Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Van der Linde (Vollenhoofs geslacht): verschil tussen versies
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Van_der_Linde_(Vollenhoofs_geslacht)&oldid=66097733 6 okt 2023 09.19 24 sep 2023) |
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Van_der_Linde_(Vollenhoofs_geslacht)&oldid=66114568 9 okt 2023 Wildel) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Van der Linde''' (ook, maar veel minder frequent en mogelijk vaak van andere oorsprong: '''van de Linde''') is een Nederlandse familienaam die in [[Vollenhove]] teruggaat tot minstens de zestiende eeuw en historisch vooral op twee plaatsen terug te voeren was, namelijk Vollenhove en [[Makkum (dorp)|Makkum]]. | '''Van der Linde''' (ook, maar veel minder frequent en mogelijk vaak van andere oorsprong: '''van de Linde''') is een Nederlandse familienaam die in [[Vollenhove]] teruggaat tot minstens de zestiende eeuw en historisch vooral op twee plaatsen terug te voeren was, namelijk Vollenhove en [[Makkum (dorp)|Makkum]]. | ||
==Voorkomen== | ==Voorkomen== | ||
De gemeente [[Steenwijkerland]] (Vollenhove en omgeving) vertoont ook nu nog de grootste concentratie van deze naam.<ref>[https://www.cbgfamilienamen.nl/nfb/detail_naam.php?gba_lcnaam=van%20der%20linde&gba_naam=van%20der%20Linde&nfd_naam=Linde,%20van%20de%20/%20der&operator=eq&taal= Nederlandse Familienamenbank], geraadpleegd op 24 september 2023</ref> Twee kleinere geslachten zijn afkomstig uit het buurtschap ''De Linde'' in [[Den Ham (Overijssel)]] en uit het dorp [[Wijhe]].[[ | [[Bestand:Erve De Linde, Sint Jansklooster.jpg|miniatuur|'De Linde', oudste (ca. 1690) nog bestaande woning van de Vollenhoofse familie van der Linde in [[Sint Jansklooster]]]] | ||
De gemeente [[Steenwijkerland]] (Vollenhove en omgeving) vertoont ook nu nog de grootste concentratie van deze naam.<ref>[https://www.cbgfamilienamen.nl/nfb/detail_naam.php?gba_lcnaam=van%20der%20linde&gba_naam=van%20der%20Linde&nfd_naam=Linde,%20van%20de%20/%20der&operator=eq&taal= Nederlandse Familienamenbank], geraadpleegd op 24 september 2023</ref> Twee kleinere geslachten zijn afkomstig uit het buurtschap ''De Linde'' in [[Den Ham (Overijssel)]] en uit het dorp [[Wijhe]]. Ook vanuit deze laatste plaats hebben zich naamgenoten in [[Wanneperveen]] en later Vollenhove gevestigd, uiteraard behoren niet alle in deze omgeving wonende van der Lindes tot de hier besproken tak. | |||
Documenten die een gezamenlijke afstamming van deze vier verschillende takken aantonen konden tot nu toe niet worden ontdekt. Er zijn op het ogenblik minstens 5.000 personen in Nederland met deze familienaam. | Documenten die een gezamenlijke afstamming van deze vier verschillende takken aantonen konden tot nu toe niet worden ontdekt. Er zijn op het ogenblik minstens 5.000 personen in Nederland met deze familienaam. | ||
| Regel 13: | Regel 14: | ||
In de [[Grote of Sint-Michaëlskerk (Zwolle)|Grote kerk]] in [[Zwolle]] bevindt zich een klein [[Wapen (heraldiek)|wapenschild]] met als tekst: | In de [[Grote of Sint-Michaëlskerk (Zwolle)|Grote kerk]] in [[Zwolle]] bevindt zich een klein [[Wapen (heraldiek)|wapenschild]] met als tekst: | ||
''"De heer Johannes van de Linde eerste oppercoopman en capitain van de comp. Pennisten van ’t Castel. Geboren tot Batavia anno 1707 den 5 februari. Overlden tot Batavia Ao. 1742 den 15 october. Oud zijnde 35 iaaren 8 maenden en 10 dagen"''. | ''"De heer Johannes van de Linde eerste oppercoopman en capitain van de comp. Pennisten van ’t Castel. Geboren tot Batavia anno 1707 den 5 februari. Overlden tot Batavia Ao. 1742 den 15 october. Oud zijnde 35 iaaren 8 maenden en 10 dagen"''. | ||
