Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Nepnieuws
Nepnieuws is een type hoax of bewuste verspreiding van desinformatie, hetzij via websites, traditionele nieuwsmedia of sociale media, met als doel het brengen van valse informatie en misleiding voor financieel of politiek gewin.[1]
Nepnieuws heeft de loop van de politiek beïnvloed in verschillende landen, waaronder Duitsland, Indonesië, de Filipijnen, Zweden, China, Myanmar, en de Verenigde Staten.[bron?]
Precieze definitie
Het begrip nepnieuws kan niet zwart-wit gesteld worden. Alhoewel het initieel een duidelijke omschrijving had, wordt de term door sommige politici en commentatoren ook gebruikt voor misleidende berichten verspreid door traditionele nieuwsmedia.[2]. Sommige sites als De Speld, The Onion en The Borowitz Report verspreiden satirische nepberichten. Websites als Breitbart, Infowars, Political Blindspot verspreiden misleidende en hyperbolische nieuwsberichten[bron?], terwijl er weer andere sites bestaan die pure hoaxes publiceren.
Rol op internet
Verspreiding van nepnieuws via de sociale media neemt sinds 2016 sterk toe. Nadat nieuwsmedia als CNN en BuzzFeed niet-gevalideerd negatief nieuws brachten over de Amerikaanse president Donald Trump[3][4][5], gebruikt hij de term "fake news" (nepnieuws) voor media die overwegend negatief over hem rapporteren.[6]
Websites die nepnieuws publiceren proberen om via misleiding een eigen visie of propaganda te verspreiden en/of om geld te verdienen via clickbait.[7] Nepnieuws kan ontmaskerd worden door fact-checking websites[8] zoals FactCheck.Org, Snopes.com of PolitiFact.com te raadplegen, of door kritisch te oordelen en zelf een aantal eenvoudige richtlijnen te volgen.[9]
Veel frauduleuze artikelen werden via sociale media verspreid tijdens de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016.[10] Zo was er een virale post op Facebook dat Paus Franciscus zijn steun zou gegeven hebben aan Donald Trump.[11] Een onderzoek van BuzzFeed wees uit dat voor de presidentsverkiezingen van 2016 zowel links- als rechtsextremistische pagina's veel nepnieuws verspreidden. Bij linkse pagina's was dit gemiddeld 19%, bij rechtse pagina's 40%.[12] Geschokt door deze aantallen besloot Facebook actie te nemen tegen nepnieuws door zijn algoritmes aan te passen. Counselor to the President Kellyanne Conway gebruikte de term alternatieve feiten (alternative facts) als eufemisme voor nepnieuws in het belang van Trumps valse claims over de publieksopkomst bij zijn inauguratie.
Belangrijke sites met nepnieuws komen uit Rusland, Macedonië[13], Roemenië en de Verenigde Staten.[bron?]
Voorbeelden van nepnieuwsberichten
- Tijdens de campagne voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016 werd een nepnieuwsbericht verspreid over een vermeend pedofielennetwerk dat door Hillary Clinton zou worden geleid vanuit een bepaald pizzarestaurant. Een gewapende man die het bericht geloofde, ging verhaal halen in het restaurant en schoot met zijn wapen.[14]
- Op 2 februari 2017 bracht het Amerikaanse Associated Press het ‘nieuws’ dat president Trump tijdens een telefoongesprek met de Mexicaanse president Peña Nieto zou hebben gedreigd om het land militair binnen te vallen.[15] Het verhaal werd overgenomen door traditionele nieuwsmedia in de VS, zoals de Washington Post en Time Magazine, alsook door Nederlandse nieuwsmedia als de Volkskrant[16] en het NRC Handelsblad.[17] Dit verhaal bleek onjuist te zijn.[18] President Peña Nieto heeft het vermeende ‘dreigement’ van president Trump ten stelligste ontkent.[19]
- Kellyanne Conway noemde een niet werkelijk plaatsgevonden schietpartij als argument ter verdediging van het Inreisverbod voor inwoners van bepaalde moslimlanden. Hoewel het verhaal is ontkracht, bleven Trump-aanhangers geloven dat het verhaal waar was.[20][21]
- Op 4 februari 2017 kwamen Amerikaanse nieuwsmedia met het verhaal dat president Trump tijdens een telefoongesprek met de Australische premier Turnbull uit woede de telefoon zou hebben opgehangen.[22] Ook Nederlandse nieuwsmedia als de NOS en NU.nl namen dit verhaal over.[23][24] Het verhaal bleek onjuist te zijn. De Australische premier Turnbull ontkende het vermeende voorval tijdens een interview met de BBC.[25]
Bekende nepnieuwswebsites
Vraagteken | Er wordt getwijfeld aan de juistheid van het volgende gedeelte Raadpleeg de bijbehorende overlegpagina voor meer informatie, en pas na controle desgewenst het artikel aan. Opgegeven reden: zie overleg
|
Websites die ervan beschuldigd worden nepnieuws te hebben verspreid zijn onder andere:
- Breitbart[26]
- YourNewsWire[27]
- Global Research.ca[28]
- InfoWars (een YouTube-kanaal van Alex Jones)[29]
In Nederland: