Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Alexanderkazerne: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Alexanderkazerne&oldid=44768176 25 aug 2015 Pvt pauline 13 mei 2008)
 
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Alexanderkazerne&oldid=45133370)
 
Regel 1: Regel 1:
[[Bestand:Alexanderkazerne Den Haag.JPG|thumb|right|300px|Cavaleristen in ± 1904]]
<!--[[Bestand:Exterieur - 's-Gravenhage - 20084852 - RCE.jpg|thumb|De eerste Alexanderkazerne gefotografeerd vanaf het [[Voormalig stadhuis aan de Patijnlaan|Stadhuis]], 1960]]-->


De '''Alexanderkazerne''' is in de 19e eeuw één van de drie kazernes in Den Haag.
De '''Alexanderkazerne''' is de naam van drie [[kazerne]]s in Den Haag, vernoemd naar [[Alexander der Nederlanden (1818-1848)|prins Alexander]], de jonggestorven tweede zoon van [[Willem II der Nederlanden|koning Willem II]].
De [[kazerne]] is vernoemd naar [[Alexander der Nederlanden (1818-1848)|Prins Alexander]], zoon van [[Willem II der Nederlanden|koning Willem II]].


==De eerste kazerne==
==De eerste kazerne==
De oorspronkelijke Alexanderkazerne stond aan de Laan Copes van Cattenburgh (sinds 1955 Burgemeester Patijnlaan) tussen de Timorstraat en de Borneostraat. Hij werd gebouwd tussen 1841-1848 en werd gebruikt door de [[Cavalerie]]. Er was ook een kleine afdeling transport van de Marine. De lagere officieren woonden in de [[Alexanderhof (Den Haag)|Alexanderhof]]. <br>
De eerste Alexanderkazerne, gelegen aan de Laan Copes van Cattenburgh,<ref>Sinds 1955 Burgemeester Patijnlaan, tussen de Timorstraat en de Borneostraat</ref> werd gebouwd tussen 1841-1848 voor de [[cavalerie]]. Er was ook een kleine transportafdeling van de Marine. De lagere officieren woonden in de [[Alexanderhof (Den Haag)|Alexanderhof]].
Om de kazerne liep een [[gracht]] die grotendeels nog bestaat. Het water komt van de [[Haagse Beek]].<br>
Om de kazerne liep een [[gracht]] die grotendeels nog bestaat, gevoed met water uit de [[Haagse Beek]].


===Het Alexanderveld===
===Het Alexanderveld===
[[Bestand:Alexanderveld.JPG|thumb|]]
Aan de overkant van de Laan Copes van Cattenburgh lag het bij de kazerne behorende exercitieterrein, het Alexanderveld. In 1953 werd op dit terrein een nieuw [[Voormalig stadhuis aan de Patijnlaan|stadhuis]] gebouwd, dat in 1995 weer afgebroken werd. Op het Alexanderveld oefenden de cavaleristen in de 19e eeuw, maar het veld werd ook gebruikt voor de kermissen en circussen. Op schilderijen werd het vaak afgebeeld als een grasveld; in werkelijkheid schijnt het een zanderig of modderig terrein te zijn geweest. Het huidige Alexanderveld is een zijstraat van de [[Laan Copes van Cattenburch|Burgemeester Patijnlaan]], die langs de zijkant van het kantoor van het [[Politie Haaglanden|hoofdbureau van Politie]] naar de [[Javastraat (Den Haag)|Javastraat]] loopt.


Aan de andere kant van de Laan Copes lag het exercitieterrein, het Alexanderveld. Later werd op dat veld een nieuw [[Gemeentehuis|stadhuis]] gebouwd (1953) en weer afgebroken (1995), nu ligt daar het [[Burgemeester De Monchyplein]]. <br>Op het Alexanderveld oefenden de cavaleristen in de 19e eeuw, maar het veld werd ook gebruikt voor de [[kermis]] en het [[Circus (cultuur)|circus]]. Op schilderijen werd het vaak afgebeeld als een grasveld, in werkelijkheid schijnt het een zanderig of modderig terrein te zijn geweest.
===Commieshuizen===
Op 20 mei 1934 werd op het veld afscheid genomen van burgemeester [[doctor|dr]] [[Lodewijk Hendrik Nicolaas Bosch van Rosenthal|Lodewijk Bosch ridder van Rosenthal]], die [[commissaris van de koningin]] in Utrecht zou worden. Zelf stond hij, gekleed in jacquet en hoge hoed, op een verhoging, omringd door militairen en een muziekkapel. Naast hem op het zand stond zijn opvolger [[Salomon Jean René de Monchy]].
Een deel van de [[onderofficier]]en woonde in de commieshuizen aan de huidige Atjehstraat 33-123. Die huizenrij is in drie stukken gebouwd: vanaf de kazerne werden het eerste en laatste deel in 1893 neergezet; het middelste deel dateert uit 1896.
<!--<gallery>
Bestand:Atjehstraat Den Haag gevel 1893 links.JPG|detail linkergevel
Bestand:Atjehstraat Den Haag gevel midden.JPG|detail middelste gevel
Bestand:Atjehstraat Den Haag gevel rechts.JPG|detail rechtergevel
</gallery>


Het huidige Alexanderveld is een zijstraat van de [[Laan Copes van Cattenburch|Burgemeester Patijnlaan]]. Hij loopt langs de zijkant van het kantoor van [[Politie Haaglanden]]. Het verlengde heet Alexanderveld en komt uit op de [[Javastraat (Den Haag)|Javastraat]].
[[Bestand:Couperusduin.JPG|thumb|Couperusduin]]-->  
===De commieshuizen===
Een deel van de onderofficieren woonde in de commieshuizen Atjehstraat 33-123. Die huizenrij is in drie stukken gebouwd, vanaf de kazerne komend zijn het eerste en laatste deel uit 1893 en het middelste deel uit 1896.
<gallery>
File:Atjehstraat Den Haag gevel 1893 links.JPG|detail linker gevel
File:Atjehstraat Den Haag gevel midden.JPG|detail middelste gevel
File:Atjehstraat Den Haag gevel rechts.JPG|detail rechter gevel
</gallery>


[[Bestand:Couperusduin.JPG|thumb|200px|right|Couperusduin]]
===Couperusduin===
===Couperusduin===
Op de plaats van de oude Alexanderkazerne staat sinds 1975 een appartementencomplex, ontworpen door architect [[Sjoerd Schamhart]] (1919-2007) i.s.m. Hans van Beek (Atelier PRO). Het complex dankt zijn naam aan [[Louis Couperus]], die op verschillende adressen in de [[Archipelbuurt]] gewoond en gewerkt heeft.
Op de plaats van de oude Alexanderkazerne staat sinds 1975 het appartementencomplex Couperusduin, ontworpen door [[Sjoerd Schamhart]] (1919-2007) en Hans van Beek (Atelier PRO). Het complex dankt zijn naam aan [[Louis Couperus]], die op verschillende adressen in de [[Archipelbuurt]] gewoond en gewerkt heeft.


==De tweede Alexanderkazerne==
==De tweede Alexanderkazerne==
De nieuwe Alexanderkazerne werd in 1938 gebouwd, er waren op dat moment dus twee kazernes met dezelfde naam in Den Haag.  
De nieuwe Alexanderkazerne werd in 1938 gebouwd. Er waren op dat moment dus twee kazernes met dezelfde naam in Den Haag. In 1940 moest de militaire Rijschool Amersfoort vanuit de [[Prins Willem III kazerne]] in Amersfoort verhuizen naar de Alexanderkazerne om haar mobilisatiebestemming te volgen als Depot Cavalerie.
 
In de [[meidagen van 1940]] is een deel van de kazerne gebombardeerd, voornamelijk de stallen. Daarbij vielen veel slachtoffers onder de reservisten, die gelegerd waren op de hooizolders boven de stallen. Bijna alle slachtoffers werden begraven op de Algemene Begraafplaats in de [[Archipelbuurt]] in Den Haag, waar een oorlogsmonument hen herdenkt. Ook veel paarden werden gedood; paarden die het bombardement overleefden, werden naar renbaan [[Duindigt]] gebracht.


In 1940 moest de Rijschool Amersfoort zich vanuit de [[Prins Willem III kazerne]] in Amersfoort verhuizen naar de Alexanderkazerne om haar mobilisatiebestemming te volgen als Depot Cavalerie. De jonge Ierse paarden werden per trein naar Den Haag vervoerd. Na enkele dagen was het 3e half Regiment Huzaren vertrokken en konden de stallen in gebruik worden genomen.
De kazerne bleef, voorzover zij gespaard was gebleven, na de oorlog in gebruik bij de [[Gemeentelijke gezondheidsdienst|GGD]] en voor de militaire dienstkeuring.
<!--[[Bestand:Alexanderkazerne Alkemadelaan Den Haag.JPG|thumb|300px|Nieuwe kazerne]]-->
In de [[meidagen van 1940]] is een deel van de kazerne gebombardeerd, voornamelijk de stallen. Veel paarden overleefden dit niet, net zomin als een groot aantal reservisten, die gelegerd waren op de hooizolders boven de stallen. Bijna alle slachtoffers werden begraven op de Algemene Begraafplaats in de [[Archipelbuurt]] in Den Haag, waar een oorlogsmonument hen herdenkt. De dienstdoende officier van piket, de eerste luitenant van het Wapen der Cavalerie, R.O. van Maanen, werd door de Duitsers opgepakt en zat twee weken vast in de [[Gevangenis van Scheveningen (Oranjehotel)|gevangenis van Scheveningen]]. Een deel van de paarden, die het bombardement overleefden, werd naar renbaan [[Duindigt]] gebracht.<br>De rest van de kazerne is na de oorlog nog in gebruik gebleven o.a. bij de [[Gemeentelijke gezondheidsdienst|GGD]]. Ook werden de keuringen voor de militaire dienst daar uitgevoerd tot 1962.
[[Bestand:Alexanderkazerne Alkemadelaan Den Haag.JPG|thumb|300px|Nieuwe kazerne]]


==De derde Alexanderkazerne==
==De derde Alexanderkazerne==
Regel 45: Regel 41:
* [http://members.ziggo.nl/wadelft/depottroep/bericht/jansen_hg-cav.htm Paardentransport mei 1940]
* [http://members.ziggo.nl/wadelft/depottroep/bericht/jansen_hg-cav.htm Paardentransport mei 1940]


{{Bron|bronvermelding= {{References}} {{Wikidata|}}}}
[[Categorie:Voormalige kazerne in Nederland]]
[[Categorie:Voormalige kazerne in Nederland]]
[[Categorie:Bouwwerk in Den Haag]]
[[Categorie:Bouwwerk in Den Haag]]

Huidige versie van 1 nov 2015 om 14:01


De Alexanderkazerne is de naam van drie kazernes in Den Haag, vernoemd naar prins Alexander, de jonggestorven tweede zoon van koning Willem II.

De eerste kazerne

De eerste Alexanderkazerne, gelegen aan de Laan Copes van Cattenburgh,[1] werd gebouwd tussen 1841-1848 voor de cavalerie. Er was ook een kleine transportafdeling van de Marine. De lagere officieren woonden in de Alexanderhof. Om de kazerne liep een gracht die grotendeels nog bestaat, gevoed met water uit de Haagse Beek.

Het Alexanderveld

Aan de overkant van de Laan Copes van Cattenburgh lag het bij de kazerne behorende exercitieterrein, het Alexanderveld. In 1953 werd op dit terrein een nieuw stadhuis gebouwd, dat in 1995 weer afgebroken werd. Op het Alexanderveld oefenden de cavaleristen in de 19e eeuw, maar het veld werd ook gebruikt voor de kermissen en circussen. Op schilderijen werd het vaak afgebeeld als een grasveld; in werkelijkheid schijnt het een zanderig of modderig terrein te zijn geweest. Het huidige Alexanderveld is een zijstraat van de Burgemeester Patijnlaan, die langs de zijkant van het kantoor van het hoofdbureau van Politie naar de Javastraat loopt.

Commieshuizen

Een deel van de onderofficieren woonde in de commieshuizen aan de huidige Atjehstraat 33-123. Die huizenrij is in drie stukken gebouwd: vanaf de kazerne werden het eerste en laatste deel in 1893 neergezet; het middelste deel dateert uit 1896.

Couperusduin

Op de plaats van de oude Alexanderkazerne staat sinds 1975 het appartementencomplex Couperusduin, ontworpen door Sjoerd Schamhart (1919-2007) en Hans van Beek (Atelier PRO). Het complex dankt zijn naam aan Louis Couperus, die op verschillende adressen in de Archipelbuurt gewoond en gewerkt heeft.

De tweede Alexanderkazerne

De nieuwe Alexanderkazerne werd in 1938 gebouwd. Er waren op dat moment dus twee kazernes met dezelfde naam in Den Haag. In 1940 moest de militaire Rijschool Amersfoort vanuit de Prins Willem III kazerne in Amersfoort verhuizen naar de Alexanderkazerne om haar mobilisatiebestemming te volgen als Depot Cavalerie.

In de meidagen van 1940 is een deel van de kazerne gebombardeerd, voornamelijk de stallen. Daarbij vielen veel slachtoffers onder de reservisten, die gelegerd waren op de hooizolders boven de stallen. Bijna alle slachtoffers werden begraven op de Algemene Begraafplaats in de Archipelbuurt in Den Haag, waar een oorlogsmonument hen herdenkt. Ook veel paarden werden gedood; paarden die het bombardement overleefden, werden naar renbaan Duindigt gebracht.

De kazerne bleef, voorzover zij gespaard was gebleven, na de oorlog in gebruik bij de GGD en voor de militaire dienstkeuring.

De derde Alexanderkazerne

Deze ligt op de hoek van de Waalsdorperweg en de Van Alkemadelaan, het terrein loopt door tot Scheveningen.

In 2004 is het nieuwe officiershotel geopend. Het legeringsgebouw heet Citadel, en was een ontwerp van Mecanoo Architecten. Het gebouw had 444 kamers en werd door officieren en onderofficieren van de Koninklijke Marine, Koninklijke Landmacht, Koninklijke Luchtmacht en Koninklijke Marechaussee worden gebruikt die elders in Den Haag hun werkplek hadden.

Het officiershotel en alle andere defensieonderdelen verdwenen met de Alexanderkazerne om plaats te maken voor het Internationaal Strafhof (ICC), dat enkele jaren een tijdelijke behuizing in een voormalig KPN-gebouw nabij Voorburg had. Voor de nieuwbouw, die in 2015 gereed kwam, is een internationale architectuurwedstrijd uitgeschreven. Voor de legering van militairen werd op de nabij gelegen Frederikkazerne in 2014 een nieuwe toegangspoort met legering gerealiseerd.

Externe links

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

  1. º Sinds 1955 Burgemeester Patijnlaan, tussen de Timorstraat en de Borneostraat
rel=nofollow
Zoek op Wikidata
rel=nofollow
rel=nofollow