Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Hollands (schaakopening)

Uit Wikisage
Versie door Guido den Broeder (overleg | bijdragen) op 11 okt 2008 om 14:06 (kleine verbeteringen)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
a8 br b8 bn c8 bb d8 bq e8 bk f8 bb g8 bn h8 br
a7 bp b7 bp c7 bp d7 bp e7 bp f7 g7 bp h7 bp
a6 b6 c6 d6 e6 f6 g6 h6
a5 b5 c5 d5 e5 f5 bp g5 h5
a4 b4 c4 d4 wp e4 f4 g4 h4
a3 b3 c3 d3 e3 f3 g3 h3
a2 wp b2 wp c2 wp d2 e2 wp f2 wp g2 wp h2 wp
a1 wr b1 wn c1 wb d1 wq e1 wk f1 wb g1 wn h1 wr
Hollandse verdediging 1.d4 f5

De Hollandse verdediging is een schaakopening die ontstaat na de beginzetten 1. d2-d4 f7-f5.[1] Zetverwisselingen, zoals 1. d2-d4 e7-e6 2. c2-c4 f7-f5, of via 1. c2-c4 van wit, komen regelmatig voor. Door het opspelen van de f-pion begint zwart meteen een strijd om de controle van het centrum. Net als het Siciliaans (1. e2-e4 c7-c5) leidt het Hollands tot a-symmetrisch spel waarbij beide partijen attent moeten voortzetten om voldoende greep op het spel te houden. In tegenstelling tot in het Siciliaans heeft het Hollands echter in aanvang een gesloten karakter. Het witte spel is meestal gericht op het doorzetten van e2(-e3)-e4, wat de stelling alsnog opent. Dat kan ook meteen, maar dan als gambiet.

In de schaakliteratuur wordt het Hollands voor het eerst aanbevolen door de uit de Elzas afkomstige maar in Den Haag wonende Elias Stein.[2]

De Hollandse verdediging werd met name in de eerste helft van de 20e eeuw regelmatig gespeeld. Bekende spelers die met zwart deze opening wel kozen zijn Paul Morphy, Alexander Aljechin en Bent Larsen. In de match om het wereldkampioenschap Michail Botvinnik en David Bronstein in 1951 was de opening bij beide spelers een favoriete keuze. Het Hollands komt men sindsdien in de toernooipraktijk niettemin weinig meer tegen.

Varianten

In de Hollandse verdediging zijn vooral drie duidelijk verschillende opbouwen van zwart te onderscheiden:

  • de 'stonewall', waarbij zwart met ...d7-d5 een blokkade opwerpt;
  • het Iljin-Genevsky-systeem, waarbij zwart op ...e7-e5 aanstuurt;
  • het Leningrader systeem, waarbij zwart de koningsloper fianchetteert.

Wit speelt doorgaans de eigen koningsloper naar g2, om de opmars van de e-pion voor te bereiden. Het paard ter koningszijde gaat soms naar h3 om de loper het zicht op e4 niet te ontnemen. Andere mogelijkheden voor wit zijn het spelen van de dameloper naar g5 en het Staunton-gambiet, genoemd naar de Engelse meester Howard Staunton, waarbij with met 2. e2-e4 door het offeren van de e-pion tracht een sterk initiatief te verkrijgen.

In de classificatie van de Encyclopaedia of Chess Openings loopt het Hollands van A80 tot en met A99.

Hollands 1.d4 f5
A80 1.d4 f5
A81 1.d4 f5 2.g3
A82 1.d4 f5 2.e4 (Staunton-gambiet)
A83 1.d4 f5 2.e4 fxe4 3.Pc3 Pf6 4.Lg5 (Staunton-gambiet)
A84 1.d4 f5 2.c4
A85 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.Pc3 (Rubinstein)
A86 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3
A87 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 g6 4.Lg2 Lg7 5.Pf3 (Leningrader)
A88 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 g6 4.Lg2 Lg7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d6 7.Pc3 c6 (Leningrader)
A89 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 g6 4.Lg2 Lg7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d6 7.Pc3 Pc6 (Leningrader)
A90 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2
A91 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7
A92 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0
A93 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d5 7.b3 (Botvinnik)
A94 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d5 7.b3 c6 8.La3 (Stonewall)
A95 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d5 7.Pc3 c6 (Stonewall)
A96 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d6
A97 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d6 7.Pc3 De8 (Ilyin-Genevsky)
A98 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d6 7.Pc3 De8 8.Dc2 (Ilyin-Genevsky)
A99 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d6 7.Pc3 De8 8.b3 (Ilyin-Genevsky)

Referenties