Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Van der Linde (Vollenhoofs geslacht): verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Van_der_Linde_(Vollenhoofs_geslacht)&oldid=66114568 9 okt 2023 ‎ Wildel)
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Van_der_Linde_(Vollenhoofs_geslacht)&oldid=66208056 27 okt 2023 Wildel)
 
(Een tussenliggende versie door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
'''Van der Linde''' (ook, maar veel minder frequent en mogelijk vaak van andere oorsprong: '''van de Linde''') is een Nederlandse familienaam die in [[Vollenhove]] teruggaat tot minstens de zestiende eeuw en historisch vooral op twee plaatsen terug te voeren was, namelijk Vollenhove en [[Makkum (dorp)|Makkum]].
'''Van der Linde''' (ook, maar veel minder frequent en mogelijk vaak van andere oorsprong: '''van de Linde''') is een Nederlandse familienaam die relatief het vaakst voorkomt in [[Vollenhove]] en daar teruggaat tot minstens de zestiende eeuw.


==Voorkomen==  
==Voorkomen==
[[Bestand:Erve De Linde, Sint Jansklooster.jpg|miniatuur|'De Linde', oudste (ca. 1690) nog bestaande woning van de Vollenhoofse familie van der Linde in [[Sint Jansklooster]]]]            
[[Bestand:Vollenhove - Ambt, Gemeenteatlas van Nederland.jpg|miniatuur|Vollenhove - Ambt (1867) Gemeenteatlas van Nederland, [[Zuiderzeemuseum]]]]
De gemeente [[Steenwijkerland]] (Vollenhove en omgeving) vertoont ook nu nog de grootste concentratie van deze naam.<ref>[https://www.cbgfamilienamen.nl/nfb/detail_naam.php?gba_lcnaam=van%20der%20linde&gba_naam=van%20der%20Linde&nfd_naam=Linde,%20van%20de%20/%20der&operator=eq&taal= Nederlandse Familienamenbank], geraadpleegd op 24 september 2023</ref> Twee kleinere geslachten zijn afkomstig uit het buurtschap ''De Linde'' in [[Den Ham (Overijssel)]] en uit het dorp [[Wijhe]]. Ook vanuit deze laatste plaats hebben zich naamgenoten in [[Wanneperveen]] en later Vollenhove gevestigd, uiteraard behoren niet alle in deze omgeving wonende van der Lindes tot de hier besproken tak.
De gemeente [[Steenwijkerland]] (Vollenhove en omgeving) vertoont ook nu nog de grootste concentratie van deze naam.<ref>[https://www.cbgfamilienamen.nl/nfb/detail_naam.php?gba_lcnaam=van%20der%20linde&gba_naam=van%20der%20Linde&nfd_naam=Linde,%20van%20de%20/%20der&operator=eq&taal= Nederlandse Familienamenbank], geraadpleegd op 24 september 2023</ref> Twee kleinere geslachten zijn afkomstig uit het buurtschap ''De Linde'' in [[Den Ham (Overijssel)]] en uit het dorp [[Wijhe]]. Ook vanuit deze laatste plaats hebben zich naamgenoten in [[Wanneperveen]] en later Vollenhove gevestigd, uiteraard behoren niet alle in deze omgeving wonende van der Lindes tot de hier besproken stam.
Documenten die een gezamenlijke afstamming van deze verschillende stammen aantonen konden tot nu toe niet worden ontdekt. Er zijn op het ogenblik minstens 5.000 personen in Nederland met deze familienaam, waarvan een aanzienlijk deel naar de Vollenhoofse stam te herleiden is.


