Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Johan Witteveen: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Johan_Witteveen&oldid=51355354 2 apr 2018 Ellywa 2 aug 2005)
 
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Johan_Witteveen&oldid=53700132 26 apr 2019)
Regel 5: Regel 5:
| volledige naam    = Hendrikus Johannes Witteveen
| volledige naam    = Hendrikus Johannes Witteveen
| geboren          = [[12 juni]] [[1921]]  
| geboren          = [[12 juni]] [[1921]]  
| geboorteplaats    =  
| geboorteplaats    = [[Zeist]]
| overleden        =  
| overleden        = [[23 april]] [[2019]]
| overlijdensplaats =  
| overlijdensplaats = [[Wassenaar (gemeente)|Wassenaar]]
| huidige functie  =  
| huidige functie  =  
| sinds            =  
| sinds            =  
Regel 29: Regel 29:
| website          = https://www.parlement.com/id/vg09lld3f4za/h_j_johan_witteveen
| website          = https://www.parlement.com/id/vg09lld3f4za/h_j_johan_witteveen
}}
}}
'''Hendrikus Johannes (Johan) Witteveen''' ([[Zeist]], [[12 juni]] [[1921]]) is een [[Nederland]]se [[econoom]] en voormalig [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]]-politicus. Witteveen was [[ministerie van Financiën (Nederland)|minister van Financiën]] in twee Nederlandse kabinetten. Van 1973-1978 was hij voorzitter van het [[Internationaal Monetair Fonds|IMF]]. Hij was voorman van de [[Soefi Beweging Nederland|Nederlandse tak]] van de [[Universeel soefisme|soefi-beweging]].
 
'''Hendrikus Johannes (Johan) Witteveen''' ([[Zeist]], [[12 juni]] [[1921]] – [[Wassenaar (gemeente)|Wassenaar]], [[23 april]] [[2019]])<ref>[https://www.ad.nl/politiek/johan-witteveen-1921-2019-de-man-die-nederland-de-btw-gaf~a6a375d2/ Johan Witteveen (1921-2019): de man die Nederland de btw gaf]</ref> was een [[Nederland]]se [[econoom]] en [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]]-politicus. Witteveen was [[ministerie van Financiën (Nederland)|minister van Financiën]] in twee Nederlandse kabinetten. Van 1973-1978 was hij voorzitter van het [[Internationaal Monetair Fonds|IMF]]. Hij was voorman van de [[Soefi Beweging Nederland|Nederlandse tak]] van de [[Universeel soefisme|soefi-beweging]].


== Levensloop ==
== Levensloop ==
Witteveen is de zoon van de [[stedenbouwkundige]] [[Willem Gerrit Witteveen]]. Door zijn moeder is hij een kleinzoon van [[Floor Wibaut]]. Na het [[Erasmiaans Gymnasium]] studeerde hij aan de [[Nederlandse Economische Hogeschool|Economische Hogeschool]] te Rotterdam. Na zijn doctoraal examen in 1947 werd hij daar tot lector benoemd. De bij de ramp met vlucht MH17 omgekomen PvdA-senator [[Willem Witteveen (politicus)|Willem Witteveen]] was zijn zoon.<ref>Nicole Besselink. [http://www.trouw.nl/tr/nl/5009/Archief/article/detail/3793544/2014/11/19/Ik-ben-niet-boos-Ik-accepteer-het.dhtml Herdenking MH17: 'Ik ben niet boos. Ik accepteer het.'] Trouw, 19 november 2014.</ref>
Witteveen is de zoon van de [[stedenbouwkundige]] [[Willem Gerrit Witteveen]]. Door zijn moeder is hij een kleinzoon van [[Floor Wibaut]]. Na het [[Erasmiaans Gymnasium]] studeerde hij aan de [[Nederlandse Economische Hogeschool|Economische Hogeschool]] te Rotterdam. Na zijn doctoraal examen in 1947 werd hij daar tot lector benoemd. De bij de ramp met vlucht MH17 omgekomen PvdA-senator [[Willem Witteveen (1952)|Willem Witteveen]] was zijn zoon.<ref>Nicole Besselink. [http://www.trouw.nl/tr/nl/5009/Archief/article/detail/3793544/2014/11/19/Ik-ben-niet-boos-Ik-accepteer-het.dhtml Herdenking MH17: 'Ik ben niet boos. Ik accepteer het.'] Trouw, 19 november 2014.</ref>


