het vooral Fältskog die, vanwege haar heldere stem, de leadvocals voor de ABBA-singlehits voor haar rekening nam. The Winner Takes It All, Lay All Your Love on me, One of Us, Head Over Heels en The Day Before You Came zijn allemaal door haar gezongen. Het was dan ook Fältskog die door de mensen werd gezien als het gezicht en de stem van het kwartet. Zelf was ze daar niet helemaal gelukkig mee. Meer dan eens voelde ze zich bedreigd door een massa opdringerige fans en journalisten. Omwille van haar vliegangst had ze bovendien een bloedhekel aan verre reizen en tournees. Verteerd door schuldgevoelens en heimwee kon Fältskog het na verloop van tijd niet meer opbrengen om lang bij haar kinderen weg te zijn. Nadat ze in 1979 scheidde van Björn Ulvaeus en in 1981 ook het huwelijk van Andersson en Lyngstad op de klippen liep, besloot de band in 1983 om een pauze in te lassen. Deze pauze leidde tot het einde van de band, hoewel deze nooit officieel is geworden.

Solo-carrière

Nog tijdens haar drukke Abba-periode vond Agnetha in 1980 toch nog de tijd om samen met haar zevenjarige dochter Linda het kerstalbum Nu tändas tusen juleljus (Zo'n duizend kerstkaarsen zijn nu aangestoken) op te nemen. De Zweedstalige elpee, uitgegeven door Polar Music, bereikte in januari 1982 de zesde plaats in de Zweedse albumparade. De plaat werd nadien nog herhaaldelijk op cd uitgebracht en is sindsdien één van de best verkochte Zweedse kerstalbums aller tijden.

Fältskog nam in 1982 haar eerste speelfilm Raskenstam op. De film brak in Zweden alle records qua bezoekersaantallen. De recensies waren positief. Hetzelfde jaar nam Fältskog met Tomas Ledin, een populaire Zweedse zanger, het duet Never Again op. Het nummer deed het goed in de Zweedse hitlijsten en ook daarbuiten stond het in een aantal andere landen in de top-30. Een Spaanstalige versie Ya Nunca Mas maakte indruk in Spanje en werd een nummer 1-hit in Chili.

In 1983 startte Fältskog echt met haar internationale solocarrière. Ze nam met producer Mike Chapman het album Wrap Your Arms Around me op. De plaat werd een groot succes en verkocht in het eerste jaar na de release meer dan 1,2 miljoen exemplaren. De singles The Heat is on en Wrap Your Arms Around me waren samen ook nog eens goed voor een verkoop van ruim een miljoen exemplaren. In Amerika en Japan kwam Can't Shake Loose op single uit. Het werd haar eerste solohit in de Amerikaanse top 30 (#29). Ze stond wekenlang met haar album op de eerste plaats in Zweden. In hetzelfde jaar werkte ze in Zweden ook mee aan de soundtrack van de thriller 'P&B'. De single It's so Nice to be Rich werd in haar vaderland een top-10-hit. Fältskog werd dat jaar in Zweden gekozen tot de populairste zangeres en won een 'Rockbjörn'. Ook in Duitsland kreeg ze dat jaar enkele populariteitsprijzen. In België scoorde ze een nummer 1-hit met zowel haar album als met haar single Wrap Your Arms Around me. In landen als Engeland en Frankrijk viel de single echter net buiten de top 40. In Nederland behoorde haar album tot de 10 best verkochte schijfjes van dat jaar. In Engeland verschenen twee picture discs van Fältskog, die inmiddels zeer gewild zijn bij fans.

In 1984 presenteerde Fältskog in haar geboortestad Jönköping een speciaal gala waar een kinderkoor een medley van haar solohits ten gehore bracht. Een dag eerder ontving ze van de Zweedse Koningin Silvia een onderscheiding. In september van dat jaar ging Fältskog samen met Eric Stewart, gewezen lid van 10cc, de studio in om haar tweede Engelstalige album op te nemen. Het album Eyes of a Woman verscheen in 1985. De eerste single I Won't Let You Go, geschreven door Fältskog zelf, werd een bescheiden hit in Europa en Scandinavië, maar deed het niet goed in Engeland. Het album deed het echter in de rest van Europa wel redelijk en kreeg een eervolle vermelding tijdens het gala in Montreux. In de Zweedse hitlijsten wist het album met gemak de tweede plaats te veroveren. Daarbij deed de lp het ook redelijk goed in Nederland (#15), België, Duitsland (#30), Denemarken en Noorwegen. Uiteindelijk verkocht Fältskog meer dan 600.000 exemplaren.

