Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed
Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Encycliek: verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Encycliek&oldid=51340891) |
(linkcorrecties) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Zijbalk Heilige Stoel}} | {{Zijbalk Heilige Stoel}} | ||
Een '''encycliek''' (''Littera encyclica'') is een gewichtig [[paus | Een '''encycliek''' (''Littera encyclica'') is een gewichtig [[paus|pauselijk]] document van leerstellige aard. Het woord komt uit het [[Grieks]] en betekent letterlijk rondzendbrief. De eerste encycliek was van de hand van paus [[Martinus I]] (649-653). | ||
De inhoud van een encycliek is niet per se [[onfeilbaarheid|onfeilbare leer]] - als onfeilbaar gedefinieerd wordt alleen die leer inzake geloof of zeden (of inzake de natuurwet) beschouwd, die bij definitieve act als bindend is afgekondigd en waarvan uitdrukkelijk vaststaat dat die onfeilbaar is gedefinieerd ([[canoniek recht|Codex Iuris Canonici]] 1983, c. 749 §§ 1 en 3) -, maar de inhoud behoort wel grotendeels tot de katholieke leer in wijdere zin. Het is daarom een uitdrukking van het gewone leergezag van de | De inhoud van een encycliek is niet per se [[onfeilbaarheid|onfeilbare leer]] - als onfeilbaar gedefinieerd wordt alleen die leer inzake geloof of zeden (of inzake de natuurwet) beschouwd, die bij definitieve act als bindend is afgekondigd en waarvan uitdrukkelijk vaststaat dat die onfeilbaar is gedefinieerd ([[canoniek recht|Codex Iuris Canonici]] 1983, c. 749 §§ 1 en 3) -, maar de inhoud behoort wel grotendeels tot de katholieke leer in wijdere zin. Het is daarom een uitdrukking van het gewone leergezag van de paus. Encyclieken zijn (gewoonlijk) geen wetgevende teksten en zij worden tegenwoordig geadresseerd aan heel de Kerk en alle mensen van goede wil.<ref>{{aut|Fitz-Gibbon, Andrew L.}} ''[https://books.google.com/books?id=v_Y2l6C7-W4C&pg=PA130&dq=%22an+encyclical+is%22 In the World, But Not of the World: Christian Social Thinking at the End of the Twentieth Century (Religion, Politics, and Society in the New Millennium)]'', Lexington Books, 2000, p. 130, ISBN 978-0739101193</ref> Veel encyclieken zijn verzameld in een serie boekjes onder de naam [[Ecclesia docens]]. | ||
Encyclieken worden bijna altijd in het [[Latijn]] gesteld. Beroemde uitzonderingen zijn: ''[[Mit brennender Sorge]]'' (Duits) en ''[[Non abbiamo bisogno]]'' (Italiaans). | Encyclieken worden bijna altijd in het [[Latijn]] gesteld. Beroemde uitzonderingen zijn: ''[[Mit brennender Sorge]]'' (Duits) en ''[[Non abbiamo bisogno]]'' (Italiaans). | ||
==Recente encyclieken == | ==Recente encyclieken == | ||
===[[ | ===[[Gregorius XVI]]=== | ||
*''[[Mirari vos|Mirari Vos]]'', (15 augustus 1832), waarin de paus diverse (toen) moderne ontwikkelingen veroordeelde | *''[[Mirari vos|Mirari Vos]]'', (15 augustus 1832), waarin de paus diverse (toen) moderne ontwikkelingen veroordeelde | ||
===[[ | ===[[Pius IX]]=== | ||
schreef [[Lijst van encyclieken van paus Pius IX|38 encyclieken]], waaronder: | schreef [[Lijst van encyclieken van paus Pius IX|38 encyclieken]], waaronder: | ||
