Zonnecirkel

De zonnecirkel is een kringloop van 28 jaar. Na verloop van zeven schrikkeljaren was de volgorde van de dagen waarop het jaar begon (de volgorde van de zondagsletters in een tabel), in de juliaanse kalender opnieuw hetzelfde. Deze cyclus begon negen jaar voor de gewone jaartelling. Het nummer van de cyclus en de plaats van het jaar in de cyclus kunnen als volgt worden berekend:

 jaartal + 9 

        28        

waarbij het quotiënt het nummer van de cyclus is, en de rest van de deling het nummer van het jaar in de cyclus (0 wordt 28).

Het jaar 2024 bevindt zich in de 72e cyclus en is jaar nummer 17 in deze cyclus. De zonnecirkel is thans voornamelijk van belang voor diegenen die nog gebruik maken van de juliaanse kalender (’oude stijl’) en de gregoriaanse aanpassingen niet volgen. Hoewel de zonnecirkel ook voorkomt in de gregoriaanse kalender, wordt deze daar onderbroken door de eeuwjaren die niet deelbaar zijn door 400.

Jodendom

Ook de joodse kalender en joodse traditie kennen een zonnecyclus van 28 jaar. Deze cyclus begint volgens de Talmoed

והדר מחזור ונפלה תקופת ניסן בשבתאי באורתא דתלת נגהי ארבע

...wanneer de cyclus vernieuwt en het ’jaargetijde van nisan’ (d.w.z. de lente-equinox) in Saturnus valt, op de avond van de dinsdag die overgaat op woensdag.

Bij deze gelegenheid wordt het gebed Birkat Hachama opgezegd.

De huidige cyclus begon op 14 nisan 5769 van de joodse kalender (8 april 2009 gregoriaans). De berekening van de zonnecirkel die in de joodse kalender gebruikt wordt, is eenvoudig: men deelt het joodse jaartal door 28. De rest (modulo) van de deling is het rangnummer van het joodse jaar in de zonnecirkel (indien de rest nul is, is dit het 28e jaar).

Voorbeeld: het jaar 5785 van de joodse jaartelling is jaar 17 in de huidige cyclus van 28 jaar.

Bronnen

• Adolphe Quetelet, Gronden der Sterrekunde, 1827, p. 190–194.

Verwijzingen

  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)