Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

De Nieuwenburgt

Uit Wikisage
Versie door O (overleg | bijdragen) op 29 nov 2023 om 01:25 (https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=De_Nieuwenburgt&oldid=66388543 28 nov 2023 ‎ Chescargot)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

De Nieuwenburgt is een biologische veehouderij met boerderijwinkel in het Nederlandse dorp Spankeren in de Gelderse gemeente Rheden. Het bedrijf streeft met extensieve veeteelt naar het in stand houden van het landschap, beschermd natuurgebied in de IJsselvallei. Het is een voorbeeld voor het bouwen van een kleinschalig, extensief veehouderijbedrijf inclusief afzet op basis van goed netwerken in de directe omgeving en won om die reden in 2021 het Deltaplan Veehouderij Award.[1]

Locatie

De Nieuwenburgt ligt aan de Kappersweg en is gehuisvest in een boerderij dat tot 2017 Nooitgedacht heette. Het is gesitueerd op een kleine anderhalve kilometer van het Natura 2000-gebied Rijntakken.[2] De boerderij ligt in beschermd natuurgebied in de IJsselvallei.

Beschrijving

De Nieuwenburgt heeft een moderne ligboxenstal en houdt 65 jersey-koeien, 30 stuks jongvee en 60 stieren voor vleesproductie. Ze grazen op niet intensief beheerde gronden van Landgoed De Geldersche Toren en van Natuurmonumenten. Dit bevordert de instandhouding van de biodiversiteit aldaar. Er wordt in totaal 135 hectare land gepacht.[3] Verder zijn er schapen en 1,5 ha. boomgaard.

Vlees, melkproducten en agrarische producten van derden worden afgezet via een boerderijwinkel, een webshop en geleverd aan regionale zorginstellingen, met name Philadelphia.[4] In 2021 won De Nieuwenburgt hiermee de grote prijs van het Deltaplan Veehouderij[5]. De vakjury beoordeelde het als een inspirerend voorbeeld van het bouwen van een kleinschalig, extensief veehouderijbedrijf inclusief afzet op basis van goed netwerken in de directe omgeving.[6]

De zoon des huizes ontwikkelde ‘Smakelijk uit de streek’, een webshopconcept om lokale ondernemers te helpen, de voedselketen te verkleinen en het mogelijk te maken om boodschappen via een enkel adres bij meerdere lokale ambachtelijke leveranciers tegelijk te bestellen. Met dit initiatief werd in 2021 een Global Goal Award gewonnen, omdat het aan vijf van de duurzameontwikkelingsdoelstellingen zou bijdragen.[7][8] Het concept is anno 2023 geïntegreerd in de webshop van De Nieuwenburgt.

Geschiedenis

Het gebied waarin de Nieuwenburgt zich bevindt, behoorde begin 19e eeuw nog tot de Marke van Dieren, Spankeren en Soeren,[9] markegrond dat bestond uit woeste land als heide, veen, schraal grasland, met plaatselijk hakhout en bomen.[10] Dit land werd geleidelijk aan verkocht en werden er ontginningsboerderijen gebouwd. Zo werd in de eerste helft van de 19e eeuw op het huidige adres Nooitgedagt gebouwd.[11][12] De naam werd reeds in 1832 op de kadastrale kaart vermeld[13]. Nooitgedagt maakte toen deel uit van het Landgoed De Geldersche Toren[14] en zou dat tot diep in de 20e eeuw blijven. Rond 1980 werd de boerderij ingrijpend verbouwd. Het is onbekend wat sinds deze verbouwing van het oorspronkelijke gebouw bewaard is gebleven.

In 2015 vestigde familie Nieuwenburgt-Wezendonk zich in het pand en werd er een jaar later het biologisch melkveebedrijf De Nieuwenburgt begonnen.[15][3] In die periode werkten de gemeente Rheden en buurgemeente Brummen aan proefprojecten om het landschap te verbeteren. Omdat er toen in de omgeving nagenoeg geen intensieve veehouderij was, probeerde Nieuwenburgt bij te dragen aan het in stand houden van dat landschap en de kleinschalige landbouw.[16]

Varia

De boerderij van De Nieuwenburgt, hoewel zelf geen monument, was in 2017 en 2021 met diverse boerderijen in de nabije omgeving opgenomen in de fietsroute van de Open Monumentendag.[14][11]

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. º Boer Hans Nieuwenburg wint Deltaplan Veehouderij Award. Biojournaal (2021-07-07)
  2. º Vergunningsverlening in het kader van Natuurbeschermingswet 1998 – 2015-004507 - gemeente Rheden, Provincie Gelderland, 22 juli 2015
  3. 3,0 3,1 Brummelaar, Theo. Kaas van eigen Jerseys, vlees van eigen stieren. Boerderij (14 augustus 2021)
  4. º Philadelphia haalt vlees en groenten bij lokale boeren » Regiobode. Regiobode (2019-07-09)
  5. º Boer Hans Nieuwenburg wint Deltaplan Veehouderij Award. Biojournaal (2021-07-07)
  6. º Winnaars Deltaplan Veehouderij Awards. Deltaplan veehouderij (6 juli 2021)
  7. º Smakelijk uit de streek wint Global Goal Award, Rheden 4 Global Goals (21 oktober 2021)
  8. º (en) Overcoming the World's Challenges. The Global Goals Geraadpleegd op 2023-11-28
  9. º Hoenselaars, Janneke, Biljoen - Landgoed op de Veluwezoom
  10. º Erfgoed Rheden op de kaart Geraadpleegd op 2023-11-08
  11. 11,0 11,1 Open monumentendag - Boeren, Burgers en Buitenlui (pdf), Comité Open Monumentendag Rheden-Rozendaal, augustus 2017, p.33.
  12. º Het oorspronkelijke bouwjaar zou ergens tussen 1820 (KadastraleKaart.com ) tot ergens rond 1840 (zie de andere bronnen in het artikel) moet liggen.
  13. º Zie kadasterkaart van 1832 in Poorthuis, Marianne, Pachtboerderij 'Het guet toe Laer', gesplitst door aanleg spoorlijn, Mijn Gelderland, waar Nooitgedacht reeds vermeld staat.
  14. 14,0 14,1 Open Monumentenweekend 2021 Spankeren (pdf). Comité Open Monumentendag Rheden en Rozendaal (2021)
  15. º Hertog, Jobke den. Bij De Nieuwenburgt draait alles om lokaal. Biojournaal (17 mei 2023)
  16. º Ontstaansgeschiedenis van het bedrijf in Aanpak Nieuwenburg beloond, Naober (12 februari 2023)
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow
52°4′5″N, 6°6′33″E