Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Hollands (schaakopening)
De Hollandse verdediging is een schaakopening die ontstaat na de beginzetten 1. d2-d4 f7-f5.[1] Zetverwisselingen, zoals 1. d2-d4 e7-e6 2. c2-c4 f7-f5, of via 1. c2-c4 van wit, komen regelmatig voor. Door het opspelen van de f-pion begint zwart meteen een strijd om de controle van het centrum. Net als het Siciliaans (1. e2-e4 c7-c5) leidt het Hollands tot a-symmetrisch, halfopen spel waarbij beide partijen scherp moet voortzetten om voldoende greep op het spel te houden. In tegenstelling tot in het Siciliaans compromitteert f7-f5 echter de zwarte koningsstelling. Het witte spel is meestal gericht op het (toch) doorzetten van e2-e4. Dat kan ook meteen, als gambiet.
In de schaakliteratuur wordt het Hollands voor het eerst aanbevolen door de uit de Elzas afkomstige maar in Den Haag wonende Elias Stein.[2]
De Hollandse verdediging werd regelmatig gespeeld door onder anderen Alexander Aljechin, Bent Laren en Paul Morphy. In de match om het wereldkampioenschap Michail Botvinnik en David Bronstein in 1951 was de opening bij beide spelers een favoriete keuze. Het Hollands komt men sindsdien in de toernooipraktijk niettemin weinig tegen.
Varianten
In de Hollandse verdediging zijn vooral drie duidelijk verschillende opbouwen van zwart te onderscheiden:
- de 'stonewall', waarbij zwart met ...d7-d5 een blokkade opwerpt;
- het Iljin-Genevsky-systeem, waarbij zwart op ...e7-e5 aanstuurt;
- de Leningrader, waarbij zwart de koningsloper fianchettofianchetteert.
Wit speelt doorgaans de eigen koningsloper naar g2, om de opmars van de e-pion voor te bereiden. Het paard ter koningszijde gaat soms naar h3 om de loper het zicht op e4 niet te ontnemen. Andere mogelijkheden voor wit zijn het spelen van de dameloper naar g5 en het Staunton-gambiet, genoemd naar de Engelse meester Howard Staunton, waarbij with met 2. e2-e4 door het offeren van de e-pion tracht een sterk initiatief te verkrijgen.
In de classificatie van Encyclopaedia of Chess Openings loopt het Hollands van A80 tot en met A99.
Hollands | 1.d4 f5 |
A80 | 1.d4 f5 |
A81 | 1.d4 f5 2.g3 |
A82 | 1.d4 f5 2.e4 (Staunton-gambiet) |
A83 | 1.d4 f5 2.e4 fxe4 3.Pc3 Pf6 4.Lg5 (Staunton-gambiet) |
A84 | 1.d4 f5 2.c4 |
A85 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.Pc3 (Rubinstein) |
A86 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 |
A87 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 g6 4.Lg2 Lg7 5.Pf3 (Leningrader) |
A88 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 g6 4.Lg2 Lg7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d6 7.Pc3 c6 (Leningrader) |
A89 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 g6 4.Lg2 Lg7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d6 7.Pc3 Pc6 (Leningrader) |
A90 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 |
A91 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 |
A92 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 |
A93 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d5 7.b3 (Botvinnik) |
A94 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d5 7.b3 c6 8.La3 (Stonewall) |
A95 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d5 7.Pc3 c6 (Stonewall) |
A96 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d6 |
A97 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d6 7.Pc3 De8 (Ilyin-Genevsky) |
A98 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d6 7.Pc3 De8 8.Dc2 (Ilyin-Genevsky) |
A99 | 1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.g3 e6 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 d6 7.Pc3 De8 8.b3 (Ilyin-Genevsky) |
Referenties: |
|