In 1986 zong Fältskog samen met Ola Håkansson, de zanger van Secret Service, het duet The Way You Are. Het nummer was speciaal geschreven ter promotie van Zweden als kandidaat voor de Olympische Winterspelen van 1992. Zweden kreeg de spelen niet, maar ze scoorde met het nummer in Zweden wel haar grootste hit uit haar solocarrière. De single stond wekenlang op de eerste plaats en haalde tweemaal platina.

In 1987 nam Fältskog samen met haar zoon Christian en een kinderkoor een elpee met kinderliedjes op. De plaat Kom följ med i vår karusell (Kom mee in onze carrousel) deed het goed in de charts en was binnen een maand goud. De single På söndag (Op zondag) bereikte de Zweedstalige hitlijst en schoot zelfs door tot de top 10.

Tijdens een televisiegala in 1986, waar Fältskog samen met Håkansson haar duet zong, ontmoette ze Peter Cetera, de zanger van de Amerikaanse groep Chicago. Ze besloten samen een elpee te maken. Het resultaat was het in 1987 internationaal verschenen album I stand Alone. Ze nam ter promotie drie video's op en nodigde enkele journalisten uit om haar in Stockholm te interviewen. Ook reisde ze samen met co-producer Bruce Gaitsch naar Londen om daar in de veel bekeken tv-show van Terry Wogan op te treden. De single The Last Time kreeg redelijk wat airplay in Europa, maar kwam niet van de grond. Het album deed het niet veel beter. In Duitsland kwam het niet verder dan #47 en in Engeland zelfs niet verder dan #72. Maar in Zweden alleen al gingen er meer dan 300.000 albums over de toonbank en stond het album zelfs acht weken op nummer 1. De single I Wasn't the One, een duet met Peter Cetera, wist in Amerika de 19e plaats van de Contempary Billboard te halen.

Vanaf 1989 last Agnetha een sabbatperiode in. Ze gaat zich meer toeleggen op haar kinderen en stopt met zingen. Ook haar publieke optredens worden tot een minimum herleid.

Comeback

Bestand:Agnetha Fältskog.jpg

Agnetha Fältskog in 2008

Toch trok Fältskog zich hierna niet helemaal terug uit het openbare leven. Regelmatig gingen er geruchten over een nieuw album. Deze geruchten werden voor het eerst in detail besproken in het in 2002 verschenen boek ABBA - On Speaking Terms. Naast haar autobiografie verscheen in 1996 in Scandinavië ook de dubbel-cd My Love, My Life. Het album was door Fältskog samengesteld en bevat vele van haar Zweeds- en Engelstalige solohits van voor, tijdens en na ABBA. In 1998 kwam internationaal het verzamelalbum That's me - the Greatest Hits uit, een compilatie van haar solohits na ABBA. Dit album bevat ook enkele ABBA-songs en het zelfgeschreven en niet eerder uitgebrachte nummer The Queen of Hearts.

In 2004 maakt ze haar echte comeback met een volledig nieuw album, My Colouring Book, met covers van haar jeugdidolen uit de vroege jaren 60, zoals Sandie Shaw, Art Garfunkel, Doris Day, Connie Francis, Petula Clark, Dusty Springfield e.v.a.. Fältskog scoorde in Scandinavië, Europa en Engeland een hit met de single If I Thought You'd Ever Change Your Mind, oorspronkelijk gezongen door Cilla Black. In Engeland was het nummer zelfs haar grootste solohit en werd het in de midweeksales nummer negen van de officiële charts. In Zweden haalde de single de tweede plaats in de charts, ondanks de weinig commerciële sound van het nummer. Ook het album deed het goed. In Engeland kreeg Fältskog zeer goede recensies en haalde haar album de 12e plaats in de charts. In Engeland, en ook in Zweden, Finland, Denemarken en Duitsland kreeg Fältskog edelmetaal voor haar cd. De tweede single When you walk in the room werd een hit in Zweden en wist ook nummer 34 in de Engelse lijst te bereiken.

Vanwege haar vliegangst liet Fältskog in 1999 verstek gaan op de internationale première van de musical Mamma Mia! in Londen. Bij de Zweedse première van de musical in Stockholm op 12 februari 2005 verschijnt ze voor het eerst sinds 16 januari 1986 weer samen in het openbaar met Anni-Frid Lyngstad, Benny Andersson en Bjorn Ulvaeus. Terwijl haar drie collega's in alle rust de zaal in konden lopen, werd Fältskog met een staande ovatie ontvangen. Na haar succesvolle comeback in 2004 verschenen medio augustus 2005 de geremasterde versies van Fältskogs eerste twee internationale soloalbums Wrap your arms around me en Eyes of a Woman, compleet met bijzondere bonustracks en nieuw artwork.