===Centraal Planbureau en politieke loopbaan===
=== Centraal Planbureau en politieke loopbaan ===
Vanwege de belangstelling voor econometrie en voor economische politiek nodigde prof. [[Jan Tinbergen]] hem na de bevrijding van Nederland uit om mee te werken aan de opbouw van het [[Centraal Planbureau]]. In 1947 promoveerde Witteveen bij Tinbergen op een proefschrift over [[loonhoogte]] en [[werkgelegenheid]]. Het jaar daarop volgde zijn benoeming tot [[hoogleraar]]. Van 1958 tot 1963 was Witteveen (VVD) lid van de Eerste Kamer. De verkiezingen van 1963 brachten hem voor een maand in de [[Tweede Kamer]].
Vanwege de belangstelling voor econometrie en voor economische politiek nodigde prof. [[Jan Tinbergen]] hem na de bevrijding van Nederland uit om mee te werken aan de opbouw van het [[Centraal Planbureau]]. In 1947 promoveerde Witteveen bij Tinbergen op een proefschrift over [[loonhoogte]] en [[werkgelegenheid]]. Het jaar daarop volgde zijn benoeming tot [[hoogleraar]]. Van 1958 tot 1963 was Witteveen (VVD) lid van de Eerste Kamer. De verkiezingen van 1963 brachten hem voor een maand in de [[Tweede Kamer]].


===Minister van Financiën & Tweede Kamer===
=== Minister van Financiën & Tweede Kamer ===
<!--[[File:Witteveen, H.J. - SFA003000443.jpg|thumb|left|Minister Witteveen met hoge hoed en het nieuwe "[[miljoenennota|Derde Dinsdag in September]]" koffertje bij de ingang naar de [[Tweede Kamer]] (15 september 1964).]] -->
[[File:Witteveen, H.J. - SFA003000443.jpg|thumb|left|Minister Witteveen met hoge hoed en het nieuwe koffertje op de [[miljoenennota|derde dinsdag in september]] bij de ingang naar de [[Tweede Kamer]] (15 september 1964).]]


Van 24 juli 1963 tot 14 april 1965 was Witteveen minister van Financiën in het [[kabinet-Marijnen]]. Na de val van dit kabinet keerde hij tot 1967 terug in de Tweede Kamer.
Van 24 juli 1963 tot 14 april 1965 was Witteveen minister van Financiën in het [[kabinet-Marijnen]]. Na de val van dit kabinet keerde hij tot 1967 terug in de Tweede Kamer.


Van 5 april 1967 tot 6 juli 1971 was Witteveen voor de tweede keer minister van Financiën, ditmaal in het [[Kabinet-De Jong]]. In deze ambtsperiode voerde hij ter uitvoering van de btw-richtlijn van de [[Europese Economische Gemeenschap]] de [[Omzetbelasting|btw]] in Nederland in.
Van 5 april 1967 tot 6 juli 1971 was Witteveen voor de tweede keer minister van Financiën, ditmaal in het [[kabinet-De Jong]]. In deze ambtsperiode voerde hij ter uitvoering van de btw-richtlijn van de [[Europese Economische Gemeenschap]] de [[Omzetbelasting|btw]] in Nederland in.


===Voorzitter IMF===
=== Voorzitter IMF ===
Van 1 september 1973 tot 16 juni 1978 was hij voorzitter van het [[Internationaal Monetair Fonds|IMF]].
Van 1 september 1973 tot 16 juni 1978 was hij voorzitter van het [[Internationaal Monetair Fonds|IMF]].


Hij heeft een plan bij [[Christine Lagarde]], de huidige voorzitter van het IMF, neergelegd, om de financiële crisis in Europa op te lossen door de financiële overschotlanden (o.a. China, India, Brazilië en enkele landen in het Midden-Oosten) via het IMF de Europese tekortlanden te laten financieren, met name Spanje en Italië en later ook Frankrijk om zijn banken bij te staan. Griekenland is volgens hem al verzorgd, al zijn daar nog forse hervormingen noodzakelijk. Deze oplossing lijkt sterk op de oplossing die hij in de jaren 70 naar aanleiding van de [[Oliecrisis van 1973|oliecrisis]] heeft gearrangeerd ten behoeve van Engeland en Italië. Europa is niet meer in staat om dit zelf op te lossen, omdat het politieke draagvlak bij de bevolking, en daardoor ook bij de politici, ontbreekt om de tekortlanden nog te hulp te schieten.
Hij heeft een plan bij [[Christine Lagarde]], de huidige voorzitter van het IMF, neergelegd, om de financiële crisis in Europa op te lossen door de financiële overschotlanden (o.a. China, India, Brazilië en enkele landen in het Midden-Oosten) via het IMF de Europese tekortlanden te laten financieren, met name Spanje en Italië en later ook Frankrijk om zijn banken bij te staan. Griekenland is volgens hem al verzorgd, al zijn daar nog forse hervormingen noodzakelijk. Deze oplossing lijkt sterk op de oplossing die hij in de jaren 70 naar aanleiding van de [[Oliecrisis van 1973|oliecrisis]] heeft gearrangeerd ten behoeve van Engeland en Italië. Europa is niet meer in staat om dit zelf op te lossen, omdat het politieke draagvlak bij de bevolking, en daardoor ook bij de politici, ontbreekt om de tekortlanden nog te hulp te schieten.


=== Op latere leeftijd ===
In het opinieprogramma [[Buitenhof (televisieprogramma)|Buitenhof]] vertelde hij op 16 oktober 2011 dat zijn motivatie om op 90-jarige leeftijd zich zorgen te maken over de huidige financiële crisis is ingegeven door het feit dat hij is opgegroeid in de [[crisisjaren]]. Volgens hem is het verschil met toen dat we nu te maken hebben met opkomende economieën, waardoor het nog niet zo ernstig is als toen. Maar er moet wel adequaat gehandeld worden om erger te voorkomen.
In het opinieprogramma [[Buitenhof (televisieprogramma)|Buitenhof]] vertelde hij op 16 oktober 2011 dat zijn motivatie om op 90-jarige leeftijd zich zorgen te maken over de huidige financiële crisis is ingegeven door het feit dat hij is opgegroeid in de [[crisisjaren]]. Volgens hem is het verschil met toen dat we nu te maken hebben met opkomende economieën, waardoor het nog niet zo ernstig is als toen. Maar er moet wel adequaat gehandeld worden om erger te voorkomen.


In een interview met het [[Algemeen Dagblad]] op 12 september 2017 liet de 96-jarige Witteveen weten dat hij zich nog steeds bezig houdt met de Nederlandse en Europese economische stand van zaken.<ref>{{Citeer web|url=https://www.ad.nl/politiek/staatsschuld-hoeft-helemaal-niet-te-worden-afgelost~a6d5c7b7/|titel=‘Staatsschuld hoeft helemaal niet te worden afgelost’|bezochtdatum=14 september 2017|auteur=Laurens Kok en Jan Hoedeman|datum=12 september 2017|uitgever=Algemeen Dagblad}}[http://web.archive.org/web/20180911152429/https://www.ad.nl/politiek/enlsquo-staatsschuld-hoeft-helemaal-niet-te-worden-afgelostenrsquo~a6d5c7b7/ A]</ref>
In een interview met het [[Algemeen Dagblad]] op 12 september 2017 liet de 96-jarige Witteveen weten dat hij zich nog steeds bezig houdt met de Nederlandse en Europese economische stand van zaken.<ref>{{Citeer web|url=https://www.ad.nl/politiek/staatsschuld-hoeft-helemaal-niet-te-worden-afgelost~a6d5c7b7/|titel=‘Staatsschuld hoeft helemaal niet te worden afgelost’|bezochtdatum=14 september 2017|auteur=Laurens Kok en Jan Hoedeman|datum=12 september 2017|uitgever=Algemeen Dagblad}}</ref>
 
Eén dag voor zijn overlijden werd in [[De Volkskrant]] het laatste interview met Witteveen gepubliceerd. Hierin gaf hij zijn persoonlijke visie op 'de zin van het leven', hierbij verwijzend naar het Soefisme.<ref>{{Citeer web|url=https://www.volkskrant.nl/mensen/denken-is-oppervlakkig-voelen-brengt-je-naar-je-ziel~b8287771/|titel=‘Denken is oppervlakkig, voelen brengt je naar je ziel’|bezochtdatum=26 april 2019|auteur=Fokke Obbema|datum=22 april 2019|uitgever=De Volkskrant}}</ref>


== Onderscheidingen ==
== Onderscheidingen ==
Regel 57: Regel 61:


== Familie ==
== Familie ==
Witteveen is de zoon van de architect [[Willem Gerrit Witteveen]] en de vader van de jurist, politicus en hoogleraar [[Willem Witteveen (politicus)|Willem Witteveen]]. Tevens is Witteveen een kleinzoon van wethouder [[Floor Wibaut]].
Witteveen is de zoon van de architect [[Willem Gerrit Witteveen]] en de vader van de jurist, politicus en hoogleraar [[Willem Witteveen (1952)|Willem Witteveen]], die in 2014 samen met zijn vrouw en dochter omkwam als passagier van MH17. Witteveens vrouw overleed in 2006, een andere zoon overleed in 2012. Tevens is Witteveen een kleinzoon van wethouder [[Floor Wibaut]].


== Publicaties ==
== Publicaties ==
Regel 70: Regel 74:


== Externe link ==
== Externe link ==
* [http://www.parlement.com/9353000/1/j9vvhy5i95k8zxl/vg09lld3f4za Biografie] [http://web.archive.org/web/20131121011943/http://www.parlement.com:80/id/vg09lld3f4za/h_j_johan_witteveen A] op parlement.com
* [http://www.parlement.com/9353000/1/j9vvhy5i95k8zxl/vg09lld3f4za Biografie] op parlement.com
* [https://web.archive.org/web/20121016051254/http://hjwitteveen.com/ Officiële website]
* [https://web.archive.org/web/20121016051254/http://hjwitteveen.com/ Officiële website]


{{commonscat|Johan Witteveen}}
{{Appendix|2=
{{Appendix|2=
{{commonscatklein|Johan Witteveen}}
'''Bron'''
* De tekst op deze pagina of een eerdere versie daarvan is afkomstig van de website van het Nederlandse Ministerie van Financiën, http://www.minfin.nl
* De tekst op deze pagina of een eerdere versie daarvan is afkomstig van de website van het Nederlandse Ministerie van Financiën, http://www.minfin.nl
----
-----
{{references}}
'''Referenties'''
{{References}}
}}
}}
{{authority control|TYPE=p|Wikidata=Q1692109}}
 
{{StartOpvolging}}
{{StartOpvolging}}
{{OpvolgingCombi|
{{OpvolgingCombi|

Versie van 2 mei 2019 21:26

rel=nofollow

Hendrikus Johannes (Johan) Witteveen (Zeist, 12 juni 1921Wassenaar, 23 april 2019)[1] was een Nederlandse econoom en VVD-politicus. Witteveen was minister van Financiën in twee Nederlandse kabinetten. Van 1973-1978 was hij voorzitter van het IMF. Hij was voorman van de Nederlandse tak van de soefi-beweging.