Dit schild vertoont een zilveren [[schuinbalk]] met twee bomen en twee halve springende herten. Voor hem werd het wapen al gebruikt door de in 1653 te [[Kampen (stad)|Kampen]] geboren Jan van der Linde en diens dochter Margaretha, evenals door Evert van der Linde, van 1696 tot 1707 terug te vinden als [[Lijst van burgemeesters van Genemuiden|burgemeester]] van [[Genemuiden]]. In deze plaats komt de familienaam eveneens veel voor maar ook hiervan ontbreken, door een brand in 1868, veel [[Retroacta van de Burgerlijke Stand|gegevens]]. | Dit schild vertoont een zilveren [[schuinbalk]] met twee bomen en twee halve springende herten. Voor hem werd het wapen al gebruikt door de in 1653 te [[Kampen (stad)|Kampen]] geboren Jan van der Linde en diens dochter Margaretha, evenals door Evert van der Linde, van 1696 tot 1707 terug te vinden als [[Lijst van burgemeesters van Genemuiden|burgemeester]] van [[Genemuiden]].[[Bestand:Zwolle sint michaelskerk cornelis springer.jpg|miniatuur|[[Zwolle]]: Grote Kerk (1862) door [[Cornelis Springer]], ''The Wilson'', [[Cheltenham]]]] | ||
In deze laatste plaats komt de familienaam eveneens veel voor maar ook hiervan ontbreken, door een brand in 1868, veel [[Retroacta van de Burgerlijke Stand|gegevens]]. Bovendien werden ook [[Rooms-Katholieke Kerk|kerkelijke]] gegevens niet nauwkeurig en uniform genoteerd voordat dit door het [[Concilie van Trente]] op 11 november 1563 verplicht werd gesteld. Wel zijn in [[Overijssel]] doop- en trouwboeken goed bewaard van de [[Nederduitse Gereformeerde Kerk (later Nederlandse Hervormde Kerk)|Hervormde kerken]] in [[Deventer]], [[Hasselt (Overijssel)|Hasselt]], Kampen, Vollenhove en Zwolle (met uitzondering van het trouwboek van Vollenhove van 1685-1791). | |||
De in het schild genoemde Johannes van der Linde was in 1738 koopman en eerste administrateur (''pennist'') van de Westzijdse [[Pakhuis|pakhuizen]] van het [[kasteel van Batavia]] van de [[Vereenigde Oostindische Compagnie]]. Zijn zoon Johan Christiaan werd een jaar later geboren en vestigde zich in 1778 te Vollenhove, waar hij van 1780-1786 [[Lijst van burgemeesters van Vollenhove|burgemeester]] was. Hij overleed in 1795 kinderloos in Zwolle; men neemt aan dat het wapenschild in de kerk afkomstig is uit zijn nalatenschap. | De in het schild genoemde Johannes van der Linde was in 1738 koopman en eerste administrateur (''pennist'') van de Westzijdse [[Pakhuis|pakhuizen]] van het [[kasteel van Batavia]] van de [[Vereenigde Oostindische Compagnie]]. Zijn zoon Johan Christiaan werd een jaar later geboren en vestigde zich in 1778 te Vollenhove, waar hij van 1780-1786 [[Lijst van burgemeesters van Vollenhove|burgemeester]] was. Hij overleed in 1795 kinderloos in Zwolle; men neemt aan dat het wapenschild in de kerk afkomstig is uit zijn nalatenschap. | ||
Er zijn meer dan 1200 afstammelingen bekend van een van de oudst bekende voorouders: Willem Herms van der Linde, die in 1575 geboren werd in Vollenhove en er [[Relatieve chronologie|voor]] 26 mei 1623 overleed. | |||
Veel boeren uit de streek waren pachters, die eventuele eigen grond vaak door [[vervening]] verloren lieten gaan, terwijl uit [[Notaris|archieven]] blijkt dat de van der Lindes er gewoonlijk [[Erfgoed|eigen grond]] bezaten. Tot 1720 woonden ze voornamelijk in de gehuchten [[Barsbeek]] en [[De Krieger]]; dit is nu grondgebied [[Sint Jansklooster]], en was van 1818 tot 1942 [[Ambt Vollenhove]]. | Veel boeren uit de streek waren pachters, die eventuele eigen grond vaak door [[vervening]] verloren lieten gaan, terwijl uit [[Notaris|archieven]] blijkt dat de van der Lindes er gewoonlijk [[Erfgoed|eigen grond]] bezaten. Tot 1720 woonden ze voornamelijk in de gehuchten [[Barsbeek]] en [[De Krieger]]; dit is nu grondgebied [[Sint Jansklooster]], en was van 1818 tot 1942 [[Ambt Vollenhove]]. | ||
==Erve de Linde== | ==Erve de Linde== | ||
[[Bestand: | [[Bestand:Vollenhove - Ambt, Gemeenteatlas van Nederland.jpg|miniatuur|Vollenhove - Ambt (1867) Gemeenteatlas van Nederland, [[Zuiderzeemuseum]]]] | ||
Aan de [[Leeuwte (Steenwijkerland)|Leeuwte]] in Sint Jansklooster bevindt zich de oudste nog bestaande woning die op de familie terug te voeren is. | Aan de [[Leeuwte (Steenwijkerland)|Leeuwte]] in Sint Jansklooster bevindt zich de oudste nog bestaande woning die op de familie terug te voeren is. Deze boerderij "''de Linde''" is rond 1690 gebouwd en droeg (in ieder geval vanaf 1696) de naam ''Erve de Linde'', doch de familie was al eerder in de streek aanwezig; de boerderij was tot 1716 eigendom van Rutger Zwier [[van Haersolte]], heer van [[Kasteel Toutenburg|Toutenburg]], maar werd al jaren bewoond door het gezin van Klaas Hermensz, toen diens weduwe Hadewich Stam dit bezit vier jaar na de dood van haar man kocht.<ref>[https://www.beeldbankvollenhove.nl/cgi-bin/boerderij.pl?ident=0007&search=Leeuwte%2055&veld=all&inword=1&bool=and&display=list&istart=1 Beeldbankvollenhove.nl: Erve de Linde, Leeuwte 55, Sint Jansklooster]</ref> | ||
Bij het huwelijk (29 mei 1718) van Tijmentje, de dochter van dit echtpaar, met schoolmeester Frans Keeman uit [[Blokzijl]], werd de naam '''van der Linde''' voor het eerst in een Vollenhoofs document genoemd. Zij ging in [[Beulake]] wonen, waar ze echter het volgende jaar al overleed. | Bij het huwelijk (29 mei 1718) van Tijmentje, de dochter van dit echtpaar, met schoolmeester Frans Keeman uit [[Blokzijl]], werd de naam '''van der Linde''' voor het eerst in een Vollenhoofs document genoemd. Zij ging in [[Beulake]] wonen, waar ze echter het volgende jaar al overleed. | ||
In 1742 kocht Hermen Hermensz. van der Linde [[Uiterdijken|uiterdijksland]], ''"voormaals gehoord hebbende aan het Erve de Linde"'', van Rutger van Haersolte. | In 1742 kocht Hermen Hermensz. van der Linde [[Uiterdijken|uiterdijksland]], ''"voormaals gehoord hebbende aan het Erve de Linde"'', van Rutger van Haersolte. | ||
Uit onderzoek (echter onduidelijk van welke aard) door Datema, zou overigens blijken dat de boerderij al ''"De Linde"'' werd genoemd nog voor de familie van Tijmentje Klaassens er woonde, zodat de familienaam mogelijk niet van het riviertje maar van deze boerderij is afgeleid.<ref>Datema , Paul (2001): Het nieuwe Van der Linde-boek. In: ''Kondschap. Historisch kwartaalbnericht van de Stichting Oudheidkamer Brederwiede'' 17, 1</ref> | Uit onderzoek (echter onduidelijk van welke aard) door Datema, zou overigens blijken dat de boerderij al ''"De Linde"'' werd genoemd nog voor de familie van Tijmentje Klaassens er woonde, zodat de familienaam mogelijk niet van het riviertje maar van deze boerderij is afgeleid.<ref>Datema , Paul (2001): Het nieuwe Van der Linde-boek. In: ''Kondschap. Historisch kwartaalbnericht van de Stichting Oudheidkamer Brederwiede'' 17, 1</ref> | ||
