Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Rijksbegroting

Uit Wikisage
(Doorverwezen vanaf Miljoenennota)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

De Nederlandse Rijksbegroting oftewel miljoenennota oftewel miljardennota bestaat uit de begrotingen waarin de verschillende ministeries aangeven hoe ze het geld, dat hen is toegemeten, willen gaan besteden. Elk jaar presenteert de minister van Financiën op prinsjesdag de Rijksbegroting en een politieke samenvatting daarvan aan de Tweede Kamer.

Geschiedenis

De grondwetten van 1814 en 1815 kenden een tienjarige begroting. Daarvan maakte de begroting van de koloniën geen deel uit, omdat het opperbestuur daarvan aan de Koning toekwam.

Bij de herziening van de grondwet in 1840 werd de tweejarige begroting ingevoerd, in 1848 de jaarlijkse begroting. De Indische begroting wordt vanaf 1867 onderworpen aan parlementaire goedkeuring.

De eerste miljoenennota, "Nota betreffende de toestand van 's Landsfinanciën" genaamd, werd in 1906 gepresenteerd door minister De Meester. Voor die tijd werd de begroting mondeling aan de Eerste en Tweede Kamer aangeboden met een miljoenenrede.

Totstandkoming van de Rijksbegroting

Het opstellen van de begroting en de bijbehorende discussies nemen het hele jaar in beslag. De Raad van State brengt advies uit over de ontwerpbegrotingen en over de miljoenennota. De ministers geven hun reactie op het advies van de Raad van State. Al deze stukken worden bij de begrotingen en de miljoenennota gevoegd.

De minister van Financiën coördineert de voorbereiding en uitvoering van de Rijksbegroting. Hij is het parlement verantwoording verschuldigd voor die begroting. De ministerraad, alle ministers gezamenlijk, is verantwoordelijk voor het opstellen van de begroting. De afzonderlijke ministers verdedigen de begroting van hun departement in de Tweede Kamer.

De begrotingsbehandeling vindt in een vastgesteld ritme plaats na de Algemene Politieke en Financiële Beschouwingen, kort na prinsjesdag. De Tweede Kamer heeft het recht begrotingen te wijzigen en stelt die uiteindelijk vast. Daarna gaat de begroting naar de Eerste Kamer die deze mag afkeuren of goedkeuren, maar niet meer mag wijzigen.

Inhoud van de rijksbegroting

  1. Huis der Koningin
  2. Hoge Colleges van Staat
  3. Algemene Zaken
  4. Koninkrijksrelaties
  5. Buitenlandse Zaken
  6. Justitie
  7. Binnenlandse Zaken
  8. Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
  9. Nationale Schuld
  10. Financiën
  11. Defensie
  12. Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer
  13. Verkeer en Waterstaat
  14. Economische Zaken
  15. Landbouw, Natuurbeheer en Visserij
  16. Sociale Zaken en Werkgelegenheid
  17. Volksgezondheid Welzijn en Sport

De Rijksbegroting heeft ook nog enkele bijlagen voor bijzondere fondsen.

Koffertje

De Miljoenennota wordt traditiegetrouw aangeboden in een koffertje met daarop de tekst Derde dinsdag in september en het wapen van Nederland. Deze traditie is ontstaan toen in 1947 minister Lieftinck van Financiën de eerste begroting na de Tweede Wereldoorlog op een nette manier wilde presenteren aan de Tweede Kamer. Hij had het koffertje afgekeken van het Engelse Lagerhuis, waar dit al langer gebeurde. Het koffertje is sinds 1947 meermalen vervangen door een nieuwe. Overigens omvat de begroting thans veel meer papier dan er in het koffertje past, zodat het koffertje er eigenlijk alleen voor de 'show' is.

Externe links