De dag der dagen

This Perfect Day, afbeelding 1e druk

De dag der dagen, (Engelse titel This Perfect Day) uit 1970, is een boek geschreven door de Amerikaanse schrijver Ira Levin. Het boek is net als 1984 van George Orwell en Brave New World van Aldous Huxley een futuristische dystopie.

Het verhaal

Leeswaarschuwing — Onderstaande tekst bevat details van de plot en/of de afloop van het verhaal

In de verre toekomst zijn alle verschillen tussen de mensen opgeheven. Er bestaan geen landen en staten meer, maar iedereen maakt deel uit van de Familie. Iedereen spreekt één taal. Er zijn maar vier namen voor jongens (Li, Bob, Jezus en Karl) en vier namen voor meisjes (Yin, Peace, Mary, Anna). Deze naam wordt gevolgd door een nummer, wat wordt aangeduid als 'naammer'. Ook steden hebben naammers, namelijk de afkorting van het werelddeel gevolgd door een vijfcijferig nummer (bijvoorbeeld ARG20400). Door genetische manipulatie ziet iedereen er hetzelfde uit en door maandelijkse injecties (behandelingen) is iedereen volgzaam en vriendelijk. De "behandelingen" zijn verplicht voor iedereen en bevatten onder andere kalmeringsmiddelen, medicijnen, lustonderdrukkende middelen, hormonen die de haargroei, menstruatie en borstengroei onderdrukken en zorgen dat vrouwen geen kinderen krijgen. Hierdoor is men gevrijwaard van geslachtsziekten en is vrije seks heel normaal, hoewel de lustonderdrukkende middelen dit beperken tot een keer per week op zaterdag. In het dagelijks taalgebruik is "neuken" dan ook geen vies woord, maar "vechten" wel. Deze gemeenschap wordt geregeerd door een centrale computer, UniComp. UniComp staat in het hart van EUR (Europa) in de stad EUR00001 (ergens in Zwitserland, waarschijnlijk Geneve). UniComp regelt het weer, bepaalt wat er gebouwd wordt, regelt alle behandelingen, bepaalt wie zich met wie mogen voortplanten, bepaalt welk beroep men krijgt. Geld bestaat niet, omdat Uni uitdeelt naar behoefte. Eten geschiedt gezamenlijk en alle maaltijden bestaan uit 'totaalkoeken'. Via armbanden en scanners wordt iedereen in de gaten gehouden. Ook heeft iedereen een 'adviseur' met wie ze over ieder aspect van hun leven praten, en deze adviseurs rapporteren weer een Uni. Er wordt ook aangemoedigd vreemd gedrag van anderen te verklikken. Iedereen overlijdt op zijn 62e, wat doodnormaal wordt gevonden. Later blijkt dit hoogstwaarschijnlijk opzettelijk te gebeuren via de behandelingen, omdat men na zijn 62e voor de gemeenschap (de Familie) niet meer productief is. De Familie stuurt sterrenschepen naar nabije sterren en koloniseert het zonnestelsel (Mars, de Maan, Titan, Triton). Vier stichters worden vereerd: Jezus Christus (die een vreedzaam koninkrijk propageerde), Karl Marx (die een klasseloze maatschappij voorstond), Bob Wood (waarschijnlijk de politieke leider die de Unificatie steunde of afdwong), en Wei Li Chun (het brein achter de huidige maatschappij).

Geweld, haat en rassenscheiding komen niet meer voor, maar ook geen liefde, vriendschap en emoties. Het individu is grotendeels uitgewist en door de onderdrukking van baard- en borstengroei verschillen zelfs mannen en vrouwen bijna niet meer van elkaar.

Chip (zijn echte naam is Li) wordt in 135 U.J. (Unificatie Jaar) geboren. Al snel oefent hij (in gedachten) kritiek uit op de Familie en de maatschappij. Zijn opa, Papa Jan heeft grote invloed op hem. Papa Jan is enigszins sceptisch over de maatschappij en wordt door de familie dan ook vreemd gevonden. Zelf is hij ongewoon lang voor een lid, wat wellicht een reden is dat hij zich anders voelt. Hij laat Uni zien bij een bezoek aan EUR00001, niet de tentoongestelde versie, maar de echte supercomputer in een enorme hal onder een berg. Hij was namelijk zelf vroeger bij de bouw van de computer betrokken geweest. Ook geeft Papa Jan Li de bijnaam Chip, naar het gezegde 'a chip off the old block' (een aardje naar zijn vaartje). Ook Chip is anders: een van zijn ogen is groen in plaats van bruin. Chip (die op dat moment niet beter weet) vertelt dit aan zijn adviseur en prompt wordt Papa Jan overgeplaatst.

Chip groeit op tot een normale jongeman. Op zijn 27e komt hij voor het eerst in contact met andersdenkenden en de mooie Lilac. Via een truc weet Chip Uni wijs te maken dat zijn behandelingen te sterk zijn. Met de groep rookt hij tabak, discussiëren ze over allerlei onderwerpen, leert hij de uitgestorven talen Frans en Italiaans en geniet hij meer van seks dan ooit. De zwakkere behandelingen zorgen dat zijn emoties terugkeren en al snel wil hij meer dan alleen wat discussiëren, roken en neuken. Hij ontdekt via een oude kaart dat er eilanden bestaan waar onbehandelden stand hebben gehouden: Cuba, Mallorca, de Falklands, Madagaskar, de Andamanen... Dit brengt hem in conflict met King, de leider van de groep. King heeft vroeger in ARG met de Falklanders gehandeld en ziet hen als onbeschaafde wilden. Een beetje roken en neuken is prima, maar een dergelijke suggestie gaat hem te ver en ziet hij bovendien als een aanval op zijn eigen leiderschap. Ook is hij erg bezitterig jegens Lilac. Chip heeft een gesprek met King, die uiteindelijk toegeeft: als hij en Lilac per se wegwillen moeten ze dat zelf weten.

