Volkenlijst (Bijbel)

Als Volkenlijst staat de lijst van afstammelingen van Noach bekend, die te vinden is in het tiende hoofdstuk van het boek Genesis in het het Hebreeuwse deel van de Bijbel (’het Oude Testament).

Een gelijkaardige compilatie is ook opgenomen in de eerste hoofdstukken van 1 Kronieken.

Volgens het Bijbelse concept waren de drie zonen van Noach – Sem, Cham en Jafet – de voorouders van de volkeren die de aarde opnieuw zouden gaan bewonen na de vernietiging van de mensheid door de zondvloed. Dit is gebaseerd op het in de oudheid gangbare idee dat een etnische groep genealogisch kan worden teruggevoerd op de afstamming van een stamvader. Afhankelijk van hoe het gelezen wordt, noemt het hoofdstuk tussen de 70 en 72 namen van de in het Bijbelse Israël bekende naburige volkeren.

Dat de volkeren van Sem afstammen zich vanuit Israël naar het oosten verspreidden, de volkeren die van Cham afstammen naar het zuidwesten en de volkeren die van Jafet afstammen naar het noordwesten, was een gangbaar idee vanaf de Europese middeleeuwen tot in de moderne tijd en in alle regio’s die beïnvloed waren door de Bijbelse traditie. Op een ’wielkaart’ uit de Etymologiae van Isidoor van Sevilla uit het begin van de 7e eeuw, zijn de namen van de drie zonen van Noach te herkennen als behorend tot de continenten Azië (Sem), Europa (Jafet) en Afrika (Ham). De kaart werd in 1472 gedrukt door Guntherus Ziner. De Bijbeltekst zelf laat het simpelweg gelijkzetten van de drie continenten met de afstammelingen van Sem, Cham en Jafet, echter niet toe, aangezien bijvoorbeeld de Kanaänieten, die vóór de Israëlieten in het latere land Israël (en dus in Azië) woonden, worden beschreven als afstammelingen van Cham.

In de Eurocentrische taalkunde en etnologie van de 19e eeuw werden namen ontleend aan de volkenlijst in het Oude Testament en werden taalfamilies afgeleid van vermeende etnische verwantschappen. De verzamelnaam Semitische talen is tot op heden in gebruik (zie ook: Semieten en antisemitisme).

Zonen en kleinzonen van Noach in Genesis 10

 

artikelkiem