*''[[Praedecessores nostros|Praedecessores Nostros]]'', (25 maart 1847), waarin de paus opriep tot hulp aan [[Ierland (land)|Ierland]] | *''[[Praedecessores nostros|Praedecessores Nostros]]'', (25 maart 1847), waarin de paus opriep tot hulp aan [[Ierland (land)|Ierland]] | ||
*''[[Quanta Cura (1864)|Quanta Cura]]'' (8 december 1864), over de gevaren van het [[modernisme]] | *''[[Quanta Cura (1864)|Quanta Cura]]'' (8 december 1864), over de gevaren van het [[modernisme]] | ||
=== [[ | === [[Leo XIII]]=== | ||
*''Supremi Apostolatus officio'' (1 september 1883), over de verbreiding en de versterking van de [[rozenkrans]]devotie | *''Supremi Apostolatus officio'' (1 september 1883), over de verbreiding en de versterking van de [[rozenkrans]]devotie | ||
*''[[Humanum Genus]]'' (20 april 1884), over de [[vrijmetselarij]] | *''[[Humanum Genus]]'' (20 april 1884), over de [[vrijmetselarij]] | ||
| Regel 22: | Regel 22: | ||
*''[[Providentissimus Deus]]'' (1893), over de studie van de Schrift | *''[[Providentissimus Deus]]'' (1893), over de studie van de Schrift | ||
=== [[ | === [[Pius X]]=== | ||
schreef [[Lijst van encyclieken van paus Pius X|17 encyclieken]] waaronder: | schreef [[Lijst van encyclieken van paus Pius X|17 encyclieken]] waaronder: | ||
*''[[Vehementer Nos]]'' (1906) | *''[[Vehementer Nos]]'' (1906) | ||
*''[[Pascendi Dominici Gregis]]'' (8 september 1907), over de gevaren van het modernisme | *''[[Pascendi Dominici Gregis]]'' (8 september 1907), over de gevaren van het modernisme | ||
=== [[ | === [[Benedictus XV]]=== | ||
schreef 12 encyclieken waaronder: | schreef 12 encyclieken waaronder: | ||
*''Ad Beatissimi Apostolorum'' (1 november 1914) | *''Ad Beatissimi Apostolorum'' (1 november 1914) | ||
===[[ | ===[[Pius XI]]=== | ||
schreef 23 encyclieken waaronder: | schreef 23 encyclieken waaronder: | ||
*''[[Casti Connubii]]'' (31 december 1930), over het [[huwelijk]] | *''[[Casti Connubii]]'' (31 december 1930), over het [[huwelijk]] | ||
| Regel 39: | Regel 39: | ||
zie ook: [[Lijst van encyclieken van paus Pius XI]] | zie ook: [[Lijst van encyclieken van paus Pius XI]] | ||
===[[ | ===[[Pius XII]]=== | ||
schreef 41 encyclieken waaronder: | schreef 41 encyclieken waaronder: | ||
*''[[Mystici Corporis Christi]]'' (29 juni 1943) | *''[[Mystici Corporis Christi]]'' (29 juni 1943) | ||
| Regel 52: | Regel 52: | ||
*''[[Fidei Donum]]'' (21 april 1957) | *''[[Fidei Donum]]'' (21 april 1957) | ||
===[[ | ===[[Johannes XXIII]]=== | ||
*''[[Ad Petri Cathedram]]'' (1959) | *''[[Ad Petri Cathedram]]'' (1959) | ||
*''[[Sacerdotii Nostri Primordia]]'' (1959) | *''[[Sacerdotii Nostri Primordia]]'' (1959) | ||
| Regel 58: | Regel 58: | ||
*''[[Princeps Pastorum]]'' (1959) | *''[[Princeps Pastorum]]'' (1959) | ||
*''[[Mater et Magistra]]'' (15 mei 1961) over moderne ontwikkelingen in de sociale leer | *''[[Mater et Magistra]]'' (15 mei 1961) over moderne ontwikkelingen in de sociale leer | ||
*''[[Aeterna Dei Sapientia]]'' (11 november 1961) over de heilige [[ | *''[[Aeterna Dei Sapientia]]'' (11 november 1961) over de heilige paus [[Leo I|Leo de Grote]] | ||
*''[[Paenitentiam Agere]]'' (1 juli 1962) over de verdiensten van boetvaardigheid | *''[[Paenitentiam Agere]]'' (1 juli 1962) over de verdiensten van boetvaardigheid | ||
