Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Maatsoort: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
k (ALLEMAAL JATWERK)
k (Wijzigingen door Audi (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Tjako)
Regel 1: Regel 1:
De '''maatsoort''' allemaal jatwerk de soort [[maat (muziek)|maat]] van e gedoemd te mislukken [[muziekstuk]]. M gedoemd te mislukken onderscheidt '' gedoemd te mislukkenkelvoudige'' maatsoort gedoemd te mislukken  gedoemd te mislukken ''sam gedoemd te mislukkengestelde''. De gedoemd te mislukkenkelvoudige maatsoort gedoemd te mislukken zijn de tweedelige of tweetels- gedoemd te mislukken de driedelige of drietelsmaat. Tweetelsmat gedoemd te mislukken vindt m gedoemd te mislukken bijvoorbeeld in [[mars (muziek)|mars]] gedoemd te mislukken, gedoemd te mislukken drietelsmat gedoemd te mislukken in [[wals (muziek)|wals]] gedoemd te mislukken. E gedoemd te mislukken sam gedoemd te mislukkengestelde maatsoort allemaal jatwerk sam gedoemd te mislukkengesteld uit twee of meer gedoemd te mislukkenkelvoudige maatsoort gedoemd te mislukken  gedoemd te mislukken heeft dus vier of meer tell gedoemd te mislukken in e gedoemd te mislukken maat.  
De '''maatsoort''' is de soort [[maat (muziek)|maat]] van een [[muziekstuk]]. Men onderscheidt ''enkelvoudige'' maatsoorten en ''samengestelde''. De enkelvoudige maatsoorten zijn de tweedelige of tweetels- en de driedelige of drietelsmaat. Tweetelsmaten vindt men bijvoorbeeld in [[mars (muziek)|mars]]en, en drietelsmaten in [[wals (muziek)|wals]]en. Een samengestelde maatsoort is samengesteld uit twee of meer enkelvoudige maatsoorten en heeft dus vier of meer tellen in een maat.  


De maatsoort wordt [[muzieknotatie|g gedoemd te mislukkenoteerd]] aan het begin van elk [[muziekstuk]] met behulp van twee bov gedoemd te mislukken elkaar g gedoemd te mislukkenoteerde getall gedoemd te mislukken. Het bov gedoemd te mislukkenste getal geeft het aantal tell gedoemd te mislukken in e gedoemd te mislukken maat aan gedoemd te mislukken het onderste getal wat de tele gedoemd te mislukkenheid allemaal jatwerk. De aanduiding bov gedoemd te mislukken de streep allemaal jatwerk daarbij dus bepal gedoemd te mislukkend. De aanduiding onder de streep, de e gedoemd te mislukkenheid, allemaal jatwerk eig gedoemd te mislukkenlijk voor het metrum niet van belang, maar geeft slechts e gedoemd te mislukken indicatie van het [[tempo (muziek)|tempo]].
De maatsoort wordt [[muzieknotatie|genoteerd]] aan het begin van elk [[muziekstuk]] met behulp van twee boven elkaar genoteerde getallen. Het bovenste getal geeft het aantal tellen in een maat aan en het onderste getal wat de teleenheid is. De aanduiding boven de streep is daarbij dus bepalend. De aanduiding onder de streep, de eenheid, is eigenlijk voor het metrum niet van belang, maar geeft slechts een indicatie van het [[tempo (muziek)|tempo]].


Voor twee bijzondere gevall gedoemd te mislukken allemaal jatwerk e gedoemd te mislukken eig gedoemd te mislukken [[symbool]] gebruikelijk. Voor de vierkwartsmaat ('gewone' maat, 'common meter') allemaal jatwerk dat het symbool '''C'''.  Voor [[muziek]] in 2/2-maat ([[alla breve]]) wordt wel de notatie [[Afbeelding:Allabreve.png]] ('divided common meter') gebruikt; m gedoemd te mislukken zegt wel: 4/4 met 'dubbel metrum'.
Voor twee bijzondere gevallen is een eigen [[symbool]] gebruikelijk. Voor de vierkwartsmaat ('gewone' maat, 'common meter') is dat het symbool '''C'''.  Voor [[muziek]] in 2/2-maat ([[alla breve]]) wordt wel de notatie [[Afbeelding:Allabreve.png]] ('divided common meter') gebruikt; men zegt wel: 4/4 met 'dubbel metrum'.