Levensloop

Witteveen is de zoon van de stedenbouwkundige Willem Gerrit Witteveen. Door zijn moeder is hij een kleinzoon van Floor Wibaut. Na het Erasmiaans Gymnasium studeerde hij aan de Economische Hogeschool te Rotterdam. Na zijn doctoraal examen in 1947 werd hij daar tot lector benoemd. De bij de ramp met vlucht MH17 omgekomen PvdA-senator Willem Witteveen was zijn zoon.[2]

Centraal Planbureau en politieke loopbaan

Vanwege de belangstelling voor econometrie en voor economische politiek nodigde prof. Jan Tinbergen hem na de bevrijding van Nederland uit om mee te werken aan de opbouw van het Centraal Planbureau. In 1947 promoveerde Witteveen bij Tinbergen op een proefschrift over loonhoogte en werkgelegenheid. Het jaar daarop volgde zijn benoeming tot hoogleraar. Van 1958 tot 1963 was Witteveen (VVD) lid van de Eerste Kamer. De verkiezingen van 1963 brachten hem voor een maand in de Tweede Kamer.

Minister van Financiën & Tweede Kamer

Bestand:Witteveen, H.J. - SFA003000443.jpg
Minister Witteveen met hoge hoed en het nieuwe koffertje op de derde dinsdag in september bij de ingang naar de Tweede Kamer (15 september 1964).

Van 24 juli 1963 tot 14 april 1965 was Witteveen minister van Financiën in het kabinet-Marijnen. Na de val van dit kabinet keerde hij tot 1967 terug in de Tweede Kamer.

Van 5 april 1967 tot 6 juli 1971 was Witteveen voor de tweede keer minister van Financiën, ditmaal in het kabinet-De Jong. In deze ambtsperiode voerde hij ter uitvoering van de btw-richtlijn van de Europese Economische Gemeenschap de btw in Nederland in.

Voorzitter IMF

Van 1 september 1973 tot 16 juni 1978 was hij voorzitter van het IMF.

Hij heeft een plan bij Christine Lagarde, de huidige voorzitter van het IMF, neergelegd, om de financiële crisis in Europa op te lossen door de financiële overschotlanden (o.a. China, India, Brazilië en enkele landen in het Midden-Oosten) via het IMF de Europese tekortlanden te laten financieren, met name Spanje en Italië en later ook Frankrijk om zijn banken bij te staan. Griekenland is volgens hem al verzorgd, al zijn daar nog forse hervormingen noodzakelijk. Deze oplossing lijkt sterk op de oplossing die hij in de jaren 70 naar aanleiding van de oliecrisis heeft gearrangeerd ten behoeve van Engeland en Italië. Europa is niet meer in staat om dit zelf op te lossen, omdat het politieke draagvlak bij de bevolking, en daardoor ook bij de politici, ontbreekt om de tekortlanden nog te hulp te schieten.

Op latere leeftijd

In het opinieprogramma Buitenhof vertelde hij op 16 oktober 2011 dat zijn motivatie om op 90-jarige leeftijd zich zorgen te maken over de huidige financiële crisis is ingegeven door het feit dat hij is opgegroeid in de crisisjaren. Volgens hem is het verschil met toen dat we nu te maken hebben met opkomende economieën, waardoor het nog niet zo ernstig is als toen. Maar er moet wel adequaat gehandeld worden om erger te voorkomen.

In een interview met het Algemeen Dagblad op 12 september 2017 liet de 96-jarige Witteveen weten dat hij zich nog steeds bezig houdt met de Nederlandse en Europese economische stand van zaken.[3]

Eén dag voor zijn overlijden werd in De Volkskrant het laatste interview met Witteveen gepubliceerd. Hierin gaf hij zijn persoonlijke visie op 'de zin van het leven', hierbij verwijzend naar het Soefisme.[4]

Onderscheidingen

In 1982 ontving hij de Four Freedoms Award voor vrijwaring van gebrek.