*''[[Pacem In Terris (encycliek)|Pacem in Terris]]'' (11 april 1963) over de vrede | *''[[Pacem In Terris (encycliek)|Pacem in Terris]]'' (11 april 1963) over de vrede | ||
| Regel 64: | Regel 64: | ||
Zie ook: [[Lijst van encyclieken van paus Johannes XXIII]] | Zie ook: [[Lijst van encyclieken van paus Johannes XXIII]] | ||
===[[ | ===[[Paulus VI]] === | ||
Zie ook : [[Lijst van encyclieken van | Zie ook : [[Lijst van encyclieken van paus Paulus VI]] | ||
*''[[Ecclesiam Suam]]'' (6 augustus 1964), over de [[Rooms-Katholieke Kerk|Kerk]] en de voortzetting van het [[Tweede Vaticaans Concilie]] | *''[[Ecclesiam Suam]]'' (6 augustus 1964), over de [[Rooms-Katholieke Kerk|Kerk]] en de voortzetting van het [[Tweede Vaticaans Concilie]] | ||
| Regel 75: | Regel 75: | ||
*''[[Humanae Vitae]]'' (25 juli 1968), over het [[menselijk leven]] en de [[geboorteregeling]] | *''[[Humanae Vitae]]'' (25 juli 1968), over het [[menselijk leven]] en de [[geboorteregeling]] | ||
===[[ | ===[[Johannes Paulus I]] === | ||
Vanwege zijn korte pontificaat bestaan er alleen enkele toespraken, geen encyclieken. | |||
===[[ | ===[[Johannes Paulus II]] === | ||
''Zie ook: [[Lijst van encyclieken van Johannes Paulus II]]'' | ''Zie ook: [[Lijst van encyclieken van Johannes Paulus II]]'' | ||
*''[[Redemptor Hominis]]'' (1979), de betekenis van [[Jezus | *''[[Redemptor Hominis]]'' (1979), de betekenis van [[Jezus Christus|Christus]] als verlosser | ||
*''[[Dives in Misericordia]]'' (1980), over de [[barmhartigheid]] | *''[[Dives in Misericordia]]'' (1980), over de [[barmhartigheid]] | ||
*''[[Laborem Exercens]]'' (1981), over de [[arbeid (economie)|arbeid]] | *''[[Laborem Exercens]]'' (1981), over de [[arbeid (economie)|arbeid]] | ||
| Regel 95: | Regel 95: | ||
*''[[Ecclesia de Eucharistia]]'' (2003), over de [[eucharistie]] | *''[[Ecclesia de Eucharistia]]'' (2003), over de [[eucharistie]] | ||
===[[ | ===[[Benedictus XVI]]=== | ||
Zie ook : [[Lijst van encyclieken van | Zie ook : [[Lijst van encyclieken van paus Benedictus XVI]] | ||
*''[[Deus Caritas Est]]'' (2006), over ''[[erotiek|eros]]'' en ''[[agape (Grieks)|agape]]'', de verschillende vormen van liefde | *''[[Deus Caritas Est]]'' (2006), over ''[[erotiek|eros]]'' en ''[[agape (Grieks)|agape]]'', de verschillende vormen van liefde | ||
*''[[Spe salvi]]'' (2007), over de hoop | *''[[Spe salvi]]'' (2007), over de hoop | ||
*''[[Caritas in Veritate]]'' (2009), over de volledige menselijke ontwikkeling in liefde en waarheid | *''[[Caritas in Veritate]]'' (2009), over de volledige menselijke ontwikkeling in liefde en waarheid | ||
===[[ | ===[[Franciscus (paus)|Franciscus]]=== | ||
Zie ook: [[Lijst van encyclieken van paus Franciscus]] | Zie ook: [[Lijst van encyclieken van paus Franciscus]] | ||
*''[[Lumen Fidei]]'' (2013), over het geloof | *''[[Lumen Fidei]]'' (2013), over het geloof | ||
Huidige versie van 19 aug 2018 om 07:13
| Deel van de serie over documenten van de |
| Heilige Stoel |
| Wapen van de Heilige Stoel |
| op gezag van de Heilige Stoel |
| Constituties |
| Encyclieken |
|
Pius IX |
| Instructies |
|
Inter Oecumenici |
Een encycliek (Littera encyclica) is een gewichtig pauselijk document van leerstellige aard. Het woord komt uit het Grieks en betekent letterlijk rondzendbrief. De eerste encycliek was van de hand van paus Martinus I (649-653).