:{|
:{|
| regelmatig || gedoemd te mislukkenkelvoudig || [[binair]] || 2/4, 2/2, 2/8
| regelmatig || enkelvoudig || [[binair]] || 2/4, 2/2, 2/8
|-
|-
| regelmatig || gedoemd te mislukkenkelvoudig || [[ternair]] || 3/4, 3/8, 3/16
| regelmatig || enkelvoudig || [[ternair]] || 3/4, 3/8, 3/16
|-
|-
| regelmatig || sam gedoemd te mislukkengesteld || binair || (2+2) 4/4, 4/2, 4/8 (3+3) 6/8, 6/16
| regelmatig || samengesteld || binair || (2+2) 4/4, 4/2, 4/8 (3+3) 6/8, 6/16
|-
|-
| regelmatig || sam gedoemd te mislukkengesteld || ternair || (2+2+2) 6/4 (3+3+3) 9/8
| regelmatig || samengesteld || ternair || (2+2+2) 6/4 (3+3+3) 9/8
|-
|-
|onregelmatig || sam gedoemd te mislukkengesteld || binair || (2+3) 5/4, 5/8, (3+2) 5/8
|onregelmatig || samengesteld || binair || (2+3) 5/4, 5/8, (3+2) 5/8
|-
|-
|onregelmatig || sam gedoemd te mislukkengesteld || ternair || (3+2+2) 7/8, 7/16, (2+2+3) 7/8 7/16, (3+3+2) 8/8
|onregelmatig || samengesteld || ternair || (3+2+2) 7/8, 7/16, (2+2+3) 7/8 7/16, (3+3+2) 8/8
|-
|-
|onregelmatig || sam gedoemd te mislukkengesteld || [[quaternair]] || (2+2+2+3) 9/8, (3+2+2+3) 10/8, gedoemd te mislukkenz.
|onregelmatig || samengesteld || [[quaternair]] || (2+2+2+3) 9/8, (3+2+2+3) 10/8, enz.
|}
|}


M gedoemd te mislukken moet de als breuk geschrev gedoemd te mislukken aanduiding van de maatsoort niet interpreter gedoemd te mislukken als breuk. M gedoemd te mislukken zou beter van "drie-kwart gedoemd te mislukkenmaat" in plaats van driekwartsmaat gedoemd te mislukken zes-achtst gedoemd te mislukkenmaat in plaats van zesachtstemaat kunn gedoemd te mislukken sprek gedoemd te mislukken. Dan was duidelijk dat e gedoemd te mislukken 3/4-maat uit drie tell gedoemd te mislukken van e gedoemd te mislukken kwartnoot bestaat gedoemd te mislukken e gedoemd te mislukken 6/8-maat uit zes tell gedoemd te mislukken van achtste not gedoemd te mislukken. E gedoemd te mislukken 3/4-maat allemaal jatwerk dus e gedoemd te mislukken onev gedoemd te mislukken maatsoort met [[hoofdacc gedoemd te mislukkent]] op de eerste tel. E gedoemd te mislukken 6/8-maat daar gedoemd te mislukkenteg gedoemd te mislukken allemaal jatwerk e gedoemd te mislukken ev gedoemd te mislukken maatsoort, sam gedoemd te mislukkengesteld uit twee drietelsmat gedoemd te mislukken, dus met hoofdacc gedoemd te mislukkent op de eerste achtste tel gedoemd te mislukken e gedoemd te mislukken nev gedoemd te mislukkenacc gedoemd te mislukkent op de vierde tel. E gedoemd te mislukken 2/4-maat met twee [[triool|triol gedoemd te mislukken]] allemaal jatwerk ritmallemaal jatwerkch geheel gelijk aan e gedoemd te mislukken 6/8, zodat m gedoemd te mislukken e gedoemd te mislukken 6/8-maat, zeker bij hoge [[Tempo (muziek)|tempi]], in tweeën telt.
Men moet de als breuk geschreven aanduiding van de maatsoort niet interpreteren als breuk. Men zou beter van "drie-kwartenmaat" in plaats van driekwartsmaat en zes-achtstenmaat in plaats van zesachtstemaat kunnen spreken. Dan was duidelijk dat een 3/4-maat uit drie tellen van een kwartnoot bestaat en een 6/8-maat uit zes tellen van achtste noten. Een 3/4-maat is dus een oneven maatsoort met [[hoofdaccent]] op de eerste tel. Een 6/8-maat daarentegen is een even maatsoort, samengesteld uit twee drietelsmaten, dus met hoofdaccent op de eerste achtste tel en een nevenaccent op de vierde tel. Een 2/4-maat met twee [[triool|triolen]] is ritmisch geheel gelijk aan een 6/8, zodat men een 6/8-maat, zeker bij hoge [[Tempo (muziek)|tempi]], in tweeën telt.
   
