Percy Bysshe Shelley

Percy Bysshe Shelley, 1819, schilderij van Alfred Clint

Percy Bysshe Shelley (Field Place, 4 augustus 1792 – La Spezia, 8 juli 1822), was samen met John Keats en Lord Byron een van de belangrijkste Engelse romantische dichters. De schrijfster Mary Shelley was zijn tweede vrouw.

Shelley's faam als dichter berust op werken die vaak in bloemlezingen worden opgenomen, zoals Ozymandias, Ode to the West Wind, To a Skylark, The Cloud en The Masque of Anarchy, die behoren tot de meest populaire en veelgeprezen gedichten in het Engels. Shelley's poëzie onthult zijn filosofie, een combinatie van geloof in de kracht van de menselijke liefde en rede, en het geloof in de maakbaarheid en de ultieme vooruitgang van de mens. Zijn lyrische gedichten zijn prachtig in hun schoonheid, grandeur en beheersing van de taal.

Leven

Shelley werd geboren als oudste zoon van Timothy en Elizabeth Shelley. Hij had nog een broer en vier zusters. Shelley zou niet alleen zijn grootvaders grote landgoed erven, maar het lag in de lijn der verwachtingen dat hij later ook een zetel in het Parlement zou krijgen. Hij studeerde vanaf 1804 voor zes jaar op Eton College en ging toen naar Oxford University. Toen hij nog op Eton zat, begon hij met het schrijven van gedichten. maar zijn eerste publicatie was een gothic novel: Zastrozzi (1810), waarin hij zijn eigen ketterse en atheïstische meningen uitte via de schurk Zastrozzi. Datzelfde jaar publiceerde Shelley samen met een andere student, Thomas Jefferson Hogg, een pamflet met burleske verzen, Posthumous Fragments of Margaret Nicholson. Met zijn zus Elizabeth publiceerde hij Original Poetry; by Victor and Cazire. Shelley toonde zich bijzonder productief maar werkte zich door een van zijn publicaties in nesten waardoor hij na een jaar van de universiteit werd gestuurd. Het ging om een pamflet, met Hogg geschreven, dat circuleerde als The Necessity of Atheism (de noodzaak van het atheïsme). Een tussenkomst van zijn vader had dit kunnen oplossen, maar Shelley weigerde om het pamflet te verloochenen en zichzelf christen te verklaren. Dit leidde tot een complete breuk met zijn vader, die hem in een uiterst moeilijke financiële situatie voor de komende twee jaar achterliet, totdat hij meerderjarig werd.

Toen hij die leeftijd (negentien) bereikte, liep Shelley weg naar Schotland met de zestienjarige Harriet Westbrook. Eens ze getrouwd waren, verhuisde het koppel naar het Engelse Lake District, waar Shelley kon studeren en schrijven. Twee jaar later publiceerde hij zijn eerste lange serieuze werk, Queen Mab: A Philosophical Poem. Het gedicht kwam voort uit Shelley’s vriendschap met de Britse filosoof William Godwin, en gaf uitdrukking aan diens vrijdenkende socialistische filosofie. Shelley werd ook gecharmeerd door Godwins en Mary Wollstonecrafts dochter, Mary, met wie hij in 1814 naar Europa trok. Na zes weken, toen al hun geld op was, keerden ze terug naar Engeland. In november 1814 beviel Shelley's eerste vrouw, Harriet Shelley, van een zoon, en in februari 1815 beviel Mary Godwin vroegtijdig van een kind dat twee weken later stierf. De volgende januari kreeg Mary een zoon, die zij William noemde naar haar vader. In mei reisde het echtpaar naar het Meer van Genève, waar Shelley een groot deel van zijn tijd doorbracht met Lord Byron. Ze gingen zeilen op het Meer van Genève en bespraken tot diep in de nacht poëzie en andere onderwerpen, zoals verhalen over geesten en spoken. Tijdens een van deze spookachtige seances stelde Byron voor om een wedstrijd te houden wie er het beste spookverhaal kon schrijven. Mary’s bijdrage aan de wedstrijd werd de roman Frankenstein. In datzelfde jaar schreef Shelley het allegorisch vers Alastor, or The Spirit of Solitude. In december 1816 pleegde Harriet Shelley zelfmoord. Drie weken later waren Shelley en Mary Godwin officieel getrouwd. Shelley verloor wel de voogdij over zijn twee kinderen bij Harriet vanwege zijn ideeën over vrije liefde.

In 1817 schreef Shelley Laon and Cythna, een lang verhalend gedicht met verwijzingen naar incest en aanvallen op de religie. het was ook om deze reden dat uit omloop werd genomen nadat er slechts een paar exemplaren van waren gepubliceerd. Het werd later bewerkt en heruitgegeven als The Revolt of Islam (1818). Shelley schreef in die periode ook revolutionaire politieke traktaten, die hij ondertekende met The Hermit of Marlow.. Begin 1818 verlieten hij en zijn nieuwe vrouw Engeland voor de laatste keer. Gedurende de resterende vier jaar van zijn leven produceerde Shelley al zijn grote werken, waaronder Prometheus Unbound (1820). Ze reisden rond en verbleven in verschillende Italiaanse steden en waren bevriend met de Britse dichter Leigh Hunt en zijn familie en met Byron.

Op 8 juli 1822, kort voor zijn dertigste verjaardag, verdronk Shelley tijdens een storm in een poging om van Livorno naar La Spezia te zeilen in zijn schoener, de ’Don Juan’.

Werken

• Queen Mab (1813)
• Alastor, or the spirit of solitude (1816)
• Laon and Cythna (1817)
• Ozymandias (1818)
• Prometheus unbound (1818-1819)
• The Cenci (1819)
• Song to the Men of England (1819)
• Epipsychidion (1821)
• Hellas (1822)
• A defense of poetry (1821)

Externe link

• Werk van Shelley op het internet

  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Percy Bysshe Shelley op Wikimedia Commons.