Arita Baaijens

Arita Baaijens
Afbeelding gewenst
Algemene informatie
Geboren	1956
Land	Nederland
Beroep	Schrijfster, ontdekkingsreizigster, bioloog
Werk
Jaren actief	1983-heden
Website

Arita Baaijens (1956) is een Nederlands schrijfster, ontdekkingsreizigster en biologe.

Biografie

Arita Baaijens groeide op in Ede en studeerde biologie in Amsterdam. Na zeven jaar werken geeft ze haar baan als milieubioloog op om een onzeker avontuur in de Egyptische woestijn aan te gaan. Ze koopt kamelen en leert in de woestijn te overleven. Als enige Westerse vrouw bereist ze gedurende een periode van vijftien jaar met haar eigen karavaan kamelen de Sahara.

Gedurende 1988-2004 vormt de woestijn een constante in het leven van Baaijens. Maandenlang zwerft ze elke winter met haar eigen karavaan kamelen door de woestijn van Egypte en Soedan. Vaak solo, soms in het gezelschap van nomaden. In de boeken ‘Een regen van eeuwig vuur’, ‘Oase Farafra’, ‘Woestijnnomaden’ en ‘Desert Songs’ beschrijft ze haar passie voor de woestijn die ze liefheeft en vreest. De boeken zijn een ode aan kamelen, vergezichten, nomaden en ontdekkingsreizigers. Tegelijkertijd vertelt Baaijens ook over een innerlijke reis, een rite de passage of queeste.

Na twee decennia zand en kamelen lokt Siberië. In het Altai gebergte zoekt de ontdekkingsreizigster naar het legendarische Shambala, een verborgen paradijs omringd door ijzige bergen ergens ten noorden van de Himalaya. Door ontmoetingen met lokale herders en sjamanen raakt ze geïntrigeerd in hun rotsvaste geloof in natuurgeesten en bezielde natuur. Als bioloog vraagt ze zich af hoe het kan dat een heel volk een andere werkelijkheid lijkt te ervaren dan zijzelf. Kan landschap de geest beïnvloeden? En bezit wetenschap het monopolie op waarheid? Een nieuwe expeditie en een experiment moeten uitkomst bieden. In 2013 omcirkelt de reizigster het hele Altai gebergte te paard, vijftienhonderd kilometer door moeilijk bereikbare gebieden in Kazachstan, China, Mongolië en Rusland. De reis en de uitkomst van het experiment zetten haar leven behoorlijk op zijn kop en tegelijkertijd weer op de rails.

Het boek ‘Zoektocht naar het paradijs’ (2016), over de expeditie en haar onderzoek naar betekenis van landschap in Siberië, wordt een bestseller en de opgedane inzichten krijgen een vervolg. Nog in datzelfde jaar reist Baaijens naar de heilige Karakolvallei in de Altai om een deep map experiment uit te voeren met een team van wetenschappers, kunstenaars en bewoners uit de regio. Ook bezoekt ze Ierland om een virtual reality film te maken over de band van twee Ierse boeren met hun land. Eind 2016 reist ze naar Papoea Nieuw Guinea, waar zij in de hooglanden onderzoekt welke betekenis de bewoners van het tropische bos toekennen aan het bos, dat zowel hun thuis is als hun ‘supermarkt’. In 2017 start Arita een project in eigen land: Paradijs in de Polder. Met bewoners, onderzoekers, beleidsmakers, doeners en denkers onderzoekt zij onze omgang en verbinding met natuur: natuur die wij ondergeschikt maken aan onze wensen. In 2018 verschijnt het werkboek ‘Paradijs in de polder’ (2018, Atlas Contact).

In 2020 initieert zij het filosofisch taalexperiment ‘Taal voor de toekomst: in gesprek met de Noordzee’. Met behulp van een lerende taalmachine en in co-creatie met de Noordzee, woordkunstenaars en publiek verkent het project op succesvolle wijze de contouren van een vernieuwende poëtisch-ecologische taal.

Baaijens werkt in 2022 aan het boek ‘Taal voor de toekomst’ dat in 2023 zal verschijnen bij uitgeverij Atlas Contact.

Erkenning

Arita Baaijens ontving internationaal erkenning en prijzen voor haar onderzoek naar de betekenis van landschap. In 2008 werd 'Desert Songs' door reishandels gekozen tot beste fotoreisboek van het jaar. In 2014 werd Baaijens onderscheiden met de internationale Women of Discovery Humanity Award en ontving ze van de Spaanse Geografische Sociëteit de Trip Of The Year Award. ‘Zoektocht naar het paradijs’ stond in 2016 op de shortlist van de Jan Wolkers prijs, en ‘Paradijs in de polder’ stond op de shortlist van Beste Spirituele Boek 2019. In 2020 ontvingen zij en Ambassade van de Noordzee de Groeneveldprijs voor hun bijzondere inzet voor natuur en landschap, en voor het kritische, afwijkende geluid dat zij laten horen.

Baaijens is lid van de Royal Geographical Society en werd geportretteerd in onder meer The Modern Explorers (2013, Thames and Hudson) en de tentoonstelling 'Gewoon Stoer' (2018, Margriet/Amsterdam Museum).

Publicaties

Boeken

• 1993 - Een regen van eeuwig vuur (Contact, Amsterdam)
• 1995 - De geur van kamelen, red. en bijdrage (Sahara Sociëteit, Amsterdam)
• 1995 - De woestijn als passie, bloemlezing woestijnliteratuur (Contact, Amsterdam)
• 1998 - Oase Farafra (Contact, Amsterdam)
• 2001 - Regen aus ewigem Feuer (Rowohlt, Hamburg)
• 2003 - Woestijnnomaden (Contact, Amsterdam)
• 2005 - Wüstennomaden (Piper/Malik, Hamburg)
• 2008 - Desert Songs (Veenman Publishers, Rotterdam) (American University Press, Cairo) (NL en Engels) (2008)
• 2012 - De Tijdmachine. Met illustraties van Geerten ten Bosch (Matchboox)
• 2013 - The Modern Explorers, bijdrage (Thames & Hudson, London)
• 2016 - Zoektocht naar het paradijs (Atlas Contact, Amsterdam)
• 2016 - Search for Paradise (De Ketelfactory, Schiedam)
• 2018 - Paradijs in de polder (Atlas Contact, Amsterdam)
• 2020 - De dingen spreken. Cahier in serie Voorjaar 2020 (De Ketelfactory, Schiedam)

Gepland: 2023 - Taal voor de toekomst (Atlas Contact, Amsterdam)

Exposities

• 1993-2006 - Foto-exposities in Egypte, Soedan en Nederland
• 2008 - Desert Songs, Multimedia-installatie (Museon, Den Haag)
• 2016 - Search for paradise (De Ketelfactory, Schiedam)
• 2021 - De Reis, Deelname groepsexpositie (De Ketelfactory, Schiedam)
• 2021-2022 - Mens, praat met me, Multimedia-installatie met AI-zee. Deelname groepsexpositie If Things Grow Wrong (Museum De Lakenhal, Leiden)
• 2021-2022 - The landscape Speaks, Audiowandeling. Deelname groepsexpositie Deep Truth (Rijksmuseum Twenthe, Enschede)

Documentaires

• 2013 - O'Hanlons Helden, bijdrage. Aflevering over Alexandrine Tinne (VPRO)
• 2016 - Mindscapes, virtual-realityfilm over betekenis van landschap (We Make VR)
• 2021 - De Boeddhistische Blik: Kan ik de wereld veranderen? Bijdrage (KRO-NCRV)

Externe links

• Officiële website
• https://taalvoordetoekomst.nl/

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties