Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Gedachtestreepje: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
|||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Zijbalk leestekens}} | {{Zijbalk leestekens}} | ||
Het '''gedachtestreepje''' of '''aandachtsstreepje''' is een [[leesteken]] dat de vorm heeft van een [[Liggend streepje in de Nederlandse spelling|liggend streepje]] ( | Het '''gedachtestreepje''' of '''aandachtsstreepje''' is een [[leesteken]] dat de vorm heeft van een [[Liggend streepje in de Nederlandse spelling|liggend streepje]] (– of —). Het streepje is langer dan een [[koppelteken]]. | ||
Het wordt gebruikt ter afscheiding van een tussenzin of voor het aangeven van een onverwachte wending. | Het wordt gebruikt ter afscheiding van een tussenzin of voor het aangeven van een onverwachte wending. | ||
| Regel 21: | Regel 21: | ||
In Engelse tekst is een heel kastlijntje gebruikelijk, en wordt geen spatie ingevoegd voor en na de gedachtestreep. In goede lettertypes heeft de letterontwerper een minimale witruimte ingebouwd, zodat het streepje niet tegen de letters kleeft. | In Engelse tekst is een heel kastlijntje gebruikelijk, en wordt geen spatie ingevoegd voor en na de gedachtestreep. In goede lettertypes heeft de letterontwerper een minimale witruimte ingebouwd, zodat het streepje niet tegen de letters kleeft. | ||
::''He was running, Watson—running desperately'' | ::''He was running, Watson—running desperately'' | ||
===Automatisering=== | |||
Omdat een koppelteken gemakkelijker te bereiken is op een toetsenbord, gebruikt men wel een koppelteken als vervanging voor een gedachtestreepje. Tekstverwerkingssoftware (zoals Word) is nu standaard zo ingesteld dat twee op elkaar volgende koppeltekens automatisch vervangen worden door een officieel gedachtestreepje. Een twee koppeltekens, gevolgd en voorafgegaan door een spatie worden een half kastlijntje; wanneer de koppeltekens niet voorafgaan en gevolgd worden door een spatie, wordt dit standaard een heel kastlijntje (Engelse stijl). | |||
==Zie ook== | ==Zie ook== | ||
Huidige versie van 26 mei 2022 om 08:50
Het gedachtestreepje of aandachtsstreepje is een leesteken dat de vorm heeft van een liggend streepje (– of —). Het streepje is langer dan een koppelteken.
Het wordt gebruikt ter afscheiding van een tussenzin of voor het aangeven van een onverwachte wending.
Gebruik
In de Nederlandse taal kan het gedachtestreepje worden gebruikt:
- ter verduidelijking: dat wat na het liggend streepje komt, is een uitleg van het voorgaande
- Toen ze ten slotte ter plaatse kwamen, vonden ze het vertrek leeg – de vogel was gevlogen.
- als pauzeteken, iets sterker dan een komma
- Jacqueline vertrok – zonder nog een woord te zeggen.
- om een tussenzin aan te geven, met name een uitbreidende bijvoeglijke bijzin; iets sterker dan komma's, ongeveer equivalent aan haakjes
- Maar toen nam Opa – die al nooit veel met Marianne had opgehad – het heft in handen.
Typografie
In de typografie is het gebruikelijk om het gedachtestreepje, in Nederlandse tekst, weer te geven met een half kastlijntje, omgeven door spaties.
- Gij – niet op mijn verzoek – ontwoekerd aan de zee
Engels
In Engelse tekst is een heel kastlijntje gebruikelijk, en wordt geen spatie ingevoegd voor en na de gedachtestreep. In goede lettertypes heeft de letterontwerper een minimale witruimte ingebouwd, zodat het streepje niet tegen de letters kleeft.
- He was running, Watson—running desperately
Automatisering
Omdat een koppelteken gemakkelijker te bereiken is op een toetsenbord, gebruikt men wel een koppelteken als vervanging voor een gedachtestreepje. Tekstverwerkingssoftware (zoals Word) is nu standaard zo ingesteld dat twee op elkaar volgende koppeltekens automatisch vervangen worden door een officieel gedachtestreepje. Een twee koppeltekens, gevolgd en voorafgegaan door een spatie worden een half kastlijntje; wanneer de koppeltekens niet voorafgaan en gevolgd worden door een spatie, wordt dit standaard een heel kastlijntje (Engelse stijl).