Documenten die een gezamenlijke afstamming van deze vier verschillende takken aantonen konden tot nu toe niet worden ontdekt. Er zijn op het ogenblik minstens 5.000 personen in Nederland met deze familienaam.
Deze familienaam dient onderscheiden te worden van '' [[van der Linden]]'' en varianten daarvan (''Van Linde'', ''Van der Lynden'', ''Von der Linden'', ''Van Terlinden'', ''Verlinde(n)'', ''Verlynde'', ''Verlijnde'' en ''Verlende''), die vrijwel altijd verwijzen naar een boom of groep bomen. De Vollenhoofse familienaam verwijst echter zeer waarschijnlijk naar een nog steeds bestaande boerderij met de naam ''De Linde''. Opvallend is in dit verband dat allerlei varianten van de eerste naam ook veelvuldig in België voorkomen, terwijl '''van de(r) Linde''' daar in deze schrijfwijze(n), zonder eind-n, in feite totaal afwezig is.<ref>[https://familienaam.be/Vanderlinde Familienaam.be/Vanderlinde], geraadpleegd op 25 september 2023; dit geldt zeker voor de exacte schrijfwijze in drie woorden: aantal=1</ref>
De Vollenhoofse en Makkumse familienamen zijn een [[geoniem]], afkomstig van het riviertje de [[Linde (Friesland)|Linde]] ([[Stellingwerfs]]: Lende) op de grens van [[Friesland]] en [[Overijssel]], terwijl de familienaam '' [[van der Linden]]'' en varianten daarvan (''Van Linde'', ''Van der Lynden'', ''Von der Linden'', ''Van Terlinden'', ''Verlinde(n)'', ''Verlynde'', ''Verlijnde'' en ''Verlende'') vrijwel altijd naar een boom of groep bomen verwijzen. Opvallend is in dit verband dat allerlei varianten van de laatste naam ook veelvuldig in België voorkomen, terwijl '''van de(r) Linde''' daar in deze schrijfwijze(n) in feite totaal afwezig is.<ref>[https://familienaam.be/Vanderlinden Familienaam.be: Vanderlinden, Verlinden etc.], geraadpleegd op 25 september 2023</ref>


Afgezien van de grote steden in de [[Randstad (gebied)|Randstad]] komt de naam '''van der Linde''' tenslotte ook (vanaf ca. 1600) vrij veel voor op en rond [[Schouwen-Duiveland]], het is onduidelijk of ook deze tak naar Overijssel te herleiden is.
Afgezien van de grote steden in de [[Randstad (gebied)|Randstad]] (waar de naamvarianten uiteraard vooral vanaf het platteland zijn terechtgekomen) komt de naam '''Van der Linde''' ook (vanaf ca. 1600) vrij veel voor op en rond [[Schouwen-Duiveland]], het is onduidelijk of ook deze stam naar Overijssel te herleiden is.


==VOC-pennist Johannes==
In Genemuiden komt de familienaam eveneens veel voor, maar hiervan ontbreken, door een brand in 1868, veel [[Retroacta van de Burgerlijke Stand|gegevens]]. Bovendien werden ook [[Rooms-Katholieke Kerk|kerkelijke]] gegevens niet nauwkeurig en uniform genoteerd, voordat dit door het [[Concilie van Trente]] op 11 november 1563 verplicht werd gesteld, zodat eerdere gegevens over de familie ontbreken. Wel zijn in [[Overijssel]] doop- en trouwboeken goed bewaard van de [[Nederduitse Gereformeerde Kerk (later Nederlandse Hervormde Kerk)|Hervormde kerken]] in [[Deventer]], [[Hasselt (Overijssel)|Hasselt]], Kampen, Vollenhove en Zwolle (met uitzondering van het trouwboek van Vollenhove van 1685-1791). Ten slotte zorgt het gebruik van [[patroniem]]en in plaats van een familienaam voor een groot bijkomend obstakel bij het terugvinden van verder verwijderde voorouders.
[[Bestand:Wapenschild Johannes van der Linde, Grote Kerk, Zwolle.jpg|miniatuur|links|Wapenschild ''Johannes van de Linde'', [[Grote  of Sint-Michaëlskerk (Zwolle)|Grote kerk]], Zwolle]]
In de [[Grote of Sint-Michaëlskerk (Zwolle)|Grote kerk]] in [[Zwolle]] bevindt zich een klein [[Wapen (heraldiek)|wapenschild]] met als tekst:


''"De heer Johannes van de Linde eerste oppercoopman en capitain van de comp. Pennisten van ’t Castel. Geboren tot Batavia anno 1707 den 5 februari. Overlden tot Batavia Ao. 1742 den 15 october. Oud zijnde 35 iaaren 8 maenden en 10 dagen"''.
Veel boeren uit de streek waren pachters, die eventuele eigen grond vaak door [[vervening]] verloren lieten gaan, terwijl uit [[Notaris|archieven]] blijkt dat de van der Lindes er gewoonlijk [[Erfgoed|eigen grond]] bezaten. Tot 1720 woonden ze voornamelijk in de gehuchten [[Barsbeek]] en [[De Krieger]]; dit is nu grondgebied [[Sint Jansklooster]], en was van 1818 tot 1942 [[Ambt Vollenhove]].


Dit schild vertoont een zilveren [[schuinbalk]] met twee bomen en twee halve springende herten. Voor hem werd het wapen al gebruikt door de in 1653 te [[Kampen (stad)|Kampen]] geboren Jan van der Linde en diens dochter Margaretha, evenals door Evert van der Linde, van 1696 tot 1707 terug te vinden als [[Lijst van burgemeesters van Genemuiden|burgemeester]] van [[Genemuiden]].[[Bestand:Zwolle sint michaelskerk cornelis springer.jpg|miniatuur|[[Zwolle]]: Grote Kerk (1862) door [[Cornelis Springer]], ''The Wilson'', [[Cheltenham]]]] 
==Erve De Linde==
[[Bestand:Erve De Linde, Sint Jansklooster.jpg|miniatuur|250px'De Linde', oudste (ca. 1690) nog bestaande woning van de Vollenhoofse familie van der Linde in [[Sint Jansklooster]]]]
Aan De [[Leeuwte (Steenwijkerland)|Leeuwte]] in Sint Jansklooster bevindt zich de oudste nog bestaande woning waarop de familie terug te voeren is. Deze boerderij ''De Linde'' is rond 1690 gebouwd en droeg (in ieder geval vanaf 1696) de naam ''Erve de Linde'', doch de familie was al eerder in de streek aanwezig; de boerderij was tot 1716 eigendom van Rutger Zwier [[van Haersolte]], heer van [[Kasteel Toutenburg|Toutenburg]], maar werd al jaren bewoond door het gezin van Klaas Hermensz, toen diens weduwe Hadewich Stam dit bezit vier jaar na de dood van haar man kocht.<ref>[https://www.beeldbankvollenhove.nl/cgi-bin/boerderij.pl?ident=0007&search=Leeuwte%2055&veld=all&inword=1&bool=and&display=list&istart=1 Beeldbankvollenhove.nl: Erve de Linde, Leeuwte 55, Sint Jansklooster]</ref> Bij het huwelijk (29 mei 1718) van Tijmentje, de dochter van dit echtpaar, met schoolmeester Frans Keeman<ref>Volledige naam Frans Jan Jisp Keeman, schoolmeester op Sint Janskamp (Siemen van der Linde, 1973, p. 5)</ref> uit [[Blokzijl]], werd de naam van deze familie '''Van der Linde''' voor het eerst genoemd, in het trouwboek van Beulake. Zij ging in [[Waverveen]] wonen, waar ze echter het volgende jaar al overleed.


In deze laatste plaats komt de familienaam eveneens veel voor maar ook hiervan ontbreken, door een brand in 1868, veel [[Retroacta van de Burgerlijke Stand|gegevens]]. Bovendien werden ook [[Rooms-Katholieke Kerk|kerkelijke]] gegevens niet nauwkeurig en uniform genoteerd voordat dit door het [[Concilie van Trente]] op 11 november 1563 verplicht werd gesteld. Wel zijn in [[Overijssel]] doop- en trouwboeken goed bewaard van de [[Nederduitse Gereformeerde Kerk (later Nederlandse Hervormde Kerk)|Hervormde kerken]] in [[Deventer]], [[Hasselt (Overijssel)|Hasselt]], Kampen, Vollenhove en Zwolle (met uitzondering van het trouwboek van Vollenhove van 1685-1791).
In 1742 kocht Hermen Hermensz. van der Linde [[Uiterdijken|uiterdijksland]], ''"voormaals gehoord hebbende aan het Erve de Linde"'', van Rutger van Haersolte.


De in het schild genoemde Johannes van der Linde was in 1738 koopman en eerste administrateur (''pennist'') van de Westzijdse [[Pakhuis|pakhuizen]] van het [[kasteel van Batavia]] van de [[Vereenigde Oostindische Compagnie]]. Zijn zoon Johan Christiaan werd een jaar later geboren en vestigde zich in 1778 te Vollenhove, waar hij van 1780-1786 [[Lijst van burgemeesters van Vollenhove|burgemeester]] was. Hij overleed in 1795 kinderloos in Zwolle; men neemt aan dat het wapenschild in de kerk afkomstig is uit zijn nalatenschap.
Volgens Datema werd de boerderij al ''De Linde'' genoemd nog voor de familie van Tijmentje Klaassens er woonde, zodat de familienaam mogelijk van deze boerderij is afgeleid.<ref>Datema , Paul (2001): Het nieuwe Van der Linde-boek. In: ''Kondschap. Historisch kwartaalbnericht van de Stichting Oudheidkamer Brederwiede'' 17, 1</ref> Er woonden veel leden van de familie in Beulake,<ref>[https://www.genealogieonline.nl/gezinsreconstructies-vollenhove/personen.php?familienaam=Linde%2C+van+der&p=1 Genealogieonline.nl: Gezinsreconstructies (Ambt-)Vollenhove en Beulake, van der Linde] (580 personen op 30 september 2023)</ref> dat al in de laatste decennia voor de [[Watersnood van 1775|watersnoodrampen van 1775]] en [[Watersnood van 1776|1776]] vanwege aanhoudende overstromingen geleidelijk verlaten werd en waarvan het restant uiteindelijk verdween in de [[Beulakerwijde]].


