Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed
Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Nederzetting: verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Geen bewerkingssamenvatting |
(typografische tekens, bron?, kleine toevoegingen, vervanging "populaire cultuur") |
||
| Regel 2: | Regel 2: | ||
Nederzettingen kunnen (ruwweg op volgorde van toenemende grootte) worden ingedeeld in: | Nederzettingen kunnen (ruwweg op volgorde van toenemende grootte) worden ingedeeld in: | ||
*gat | *gat; ook: boerengat: verwijst vaak naar een „buurtschap”, „gehucht”, of „vlek” in de nieuwe betekenis | ||
*[[buurtschap]], een paar huizen, maar kan ook slaan op een bepaald gebied | *[[buurtschap]], een paar huizen, maar kan ook slaan op een bepaald gebied | ||
*[[gehucht]], een klein dorp zonder kerk; het onderscheid met een buurtschap is niet altijd duidelijk | *[[gehucht]], een klein dorp zonder kerk; het onderscheid met een buurtschap is niet altijd duidelijk | ||
| Regel 9: | Regel 9: | ||
*[[stad]] | *[[stad]] | ||
*[[agglomeratie]], een aaneenschakeling van nederzettingen | *[[agglomeratie]], een aaneenschakeling van nederzettingen | ||
*[[metropool (stad)|metropool]], volgens de meest gangbare definitie een agglomeratie met meer dan één miljoen inwoners | *[[metropool (stad)|metropool]], volgens de meest gangbare definitie een stad (gewoonlijk een agglomeratie) met meer dan één miljoen inwoners | ||
In het Nederlandse landschap kunnen nederzettingen ook worden ingedeeld naar hun oorspronkelijke nederzettingstype: | In het Nederlandse landschap kunnen nederzettingen ook worden ingedeeld naar hun oorspronkelijke nederzettingstype: | ||
| Regel 24: | Regel 24: | ||
==Extreme nederzettingen== | ==Extreme nederzettingen== | ||
*Grootste: [[Tokio]] (Japan) 27,4 miljoen inwoners | *Grootste: [[Tokio]] (Japan) 27,4 miljoen inwoners | ||
*Noordelijkst gelegen: [[Alert (nederzetting)|Alert]] (Canada) | *Noordelijkst gelegen: [[Alert (nederzetting)|Alert]] (Canada) 82°30′06″ NB, 62°19′47″ WL | ||
*Zuidelijkst gelegen: [[Kaap Hoorn]] (Argentinië) | *Zuidelijkst gelegen: [[Kaap Hoorn]] (Argentinië) 55°56′ ZB en 67°19′ WL / [[Zuidpoolstation Amundsen-Scott]] ([[Zuidpool]]) 90°00′ ZB | ||
*Hoogst gelegen: [[Wenzhuan]] (Tibet) 5100m/[[La Rinconada (Peru)|La Rinconada]] (Peru) 5100m | *Hoogst gelegen: [[Wenzhuan]] (Tibet) 5100m / [[La Rinconada (Peru)|La Rinconada]] (Peru) 5100m | ||
*Laagst gelegen: [[Kalia]], [[Ein Gedi]], [[Massada]], [[En Bokek]] (alle aan de [[Dode Zee]]) 400 meter onder zeeniveau. | *Laagst gelegen: [[Kalia]], [[Ein Gedi]], [[Massada]], [[En Bokek]] (alle aan de [[Dode Zee]]) 400 meter onder zeeniveau. | ||
*Meest afgelegen: [[Timboektoe (stad)|Timboektoe]] (Mali) | *Meest afgelegen: [[Timboektoe (stad)|Timboektoe]] (Mali), gebruikt als uitdrukking; niet letterlijk het verst weg. | ||
*Oudste: [[Dolní | *Oudste: [[Dolní Věstonice]] (Tsjechië) 27.000 v.Chr.{{bron?}} | ||
*Warmste: [[Dallol]] (Ethiopië) gem. jaartemperatuur: 34,4°C | *Warmste: [[Dallol]] (Ethiopië) gem. jaartemperatuur: 34,4°C | ||
*Koudste: [[Ojmjakon]]/[[Tomtor]] (Siberië), gem. jaartemperatuur | *Koudste: [[Ojmjakon]] / [[Tomtor]] (Siberië), gem. jaartemperatuur −16,5°C | ||
[[Categorie:Geografie]] | [[Categorie:Geografie]] | ||
[[Categorie:Nederzettingstype]] | [[Categorie:Nederzettingstype]] | ||
Versie van 13 mei 2014 13:59
Een nederzetting is een bewoonde plaats.
Nederzettingen kunnen (ruwweg op volgorde van toenemende grootte) worden ingedeeld in:
- gat; ook: boerengat: verwijst vaak naar een „buurtschap”, „gehucht”, of „vlek” in de nieuwe betekenis
- buurtschap, een paar huizen, maar kan ook slaan op een bepaald gebied
- gehucht, een klein dorp zonder kerk; het onderscheid met een buurtschap is niet altijd duidelijk
- dorp
- vlek, een op een stad gelijkend dorp (verouderde term)
- stad
- agglomeratie, een aaneenschakeling van nederzettingen
- metropool, volgens de meest gangbare definitie een stad (gewoonlijk een agglomeratie) met meer dan één miljoen inwoners
In het Nederlandse landschap kunnen nederzettingen ook worden ingedeeld naar hun oorspronkelijke nederzettingstype:
- esdorp of brinkdorp rond een brink, bijvoorbeeld Vledder of ooit Assen
- dijkdorp aan een dijk, bijvoorbeeld Broek op Langedijk of ooit Leiden
- kerkdorp rond een enkele kerk, bijvoorbeeld Kerkdorp
- ringdorp, bijvoorbeeld Renesse
- terpdorp of wierdedorp op een terp of wierde, bijvoorbeeld ooit Bolsward
- wegdorp langs een weg, bijvoorbeeld Langezwaag
- voorstraatdorp, voornamelijk in Zeeland en Zuid-Holland, bijvoorbeeld Stavenisse of Stad aan 't Haringvliet
Overlappende categorieën zijn komdorp en lintdorp of streekdorp.
Extreme nederzettingen
- Grootste: Tokio (Japan) 27,4 miljoen inwoners
- Noordelijkst gelegen: Alert (Canada) 82°30′06″ NB, 62°19′47″ WL
- Zuidelijkst gelegen: Kaap Hoorn (Argentinië) 55°56′ ZB en 67°19′ WL / Zuidpoolstation Amundsen-Scott (Zuidpool) 90°00′ ZB
- Hoogst gelegen: Wenzhuan (Tibet) 5100m / La Rinconada (Peru) 5100m
- Laagst gelegen: Kalia, Ein Gedi, Massada, En Bokek (alle aan de Dode Zee) 400 meter onder zeeniveau.
- Meest afgelegen: Timboektoe (Mali), gebruikt als uitdrukking; niet letterlijk het verst weg.
- Oudste: Dolní Věstonice (Tsjechië) 27.000 v.Chr.[bron?]
- Warmste: Dallol (Ethiopië) gem. jaartemperatuur: 34,4°C
- Koudste: Ojmjakon / Tomtor (Siberië), gem. jaartemperatuur −16,5°C