Er woonden veel leden van de familie in Beulake,<ref>[https://www.genealogieonline.nl/gezinsreconstructies-vollenhove/personen.php?familienaam=Linde%2C+van+der&p=1 Genealogieonline.nl: Gezinsreconstructies (Ambt-)Vollenhove en Beulake, van der Linde] (580 personen op 30 september 2023)</ref> dat al in de laatste decennia voor de [[Watersnood van 1775|watersnoodrampen van 1775]] en [[Watersnood van 1776|1776]] vanwege aanhoudende overstromingen geleidelijk verlaten werd en uiteindelijk verdween in de [[Beulakerwijde]]. | Er woonden veel leden van de familie in Beulake,<ref>[https://www.genealogieonline.nl/gezinsreconstructies-vollenhove/personen.php?familienaam=Linde%2C+van+der&p=1 Genealogieonline.nl: Gezinsreconstructies (Ambt-)Vollenhove en Beulake, van der Linde] (580 personen op 30 september 2023)</ref> dat al in de laatste decennia voor de [[Watersnood van 1775|watersnoodrampen van 1775]] en [[Watersnood van 1776|1776]] vanwege aanhoudende overstromingen geleidelijk verlaten werd en uiteindelijk verdween in de [[Beulakerwijde]]. | ||
| Regel 39: | Regel 41: | ||
==Zie ook== | ==Zie ook== | ||
[[Bestand:Vollenhoofs geslacht Van der Linde, omslag uitgaven 1973 en 2000.jpg|miniatuur|Vollenhoofs geslacht Van der Linde, omslag uitgaven 1973 en 2000]] | |||
*[[Moespot]] | *[[Moespot]] | ||
*[[Van der Linden (geslacht)]] | *[[Van der Linden (geslacht)]] | ||
| Regel 51: | Regel 54: | ||
{{Appendix|2= | {{Appendix|2= | ||
*Siemen van der Linde: ''Vollenhoofs geslacht ‘van der Linde’'' (Zwolle, 1973) | *Siemen van der Linde: ''Vollenhoofs geslacht ‘van der Linde’'' (Zwolle, 1973) | ||
*Siemen van der Linde e.a.: ''Het Vollenhoofs geslacht van der Linde'' (Almere, 2000) | |||
---- | ---- | ||
{{references}}}} | {{references}}}} | ||
Versie van 26 okt 2023 00:25
Van der Linde (ook, maar veel minder frequent en mogelijk vaak van andere oorsprong: van de Linde) is een Nederlandse familienaam die in Vollenhove teruggaat tot minstens de zestiende eeuw en historisch vooral op twee plaatsen terug te voeren was, namelijk Vollenhove en Makkum.
Voorkomen
De gemeente Steenwijkerland (Vollenhove en omgeving) vertoont ook nu nog de grootste concentratie van deze naam.[1] Twee kleinere geslachten zijn afkomstig uit het buurtschap De Linde in Den Ham (Overijssel) en uit het dorp Wijhe. Ook vanuit deze laatste plaats hebben zich naamgenoten in Wanneperveen en later Vollenhove gevestigd, uiteraard behoren niet alle in deze omgeving wonende van der Lindes tot de hier besproken tak.
Documenten die een gezamenlijke afstamming van deze vier verschillende takken aantonen konden tot nu toe niet worden ontdekt. Er zijn op het ogenblik minstens 5.000 personen in Nederland met deze familienaam. De Vollenhoofse en Makkumse familienamen zijn een geoniem, afkomstig van het riviertje de Linde (Stellingwerfs: Lende) op de grens van Friesland en Overijssel, terwijl de familienaam van der Linden en varianten daarvan (Van Linde, Van der Lynden, Von der Linden, Van Terlinden, Verlinde(n), Verlynde, Verlijnde en Verlende) vrijwel altijd naar een boom of groep bomen verwijzen. Opvallend is in dit verband dat allerlei varianten van de laatste naam ook veelvuldig in België voorkomen, terwijl van de(r) Linde daar in deze schrijfwijze(n) in feite totaal afwezig is.[2]
Afgezien van de grote steden in de Randstad komt de naam van der Linde tenslotte ook (vanaf ca. 1600) vrij veel voor op en rond Schouwen-Duiveland, het is onduidelijk of ook deze tak naar Overijssel te herleiden is.
VOC-pennist Johannes
In de Grote kerk in Zwolle bevindt zich een klein wapenschild met als tekst:
"De heer Johannes van de Linde eerste oppercoopman en capitain van de comp. Pennisten van ’t Castel. Geboren tot Batavia anno 1707 den 5 februari. Overlden tot Batavia Ao. 1742 den 15 october. Oud zijnde 35 iaaren 8 maenden en 10 dagen".
Dit schild vertoont een zilveren schuinbalk met twee bomen en twee halve springende herten. Voor hem werd het wapen al gebruikt door de in 1653 te Kampen geboren Jan van der Linde en diens dochter Margaretha, evenals door Evert van der Linde, van 1696 tot 1707 terug te vinden als burgemeester van Genemuiden.