Er zijn meer dan 1200 afstammelingen bekend van een van de oudst bekende voorouders: Willem Herms van der Linde, die in 1575 geboren werd in Vollenhove en er [[Relatieve chronologie|voor]] 26 mei 1623 overleed.
Als grondbezitters hadden ze vaak een rol in het kerkelijk of burgerlijk bestuur van hun woonplaatsen. Vanaf 1820 vestigden leden van de familie zich vanuit Vollenhove in [[Blankenham]], [[Kampen (stad)|Kampen]] en op [[Kampereiland]].


Veel boeren uit de streek waren pachters, die eventuele eigen grond vaak door [[vervening]] verloren lieten gaan, terwijl uit [[Notaris|archieven]] blijkt dat de van der Lindes er gewoonlijk [[Erfgoed|eigen grond]] bezaten. Tot 1720 woonden ze voornamelijk in de gehuchten [[Barsbeek]] en [[De Krieger]]; dit is nu grondgebied [[Sint Jansklooster]], en was van 1818 tot 1942 [[Ambt Vollenhove]].
Er zijn meer dan 1200 afstammelingen bekend van een van de oudst bekende voorouders: Willem Herms van der Linde (overgrootvader van Tijmentje) die rond 1575 geboren werd in Vollenhove en er [[Relatieve chronologie|voor]] 26 mei 1623 overleed.


==Erve de Linde==
Bij de naam '''Van der Linde(n)''' bestaan in Nederland meer dan dertig verschillende familiewapens, doch dit zegt niets over een eventueel verband met adel, aangezien er op de circa 80.000 Nederlandse familienamen 40.000 wapens bekend zijn.
[[Bestand:Vollenhove - Ambt, Gemeenteatlas van Nederland.jpg|miniatuur|Vollenhove - Ambt (1867) Gemeenteatlas van Nederland, [[Zuiderzeemuseum]]]]
Aan de [[Leeuwte (Steenwijkerland)|Leeuwte]] in Sint Jansklooster bevindt zich de oudste nog bestaande woning die op de familie terug te voeren is. Deze boerderij "''de Linde''" is rond 1690 gebouwd en droeg (in ieder geval vanaf 1696) de naam ''Erve de Linde'', doch de familie was al eerder in de streek aanwezig; de boerderij was tot 1716 eigendom van  Rutger Zwier [[van Haersolte]], heer van [[Kasteel Toutenburg|Toutenburg]], maar werd al jaren bewoond door het gezin van Klaas Hermensz, toen diens weduwe Hadewich Stam dit bezit vier jaar na de dood van haar man kocht.<ref>[https://www.beeldbankvollenhove.nl/cgi-bin/boerderij.pl?ident=0007&search=Leeuwte%2055&veld=all&inword=1&bool=and&display=list&istart=1 Beeldbankvollenhove.nl: Erve de Linde, Leeuwte 55, Sint Jansklooster]</ref>
Bij het huwelijk (29 mei 1718) van Tijmentje, de dochter van dit echtpaar, met schoolmeester Frans Keeman uit [[Blokzijl]], werd de naam '''van der Linde''' voor het eerst in een Vollenhoofs document genoemd. Zij ging in [[Beulake]] wonen, waar ze echter het volgende jaar al overleed.


