Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Habilitatie: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| (3 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
Een '''habilitatie''' is een [[wetenschappelijke promotie]] van de hoogste categorie, die voorkomt in [[Duitsland]], [[Zwitserland]], [[Oostenrijk]], [[Liechtenstein]], [[Zwitserland]], [[Frankrijk]] en een aantal midden- en oosteuropese landen: [[Finland]], [[Estland]], [[Rusland]], [[Polen]], [[Tsjechië]], [[Slowakije]], [[Slovenië]] en [[Hongarije]]. Hiermee wordt onderzocht of iemand de bekwaamheid heeft om een bepaald wetenschappelijk vak te onderwijzen ''(facultas docendi)''. Deze erkenning van de onderwijsbekwaamheid is in die landen vaak een voorwaarde voor het verkrijgen van een toelating of de bevoegdheid om een vak aan de hogeschool te mogen doceren | Een '''habilitatie''' is een [[wetenschappelijke promotie]] van de hoogste categorie, die voorkomt in [[Duitsland]], [[Zwitserland]], [[Oostenrijk]], [[Liechtenstein]], [[Zwitserland]], [[Frankrijk]] en een aantal midden- en oosteuropese landen: [[Finland]], [[Estland]], [[Rusland]], [[Polen]], [[Tsjechië]], [[Slowakije]], [[Slovenië]] en [[Hongarije]]. Hiermee wordt onderzocht of iemand de bekwaamheid heeft om een bepaald wetenschappelijk vak te onderwijzen ''(facultas docendi)''. Deze erkenning van de onderwijsbekwaamheid is in die landen vaak een voorwaarde voor het verkrijgen van een toelating of de bevoegdheid om een vak aan de hogeschool te mogen doceren. Met de habilitatie wil men beoordelen of de wetenschapper zijn vakgebied kan vertegenwoordigen. | ||
Na een habilitatie mag men de (ambts)titel „''[[privaatdocent]]''” | Na een habilitatie mag men de (ambts)titel „''[[privaatdocent]]''” (Duits: Privatdozent) voor de naam voeren. Deze titel wordt in Duitstalige landen afgekort als '''PD''' indien men aan een universiteit verbonden is, of de titel '''dr. habil.''' wanneer men niet aan een universiteit verbonden is. In België en Nederland is het voeren van deze titel voor universitair docenten niet gebruikelijk. | ||
Het woord „habilitatie” stamt uit het Middellatijnse ''habilitatio'', wat afgeleid is van ''habilis'' („geschikt, bekwaam”) of het werkwoord ''habilitare'' („geschikt maken, bekwamen”). | Het woord „habilitatie” stamt uit het Middellatijnse ''habilitatio'', wat afgeleid is van ''habilis'' („geschikt, bekwaam”) of het werkwoord ''habilitare'' („geschikt maken, bekwamen”). | ||
| Regel 7: | Regel 7: | ||
Door te [[wetenschappelijke promotie|promoveren]] met een [[proefschrift]] toont men aan zelfstandig wetenschappelijk onderzoek te kunnen verrichten; door te habiliteren met een tweede proefschrift (in het Duits: ''Habilitationsschrift'') wordt bijkomend beoordeeld of men bekwaam is een bepaald wetenschappelijk vak te onderwijzen. Vooral in Duitsland was een habilitatie lang vergelijkbaar met een diploma voor [[hoogleraar]]. | Door te [[wetenschappelijke promotie|promoveren]] met een [[proefschrift]] toont men aan zelfstandig wetenschappelijk onderzoek te kunnen verrichten; door te habiliteren met een tweede proefschrift (in het Duits: ''Habilitationsschrift'') wordt bijkomend beoordeeld of men bekwaam is een bepaald wetenschappelijk vak te onderwijzen. Vooral in Duitsland was een habilitatie lang vergelijkbaar met een diploma voor [[hoogleraar]]. | ||
Samen met het verzorgen van een openbaar [[hoorcollege|college]] ten overstaan van een beoordelingscommissie is het nog vrijwel overal in Duitsland een voorwaarde om een [[hoogleraar]]spost waardig te zijn. Men verkrijgt de zogeheten ''venia legendi'' ([[Latijn]] voor | Samen met het verzorgen van een openbaar [[hoorcollege|college]] ten overstaan van een beoordelingscommissie is het nog vrijwel overal in Duitsland een voorwaarde om een [[hoogleraar]]spost waardig te zijn. Men verkrijgt de zogeheten ''venia legendi'' ([[Latijn]] voor „toelating om te lezen”) om onderwijs te geven in een aantal specifiek benoemde vakgebieden. Sinds een wetswijziging in 2002 (in het „Hochschulrahmengesetz”) is habilitatie in Duitsland niet langer de enige mogelijkheid om zich als hoogleraar te kwalificeren. De Technische Universiteit te [[Braunschweig (stad)|Braunschweig]] is een van de eerste Duitse [[universiteit]]en die deze eis heeft laten vervallen. | ||
<!--- | |||
Een dergelijke tweede promotie past in een systeem waarin de eerste promotie duidelijk lichter is dan een Nederlandse promotie. Zo is in de geneeskunde een Duitse ''Habilitation'' qua wetenschappelijke waarde vergelijkbaar met een Nederlandse promotie. Van de Duitse juristen promoveert ongeveer de helft. Het aantal juristen dat zich daar ook "habilitiert" is vergelijkbaar met het (geringe) percentage juristen dat in Nederland promoveert. | Een dergelijke tweede promotie past in een systeem waarin de eerste promotie duidelijk lichter is dan een Nederlandse promotie. Zo is in de geneeskunde een Duitse ''Habilitation'' qua wetenschappelijke waarde vergelijkbaar met een Nederlandse promotie. Van de Duitse juristen promoveert ongeveer de helft. Het aantal juristen dat zich daar ook "habilitiert" is vergelijkbaar met het (geringe) percentage juristen dat in Nederland promoveert. | ||
---> | |||
In Frankrijk was er tot 1988 een tweede proefschrift, de „''thèse d’état''”; inmiddels is een ''habilitation à diriger des recherches'' (HDR) er weer gebruikelijk als een centrale kwalificatie voor het professoraat. | In Frankrijk was er tot 1988 een tweede proefschrift, de „''thèse d’état''”; inmiddels is een ''habilitation à diriger des recherches'' (HDR) er weer gebruikelijk als een centrale kwalificatie voor het professoraat. | ||
| Regel 16: | Regel 17: | ||
===Aggregaat=== | ===Aggregaat=== | ||
In [[België]] bestond vroeger de zogenaamde „[[aggregaat (onderwijs)|aggregaat]] voor het hoger onderwijs” wat zeer vergelijkbaar was met de habilitatie. Juridisch gezien was het aggregaat overbodig, omdat men ook zonder die graad tot hoogleraar kon benoemd worden, wat in de meeste faculteiten heel vaak gebeurde. Het hoger aggregaat was echter populair in de geneeskunde. Door af te studeren, verkreeg een arts de titel ''(medicinae) doctor'' zonder proefschrift | In [[België]] bestond vroeger de zogenaamde „[[aggregaat (onderwijs)|aggregaat]] voor het hoger onderwijs” wat zeer vergelijkbaar was met de habilitatie. Juridisch gezien was het aggregaat overbodig, omdat men ook zonder die graad tot hoogleraar kon benoemd worden, wat in de meeste faculteiten heel vaak gebeurde. Het hoger aggregaat was echter populair in de geneeskunde. Door af te studeren, verkreeg een arts de titel ''(medicinae) doctor'' ook zonder een proefschrift te schrijven. Diegenen die er belangstelling in hadden om wetenschappelijk medisch onderzoek te doen, konden door het aggregaat voor het hoger onderwijs een academische graad op proefschrift verkrijgen, die equivalent was aan het doctoraat. Door artikel 184 van het ''Decreet betreffende de universiteiten in de Vlaamse Gemeenschap'' van 12 juni 1991<ref>[http://www.ond.vlaanderen.be/edulex/database/document/document.asp?docid=12831 Decreet van 12 juni 1991; document 12831] op [http://www.ond.vlaanderen.be/edulex/database/document/document.asp?docid=12831 www.ond.vlaanderen.be]</ref> werd „de graad van geaggregeerde voor het hoger onderwijs, uitgereikt vóór 1 januari 1995, gelijkgesteld met de graad van doctor op proefschrift”. Vanaf 1995 bestaat die graad dus niet meer in [[Vlaanderen]]. | ||
{{appendix}} | {{appendix}} | ||
| Regel 22: | Regel 23: | ||
[[Categorie:Promotie]] | [[Categorie:Promotie]] | ||
[[Categorie:Wetenschap in Duitsland]] | [[Categorie:Wetenschap in Duitsland]] | ||
[[Categorie: | [[Categorie: Academische titulatuur]] | ||
Huidige versie van 28 feb 2016 om 16:07
Een habilitatie is een wetenschappelijke promotie van de hoogste categorie, die voorkomt in Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk, Liechtenstein, Zwitserland, Frankrijk en een aantal midden- en oosteuropese landen: Finland, Estland, Rusland, Polen, Tsjechië, Slowakije, Slovenië en Hongarije. Hiermee wordt onderzocht of iemand de bekwaamheid heeft om een bepaald wetenschappelijk vak te onderwijzen (facultas docendi). Deze erkenning van de onderwijsbekwaamheid is in die landen vaak een voorwaarde voor het verkrijgen van een toelating of de bevoegdheid om een vak aan de hogeschool te mogen doceren. Met de habilitatie wil men beoordelen of de wetenschapper zijn vakgebied kan vertegenwoordigen.