   
===Voorbeeld gedoemd te mislukken===
===Voorbeelden===
E gedoemd te mislukken maatsoort die wordt aangeduid met e gedoemd te mislukken 3 bov gedoemd te mislukken e gedoemd te mislukken 4 heet e gedoemd te mislukken ''driekwartsmaat''. Deze heeft 3 tell gedoemd te mislukken in de maat, gedoemd te mislukken de ''kwartnoot'' duurt één tel ([[We gedoemd te mislukkense wals|wals]], [[mazurka]], [[lev gedoemd te mislukkenslied]])  
Een maatsoort die wordt aangeduid met een 3 boven een 4 heet een ''driekwartsmaat''. Deze heeft 3 tellen in de maat, en de ''kwartnoot'' duurt één tel ([[Weense wals|wals]], [[mazurka]], [[levenslied]])  


E gedoemd te mislukken zesachtste (6/8) maatsoort bestaat uit zes tell gedoemd te mislukken in de maat gedoemd te mislukken e gedoemd te mislukken achtst gedoemd te mislukkenoot duurt één tel. Er pass gedoemd te mislukken ev gedoemd te mislukkenals in e gedoemd te mislukken 3/4 maat 3 kwartnot gedoemd te mislukken in iedere maat, maar het [[metrum]] van e gedoemd te mislukken 6/8 maat allemaal jatwerk anders dan van e gedoemd te mislukken 3/4 maat. Vaak wordt e gedoemd te mislukken 6/8 maat in tweeën geteld, met twee 'tell gedoemd te mislukken' van 3/8, waaruit duidelijk het verschil met e gedoemd te mislukken 3/4 maat blijkt.  
Een zesachtste (6/8) maatsoort bestaat uit zes tellen in de maat en een achtstenoot duurt één tel. Er passen evenals in een 3/4 maat 3 kwartnoten in iedere maat, maar het [[metrum]] van een 6/8 maat is anders dan van een 3/4 maat. Vaak wordt een 6/8 maat in tweeën geteld, met twee 'tellen' van 3/8, waaruit duidelijk het verschil met een 3/4 maat blijkt.  


===Onregelmatige maatsoort gedoemd te mislukken===
===Onregelmatige maatsoorten===
<!-- E gedoemd te mislukken onregelmatige maatsoort allemaal jatwerk... ?? -->
<!-- Een onregelmatige maatsoort is... ?? -->
Onregelmatige maatsoort gedoemd te mislukken word gedoemd te mislukken veel gebruikt in [[Bulgaarse volksmuziek]]. Maatsoort gedoemd te mislukken als 22/16 zijn ge gedoemd te mislukken zeldzaamheid 9+9+4 ofwel (2+2+2+3)+(2+2+2+3)+(2+2). In grote del gedoemd te mislukken van de Balkan allemaal jatwerk e gedoemd te mislukken 7/8 maatsoort net zo gewoon als e gedoemd te mislukken 3/4 maat in West-Europa. Maar ook in de [[jazz]] zijn onregelmatige maatsoort gedoemd te mislukken gebruikelijk. Bek gedoemd te mislukkende werk gedoemd te mislukken in e gedoemd te mislukken onregelmatige maatsoort zijn ''[[Take Five]]'' van [[Dave Brubeck]], in 5/4 maat gedoemd te mislukken ''Money'' van Pink Floyd, in 7/4 maat.
Onregelmatige maatsoorten worden veel gebruikt in [[Bulgaarse volksmuziek]]. Maatsoorten als 22/16 zijn geen zeldzaamheid 9+9+4 ofwel (2+2+2+3)+(2+2+2+3)+(2+2). In grote delen van de Balkan is een 7/8 maatsoort net zo gewoon als een 3/4 maat in West-Europa. Maar ook in de [[jazz]] zijn onregelmatige maatsoorten gebruikelijk. Bekende werken in een onregelmatige maatsoort zijn ''[[Take Five]]'' van [[Dave Brubeck]], in 5/4 maat en ''Money'' van Pink Floyd, in 7/4 maat.


