Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Toekans
| Toekans | |||
|---|---|---|---|
| Toekan, Vogelpark Avifauna, Alphen aan den Rijn (2003) Toekan, Vogelpark Avifauna, Alphen aan den Rijn (2003) | |||
| Taxonomische indeling | |||
| |||
| Familie | |||
| Ramphastidae Vigors, 1826 | |||
 Afbeeldingen Toekans | |||
Toekans op  Wikispecies |
Toekans oftewel Ramphastidae zijn een familie van vogels uit de orde spechtvogels die voorkomt in Midden- en Zuid-Amerika. Er zijn bijna 40 soorten. Hoewel de snavel van de toekan doet denken aan die van de neushoornvogel, zijn deze dieren toch niet nauw aan elkaar verwant.
Uiterlijk
De toekan wordt tussen de 30 en 61 centimeter hoog. De vleugels zijn relatief kort en de staart is tamelijk lang. Zijn rugveren zijn glanzend zwart en vaak heeft hij op zijn borst een bontgekleurd verenpak. De poten zijn gebouwd zoals die van de specht, met twee tenen naar voren en twee tenen naar achteren gericht. Mannetjes en vrouwtjes zien er hetzelfde uit.
Het meest opvallende kenmerk van de toekan is de grote maar toch vederlichte veelkleurige snavel, die soms net zo lang is als het dier zelf. Deze snavel bestaat uit hoorn, dat wordt gestut door een netwerk van bot. Volgens wetenschappers in Science fungeert de enorme snavel als een koelsysteem, net als de oren van een olifant. Ze ontdekten dat de temperatuur van de snavel snel verandert als de omgeving warmer of koeler wordt. Zo kan de toekan snel overtollige lichaamswarmte kwijtraken. Bovendien kan de toekan met zijn snavel een lelijke houw toebrengen, maar ook vogels met veel kleinere snavels zijn daartoe in staat. Vaak hebben vogels een snavel die is toegesneden op het voedsel dat het dier eet. De snavel van de toekan, die zich voornamelijk voedt met kleine vruchten, heeft inderdaad de juiste lengte, maar is veel te groot om bij het eten veel voordeel te bieden.
Habitat
De toekan komt voor in de tropische gebieden van Midden-Amerika en van Zuid-Amerika. Hun meest noordelijke vindplaats is het Zuiden van Mexico, en hun meest Zuidelijke vindplaats is het Noorden van Argentinië. Op de Caraïbische eilanden komen ze niet voor, behalve op Trinidad. Toekans wonen uitsluitend in bomen, en dat doen ze in verschillende soorten tropisch en subtropisch bos. Ze zijn daar ondanks hun opvallende kleuren nauwelijks te herkennen, totdat ze gaan vliegen of hun kenmerkende monotone roep laten horen. De vogels leven in groepen van ongeveer twaalf dieren. Elke groep heeft verschillende slaapplaatsen, en ze verhuizen als ze gestoord worden.
Voedsel
Toekans voeden zich voornamelijk met vruchten, en soms ook met insecten, spinnen en zelfs met kleine reptielen. Ze roven ook wel eens vogelnesten leeg.
Voortplanting
Toekans zijn monogaam, en nestelen in holtes in bomen. Ze zijn niet in staat om zelf een holte te maken, maar gebruiken bestaande holtes die ze verder vergroten door rot hout weg te werken. Het nest wordt met verse bladeren bekleed, die worden vervangen als ze verwelkt zijn. Het vrouwtje legt twee tot vier witte eieren, die gedurende twee tot drie weken bebroed worden. Na 6 tot 9 weken vliegen de jongen uit. Beide ouders bekommeren zich om het grootbrengen van het nageslacht.
De toekan commercieel
De toekan treedt regelmatig op in reclames.
Het biermerk Guinness maakte gebruik van een toekan-beeldmerk, wat leidde tot de productie van collectors' items zoals posters, lampen, shirts en ansichtkaarten met deze toekan.
In de gedaante van “Toucan Sam” trad de toekan op als beeldmerk ter promotie van “Froot Loops”: een graanproduct van Kellogg’s.
Het Nederlandse concern Van der Valk gebruikt het toekan-logo voor de Van der Valk-Hotels en voor het vogelpark Avifauna. Toen dit park door de familie Van der Valk werd gekocht, had het reeds het toekan-logo in gebruik. Besloten werd om het te handhaven, en ook voor de hotels van het concern te gaan gebruiken.
Soorten
- Familie: Ramphastidae (Toekans)
- Geslacht: Andigena
- Geslacht: Aulacorhynchus
- Geslacht: Baillonius
- Geslacht: Pteroglossus
- Zwartnekarassari (Pteroglossus aracari)
- Roodkeelarassari (Pteroglossus azara)
- Kroeskoparassari (Pteroglossus beauharnaesii)
- Roodhalsarassari (Pteroglossus bitorquatus)
- Bruinoorarassari (Pteroglossus castanotis)
- Vuursnavelarassari (Pteroglossus frantzii)
- Letterarassari (Pteroglossus inscriptus)
- Dubbelbandarassari (Pteroglossus pluricinctus)
- Halsbandarassari (Pteroglossus torquatus)
- Groene arassari (Pteroglossus viridis)
- Geslacht: Ramphastos
- Zwartsnaveltoekan (Ramphastos ambiguus)
- Chocotoekan (Ramphastos brevis)
- Roodborsttoekan (Ramphastos dicolorus)
- Zwavelborsttoekan (Ramphastos sulfuratus)
- Swainsons toekan (Ramphastos swainsonii)
- Reuzentoekan (Ramphastos toco)
- Roodsnaveltoekan (Ramphastos tucanus)
- Groefsnaveltoekan (Ramphastos vitellinus)
- Geslacht: Selenidera
Vrije mediabestanden over Ramphastidae op Wikimedia Commons