Na een habilitatie mag men de (ambts)titel „privaatdocent” (Duits: Privatdozent) voor de naam voeren. Deze titel wordt in Duitstalige landen afgekort als PD indien men aan een universiteit verbonden is, of de titel dr. habil. wanneer men niet aan een universiteit verbonden is. In België en Nederland is het voeren van deze titel voor universitair docenten niet gebruikelijk.
Het woord „habilitatie” stamt uit het Middellatijnse habilitatio, wat afgeleid is van habilis („geschikt, bekwaam”) of het werkwoord habilitare („geschikt maken, bekwamen”).
Door te promoveren met een proefschrift toont men aan zelfstandig wetenschappelijk onderzoek te kunnen verrichten; door te habiliteren met een tweede proefschrift (in het Duits: Habilitationsschrift) wordt bijkomend beoordeeld of men bekwaam is een bepaald wetenschappelijk vak te onderwijzen. Vooral in Duitsland was een habilitatie lang vergelijkbaar met een diploma voor hoogleraar.
Samen met het verzorgen van een openbaar college ten overstaan van een beoordelingscommissie is het nog vrijwel overal in Duitsland een voorwaarde om een hoogleraarspost waardig te zijn. Men verkrijgt de zogeheten venia legendi (Latijn voor „toelating om te lezen”) om onderwijs te geven in een aantal specifiek benoemde vakgebieden. Sinds een wetswijziging in 2002 (in het „Hochschulrahmengesetz”) is habilitatie in Duitsland niet langer de enige mogelijkheid om zich als hoogleraar te kwalificeren. De Technische Universiteit te Braunschweig is een van de eerste Duitse universiteiten die deze eis heeft laten vervallen.
In Frankrijk was er tot 1988 een tweede proefschrift, de „thèse d’état”; inmiddels is een habilitation à diriger des recherches (HDR) er weer gebruikelijk als een centrale kwalificatie voor het professoraat.
In Nederland is dit nooit in gebruik geweest. Iemand kan er zelfs zonder universitair diploma hoogleraar worden, wat vooral gebeurt in praktijkgerichte vakken zoals bouwkunde (architectuur).
Aggregaat
In België bestond vroeger de zogenaamde „aggregaat voor het hoger onderwijs” wat zeer vergelijkbaar was met de habilitatie. Juridisch gezien was het aggregaat overbodig, omdat men ook zonder die graad tot hoogleraar kon benoemd worden, wat in de meeste faculteiten heel vaak gebeurde. Het hoger aggregaat was echter populair in de geneeskunde. Door af te studeren, verkreeg een arts de titel (medicinae) doctor ook zonder een proefschrift te schrijven. Diegenen die er belangstelling in hadden om wetenschappelijk medisch onderzoek te doen, konden door het aggregaat voor het hoger onderwijs een academische graad op proefschrift verkrijgen, die equivalent was aan het doctoraat. Door artikel 184 van het Decreet betreffende de universiteiten in de Vlaamse Gemeenschap van 12 juni 1991[1] werd „de graad van geaggregeerde voor het hoger onderwijs, uitgereikt vóór 1 januari 1995, gelijkgesteld met de graad van doctor op proefschrift”. Vanaf 1995 bestaat die graad dus niet meer in Vlaanderen.
| Bronnen, noten en/of referenties
|