Op 4 juli 2008 verschijnen alle ABBA-leden opnieuw samen in het publiek op de première van de film "Mamma Mia! The Movie" in Stockholm. De ABBA-mania is dankzij het succes van deze internationaal uitgevoerde musical helemaal terug en de interesse in het maken van uniek beeldmateriaal van Agnetha en Frida met gasten Meryl Streep en Pierce Brosnan, maar vooral van de vier ABBA-leden samen is groot.

30 jaar na "Waterloo": ABBA wint de Rockbjörnen "Lifetime Achievement Award", een prijs in het leven geroepen door de Zweedse krant Aftonbladet. In het Cirkus theater te Stockholm nemen Fältskog en Lyngstad op 23 januari 2009 de prijs samen in ontvangst onder grote belangstelling van publiek, televisie en pers.

Inmiddels is het boek "Som jag är" (het bovengenoemde "As I am") ook vertaald in het Nederlands en onder de naam "ABBA van binnenuit" door Uitgeverij De Rode Kamer in februari 2009 in Nederland gelanceerd. Het laatste gesprek met Fältskog voor dit boek vond plaats in 1996, maar er is recent (foto)materiaal en een interview uit 2005 aan toegevoegd. In 2012 ontving ze in Zweden de ELLE-Award voor haar voorbeeldfunctie en bijzondere bijdrage als mode-icoon.

Op 13 mei 2013 kwam het album A uit met uitsluitend nieuw materiaal. Met name in Engeland, Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk, Ierland, België, Denemarken, Australië en Zweden doet deze cd het erg goed en behaalt de status platina. De cd is geproduceerd door Jorgen Elofsson en Peter Nordahl. In mei bezoekt Agnetha twee weken lang Londen om haar nieuwe plaat te promoten. Hierdoor kan ze niet aanwezig zijn bij de opening van het ABBA-museum in Stockholm, waar Frida, Benny en Björn wel aanwezig zijn. De clip van When You Really Loved Someone verscheen op 11 maart 2013 op YouTube. Op 12 november 2013 zong Fältskog het lied I should have followed you home live tijdens het door de BBC georganiseerde liefdadigheidsconcert Children in Need Rocks in London. Zij zong het als duet met Gary Barlow. Het was haar eerste live optreden in 25 jaar. In februari 2014 werd bekend dat Agnetha bijna een miljoen platen van A heeft verkocht.

Privéleven

Op 6 juli 1971 stapte ze onder een massale belangstelling van pers en publiek in het huwelijksbootje met Björn Ulvaeus. Hun huwelijk hield stand tot 1979. Van Ulvaeus heeft ze twee kinderen: Linda (°1973) en Peter Christian (°1977). Na de breuk had ze het emotioneel erg lastig en zocht troost bij psychiater Hakan Lonnback die later ook even haar minnaar wordt. Wanneer ze in 1983 tijdens een promotour bij een ongeval uit haar tourbus wordt geslingerd, suggereert de roddelpers dat ze een miskraam heeft gehad. Om dergelijke leugens en insinuaties in de toekomst te vermijden is Faltskog sindsdien heel erg karig met interviews.

In 1989 trok Fältskog zich terug uit de publieke wereld om met haar kinderen een normaal leven te leiden. In 1990 trouwde ze in alle discretie met de chirurg Tomas Sonnenfeld. Pas toen het koppel twee jaar later uit elkaar ging, raakte het nieuws bekend. Fältskog leek elke vorm van publiciteit uit de weg te gaan. Toen haar moeder zeer plotseling een einde aan haar leven maakte en haar vader kort daarna ook stierf, was dit voor Fältskog een zeer moeilijke periode. In 1996 schreef ze haar memoires; dit boek kreeg de titel 'As I am'. Het boek kwam wereldwijd uit via Virgin Publishing. Ook al is het geen opmerkelijk relaas, het geeft wel goed weer wat voor persoon Fältskog is: talentvol, koppig, verlegen en op zoek naar liefde en erkenning. Een hernieuwde carrière sloot zij niet volledig uit, al leek het op dat moment geen voor de hand liggende stap. Ondanks haar memoires werd er in de media veel geschreven over het 'Greta Garbo-imago' van Fältskog In haar privé-leven maakte ze weer een stormachtige tijd door. In 1998 kreeg ze – volgens Gert van der Graaf - een relatie met deze Nederlander. In 1997 verhuisde hij naar Stockholm om zo dicht bij haar te kunnen zijn. Volgens Fältskog was de relatie een vriendschap, volgens Van der Graaf was het meer. Nadat Fältskog de vriendschap na twee jaar had verbroken begon Van der Graaf haar te stalken. Via een rechtszaak kreeg Van der Graaf in 2000 een verbod van twee jaar om naar Zweden te komen. In 2003 werd hij echter weer opgepakt toen hij zich in de tuin van Fältskogs woning ophield. In oktober 2005 werd hij ook weer gesignaleerd. Fältskog liet toen aan de Zweedse krant Expressen weten dat ze het psychisch erg moeilijk had met het opnieuw opduiken van Van der Graaf. Sinds 2005 lijkt het geluk haar opnieuw toe te lachen. Van der Graaf krijgt van de rechter een levenslang verbod om Zweden binnen te treden en met het succes van de musical Mamma Mia! lijkt ze zich geleidelijk aan te kunnen verzoen met haar sterrenstatus.

