Tafel (meubilair)

Een houten tafel met 4 stoelen.

Een tafel is een meubel met een platte bovenzijde, het tafelblad. De bovenzijde wordt gebruikt voor het verrichten van activiteiten met de armen, zoals eten, schrijven of knutselen, dan wel om voorwerpen op te zetten zoals een vaas. Het tafelblad is ruim hoger dan de vloer, zodat de gebruiker er gemakkelijk bij kan en voorwerpen minder kwetsbaar zijn. Het blad is meestal volledig horizontaal, maar schuine of verstelbare tafelbladen komen ook voor zoals bij een tekentafel. De hoogte van het blad is afhankelijk van het gebruik; zo is een salontafel gemeenlijk lager dan een eettafel.

Een tafel is doorgaans niet massief maar heeft één of meer tafelpoten die het blad zo ondersteunen dat er beenruimte onder het blad is. Enkele andere manieren om het blad overeind te houden zijn schragen, zijbladen aan de korte zijden of een bevestiging aan de muur of het plafond.

Behalve een blad en poten kan een tafel nog verscheidene extra's hebben zoals laden of vakken onder het blad, of aanvullende tafelbladen die door uitschuiven het oppervlak desgewenst kunnen vergroten. Een combinatie van een tafel met (laden-)kasten onder het blad wordt een bureau genoemd.

Tafels worden reeds sinds de oudheid gebruikt, zowel binnenshuis als buiten. Naast door mensenhanden gemaakte tafels, kunnen ook rotsen en boomstronken met een vlakke bovenkant als tafel dienstdoen. Materialen die veel woren gebruikt voor het fabriceren van tafels zijn hout en kunststof. Ook steen en glas worden wel gebruikt. Soms is het blad (deels) van ander materiaal dan de poten, of heeft het een extra beschermende laag zoals formica.

Etymologie

Het woord tafel is te herleiden tot het Latijnse tabula, dat zoveel betekent als: plaat, plank, plat oppervlak. Ook het woord tabel is daarvan afgeleid.

Accessoires

Bij een tafel horen vaak diverse accessoires, afhankelijk van de functie van het meubel. Enkele voorwerpen die bij een tafel kunnen horen zijn:

• een tafelkleed om de tafel te bedekken;
• tafellinnen, in de praktijk meestal een tafellaken en servetten van katoen, alsmede tavelziver, voor de maaltijd;
• een stoel, bank of kussen om aan tafel op te zitten;
• een parasol bij een tuintafel, als bescherming tegen de zon;
• een opzetstuk of standaard voor bijvoorbeeld een boek, computer of spiegel.

Soorten tafels

Er zijn vele verschillende soorten tafels. Aspecten als vorm, hoogte en grootte zijn bepalend voor het gebruik. Daarnaast zijn er tafels met een bijzondere functie, zoals speeltafels.

Tafels zijn meestal vierkant, rechthoekig, rond of ovaal. De grootte wordt bepaald door het aantal mensen dat de tafel tegelijk moet kunnen gebruiken en de voorwerpen die een plaats op de tafel moeten hebben, en kan variëren van een bijzettafeltje met een oppervlak van enkele vierkante decimeters tot een conferentietafel die tientallen meters lang kan zijn. In sommige landen, zoals Japan, zit men bij het nuttigen van een maaltijd op de grond of een kussen, en is de eettafel veel lager dan in België of Nederland waar men op een stoel aan tafel zit.

Voorbeelden van tafels

• behangtafel
• bijzettafeltje
• computertafel
• eettafel
• kaptafel
• picknicktafel
• salontafel
• schrijftafel
• diverse speeltafels:
  • biljarttafel
  • pokertafel
  • schaaktafel
  • tafeltennistafel
• tekentafel
• vergadertafel

Beroemde tafels

In de geschiedenis en de literatuur komen enkele tafels voor die een bijzondere bekendheid genieten:

• de tafel waaraan Jezus en zijn apostelen het laatste avondmaal gebruikten;
• de ronde tafel van Koning Arthur en zijn ridders, waarbij de ronde vorm was gekozen omdat iedereen aan die tafel gelijk was;
• de tafel waaraan de Vrede van Versailles werd getekend.

Tafelschikking

Bij het gebruik van een tafel door meer mensen kan de tafelschikking een bijzondere betekenis hebben, bepaald door de geldende etikette. Zo is het hoofd van de tafel, meestal een van de korte zijden, gereserveerd voor de gastheer en/of de gastvrouw, en de plaatsen daarnaast voor de voornaamste gasten. Bij een maaltijd worden mannen en vrouwen vaak om en om geplaatst om de conversatie aan tafel te bevorderen. Afhankelijk van het gebruik, kan het zijn dat kinderen niet tegelijk met de volwassenen aan tafel zitten.

Uitdrukkingen

• aan tafel zitten (eten)
• iets op tafel leggen, een punt van (vermeend) belang in een discussie inbrengen.
• iets van tafel vegen, een punt als het bovenstaande tot onbelangrijk verklaren.

Zie ook

• Altaar
• Kanteltafel
• Schoolbank
• Tafeltje-dek-je
• Tafelvoetbal
• Wastafel

  Vrije mediabestanden over Table op Wikimedia Commons