Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Quartodecimanen: verschil tussen versies
(+brief van Polycrates) |
(toevoegingen) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Quartodecimanen''' | '''Quartodecimanen''' (of '''Veertieners''') is een verzamelbegrip voor [[christendom|christenen]] die de datum van het ’[[pesach|Pascha]]’ of [[paasfeest]] berekenden zoals de [[joden]], namelijk op de 14de dag van de joodse maand [[Nisan]] ({{Bijbel|Leviticus|23|5}} en {{Bijbel|Johannes|19|14}}). In het Grieks noemde men hen {{Grieks|τεσσαρεσκαιδεκατῖται}} (''tessareskaidekatitai''). Deze benaming werd voor het eerst opgetekend door [[Epifanius van Salamis]] rond 375.<ref>{{Aut|Kinzig, Wolfram}}, “Quartodecimans.” Religion Past and Present. Edited by Hans Dieter Betz, Don S. Browning, Bernd Janowski and , Eberhard Jüngel. Brill Online , 2012. Reference. [http://referenceworks.brillonline.com/entries/religion-past-and-present/quartodecimans-SIM_024768?s.num=10 ''quartodecimans''] op Brill Online</ref> | ||
De christenen in [[Klein-Azië]], [[Syrië]] en het [[Keltische christendom]] in [[Ierland (eiland)|Ierland]], [[Britannia (Romeinse provincie)|Britannia]] en [[Gallië]] hielden vast aan deze oude berekeningswijze. De | De christenen in [[Klein-Azië]], [[Syrië]] en het [[Keltische christendom]] in [[Ierland (eiland)|Ierland]], [[Britannia (Romeinse provincie)|Britannia]] en [[Gallië]] hielden vast aan deze oude berekeningswijze. De viering van het Pascha of paasfeest kon hierdoor op elke weekdag vallen, en niet noodzakelijk op een [[zondag]]. In Rome begon men het paasfeest echter op de daaropvolgende [[zondag]] te vieren. | ||
Diegenen die de oude berekeningswijze gebruikten, werden door de Romeinse christenen ''quartodecimanen'' genoemd, wat afgeleid was van het Latijnse ''quarta decima'' in het Latijn, wat ''veertien'' betekent. | Diegenen die de oude berekeningswijze gebruikten, werden door de Romeinse christenen ''quartodecimanen'' genoemd, wat afgeleid was van het Latijnse ''quarta decima'' in het Latijn, wat ''veertien'' betekent. | ||
[[Victor I]], bisschop van Rome, hoopte dat iedereen de berekeningsmethode van Rome zou gaan volgen. Hij schreef een brief aan [[Polycrates van Efeze]] om hem ervan te overtuigen de | [[Victor I]], bisschop van Rome, hoopte dat iedereen de berekeningsmethode van Rome zou gaan volgen. Hij schreef een brief aan [[Polycrates van Efeze]] om hem ervan te overtuigen de ’bisschoppen’ (opzieners) van de provincie Asia samen te roepen om deze zaak met hen te bespreken. Het resultaat was niet zoals Victor zich had voorgesteld. Polycrates schreef als antwoord een brief waarin hij verklaarde dat hij en de anderen in Klein-Azië zouden vasthouden aan de viering op de veertiende dag van de maand, waarbij hij verwees naar het voorbeeld van de apostel [[Johannes (apostel)|Johannes]], die in [[Efeze]] had gewoond, naar [[Filippus]], en naar bekende christelijke mannen als de martelaar [[Polycarpus]].<ref>{{en}}{{Aut|Philip Schaff}}, [http://www.ccel.org/ccel/schaff/anf08.x.xi.html Brief van Polycrates]</ref> | ||
Op het eerste [[concilie van Nicea]] (325) werd bepaald dat het christelijke Pascha niet samen met de „slechte mensen” (waarmee de joden werden bedoeld) zou mogen worden gevierd.<ref>{{Aut|Eusebius}}, [http://www.fordham.edu/halsall/basis/vita-constantine.asp Vita Constantini], boek III, hoofdstuk 18-20<br />of editie {{Aut|Philip Schaff}}, [http://www.ccel.org/ccel/schaff/npnf201.iv.vi.iii.xviii.html Boek III, Hoofdstuk 18]</ref> De zondagberekening werd als officiële regeling vastgelegd. Op de concilies van Antiochië (341), Laodicea (364) en Konstantinopel (381) werden de Quartodecimanen als ketters veroordeeld en [[geëxcommuniceerd]]. Ondergronds woedde de strijd nog eeuwenlang voort. Zo was ook de [[Synode van Whitby]] ([[664]]) voor een belangrijk deel gewijd aan deze vraag. | |||