De inhoud van een encycliek is niet per se onfeilbare leer - als onfeilbaar gedefinieerd wordt alleen die leer inzake geloof of zeden (of inzake de natuurwet) beschouwd, die bij definitieve act als bindend is afgekondigd en waarvan uitdrukkelijk vaststaat dat die onfeilbaar is gedefinieerd (Codex Iuris Canonici 1983, c. 749 §§ 1 en 3) -, maar de inhoud behoort wel grotendeels tot de katholieke leer in wijdere zin. Het is daarom een uitdrukking van het gewone leergezag van de paus. Encyclieken zijn (gewoonlijk) geen wetgevende teksten en zij worden tegenwoordig geadresseerd aan heel de Kerk en alle mensen van goede wil.[1] Veel encyclieken zijn verzameld in een serie boekjes onder de naam Ecclesia docens.
Encyclieken worden bijna altijd in het Latijn gesteld. Beroemde uitzonderingen zijn: Mit brennender Sorge (Duits) en Non abbiamo bisogno (Italiaans).
Recente encyclieken
Gregorius XVI
- Mirari Vos, (15 augustus 1832), waarin de paus diverse (toen) moderne ontwikkelingen veroordeelde
Pius IX
schreef 38 encyclieken, waaronder:
- Praedecessores Nostros, (25 maart 1847), waarin de paus opriep tot hulp aan Ierland
- Quanta Cura (8 december 1864), over de gevaren van het modernisme
Leo XIII
- Supremi Apostolatus officio (1 september 1883), over de verbreiding en de versterking van de rozenkransdevotie
- Humanum Genus (20 april 1884), over de vrijmetselarij
- Octobre Mense (1891), over het rozenkransgebed in oktober
- Rerum Novarum (1891), over de arbeid en de sociale ethiek
- Providentissimus Deus (1893), over de studie van de Schrift
Pius X
schreef 17 encyclieken waaronder:
- Vehementer Nos (1906)
- Pascendi Dominici Gregis (8 september 1907), over de gevaren van het modernisme
Benedictus XV
schreef 12 encyclieken waaronder:
- Ad Beatissimi Apostolorum (1 november 1914)
Pius XI
schreef 23 encyclieken waaronder:
- Casti Connubii (31 december 1930), over het huwelijk
- Quadragesimo Anno (1931), 40 jaar na Rerum Novarum
- Mit Brennender Sorge (14 maart 1937), over de situatie in Duitsland
- Divini Redemptoris (19 maart 1937), over het communisme
zie ook: Lijst van encyclieken van paus Pius XI
Pius XII
schreef 41 encyclieken waaronder:
- Mystici Corporis Christi (29 juni 1943)
- Deiparae Virginis Mariae (1 mei 1946)
- Mediator Dei et Hominum (20 november 1947)
- Humani Generis (12 augustus 1950)
- Ingruentiam Malorum (15 september 1951)
- Fulgens Corona (8 september 1953)
- Ecclesiae Fastos (5 juni 1954)
- Ad Caeli Reginam (11 oktober 1954)
- Haurietis Aquam in gaudio (15 mei 1956)
- Fidei Donum (21 april 1957)
Johannes XXIII
- Ad Petri Cathedram (1959)
- Sacerdotii Nostri Primordia (1959)
- Grata Recordatio (1959)
- Princeps Pastorum (1959)
- Mater et Magistra (15 mei 1961) over moderne ontwikkelingen in de sociale leer
- Aeterna Dei Sapientia (11 november 1961) over de heilige paus Leo de Grote