In 1742 kocht Hermen Hermensz. van der Linde [[Uiterdijken|uiterdijksland]], ''"voormaals gehoord hebbende aan het Erve de Linde"'', van Rutger van Haersolte.
== Enkele telgen ==
(De grootvaders van beiden waren broers in Vollenhove:)
[[Bestand:Pulling the propeller on the Spirit.jpg|miniatuur|Het starten van de Spirit of St. Louis door John van der Linde]]
*John van der Linde (1902-1980)
**Harm Jan van der Linde (Vlaardingen 13 augustus 1902 - San Diego 7 mei 1980) was hoofdmonteur van de [[Spirit of St. Louis]].<ref>{{citeer web|url=https://www.google.nl/books/edition/The_Spirit_of_St_Louis/lIld6SrHeW4C?hl=nl&gbpv=1&dq=%22John+van+der+Linde%22&pg=PA120&printsec=frontcover|titel=The Spirit of St. Louis|achternaam=Lindbergh|voornaam=Charles A.|datum=2003 (1953)|uitgever=Simon & Schuster|paginas=p. 120|taal=en|via=Google Books}}</ref> Zijn vader was arts en emigreerde vanuit Vlaardingen naar Nederlands-Indië maar vestigde zich in 1922 in San Diego. Harm Jan nam daar de naam John aan en liet zich naturaliseren.<ref>{{citeer web|url=https://archive.org/details/ryanreporter101116ryan/page/n69/mode/2up?q=%22John+Van+Der+Linde%22&view=theater|titel=The 'Flying Dutchman', in 'Ryan Reporter'. Vol. 28 nr. 3|datum=1967|uitgever=Ryan Aeronautical Company|paginas=p. 18 e.v.|taal=en|via=Internet Archive}}</ref> Bij de firma ''Ryan Aeronautical Company'' werd hij als hoofdmecanicien een naaste medewerker van [[Charles Lindbergh]] bij de bouw van de Spirit of St. Louis en diens eerste vlucht.


Uit onderzoek (echter onduidelijk van welke aard) door Datema, zou overigens blijken dat de boerderij al ''"De Linde"'' werd genoemd nog voor de familie van Tijmentje Klaassens er woonde, zodat de familienaam mogelijk niet van het riviertje maar van deze boerderij is afgeleid.<ref>Datema , Paul (2001): Het nieuwe Van der Linde-boek. In: ''Kondschap. Historisch kwartaalbnericht van de Stichting Oudheidkamer Brederwiede'' 17, 1</ref>
*Evert van der Linde (1919-2006)
Er woonden veel leden van de familie in Beulake,<ref>[https://www.genealogieonline.nl/gezinsreconstructies-vollenhove/personen.php?familienaam=Linde%2C+van+der&p=1 Genealogieonline.nl: Gezinsreconstructies (Ambt-)Vollenhove en Beulake, van der Linde] (580 personen op 30 september 2023)</ref> dat al in de laatste decennia voor de [[Watersnood van 1775|watersnoodrampen van 1775]] en [[Watersnood van 1776|1776]] vanwege aanhoudende overstromingen geleidelijk verlaten werd en uiteindelijk verdween in de [[Beulakerwijde]].
**Evert van der Linde (Vollenhove 24 december 1919 - Doorn 19 juni 2006), was [[Bank (financiële instelling)|kassier]] van de [[Rabobank|Boerenleenbank]] in de [[Moespot]]. Tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] werd dit kantoor (tevens woonhuis) gebruikt als een van de plaatsen waar [[Geallieerden (Tweede Wereldoorlog)|geallieerde]] piloten, die in de [[Noordoostpolder]] waren neergekomen, tijdelijk door hem verborgen werden gehouden.<ref>[https://stadvollenhove.nl/index.php/gebeurtenissen/23-de-tweede-wereldoorlog-in-en-rond-vollenhove Stadvollenhove.nl: Tweede Wereldoorlog in en rond Vollenhove (1939-1945). 1944, ''Het lot van vliegtuigbemanningen'']</ref> Hij stencilde er vanaf 1943 tot het einde van de oorlog op de machine van de bank ook de lokale uitgave van [[Strijdend Nederland; het contact met de vrije wereld|Strijdend Nederland (verzetsblad, Vollenhove)]].<ref>van der Linde, Evert (1996): ''Per saldo allemaal pioniers. De geschiedenis van de Boerenleenbank-Raiffeisenbank in Ambt-Vollenhove, de Noordoostpolder en Urk tot 1974''. Kampen: IJsselakademie. p. 34</ref> Ook werd vanuit zijn pand de overval gepland op 10 september 1943 op het [[distributiekantoor]] van Sint Jansklooster.
 
Als grondbezitters hadden ze vaak een rol in het kerkelijk of burgerlijk bestuur van hun woonplaatsen. Vanaf 1820 vestigden leden van de familie zich vanuit Vollenhove in [[Blankenham]], [[Kampen (stad)|Kampen]] en op [[Kampereiland]].
 