Op basis van een Paaskalender van St. Patrick van Ierland, worden ook Patrick en de door hem gestichte Iers-Schotse kerk als Quartodecimanen gezien. | |||
[[Jehovah's getuigen]] gebruiken de oude methode van berekenen ook nu nog steeds. (Zie: Gedachtenisviering (Jehovah's Getuigen)]].) | |||
==Bronverwijzingen== | |||
<references /> | |||
[[Categorie:Geschiedenis van het christendom]] | [[Categorie:Geschiedenis van het christendom]] | ||
[[Categorie:Christelijke stroming]] | [[Categorie:Christelijke stroming]] | ||
[[Categorie:Pasen]] | [[Categorie:Pasen]] | ||
Versie van 5 apr 2012 15:36
Quartodecimanen (of Veertieners) is een verzamelbegrip voor christenen die de datum van het ’Pascha’ of paasfeest berekenden zoals de joden, namelijk op de 14de dag van de joodse maand Nisan (Leviticus 23:5 en Johannes 19:14). In het Grieks noemde men hen τεσσαρεσκαιδεκατῖται (tessareskaidekatitai). Deze benaming werd voor het eerst opgetekend door Epifanius van Salamis rond 375.[1]
De christenen in Klein-Azië, Syrië en het Keltische christendom in Ierland, Britannia en Gallië hielden vast aan deze oude berekeningswijze. De viering van het Pascha of paasfeest kon hierdoor op elke weekdag vallen, en niet noodzakelijk op een zondag. In Rome begon men het paasfeest echter op de daaropvolgende zondag te vieren.
Diegenen die de oude berekeningswijze gebruikten, werden door de Romeinse christenen quartodecimanen genoemd, wat afgeleid was van het Latijnse quarta decima in het Latijn, wat veertien betekent.
Victor I, bisschop van Rome, hoopte dat iedereen de berekeningsmethode van Rome zou gaan volgen. Hij schreef een brief aan Polycrates van Efeze om hem ervan te overtuigen de ’bisschoppen’ (opzieners) van de provincie Asia samen te roepen om deze zaak met hen te bespreken. Het resultaat was niet zoals Victor zich had voorgesteld. Polycrates schreef als antwoord een brief waarin hij verklaarde dat hij en de anderen in Klein-Azië zouden vasthouden aan de viering op de veertiende dag van de maand, waarbij hij verwees naar het voorbeeld van de apostel Johannes, die in Efeze had gewoond, naar Filippus, en naar bekende christelijke mannen als de martelaar Polycarpus.[2]
Op het eerste concilie van Nicea (325) werd bepaald dat het christelijke Pascha niet samen met de „slechte mensen” (waarmee de joden werden bedoeld) zou mogen worden gevierd.[3] De zondagberekening werd als officiële regeling vastgelegd. Op de concilies van Antiochië (341), Laodicea (364) en Konstantinopel (381) werden de Quartodecimanen als ketters veroordeeld en geëxcommuniceerd. Ondergronds woedde de strijd nog eeuwenlang voort. Zo was ook de Synode van Whitby (664) voor een belangrijk deel gewijd aan deze vraag.
Op basis van een Paaskalender van St. Patrick van Ierland, worden ook Patrick en de door hem gestichte Iers-Schotse kerk als Quartodecimanen gezien.
Jehovah's getuigen gebruiken de oude methode van berekenen ook nu nog steeds. (Zie: Gedachtenisviering (Jehovah's Getuigen)]].)
Bronverwijzingen
- º Kinzig, Wolfram, “Quartodecimans.” Religion Past and Present. Edited by Hans Dieter Betz, Don S. Browning, Bernd Janowski and , Eberhard Jüngel. Brill Online , 2012. Reference. quartodecimans op Brill Online
- º (en) Philip Schaff, Brief van Polycrates
- º Eusebius, Vita Constantini, boek III, hoofdstuk 18-20
of editie Philip Schaff, Boek III, Hoofdstuk 18