Familie

Witteveen is de zoon van de architect Willem Gerrit Witteveen en de vader van de jurist, politicus en hoogleraar Willem Witteveen, die in 2014 samen met zijn vrouw en dochter omkwam als passagier van MH17. Witteveens vrouw overleed in 2006, een andere zoon overleed in 2012. Tevens is Witteveen een kleinzoon van wethouder Floor Wibaut.

Publicaties

  • H.J. Witteveen: Loonhoogte en werkgelegenheid. (Dissertatie Ned. Econ. Hogeschool Rotterdam, 1946). Haarlem, Erven F.Bohn, 1947
  • H.J. Witteveen: Conjunctuurtheorie en conjunctuurpolitiek. Haarlem, Bohn, 1952
  • H.J. Witteveen: Winstaandeel en economische groei. Dies-rede NEH Rotterdam, 1960. Haarlem. Erven F. Bohn, 1962
  • H.J. Witteveen: Universeel Soefisme. De weg van liefde, harmonie en schoonheid. Utrecht, Servire, 1995. ISBN 90-6325-483-0
  • H.J. Witteveen: Soefisme en economie. Deventer, uitg. Ankh-Hermes, 2001. (Vert. van Sufism and Economics). ISBN 90-202-6027-8
  • H.J. Witteveen: Tot de Ene, De weg van het universeel Soefisme. Deventer, uitg. Ankh-Hermes, 2006. ISBN 978-90-202-8457-7
  • Hazrat Inayat Khan: Soefisme, De religie van het hart, Essenties uit het werk van Hazrat Inayat Khan [Samenstelling H.J. Witteveen]. Cothen, Uitg. Juwelenschip, 2010. ISBN 978-90-215-4786-2
  • H.J. Witteveen & Saskia Rosdorff: De magie van harmonie. Autobiografie van H. Johannes Witteveen. Amsterdam, Gibbon Uitgeefagentschap, 2012. ISBN 9789491363078

Externe link

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
rel=nofollow

Bron

  • De tekst op deze pagina of een eerdere versie daarvan is afkomstig van de website van het Nederlandse Ministerie van Financiën, http://www.minfin.nl

Referenties

  1. º Johan Witteveen (1921-2019): de man die Nederland de btw gaf
  2. º Nicole Besselink. Herdenking MH17: 'Ik ben niet boos. Ik accepteer het.' Trouw, 19 november 2014.
  3. º Laurens Kok en Jan Hoedeman. ‘Staatsschuld hoeft helemaal niet te worden afgelost’. Algemeen Dagblad (12 september 2017) Geraadpleegd op 14 september 2017
  4. º Fokke Obbema. ‘Denken is oppervlakkig, voelen brengt je naar je ziel’. De Volkskrant (22 april 2019) Geraadpleegd op 26 april 2019
rel=nofollow
rel=nofollow
Voorganger:
Henk Lambers
Rector magnificus van de Erasmus Universiteit Rotterdam
1951 - 1952
Opvolger:
Johannes Herman Kernkamp
Voorganger:
J. (Jelle) Zijlstra
Minister van Financiën
1963–1965
Opvolger:
A. (Anne) Vondeling
Voorganger:
J.E. (Jan) de Quay en B.W. (Barend) Biesheuvel
Vicepremier
1967–1971
Opvolger:
R.J. (Roelof) Nelissen en W.J. (Molly) Geertsema
Voorganger:
J. (Jelle) Zijlstra
Minister van Financiën
1967–1971
Opvolger:
R.J. (Roelof) Nelissen
Voorganger:
L. (Leo) de Block
Minister van Economische Zaken
1970
Opvolger:
R.J. (Roelof) Nelissen
Voorganger:
P.P. (Pierre-Paul) Schweitzer
Directeur van het IMF
1973–1978
Opvolger:
J. (Jacques) de Larosière