Bij de naam '''van der Linde(n)''' bestaan in Nederland meer dan dertig verschillende familiewapens, doch dit zegt weinig aangezien er op de circa 80.000 Nederlandse familienamen 40.000 wapens bekend zijn.


==Zie ook==
==Zie ook==
[[Bestand:Vollenhoofs geslacht Van der Linde, omslag uitgaven 1973 en 2000.jpg|miniatuur|Vollenhoofs geslacht Van der Linde, omslag uitgaven 1973 en 2000]]
[[Bestand:Vollenhoofs geslacht Van der Linde, omslag uitgaven 1973 en 2000.jpg|miniatuur|Vollenhoofs geslacht Van der Linde, omslag uitgaven 1973 en 2000]]
*[[Moespot]]
* [[Van der Linden (geslacht)]]
*[[Van der Linden (geslacht)]]
* [[Land van Vollenhove]]
*[[Politieke Raad]]
* [[Verlinden]] (doorverwijspagina)
*[[Land van Vollenhove]]
*[[Verlinden]] (doorverwijspagina)


==Externe links==
==Externe links==
*Beeldbankvollenhove.nl: [https://www.beeldbankvollenhove.nl/cgi-bin/boerderij.pl?ident=0007&search=Linde&sort=02&veld=all&inword=1&bool=and&display=list&istart=1 (Erve) de Linde]
*Beeldbankvollenhove.nl: [https://www.beeldbankvollenhove.nl/cgi-bin/boerderij.pl?ident=0007&search=Linde&sort=02&veld=all&inword=1&bool=and&display=list&istart=1 (Erve) de Linde]
*Beeldbankvollenhove.nl: [https://www.beeldbankvollenhove.nl/cgi-bin/boerderij.pl Stadsmuseum Vollenhove, Werkgroep Agrarisch erfgoed: ''Linde'']
*Beeldbankvollenhove.nl: [https://www.beeldbankvollenhove.nl/cgi-bin/boerderij.pl Stadsmuseum Vollenhove, Werkgroep Agrarisch erfgoed], waar bij het lemma ''Linde'' veel leden van deze stam uit het boek van Siemen van der Linde terug te vinden zijn.
*{{en}}[https://www.washingtonpost.com/news/retropolis/wp/2017/05/09/discovered-never-before-seen-photos-of-charles-lindberghs-first-spirit-of-st-louis-flight/ Washingtonpost.com (9 mei 2017)]: John van der Linde zwengelt de propeller van de Spirit of St. Louis aan voor de eerste vlucht. In: ''Discovered: Never-before seen photos of Charles Lindbergh’s first Spirit of St. Louis flight''.
*Stamboomzoeker.nl: [https://www.stamboomzoeker.nl/?a=search&fn=&sn=van+der+linde&m=1&bd1=0&bd2=2023&bp=&t=1&submit=Zoeken Van der Linde] (15.765 personen op 30 september 2023)
*Stamboomzoeker.nl: [https://www.stamboomzoeker.nl/?a=search&fn=&sn=van+der+linde&m=1&bd1=0&bd2=2023&bp=&t=1&submit=Zoeken Van der Linde] (15.765 personen op 30 september 2023)


{{Appendix|2=
{{Appendix|2=
*Siemen van der Linde: ''Vollenhoofs geslacht ‘van der Linde’'' (Zwolle, 1973)
*Siemen van der Linde: ''Vollenhoofs geslacht ‘van der Linde’'', 322 p. (Zwolle, 1973)
*Siemen van der Linde e.a.: ''Het Vollenhoofs geslacht van der Linde'' (Almere, 2000)
*Siemen van der Linde e.a.: ''Het Vollenhoofs geslacht van der Linde'', 505 p. (Almere, 2000)
(Beide in eigen beheer uitgegeven, het eerste door de genoemde auteur, het tweede door een grote werkgroep)
----
----
{{references}}}}
{{References}}
 
}}
{{authority control|TYPE=s|Wikidata=Q122947442 }}
[[Categorie:Nederlandse of Vlaamse achternaam]]
[[Categorie:Nederlandse of Vlaamse achternaam]]
[[Categorie:Geschiedenis van Steenwijkerland]]
[[Categorie:Geschiedenis van Steenwijkerland]]
[[Categorie:Geschiedenis van Overijssel]]
[[Categorie:Geschiedenis van Overijssel]]

Huidige versie van 27 okt 2023 om 12:47

Van der Linde (ook, maar veel minder frequent en mogelijk vaak van andere oorsprong: van de Linde) is een Nederlandse familienaam die relatief het vaakst voorkomt in Vollenhove en daar teruggaat tot minstens de zestiende eeuw.

