Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Emotioneel misbruik
Emotioneel misbruik omvat alle handelingen die betrekking hebben op het kleineren, misbruiken en beïnvloeden van personen in menselijke relaties zoals liefdesrelaties, werkrelaties, ouder-kindrelaties en in spirituele of therapeutische hulprelaties en wordt veelal gekenmerkt door psychische mishandeling, mindcontrol technieken of zelfs narcistisch misbruik.
Vormen van emotioneel misbruik
Manipulatie, controle en onthouding
De misbruiker manipuleert zijn slachtoffer door middel van isolatie en het onthouden van oprechte aandacht en genegenheid. Het slachtoffer wordt vaak gekrenkt, gevoelens en meningen worden niet gerespecteerd en er is sprake van een duidelijk machtsverschil. Het slachtoffer voelt zich afhankelijk van de dader. In partnerrelaties is er in sommige gevallen sprake van een relatieverslaving. De dader vertoont vaak onvoorspelbaar gedrag. Het slachtoffer wordt afwisselend op een voetstuk geplaatst of weer vernederd en mishandeld en gebruikt voor de plannen van de misbruiker. Slachtoffers kunnen ook onthouden worden van slaap en andere basisbehoeftes en zo vatbaarder gemaakt worden voor manipulatie.
Negeren, macht en schaamte
Ook de silent treatment of de stille behandeling kan vallen onder emotioneel misbruik: het is een vorm van negeren, met inbegrip van non-verbale communicatie zonder het slachtoffer te vertellen wat er is misgegaan of waarom deze genegeerd wordt. De dader kan bijvoorbeeld het slachtoffer direct bij thuiskomt na het werk negeren, mokken, pruilen en zich duidelijk irriteren aan de aanwezigheid van het slachtoffer zonder een reden te geven. Het is een vorm van passief-agressieve woede en wordt vaak toegepast door narcisten. Het krijgen van de silent treatment roept vaak een naar gevoel op bij diegene die er onder gebukt gaat. Het is niet duidelijk wanneer er weer gesproken wordt en de macht ligt in handen van de misbruiker.
Mindfucking, terroriseren en misbruiken
Gaslighting is ook een vorm van emotioneel misbruik, waarbij herhaaldelijk valse informatie wordt gepresenteerd om het slachtoffer te laten denken dat het gek is, bijvoorbeeld door het stelselmatig ontkennen van feiten, het laten verdwijnen van spullen of het destabiliseren van het slachtoffer door te zeggen dat hij of zij wantrouwend is of zelfs psychisch ziek en zich vervolgens voor te wenden als de enige emotionele steun. Medeafhankelijkheid wordt soms ook gezien als een vorm van emotioneel misbruik: het voortdurend overschrijden van grenzen, waarbij het slachtoffer wordt gezien als de redder van bijvoorbeeld een verslaafde. Het misbruiken van kinderen bij echtscheidingen, zoals bij het ouderverstotingssyndroom, en het misbruiken van de huisdieren valt ook onder emotioneel misbruik, maar juridisch gezien onder dieren- en kindermishandeling.
Daders en slachtoffers
De dader of de misbruiker stelt zich boven het slachtoffer door deze afhankelijk te maken door het isoleren van deze persoon (verbieden om vriendschappen te hebben), het bang maken van het slachtoffer (bedreigingen, chantage) en het hebben van mooie praatjes en loze beloftes. Bij de daders kan er sprake zijn van een persoonlijkheidsstoornis, zoals bijvoorbeeld een narcistische, antisociale of borderline persoonlijkheidsstoornis.
Het slachtoffer heeft vaak een relatieverslaving, dus het onvermogen om een einde te kunnen maken aan destructieve of ongezonde relaties en de neiging om zichzelf volledig weg te cijferen ten behoeve van een ander en heeft vaak een laag gevoel van eigenwaarde, durft niet zichzelf te zijn en past zich aan aan de grillen en wensen van de misbruiker. Het slachtoffer ontkent meestal voor zichzelf en de buitenwereld dat er problemen zijn of verloochent het.
Narcistisch misbruik
Narcistisch misbruik omvat emotioneel, psychisch of lichamelijk geweld, gepleegd door een persoon met een narcistische persoonlijkheidsstoornis, waarin vernedering, misbruiken voor de eigen doelen, het afdwingen van bewondering en aandacht en het toepassen van narcistische woede centraal staan. Deze woedt treedt op wanneer de narcist wordt geconfronteerd met de realiteit en teruggeworpen wordt op zijn eigen lage gevoel van eigenwaarde, en wordt gekenmerkt door verbaal geweld, devalueren van het slachtoffer of de partner, negeren volgens de silent treatment en soms zelfs het plegen van geweld, maar wat het meeste opvalt is het ontkennen van het geweld.
Bekendheid
Emotioneel misbruik wordt steeds bekender, evenals de pathologie van de dader die er aan ten grondslag ligt. Het is meestal een onzichtbare vorm van misbruik als het gaat om intieme of afhankelijkheidsrelaties, zoals bij partners en ouders en kinderen het geval is. Op lange termijn heeft het echter schadelijke gevolgen voor de psychische gesteldheid van het slachtoffer.