- Paenitentiam Agere (1 juli 1962) over de verdiensten van boetvaardigheid
- Pacem in Terris (11 april 1963) over de vrede
Zie ook: Lijst van encyclieken van paus Johannes XXIII
Paulus VI
Zie ook : Lijst van encyclieken van paus Paulus VI
- Ecclesiam Suam (6 augustus 1964), over de Kerk en de voortzetting van het Tweede Vaticaans Concilie
- Mense Maio (29 april 1965), over de meimaand en het bidden van de rozenkrans
- Mysterium Fidei (3 september 1965), over de leer en de verering van de Heilige Eucharistie
- Christi Matri Rosarii (15 september 1966), over speciale gebeden ter ere van de Moeder Gods tijdens de maand oktober
- Populorum Progressio (26 maart 1967), over de ontwikkelingshulp
- Sacerdotalis Caelibatus (24 juni 1967), over het priestercelibaat
- Humanae Vitae (25 juli 1968), over het menselijk leven en de geboorteregeling
Johannes Paulus I
Vanwege zijn korte pontificaat bestaan er alleen enkele toespraken, geen encyclieken.
Johannes Paulus II
Zie ook: Lijst van encyclieken van Johannes Paulus II
- Redemptor Hominis (1979), de betekenis van Christus als verlosser
- Dives in Misericordia (1980), over de barmhartigheid
- Laborem Exercens (1981), over de arbeid
- Slavorum Apostoli (1985), over Cyrillus en Methodius, de Apostelen van de Slavische landen
- Dominum et Vivificantem (1986), over de Heilige Geest
- Redemptoris Mater (1987), over Maria, Moeder van de Verlosser
- Sollicitudo Rei Socialis (1987), over sociale ethiek
- Redemptoris Missio (1990), over de missie en de evangelisering
- Centesimus Annus (1991), 100 jaar na Rerum Novarum
- Veritatis Splendor (1993), over de kerkelijke moraalleer
- Evangelium Vitae (1995), over de waarde en de onaantastbaarheid van het menselijk leven
- Ut Unum Sint (1995), over de oecumene
- Fides et Ratio (1998), over de verhouding van geloof en rede
- Ecclesia de Eucharistia (2003), over de eucharistie
Benedictus XVI
Zie ook : Lijst van encyclieken van paus Benedictus XVI
- Deus Caritas Est (2006), over eros en agape, de verschillende vormen van liefde
- Spe salvi (2007), over de hoop
- Caritas in Veritate (2009), over de volledige menselijke ontwikkeling in liefde en waarheid
Franciscus
Zie ook: Lijst van encyclieken van paus Franciscus
- Lumen Fidei (2013), over het geloof
- Laudato Si, (2015) over de milieuproblematiek
Externe links
- Database van Rooms-Katholieke documenten
- De encycliek Spe Salvi in de officiële Nederlandse vertaling, op één pagina.
- Samenvatting van de nieuwe encycliek van paus Benedictus XVI Caritas in Veritate (Liefde in waarheid) over de volledige menselijke ontwikkeling in liefde en waarheid. (Rkkerk.nl)
Referenties
- º Fitz-Gibbon, Andrew L. In the World, But Not of the World: Christian Social Thinking at the End of the Twentieth Century (Religion, Politics, and Society in the New Millennium), Lexington Books, 2000, p. 130, ISBN 978-0739101193