Tilburgsche Waterleiding Maatschappij

De N.V. Tilburgsche Waterleiding Maatschappij (TWM) was het waterleidingbedrijf dat van 1898 tot 2005 drinkwater leverde in Tilburg en Goirle.

Geschiedenis

Na verschillende pogingen om de watervoorziening in Tilburg te verbeteren, werd in 1895 de N.V. Tilburgse Waterleiding Maatschappij opgericht, die een concessie van de gemeente kreeg om water op te pompen en aan bedrijven en woningen te leveren. Zoals de naam aangeeft was het een particuliere maatschappij. De meeste aandeelhouders kwamen van buiten Noord-Brabant en ook de eerste directeuren waren geen Brabanders.

Het ontwerp voor de waterleiding was afkomstig van Hidde Petrus Nicolaas Halbertsma. Het waterwingebied lag in de bossen tussen Tilburg en Gilze en aan de Bredaseweg werd een watertoren gebouwd. Op 27 augustus 1898 werd het eerste water door de waterleiding geleverd door een fontein voor het oude stadhuis aan de Oude Markt aan te zetten.

Aanvankelijk richtte de maatschappij zich vooral op de levering aan fabrieken. De tarieven voor particulieren waren hoog, hetgeen in de jaren 1930 tot de oprichting van een comité van actie onder leiding van Pius Arts leidde. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1935 werden het protest tegen de TWM vooral geuit door het R.K. Zuiderfront, die dan ook de bijnaam waterleidinglijst kreeg. Lange tijd bleef de TWM een van de weinige ter beurze genoteerde particuliere waterleidingmaatschappijen in Nederland. Nadat eind jaren 1970 onrust was ontstaan door het optreden van activistische aandeelhouders bracht de gemeente Tilburg in maart 1980 een bod op de aandelen uit waardoor zij vrijwel het gehele aandelenkapitaal in bezit kreeg.

Sinds 1973 doet TWM ook de drinkwatervoorziening voor Goirle. Sinds 1 januari 2006 heeft de TWN een contract met Brabant Water, die nu het beheer en onderhoud van het leidingnet ten behoeve van het drinkwater verzorgt.

Trivia

Aanvankelijk werden in arbeiderswoningen geen meters geplaatst. Daar stond tegenover dat deze woningen slechts één kraan mochten hebben die zo was aangelegd dat er alleen een emmer onder kon staan. De aansluiting van een slang aan de kraan was verboden. De controle op een juist gebruik werd uitgeoefend door het boetemannetje, die voor overtreding van de regels boetes van minimaal 25 gulden (meer dan een week loon van een arbeider) kon uitdelen.

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties TWM Jaarverslag 2006 C.G.W.P. van der Heijden, Kleurloos, reukloos en smaakloos drinkwater,Tilburgse Historische Reeks nr 7, Tilburg 1995 Regionaal archief Tilburg