Amputatie

Wikisage is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden of toepassing van de in dit lemma gegeven medische informatie.    lees meer

---

Iemand die een drievoudige amputatie moest ondergaan
door een ongeluk met een trein
(1865, 32-jarige leeftijd).

Amputatie oftewel het amputeren is het afzetten, of bij een ongeval verliezen, van een lichaamsdeel.

Oorzaken

Mogelijke oorzaken van een amputatie zijn onder meer:

• Na ongelukken (verkeersongelukken, bomexplosies, industriële ongelukken) waarbij een lichaamsdeel wordt afgesneden of afgerukt.
• Na zodanig ernstige beschadiging van een lichaamsdeel dat herstel niet mogelijk is moeten chirurgen het soms verwijderen.
• Bij snel voortschrijdende infecties (zoals koudvuur) kan het nodig zijn het aangedane lichaamsdeel af te zetten om het leven van de patiënt te redden.
• Ook kan amputatie nodig zijn bij kwaadaardige tumoren in een lichaamsdeel die zich kunnen uitzaaien.
• Bij afsluiting van de bloedvaten met als gevolg necrose. (atherosclerose, suikerziekte)
• Als iemand met een lichaamsdeel bekneld raakt zonder mogelijkheid om de beknelling voldoende snel op te heffen (door bijvoorbeeld een aardbeving of auto-ongeluk)
• Als straf wordt amputatie van een lichaamsdeel, bijvoorbeeld een hand, in sommige landen toegepast. Dit gebeurt in het bijzonder in Islamitische landen waar de sharia van kracht is, wat getuigt van spartaanse methoden die in z'n algemeenheid niet meer van deze tijd gezien worden. De oorzaak hiervan zijn de respectievelijke negatieve gebieders die dat handhaven.
• Als gevolg van crimineel geweld.
• Als gevolg van ernstige brandwonden waarbij lichaamsdelen ernstig beschadigd zijn.
• Als gevolg van een giftige beet waardoor necrotische zweren ontstaan. Zo kan een beet in één van de vingers leiden tot de amputatie van die vinger of zelfs van de hand.

Gevolgen

Amputatie is voor de geamputeerde altijd een ernstig trauma, niet alleen lichamelijk, maar ook mentaal. Naast het verlies van de functies van het orgaan of lichaamsdeel is een amputatie namelijk ook erg zichtbaar en roept sterke emoties bij anderen op. En ook bij niet-direct zichtbare amputaties is er bij de getroffene sprake van een groot en pas in een vaak jarenlang rouwproces te verwerken verlies.

Fantoompijn

Veel mensen die een ledemaat missen hebben zelf nog wel het gevoel alsof het ontbrekende lichaamsdeel er nog zit; ze kunnen bijvoorbeeld pijn of jeuk hebben aan een voet die er niet meer is. Dit verschijnsel wordt fantoompijn genoemd.

Behandeling

Als een lichaamsdeel is geamputeerd, volgt er meestal een verwijzing naar een revalidatiearts. Deze gaat samen met de patiënt kijken wat voor beperkingen de amputatie tot gevolg heeft. Aan de hand daarvan gaat de revalidatiearts een behandelplan opstellen en de patiënt door de revalidatie begeleiden met ondersteuning van een revalidatieteam. In de beginfase zal vooral geleerd worden om omgaan met de stomp (wondgenezing en eenhandigheidstraining bij armamputaties en rolstoeltraining bij beenamputaties), dit omdat er altijd ook zonder kunstledemaat (prothese) gefunctioneerd moet kunnen worden om niet afhankelijk te worden van een prothese. Later kan worden gekeken welke functies van het ontbrekende ledemaat een prothese kan overnemen. Hierbij moet beseft worden dat een prothese echter slechts voor een deel de functionaliteit van het lichaamsdeel kan benaderen.

Zie ook

• Afzetten (doorverwijzing), voor andere betekenissen van "afzetten".

Externe links

• LVvG - Landelijke Vereniging van Geamputeerden. Vereniging voor mensen met een amputatie of aangeboren verkorting aan één of meerdere ledenmaten. Aangesloten bij CG raad.
• - Stichting Korter Maar Krachtig, forum en informatie voor mensen met een ledemaat beperking

  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Amputations op Wikimedia Commons.