Voor Chip zijn vluchtplannen ten uitvoer kan leggen, ontdekt zijn adviseur Bob dat hij "ziek" is en met andere "zieke" leden omgaat. De groep wordt opgerold en behandeld. King pleegt zelfmoord. Voor de komende jaren is Chip weer een normaal gelukkig lid.

Nog later, wanneer hij 35 of 36 is, weet hij zich opnieuw aan de behandelingen te onttrekken en deze keer definitief. Zijn emoties komen sterker terug en er begint haar op zijn lichaam te groeien. Om niet op te vallen moet hij zich scheren. Uiteindelijk loopt hij weg en weet Lilac te vinden. Hij ontvoert haar en samen vluchten ze naar een van de eilanden die nog niet in de macht van de Familie zijn: Mallorca.

Mallorca, nu omgedoopt tot Liberty, is een andere dystopie. Het land is een door militairen geregeerde bananenrepubliek, waar vluchtelingen gediscrimineerd worden. De inheemsen noemen hen "stalerds" vanwege hun armbanden. Alcoholisme is wijdverbreid, met name onder "stalerds" die niet kunnen aarden in deze harde maatschappij. Stalerds, onder wie nu dus Chip, moeten de smerigste baantjes aannemen waar inheemsen hun neus voor ophalen. Ook de paus blijkt nu op Liberty te wonen. Lilac blijkt uiteindelijk zwanger te zijn.

Dit zet Chip opnieuw aan het denken. Hij meende dat de eilanden niet waren geünificeerd omdat de onbehandelden zich met geweld verzetten en Uni de prijs voor unificatie daarom te hoog vond. Maar het leger van Liberty is een stelletje waardeloze dronkenlappen dat beslist niet tegen bijvoorbeeld een aanval met verdovingsgas op zou kunnen. Ook vertellen andere vluchtelingen dat er altijd een halfkapotte boot klaarlag in EUR of AFR. Chip trekt hieruit de conclusie dat de eilanden feitelijk als een soort reservaten worden aangehouden, bedoeld om lastige leden in op te bergen. Zo zijn deze leden niet langer het probleem van Uni. Feitelijk is Chip helemaal niet ontsnapt, de eilanden maken gewoon deel uit van het systeem zonder dat de bewoners het beseffen.

Chip besluit nu dat slechts ontsnappen niet voldoende is, UniComp moet vernietigd worden. Hier bestaat aanvankelijk weinig animo voor: al eerder zijn groepen naar EUR0001 vertrokken voor een aanslag op Uni, maar hier is niets meer van vernomen. Chip meent echter dat die groepen de fout maakten de tentoongestelde computerblokken aan te vallen, terwijl Papa Jan hem heeft laten zien waar de werkelijke computer staat. Via een eveneens gevluchte jeugdvriend die als schilder wel goed geboerd heeft, kan hij een groepje oprichten en financieren met als doel aan land te gaan en UniComp te vernietigen.

De aanslag op UniComp mislukt uiteindelijk. De groep komt tot EUR00001 maar wordt ontwapend. Ze worden voorgesteld aan de programmeurs van UniComp. Het blijkt dat een van de leden van het groepje, Dover, in werkelijkheid daar vandaan kwam en de taak had de groep naar de programmeurs te leiden. Ze worden geleid door Wei Li Chun, van wie men dacht dat hij al jaren overleden was maar wiens leven kunstmatig opgerekt wordt. Wei is de motor geweest achter de Unificatie. Hij en zijn groep zijn voortdurend op zoek naar jong bloed, naar onbehandelde programmeurs die wel beslissingen kunnen nemen om de versufte gedrogeerde Familie te leiden. Chip wordt aanvankelijk volledig door Wei ingepakt, maar realiseert zich ten slotte dat hij op deze manier geen haar beter is. Hij is immers gekomen om deze computer te vernietigen zodat de mensheid weer zelf kon beslissen, niet om alsnog deel uit te maken van het systeem dat hij intens verfoeit, al is het dan nu in een leidende positie. Uiteindelijk weet Chip de computer onherstelbaar te beschadigen en Wei te doden. Uit Wei's laatste woorden blijkt dat zijn ware drijfveer niet wereldverbetering maar 'doodgewoon' macht is: 'Het is heerlijk om te hebben'. Chip kaapt een helikopter en vliegt terug naar Liberty.

Zie ook

• Amerikaanse literatuur

Linken

• http://www.isfdb.org/cgi-bin/title.cgi?7134
• https://mises.org/library/ira-levin-and-perfect-day
• http://www.abebooks.com/servlet/BookDetailsPL?bi=2372865531&searchurl=tn%3Dthis+perfect+day%26an%3Dira+levin%26pics%3Don

  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)