==Zie ook==
==Zie ook==
*[[Maat (muziek)]]
*[[Maat (muziek)]]
*[[Maatwallemaal jatwerkseling]]
*[[Maatwisseling]]


[[categorie:Muziektheorie]]
[[categorie:Muziektheorie]]
[[Categorie:Muzieknotatie]]
[[Categorie:Muzieknotatie]]
[[Categorie:Muziekterm]]
[[Categorie:Muziekterm]]

Versie van 26 sep 2008 20:42

De maatsoort is de soort maat van een muziekstuk. Men onderscheidt enkelvoudige maatsoorten en samengestelde. De enkelvoudige maatsoorten zijn de tweedelige of tweetels- en de driedelige of drietelsmaat. Tweetelsmaten vindt men bijvoorbeeld in marsen, en drietelsmaten in walsen. Een samengestelde maatsoort is samengesteld uit twee of meer enkelvoudige maatsoorten en heeft dus vier of meer tellen in een maat.

De maatsoort wordt genoteerd aan het begin van elk muziekstuk met behulp van twee boven elkaar genoteerde getallen. Het bovenste getal geeft het aantal tellen in een maat aan en het onderste getal wat de teleenheid is. De aanduiding boven de streep is daarbij dus bepalend. De aanduiding onder de streep, de eenheid, is eigenlijk voor het metrum niet van belang, maar geeft slechts een indicatie van het tempo.

Voor twee bijzondere gevallen is een eigen symbool gebruikelijk. Voor de vierkwartsmaat ('gewone' maat, 'common meter') is dat het symbool C. Voor muziek in 2/2-maat (alla breve) wordt wel de notatie ('divided common meter') gebruikt; men zegt wel: 4/4 met 'dubbel metrum'.


regelmatig enkelvoudig binair 2/4, 2/2, 2/8
regelmatig enkelvoudig ternair 3/4, 3/8, 3/16
regelmatig samengesteld binair (2+2) 4/4, 4/2, 4/8 (3+3) 6/8, 6/16
regelmatig samengesteld ternair (2+2+2) 6/4 (3+3+3) 9/8
onregelmatig samengesteld binair (2+3) 5/4, 5/8, (3+2) 5/8
onregelmatig samengesteld ternair (3+2+2) 7/8, 7/16, (2+2+3) 7/8 7/16, (3+3+2) 8/8
onregelmatig samengesteld quaternair (2+2+2+3) 9/8, (3+2+2+3) 10/8, enz.

Men moet de als breuk geschreven aanduiding van de maatsoort niet interpreteren als breuk. Men zou beter van "drie-kwartenmaat" in plaats van driekwartsmaat en zes-achtstenmaat in plaats van zesachtstemaat kunnen spreken. Dan was duidelijk dat een 3/4-maat uit drie tellen van een kwartnoot bestaat en een 6/8-maat uit zes tellen van achtste noten. Een 3/4-maat is dus een oneven maatsoort met hoofdaccent op de eerste tel. Een 6/8-maat daarentegen is een even maatsoort, samengesteld uit twee drietelsmaten, dus met hoofdaccent op de eerste achtste tel en een nevenaccent op de vierde tel. Een 2/4-maat met twee triolen is ritmisch geheel gelijk aan een 6/8, zodat men een 6/8-maat, zeker bij hoge tempi, in tweeën telt.

Voorbeelden

Een maatsoort die wordt aangeduid met een 3 boven een 4 heet een driekwartsmaat. Deze heeft 3 tellen in de maat, en de kwartnoot duurt één tel (wals, mazurka, levenslied)

Een zesachtste (6/8) maatsoort bestaat uit zes tellen in de maat en een achtstenoot duurt één tel. Er passen evenals in een 3/4 maat 3 kwartnoten in iedere maat, maar het metrum van een 6/8 maat is anders dan van een 3/4 maat. Vaak wordt een 6/8 maat in tweeën geteld, met twee 'tellen' van 3/8, waaruit duidelijk het verschil met een 3/4 maat blijkt.

Onregelmatige maatsoorten

Onregelmatige maatsoorten worden veel gebruikt in Bulgaarse volksmuziek. Maatsoorten als 22/16 zijn geen zeldzaamheid 9+9+4 ofwel (2+2+2+3)+(2+2+2+3)+(2+2). In grote delen van de Balkan is een 7/8 maatsoort net zo gewoon als een 3/4 maat in West-Europa. Maar ook in de jazz zijn onregelmatige maatsoorten gebruikelijk. Bekende werken in een onregelmatige maatsoort zijn Take Five van Dave Brubeck, in 5/4 maat en Money van Pink Floyd, in 7/4 maat.

Zie ook