In deze laatste plaats komt de familienaam eveneens veel voor maar ook hiervan ontbreken, door een brand in 1868, veel gegevens. Bovendien werden ook kerkelijke gegevens niet nauwkeurig en uniform genoteerd voordat dit door het Concilie van Trente op 11 november 1563 verplicht werd gesteld. Wel zijn in Overijssel doop- en trouwboeken goed bewaard van de Hervormde kerken in Deventer, Hasselt, Kampen, Vollenhove en Zwolle (met uitzondering van het trouwboek van Vollenhove van 1685-1791).
De in het schild genoemde Johannes van der Linde was in 1738 koopman en eerste administrateur (pennist) van de Westzijdse pakhuizen van het kasteel van Batavia van de Vereenigde Oostindische Compagnie. Zijn zoon Johan Christiaan werd een jaar later geboren en vestigde zich in 1778 te Vollenhove, waar hij van 1780-1786 burgemeester was. Hij overleed in 1795 kinderloos in Zwolle; men neemt aan dat het wapenschild in de kerk afkomstig is uit zijn nalatenschap.
Er zijn meer dan 1200 afstammelingen bekend van een van de oudst bekende voorouders: Willem Herms van der Linde, die in 1575 geboren werd in Vollenhove en er voor 26 mei 1623 overleed.
Veel boeren uit de streek waren pachters, die eventuele eigen grond vaak door vervening verloren lieten gaan, terwijl uit archieven blijkt dat de van der Lindes er gewoonlijk eigen grond bezaten. Tot 1720 woonden ze voornamelijk in de gehuchten Barsbeek en De Krieger; dit is nu grondgebied Sint Jansklooster, en was van 1818 tot 1942 Ambt Vollenhove.
Erve de Linde
Aan de Leeuwte in Sint Jansklooster bevindt zich de oudste nog bestaande woning die op de familie terug te voeren is. Deze boerderij "de Linde" is rond 1690 gebouwd en droeg (in ieder geval vanaf 1696) de naam Erve de Linde, doch de familie was al eerder in de streek aanwezig; de boerderij was tot 1716 eigendom van Rutger Zwier van Haersolte, heer van Toutenburg, maar werd al jaren bewoond door het gezin van Klaas Hermensz, toen diens weduwe Hadewich Stam dit bezit vier jaar na de dood van haar man kocht.[3] Bij het huwelijk (29 mei 1718) van Tijmentje, de dochter van dit echtpaar, met schoolmeester Frans Keeman uit Blokzijl, werd de naam van der Linde voor het eerst in een Vollenhoofs document genoemd. Zij ging in Beulake wonen, waar ze echter het volgende jaar al overleed.
In 1742 kocht Hermen Hermensz. van der Linde uiterdijksland, "voormaals gehoord hebbende aan het Erve de Linde", van Rutger van Haersolte.
Uit onderzoek (echter onduidelijk van welke aard) door Datema, zou overigens blijken dat de boerderij al "De Linde" werd genoemd nog voor de familie van Tijmentje Klaassens er woonde, zodat de familienaam mogelijk niet van het riviertje maar van deze boerderij is afgeleid.[4] Er woonden veel leden van de familie in Beulake,[5] dat al in de laatste decennia voor de watersnoodrampen van 1775 en 1776 vanwege aanhoudende overstromingen geleidelijk verlaten werd en uiteindelijk verdween in de Beulakerwijde.
Als grondbezitters hadden ze vaak een rol in het kerkelijk of burgerlijk bestuur van hun woonplaatsen. Vanaf 1820 vestigden leden van de familie zich vanuit Vollenhove in Blankenham, Kampen en op Kampereiland.
Bij de naam van der Linde(n) bestaan in Nederland meer dan dertig verschillende familiewapens, doch dit zegt weinig aangezien er op de circa 80.000 Nederlandse familienamen 40.000 wapens bekend zijn.
Zie ook
- Moespot
- Van der Linden (geslacht)
- Politieke Raad
- Land van Vollenhove
- Verlinden (doorverwijspagina)
Externe links
- Beeldbankvollenhove.nl: (Erve) de Linde
- Beeldbankvollenhove.nl: Stadsmuseum Vollenhove, Werkgroep Agrarisch erfgoed: Linde
- Stamboomzoeker.nl: Van der Linde (15.765 personen op 30 september 2023)
Bronnen, noten en/of referenties
|