Discografie

Albums voor en tijdens ABBA

• Agnetha Fältskog (1968)
• Agnetha Fältskog Vol. 2 (1969)
• Som jag är (1970)
• När en vacker tanke blir en sång (1971)
• Cast recording of the musical 'Jesus Christ Superstar' (1972)
• Agnetha Bästa (1973)
• Elva kvinnor i ett hus (1975)
• Tio år med Agnetha (1979)
• Nu tändas tusen juleljus (1981, kerstalbum met dochter Linda)

Ook verschenen:

• Agnetha - The Collection (1986, compilatie van Zweedse hits vóór ABBA)
• Sjung denna sång (1986, compilatie van Zweedse songs vóór ABBA)
• Geh mit Gott (1995, compilatie van Duitse songs vóór ABBA)
• Agnetha Fältskogs Svensktoppar (1998, compilatie van hits vóór ABBA)
• Agnetha - Första åren 1967–1979 (2005, box met alle originele albums vóór ABBA)

Albums na ABBA

• Wrap Your Arms Around Me (1983)
• Eyes of a Woman (1985)
• Kom följ med i vår karusell (1987, kinderalbum met zoon Christian)
• I Stand Alone (1988)
• The voice of ABBA (1994, compilatie van solohits na ABBA)
• My Love, My life (1996, compilatie)
• That's me - The Greatest Hits (1998, compilatie)
• My Colouring Book (2004)
• 13 Hits (2005)
• Wrap Your Arms Around me (2005, deluxe re-release)
• Eyes of a Woman (2005, deluxe re-release)
• My very Best (2008, compilatie deluxe release)
• A (2013)

Hitnotaties

Albums

Album(s) met hitnoteringen in de Nederlandse Album Top 20/50/75/100	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste  positie	Aantal  weken	Opmerkingen
Wrap your arms around me	1983	11-06-1983	3	21
Eyes of a woman	1985	06-04-1985	15	8
I stand alone	1988	06-02-1988	22	9
My colouring book	2004	24-04-2004	11	11
A	2013	18-05-2013	4	22*

Album(s) met hitnoteringen in de Nederlandse Album Top 20/50/75/100	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste  positie	Aantal  weken	Opmerkingen
My colouring book	2004	01-05-2004	11	11
A	2013	18-05-2013	3	22*

Singles

Single(s) met hitnoteringen in de Nederlandse Top 40	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste  positie	Aantal  weken	Opmerkingen
Never again	1982	02-10-1982	24	4	met Tomas Ledin / Nr. 19 in de Single Top 100
The heat is on	1983	14-05-1983	2	10	Nr. 5 in de Single Top 100
Wrap your arms around me	1983	30-07-1983	5	7	Nr. 4 in de Single Top 100
I won't let you go	1985	16-03-1985	18	7	Nr. 17 in de Single Top 100
The last time	1988	13-02-1988	tip2	-	Nr. 40 in de Single Top 100
If I thought you d'ever change your mind	2004	24-04-2004	31	2	Nr. 20 in de Single Top 100
When you really loved someone	2013	-			Nr. 76 in de Single Top 100

Single(s) met hitnoteringen in in de Vlaamse Ultratop 50	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste  positie	Aantal  weken	Opmerkingen
Never again	1982	16-10-1982	9	5	met Tomas Ledin
The heat is on	1983	21-05-1983	2	10
Wrap your arms around me	1983	30-07-1983	1(2wk)	11
Can't shake loose	1983	05-11-1983	24	3
I won't let you go	1985	23-03-1985	7	8
The last time	1988	13-02-1988	24	3
If I thought you d'ever change your mind	2004	01-05-2004	45	2
When you really loved someone	2013	16-03-2013	tip19	-
Dance your pain away	2013	27-07-2013	tip88*

Externe link

• Officiële website

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties

  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Agnetha Fältskog op Wikimedia Commons.