Voorkomen

Bestand:Vollenhove - Ambt, Gemeenteatlas van Nederland.jpg
Vollenhove - Ambt (1867) Gemeenteatlas van Nederland, Zuiderzeemuseum

De gemeente Steenwijkerland (Vollenhove en omgeving) vertoont ook nu nog de grootste concentratie van deze naam.[1] Twee kleinere geslachten zijn afkomstig uit het buurtschap De Linde in Den Ham (Overijssel) en uit het dorp Wijhe. Ook vanuit deze laatste plaats hebben zich naamgenoten in Wanneperveen en later Vollenhove gevestigd, uiteraard behoren niet alle in deze omgeving wonende van der Lindes tot de hier besproken stam. Documenten die een gezamenlijke afstamming van deze verschillende stammen aantonen konden tot nu toe niet worden ontdekt. Er zijn op het ogenblik minstens 5.000 personen in Nederland met deze familienaam, waarvan een aanzienlijk deel naar de Vollenhoofse stam te herleiden is.

Deze familienaam dient onderscheiden te worden van van der Linden en varianten daarvan (Van Linde, Van der Lynden, Von der Linden, Van Terlinden, Verlinde(n), Verlynde, Verlijnde en Verlende), die vrijwel altijd verwijzen naar een boom of groep bomen. De Vollenhoofse familienaam verwijst echter zeer waarschijnlijk naar een nog steeds bestaande boerderij met de naam De Linde. Opvallend is in dit verband dat allerlei varianten van de eerste naam ook veelvuldig in België voorkomen, terwijl van de(r) Linde daar in deze schrijfwijze(n), zonder eind-n, in feite totaal afwezig is.[2]

Afgezien van de grote steden in de Randstad (waar de naamvarianten uiteraard vooral vanaf het platteland zijn terechtgekomen) komt de naam Van der Linde ook (vanaf ca. 1600) vrij veel voor op en rond Schouwen-Duiveland, het is onduidelijk of ook deze stam naar Overijssel te herleiden is.

In Genemuiden komt de familienaam eveneens veel voor, maar hiervan ontbreken, door een brand in 1868, veel gegevens. Bovendien werden ook kerkelijke gegevens niet nauwkeurig en uniform genoteerd, voordat dit door het Concilie van Trente op 11 november 1563 verplicht werd gesteld, zodat eerdere gegevens over de familie ontbreken. Wel zijn in Overijssel doop- en trouwboeken goed bewaard van de Hervormde kerken in Deventer, Hasselt, Kampen, Vollenhove en Zwolle (met uitzondering van het trouwboek van Vollenhove van 1685-1791). Ten slotte zorgt het gebruik van patroniemen in plaats van een familienaam voor een groot bijkomend obstakel bij het terugvinden van verder verwijderde voorouders.

Veel boeren uit de streek waren pachters, die eventuele eigen grond vaak door vervening verloren lieten gaan, terwijl uit archieven blijkt dat de van der Lindes er gewoonlijk eigen grond bezaten. Tot 1720 woonden ze voornamelijk in de gehuchten Barsbeek en De Krieger; dit is nu grondgebied Sint Jansklooster, en was van 1818 tot 1942 Ambt Vollenhove.

Erve De Linde

250px'De Linde', oudste (ca. 1690) nog bestaande woning van de Vollenhoofse familie van der Linde in Sint Jansklooster

Aan De Leeuwte in Sint Jansklooster bevindt zich de oudste nog bestaande woning waarop de familie terug te voeren is. Deze boerderij De Linde is rond 1690 gebouwd en droeg (in ieder geval vanaf 1696) de naam Erve de Linde, doch de familie was al eerder in de streek aanwezig; de boerderij was tot 1716 eigendom van Rutger Zwier van Haersolte, heer van Toutenburg, maar werd al jaren bewoond door het gezin van Klaas Hermensz, toen diens weduwe Hadewich Stam dit bezit vier jaar na de dood van haar man kocht.[3] Bij het huwelijk (29 mei 1718) van Tijmentje, de dochter van dit echtpaar, met schoolmeester Frans Keeman[4] uit Blokzijl, werd de naam van deze familie Van der Linde voor het eerst genoemd, in het trouwboek van Beulake. Zij ging in Waverveen wonen, waar ze echter het volgende jaar al overleed.

In 1742 kocht Hermen Hermensz. van der Linde uiterdijksland, "voormaals gehoord hebbende aan het Erve de Linde", van Rutger van Haersolte.

Volgens Datema werd de boerderij al De Linde genoemd nog voor de familie van Tijmentje Klaassens er woonde, zodat de familienaam mogelijk van deze boerderij is afgeleid.[5] Er woonden veel leden van de familie in Beulake,[6] dat al in de laatste decennia voor de watersnoodrampen van 1775 en 1776 vanwege aanhoudende overstromingen geleidelijk verlaten werd en waarvan het restant uiteindelijk verdween in de Beulakerwijde.

Als grondbezitters hadden ze vaak een rol in het kerkelijk of burgerlijk bestuur van hun woonplaatsen. Vanaf 1820 vestigden leden van de familie zich vanuit Vollenhove in Blankenham, Kampen en op Kampereiland.

Er zijn meer dan 1200 afstammelingen bekend van een van de oudst bekende voorouders: Willem Herms van der Linde (overgrootvader van Tijmentje) die rond 1575 geboren werd in Vollenhove en er voor 26 mei 1623 overleed.

Bij de naam Van der Linde(n) bestaan in Nederland meer dan dertig verschillende familiewapens, doch dit zegt niets over een eventueel verband met adel, aangezien er op de circa 80.000 Nederlandse familienamen 40.000 wapens bekend zijn.

Enkele telgen

(De grootvaders van beiden waren broers in Vollenhove:)

Bestand:Pulling the propeller on the Spirit.jpg
Het starten van de Spirit of St. Louis door John van der Linde
  • John van der Linde (1902-1980)
    • Harm Jan van der Linde (Vlaardingen 13 augustus 1902 - San Diego 7 mei 1980) was hoofdmonteur van de Spirit of St. Louis.[7] Zijn vader was arts en emigreerde vanuit Vlaardingen naar Nederlands-Indië maar vestigde zich in 1922 in San Diego. Harm Jan nam daar de naam John aan en liet zich naturaliseren.[8] Bij de firma Ryan Aeronautical Company werd hij als hoofdmecanicien een naaste medewerker van Charles Lindbergh bij de bouw van de Spirit of St. Louis en diens eerste vlucht.

Zie ook

Bestand:Vollenhoofs geslacht Van der Linde, omslag uitgaven 1973 en 2000.jpg
Vollenhoofs geslacht Van der Linde, omslag uitgaven 1973 en 2000

Externe links

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  • Siemen van der Linde: Vollenhoofs geslacht ‘van der Linde’, 322 p. (Zwolle, 1973)
  • Siemen van der Linde e.a.: Het Vollenhoofs geslacht van der Linde, 505 p. (Almere, 2000)

(Beide in eigen beheer uitgegeven, het eerste door de genoemde auteur, het tweede door een grote werkgroep)


  1. º Nederlandse Familienamenbank, geraadpleegd op 24 september 2023
  2. º Familienaam.be/Vanderlinde, geraadpleegd op 25 september 2023; dit geldt zeker voor de exacte schrijfwijze in drie woorden: aantal=1
  3. º Beeldbankvollenhove.nl: Erve de Linde, Leeuwte 55, Sint Jansklooster
  4. º Volledige naam Frans Jan Jisp Keeman, schoolmeester op Sint Janskamp (Siemen van der Linde, 1973, p. 5)
  5. º Datema , Paul (2001): Het nieuwe Van der Linde-boek. In: Kondschap. Historisch kwartaalbnericht van de Stichting Oudheidkamer Brederwiede 17, 1
  6. º Genealogieonline.nl: Gezinsreconstructies (Ambt-)Vollenhove en Beulake, van der Linde (580 personen op 30 september 2023)
  7. º (en) Lindbergh, Charles A.. The Spirit of St. Louis p. 120. Simon & Schuster (2003 (1953))
  8. º (en) The 'Flying Dutchman', in 'Ryan Reporter'. Vol. 28 nr. 3 p. 18 e.v.. Ryan Aeronautical Company (1967)
  9. º Stadvollenhove.nl: Tweede Wereldoorlog in en rond Vollenhove (1939-1945). 1944, Het lot van vliegtuigbemanningen
  10. º van der Linde, Evert (1996): Per saldo allemaal pioniers. De geschiedenis van de Boerenleenbank-Raiffeisenbank in Ambt-Vollenhove, de Noordoostpolder en Urk tot 1974. Kampen: IJsselakademie. p. 34
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow