Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Lijst van Nederlandse onderscheidingen: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
Geen bewerkingssamenvatting
 
(2 tussenliggende versies door een andere gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
#DOORVERWIJZING [[Ridderorden en onderscheidingen in Nederland]]
Sinds het uitroepen van een '''Koninkrijk der Nederlanden''' in 1814 zijn er talloze onderscheidingen ingesteld. Het kunnen de bij wet ingestelde [[Ridderorde (onderscheiding)|ridderorde]]n zijn en officiële [[onderscheiding]]en die bij [[Koninklijk Besluit]] of ministerieel besluit zijn ingesteld. De aan het [[Koninklijk Huis (Nederland)|Koninklijk Huis]] verbonden onderscheidingen werden bij [[hofbesluit]] ingesteld. Andere onderscheidingen danken hun bestaan aan verenigingen en instellingen zoals de [[Onderscheidingen van het Nederlandse Rode Kruis]] die soms op uniformen mogen worden gedragen. Deze lijst noemt niet alle onderscheidingen die door het Nederlandse Rode Kruis werden ingesteld. Niet alle hieronder genoemde onderscheidingen mochten op uniformen van de Nederlandse strijdkrachten worden gedragen; soms verleende een minister daarvoor desgevraagd een individuele toestemming, in andere gevallen werd een collectief verlof gegeven, soms was het dragen niet toegestaan.
Twee ridderlijke orden werden wettelijk erkend.
Voor burgers is een [[Draagvolgorde van de Nederlandse onderscheidingen]] in de staatscourant gepubliceerd.
<!-- [[Bestand:Ster van de Orde van de Nederlandse Leeuw.jpg|thumb|Een ster zoals die door de [[Orde van de Nederlandse Leeuw|Ridders Grootkruis]] in de [[Orde van de Nederlandse Leeuw]] wordt gedragen.]]-->
 
Sommige, maar lang niet alle, [[vaardigheidsonderscheidingen]] mogen door militairen gedragen worden; toch worden ook de [[vaardigheidsmedaille]]s en [[vaardigheidskruis]]en van verenigingen als het [[NOC*NSF]] en de [[Schutterij (folklore)|schutterij]]en tot de Nederlandse onderscheidingen gerekend.
 
== De Ridderorden in het Koninkrijk der Nederlanden ==
* De [[Militaire Willems-Orde]] 1815
* De [[Orde van de Nederlandse Leeuw]] 1815
* De [[Huisorde van de Gouden Leeuw van Nassau]] 1858
* De [[Orde van Oranje-Nassau]] 1892
* De [[Huisorde van Oranje]] 1905
Deze Huisorde van Oranje bestaat sinds 1969 uit drie orden;
* De [[Huisorde van Oranje]]
* De [[Huisorde van Oranje|Orde van Trouw en Verdienste]]
* De [[Huisorde van Oranje|Kroonorde]]
 
Een bijzondere plaats neemt de door prins [[Bernhard der Nederlanden]] ingestelde
* [[Orde van de Gouden Ark]] 1971
in. Deze ridderorde is door de prins zèlf ingesteld maar komt niet voor op de lijst van onderscheidingen die militairen of andere overheidsdienaren op hun uniform mogen dragen. Men zou in voorkomende gevallen toestemming van de minister moeten vragen.
 
De ridderorden van het [[Koninkrijk Holland]] staan als [[Orde van de Unie]] beschreven. De door Lodewijk Napoleon gestichte medailles, de gouden en zilveren [[Medaille voor Dapperheid (Holland)|Medaille voor Dapperheid]] worden [[Medaille voor Dapperheid (Holland)|hier]] beschreven.
 
In de republiek der Zeven Verenigde Nederlanden hebben de stadhouders en de staten geen ridderorde ingesteld. Er waren wel [[Erepenning|Ambassadeurspenning]]en, ereketens en [[Erepenning|beloningspenning]]en. Een daarvan, de [[Doggersbank-medaille]] werd door het Koninkrijk erkend. De [[Beloningspenning voor de Officieren van het Regiment Hessen-Darmstadt wegens de Verdediging van Soestdijk]] in 1787 werd door de [[Utrecht (provincie)|Staten van Utrecht]] gesticht en is geen Nederlandse onderscheiding.
 
==Ridderlijke orden==
<!-- [[File:Borstkruis van de Duitse Orde.jpg|right|120px|Borstkruis van de Duitse Orde]]-->
De drie in Nederland actieve en door de Nederlandse regering erkende ridderlijke orden zijn [[adelsorde]]n. Zij dienen goede doelen en worden niet voor moed of verdiensten toegekend zoals de staatsorden van de Nederlandse regering.
*De in [[1189]] in het Heilige Land opgerichte [[Duitse Orde]] bleef na de [[reformatie]] in Nederlanden voortbestaan als [[De Ridderlijke Duitsche Orde in de protestantse Balije Utrecht|Ridderlijke Duitsche Orde in de protestantse Balije Utrecht]] en werd in een wet van 2 augustus 1815 door de Nederlandse regering erkend<ref>[http://books.google.nl/books?id=C1pHAAAAYAAJ&pg=PA46&lpg=PA46&dq=Wet+op+de+Duitsche+Orde&source=bl&ots=nUkNwR02QR&sig=uZKxqVDPr4tapfQFisrnYXpmf6I&hl=nl&sa=X&ei=W0qeUaHPOebJ4ASWg4CoDQ&ved=0CGMQ6AEwCA#v=onepage&q=Wet%20op%20de%20Duitsche%20Orde&f=false] 2013</ref>. Koning Willem I weigerde het [[grootmeester (ridderorde)|hoogmeestersambt]]. Benoemingen worden sinsdien bij Koninklijk Besluit goedgekeurd<ref>Mr. F.J.W. Fabius; De Ridderlijke Duitse Orde van verleden tot heden. z.j.</ref>.
 
*Onder aansporing van Prins [[Hendrik der Nederlanden]] werd in 1909 een Nederlandse tak van de protestantse Pruisische [[Johanniter Orde in Nederland|Johanniterorde]] ingesteld. Deze instelling werd door de Nederlandse regering erkend. Na de Tweede Wereldoorlog werden alle banden met de Duitse ridders en de Duitse tak van de Johanniter Orde verbroken en bij Koninklijk Besluit no. 33 van 5 maart 1946 een zuiver Nederlandse "Orde van Sint Jan" gesticht.
 
*Ook de oude [[Rooms-Katholieke Kerk|katholiek]]e [[Orde van Malta|Souvereine Militaire Hospitaal Orde van Sint Jan van Jeruzalem, van Rhodos en van Malta]] bezit sinds 1911 een Nederlandse afdeling. Deze afdeling werd bij Koninklijk Besluit van 24 april 1911, nr. 24 erkend.
 
In Nederland zijn ook andere ridderorden en organisaties die zich ridderorde noemen actief. Zij zijn niet door de Nederlandse regering erkend. De door het Vaticaan erkende katholieke [[Orde van het Heilig Graf]] heeft een actieve Nederlandse afdeling, de [[Orde van Sint-Lazarus]] bevordert de [[lepra|leprabestrijding]] en kent twee Nederlandse [[obediëntie (ridderorde)|obediëntie]]s.
 
== De sterren, kruisen en eretekens in het Koninkrijk der Nederlanden ==
Deze eretekens zijn òfwel door de Nederlandse regering verleend ofwel door de regering erkende eretekens van organen als het Nederlandse [[Rode Kruis]] of andere aanzienlijke verenigingen.
<!-- [[Bestand:Het Kruis voor Moed en Trouw 1898.jpg|right|100px|thumb|Het [[Kruis voor Moed en Trouw]].]]-->
* De [[Eervolle Vermelding]] 1815/1877-1944
* De [[Erepenning voor Menslievend Hulpbetoon]] 1822
* Het [[Onderscheidingsteken voor Langdurige, Eerlijke en Trouwe Dienst]] voor militairen, beneden de rang van officier van het Nederlandse- of het Nederlands-Indische Leger. 1825
* Het [[Metalen Kruis 1830-1831]] (Hasseltkruis) 1831
* Het [[Metalen Kruis Vrijwilligers 1830-1831]] 1831
* Het [[Onderscheidingsteken voor Langdurige Dienst als officier]] 1844
* De [[Eresabel]], al stammend uit de Republiek, maar in 1855 officieel ingesteld.
* Het [[Zilveren Herdenkingskruis 1813-1815]] ingesteld in 1865
* De [[Schietprijs van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger]] 1878
* Het [[Ereteken voor Belangrijke Krijgsbedrijven]] (Expeditiekruis) 1869
* De [[Ster voor Trouw en Verdienste]] (van de [[Gouverneur-generaal]] van [[Nederlands-Indië]]) 1893
* Het [[Lombokkruis]] 1895
* Het [[Onderscheidingsteken voor Langdurige Dienst als officier der Koninklijke Marine Reserve]] 1896-1926
* De [[Schietprijs van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger]] 1896
* Het [[Kruis voor Moed en Trouw]] 1898
* Het [[Onderscheidingsteken voor Langdurige Dienst als Officier bij de Marine Stoomvaartdienst]] 1905-1949
* Het [[Eereteeken voor Meester-Scherpschutter op geweer der Koninklijke Marine]] 1906
* Het [[Eereteeken voor Meester-Kanonnier der Koninklijke Marine]] 1909
* Het [[Kruis voor betoonde marsvaardigheid]] 1909
* Het [[Eereteeken voor scherpschutters 1e klasse]] 1910-1927
* Het [[Kruis van Verdienste van het Nederlandse Rode Kruis]] 1914
* Het [[Kruis van Verdienste van de Nederlandse Bond van Vrijwillige Burgerwachten]] 1924
* Het [[Mobilisatiekruis 1914-1918]] 1924
* Het [[Witte Mobilisatiekruis 1914-1918]] 1927
* Het [[Militaire Vijfkampkruis van het Nederlands Olympisch Comité]] 1931-1959
* Het [[Kruis van de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reserve-Officieren voor de Militaire Prestatietocht]] (TMPT-Kruis) 1936
* Het [[Kruis van Verdienste van de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reserve-Officieren]] 19??
* De [[Schietprijsster van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger]] 1936
* Het [[Kruis van Verdienste van de Nationale Bond "Het Mobilisatiekruis 1914-1918"]] 1939
* Het [[Bronzen Kruis]] 1940
* Het [[Kruis van Verdienste (Nederland)|Kruis van Verdienste]] 1941
* Het [[Vliegerkruis]] 1941
* Het [[Herinneringskruis 1939-1940 van het Nederlandse Rode Kruis]] 1942
* De [[Bronzen Leeuw]] 1944
* Het [[Oorlogsherinneringskruis]] 1944
* Het [[Verzetskruis]] 1946
* Het [[Ereteken voor Orde en Vrede]] 1947
* De [[Verzetsster Oost-Azië|Verzetsster Oost-Azië 1942-1945]] 1948
* Het [[Mobilisatie-Oorlogskruis]] 1948
* Het [[Herinneringskruis 1940-1945 van het Nederlandse Rode Kruis]] 1950
<!-- [[Bestand:Draaginsigne Oorlogsgewonden Nederland 1999.jpg|right|150px|thumb|[[Draaginsigne Gewonden]]]]-->
* Het [[Kruis voor Recht en Vrijheid]] 1951
* Het [[Nationale Vijfkampkruis van de Nederlandse Sport Federatie]] 1959
* De [[Bronzen Soldaat (onderscheiding)|Bronzen soldaat]] met het [[nestel (krijgsmacht)|gouden erekoord]] op het dagelijks tenue van de Koninklijke Landmacht (1961)
* Het [[Nieuw-Guinea Herinneringskruis]] 1962
* Het [[Borstkruis van de Stichting Vriendenkring van oud-Natzweilers]] 1976
* Het [[Verzetsherdenkingskruis]] 1980
* Het [[Ereteken voor Verdienste]] 1987
* Het [[Draaginsigne "Agadir 1960"]] 1990
* Het [[Draaginsigne Gewonden]] 1999
* Het [[draaginsigne Dutchbat III]] 2006
* Het [[Insigne voor Optreden onder Gevechtsomstandigheden]] 2008
 
== Medailles van het Koninkrijk der Nederlanden en de door de regering erkende medailles ==
<!-- [[Bestand:Onderscheidingsteken voor langdurige, eerlijke en trouwe dienst met gesp XVIII.jpg|right|100px|thumb|[[Onderscheidingsteken voor Langdurige, Eerlijke en Trouwe Dienst]] met gesp XVIII]]-->
 
* De [[Medaille van de Maatschappij tot Redding van Drenkelingen]] 1767 (De oudste Nederlandse onderscheiding. De medaille wordt nog steeds verleend)
* De [[Doggersbank-medaille]] 1781 (Ouder dan het Koninkrijk maar door Nederland erkend)
* De [[Erepening]]en die de Gouverneur-generaal van [[Nederlands-Indië]] tussen 1815 en 1890 hangend aan gouden en zilveren ketens aan vooral Indische vorsten schonk.
* De [[Erepenning]]en die Koning Willem I in 1817 instelde.
* Het [[Ereteken voor de Affaire van Lobenar]] in het [[Cheribon (resident)|Cheribonse]] 1816
* De [[Erepenning voor blijken van belangstelling in 's Rijksverzamelingen door schenking betoond]] (Museummedaille) 1817
* De [[Beloning voor Betoonde Dapperheid in het Cheribonse]] 1818
* De [[Medaille voor Koepokkenvaccinatie]] 1818
* De [[Medaille van den Oorlog op Java 1825-1830]] 1830
* De [[Antwerpsche Medaille 1832]] 1832 (ook wel "Citadelmedaille" genoemd.)
* De [[Medaille van de Amsterdamse Commissie van Erkentenis]] voor de verdedigers van de Antwerpse citadel 1832
* De [[Zilveren medaille voor moed en trouw]] in 1835 eenmalig toegekend in [[Nederlands-Indië]]
* De [[Medaille van de Maatschappij tot Redding van Schipbreukelingen]] 1838
* De [[Ruit van Bonjol]] 1838
* De [[Medaille voor Moed en Trouw]] (1839-1898)
* De [[Medaille van de Noord- en Zuid-Hollandsche Redding Maatschappij]] 1840
* Het [[Onderscheidingsteken voor Langdurige, Eerlijke en Trouwe Dienst]] 1844
* Het [[Onderscheidingsteken voor Langdurige, Eerlijke en Trouwe Dienst bij de Zeemacht]] voor militairen, beneden de rang van officier, dienende bij de Koninklijke Marine. 1845
* Het [[Onderscheidingsteken voor Langdurige Dienst als Officier der Schutterij]]
* De [[Medaille voor Trouwe Dienst bij Schutterijen]] 1851
* De [[Watersnoodmedaille]] 1855
* De [[Bronzen medaille voor goede zorg en hulp bij het heerschen der cholera asiatica in 1866]], eenmalig toegekend in 1867
* De [[Medaille voor Moed en Trouw Guinea 1869/1870]]
* De [[Medaille van het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut]] 1870
* De [[Medaille voor Burgerlijke Verdienste]] (van de Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië) 1871-1893)
* De [[Herinneringsmedaille 1870-1871 van de Nederlandsche Vereeniging tot het verleenen van hulp aan zieke en gewonde krijgslieden in tijd van oorlog]] 1871
* De [[Atjeh-medaille 1873-1874]] (Kratonmedaille)
* De [[Medaille voor IJver en Trouw]] 1877
* Het [[Onderscheidingsteken voor Langdurige, Eerlijke en Trouwe Dienst bij de Marine Reserve]] voor militairen, beneden de rang van officier, dienende bij de Marine Reserve.1896-1926
* De [[Inhuldigingsmedaille 1898]]
* De [[Huwelijksmedaille 1901]]
* De [[Koninklijke Eereprijs voor Schietwedstrijden]] (1902-1926)
* Het [[Onderscheidingsteken voor Langdurige, Eerlijke en Trouwe Dienst bij de Militaire Kustwacht]] voor militairen, beneden de rang van officier, dienende bij de Militaire Kustwacht. 1903
* Het [[Onderscheidingsteken voor Langdurige, Eerlijke en Trouwe Dienst bij het Militair Loodswezen]] voor militairen, beneden de rang van officier, dienende bij de Militaire Loodswezen. 1903
* De [[Medaille van H.M. Koning-Moeder Emma voor redding van Schipbreukelingen]] 1904
* De [[Eremedaille voor Kunst en Wetenschap]] 1905 (Deel van de Huisorde van Oranje)
* De [[Eremedaille voor Voortvarendheid en Vernuft]] 1905 (Deel van de Huisorde van Oranje)
* De [[Medaille voor Moed en Zelfopoffering]] van de Huisorde van Oranje
* De [[De Ruyter-medaille]] 1907
* De [[Medaille van de Tweede Internationale Vredesconferentie]] 22 juli 1907
* De [[Herinneringsmedaille aan de Tweede Internationale Vredesconferentie]] 19 november 1907
* De [[Medaille van het Rode Kruis (Nederland)|Medaille van het Rode Kruis]] (Regeringsmedaille) 1910
* De [[Medaille van het Carnegie Heldenfonds]] 1911
* De [[Medaille van Verdienste van het Nederlandse Rode Kruis]] 1914
* De [[Medaille voor vaardigheidsproeven van het Nederlands Olympisch Comité]] 1914-1959
* De [[Vaardigheidsmedaille van het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger]] 1919
* De [[Medaille van de Koninklijke Nederlandsche Vereeniging voor Luchtvaart]] 1922
* De [[Draagpenning van de Rijkscommissie voor graadmeting en waterpassing]], 1926
* De [[Herinneringsmedaille 1926]]
* Het [[Onderscheidingsteken voor Langdurige, Eerlijke en Trouwe Dienst bij de Marine-Kustwacht]] voor militairen, beneden de rang van officier, dienende bij de Marine-Kustwacht, 1926
* De [[Medaille voor trouwe dienst van het Nederlandse Rode Kruis]] 1926
* De [[Erepenning van het Nederlandsch Olympisch Comité]] 1932-1962
* De [[C.J. Snijders-medaille]] 1932
* De [[Medaille van de Koninklijke Nederlandsch-Indische Vereeniging voor Luchtvaart]] 1932
* De [[Herinneringsmedaille 1933]] voor de erewacht bij de inhuldiging in 1898
* De [[Draagpenning van de Rijkscommissie voor graadmeting en waterpassing]], 1935
* De [[Prins Maurits-Medaille|Prins Mauritsmedaille]] van de Koninklijke Nederlandse Vereniging 'Ons Leger' 1935
<!-- [[Bestand:Huwelijksmedaille 1937.jpg|thumb|[[Huwelijksmedaille 1937]]]]-->
* De [[Huwelijksmedaille 1937]]
* De [[Medaille voor trouwe dienst van de Koninklijke Zuid-Hollandsche Maatschappij tot Redding van Schipbreukelingen]] 1940
* De [[Vaardigheidsmedaille van de Koninklijke Nederlandsche Brigade "Prinses Irene"]] 1941
* Het [[Herinneringsinsigne Binnenlandse Strijdkrachten 1944-1945]] na de oorlog ingesteld
* De [[Erkentelijkheidsmedaille 1940-1945]] 1946
* De [[Herinneringsmedaille 1940-1945 van de Koninklijke Zuid-Hollandsche Maatschappij tot Redding van Schipbreukelingen]] 1946
* De [[Herinneringsmedaille 1940-1945 van de Koninklijke Noord- en Zuid-Hollandsche Maatschappij tot Redding van Drenkelingen]] 1946
* De [[Inhuldigingsmedaille 1948]]
* De [[Herinneringsmedaille Luchtbescherming 1940-1945]] 1949
* De [[Medaille van de Koninklijke Noord- en Zuid-Hollandsche Redding Maatschappij]] 1949
* De [[Zilveren Anjer]] 1950
* De [[Medaille voor bijzondere verdienste van de Koninklijke Nederlandse Vereniging "Onze Luchtmacht"]] 1953
* De [[Vrijwilligersmedaille Openbare Orde en Veiligheid]] 1958
* De [[Vaardigheidsmedaille van de Nederlandse Sport Federatie]] 1959
* De [[Herinneringsmedaille 1962|Herinneringsmedaille Zilveren huwelijk]] 1962
* De [[Huwelijksmedaille 1966]]
* De [[Eremedaille van Sint Jan]] (Medaille van Verdienste van de [[Johanniter Orde]] in Nederland) 1967
* De [[Medaille van Sint Jan]] (Medaille van Verdienste van de [[Johanniter Orde]] in Nederland) 1967
* De [[Herinneringsmedaille Rampenbrigade]] 1971
* De [[Herinneringsmedaille voor Humanitaire Hulpverlening bij Rampen]] 1971
* De [[Inhuldigingsmedaille 1980]]
* De [[Medaille bezoek Nederlandse Antillen 1980]] 1980
<!-- [[Bestand:Herinneringsmedaille Multinationale Vredesoperaties met het Herinneringsteken bijzondere missies voor deelname aan bijzondere operaties in multinationaal verband.jpg|right|90px|thumb|[[Herinneringsmedaille Multinationale Vredesoperaties]] met het "[[Herinneringsteken bijzondere missies|Herinneringsteken bijzondere missies voor deelname aan bijzondere operaties in multinationaal verband]]".]]-->
* De [[Herinneringsmedaille VN-Vredesoperaties]] 1980
* De [[Herinneringsmedaille Multinationale Vredesoperaties]] 1982
* De [[Herinneringsmedaille Multinationale Vredesoperaties]] 1982-2001
* De [[Marinemedaille]] 1985
* De [[Herdenkingspenning komst Ambonezen naar Nederland]] (Rietkerkpenning) 1986
* De [[Medaille van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij]] 1991
* Het [[Herinneringsteken bijzondere missies]] 1999
* De [[Herinneringsmedaille Buitenlandse Bezoeken]] 2000
* De [[Herinneringsmedaille Vredesoperaties]] 2001
* De [[Huwelijksmedaille 2002]]
* De [[Kosovo-medaille]] 2000
* De [[Landmachtmedaille]], in [[militair jargon]] ook "Bosrandmedaille" genoemd. 2002
* De [[Marechausseemedaille]] 2003
* De [[Luchtmachtmedaille]] 2005
* De [[Inhuldigingsmedaille 2013]]
 
== Onderscheidingen van de Bond van Nederlandse Militaire Oorlogs- en Dienstslachtoffers en andere verenigingen van veteranen ==
* De [[Bondsmedaille voor meerjarig lidmaatschap van de Bond van Nederlandse Oorlogs- en Dienstslachtoffers]]
* Het [[Bondskruis van de Bond van Nederlandse Oorlogs- en Dienstslachtoffers]]
* De [[Bondsmedaille van de Bond van Wapenbroeders]]
* Het [[Verenigingskruis van Verdienste van de Bond van Wapenbroeders]] 1986
* Het [[Borstkruis van de Stichting Vriendenkring van oud-Natzweilers]]
* Het [[Erekruis voor Verdienste van de Nederlandse Bond voor Oud-Strijders]]
* Het [[Kruis van Verdienste van de Koninklijke Vereeniging van Nederlandsch-Indische Oud-Strijders van Land & Zeemacht "Je Maintiendrai"]] 1903
* Het [[Kruis van Verdienste van de Nationale Bond "Het Mobilisatiekruis"]]
* Het [[Kruis van Verdienste van de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reserve-Officieren]] 1960
* Het [[Verenigingskruis van Verdienste van de Nederlandse Bond van Oud-Strijders - Veteranen Legioen Nederland]] 1983-1986
* De [[Herinneringsmedaille Fort Honswijk 1914-1915]]
* Het [[Witte Mobilisatiekruis 1914-1918]]
* Het [[Mobilisatiekruis |Mobilisatiekruis 1914-1918 van het Nationaal Comité Herdenking Mobilisatie 1914-1918]]
 
==Onderscheidingen van de Nederlandse Schutterij en de Burgerwachten==
<!-- [[Bestand:Onderscheidingsteken voor langdurige dienst als officier der Schutterij 20 jaar.jpg|right|200px|Het Onderscheidingsteken voor Langdurige Dienst als officier der Schutterij]]-->
* Het [[Onderscheidingsteken voor Langdurige Dienst als Officier der Schutterij]] 1851
* De [[Medaille voor trouwe dienst bij Schutterijen]] 1851 - 1907
* De [[Eremedaille van de Amsterdamse Vrijwillige Burgerwacht]] 1918
* Het [[Kruis voor Koningschutter van de Nederlandse Bond van Vrijwillige Burgerwachten]] rond 1920
* Het [[Kruis voor oud-gedemobiliseerden 1914-1918 van de Amsterdamse Vrijwillige Burgerwacht]] 1923
* Het [[Kruis van Verdienste van de Nederlandse Bond van Vrijwillige Burgerwachten]] 1924
* De [[Medaille voor Bijzondere Toewijding van de Nederlandse Bond van Vrijwillige Burgerwachten]] 1924
* Het [[Ereteken voor Koningschutter van de Bijzonder Vrijwillige Landstorm]] 1930
* De [[Broederschapsorde der Vrijwillige Burgerwachten]] 1930
* De [[Draagpenning 24-uurs afstandritten der Amsterdamsche Vrijwillige Burgerwacht]] 1932
* Het [[Herinneringskruis 1938 van de Amsterdamse Vrijwillige Burgerwacht]] 1938
* Het [[Herinneringskruis 1939-1940 van de Burgerwacht van Rotterdam]] 1940
<!-- [[Bestand:Kruis van Verdienste van de Nederlandse Bond van Vrijwillige Burgerwachten.jpg|right|100px|Kruis]]-->
* De [[Medaille voor trouwe dienst in 1940]], in 1940 aan de leden van de Vrijwillige burgerwachten in 10 gemeenten uitgereikt.
* De [[Medaille voor Trouwe Dienst in de Voorburgsche Burgerwacht]] 1940
* De [[Medaille voor Trouwe Dienst in de Bossche Burgerwacht]] 1940
* De [[Medaille voor Trouwe Dienst in de Leidse Burgerwacht]] 1940
* De [[Medaille voor Trouwe Dienst in de Princenhaagse Burgerwacht]] 1940
* De [[Medaille voor Trouwe Dienst in de Vrijwillige Burgerwacht Wageningen]] 1940
* De [[Medaille voor Trouwe Dienst in de Burgerwacht Wassenaar]]
* De [[Medaille voor Trouwe Dienst in de Wijkse Burgerwacht]] 1940
* De [[Medaille voor Trouwe Dienst in de Zaltbommelse Burgerwacht]] 1940
* De [[Medaille voor Trouwe Dienst in de Burgerwacht van Midwolda]] 1940
 
<!-- [[Bestand:Brandweermedaille uitvoering 2007.jpg|right|100px|thumb|[[Medaille "Brandweer Nederland"|Brandweermedaille]]]]-->
 
== Onderscheidingen van de brandweer ==
{{Zie ook|Zie ook het hoofdartikel [[Onderscheidingen van de brandweer]]}}
* Het [[Brandweerkruis voor Buitenlandse Betrekkingen]]
* De [[Herinneringsmedaille Jeugdbrandweer]]
* Het [[Kruis voor langdurige brandweerdienst van de KNBV en de NVBC]]
* Het [[Kruis voor Verdienste van de Nederlandse Vereniging van Brandweercommandanten]] 1945
* Het [[Kruis voor Verdienste van de Nederlandse Vereniging van Brandweercommandanten in brons]], het "[[Brandweerkruis voor Buitenlandse Betrekkingen]]" genoemd.
* De [[Medaille "Brandweer Nederland"]] 1973
 
== Onderscheidingen van de politie ==
* Het [[Draagteken van de Amsterdamsche Politiebond]]
* Het [[Eerekruis van de Amsterdamsche Politie Gymnastiek- en Sportvereeniging]]
* De [[Herinneringsdraagspeld reserve-politie 1948-1988]]
* Het [[Herinneringskruis 1898 van de Amsterdamse Politie]]
* Het [[Herinneringskruis 1923 van de Amsterdamse Politie]]
* Het [[Herinneringskruis 1938 van de Amsterdamse Politie]]
* Het [[Herinneringskruis 1948 van de Amsterdamse Politie]]
* De [[Herinneringsmedaille Vrijwillige Politie 1948-1998]]
* De [[Herinneringspenning 1936-1937 Rijksveldwacht]]
* De [[Herinneringspenning Korps Rijksveldwacht 1858-1908]]
* De [[Herinneringspenning van de verlovingsfeesten 1936]] (Gemeentepolitie Den Haag)
* De [[Politie-Vaardigheidsmedaille]] 1937
* De [[Politie-Zwemvaardigheidsmedaille]] 1935
* Het [[Kruis voor trouwe politiedienst van de Algemeene Nederlandsche Politiebond]]
* De [[Medaille voor trouwe politiedienst van de Algemeene Nederlandsche Politiebond]]
* De [[Medaille voor bijzondere toewijding van de Nederlandse Bond van Vrijwillige Burgerwachten]] 1924
* De [[Medaille voor trouwe dienst bij de Rijksveldwacht]] 1909-1941
* De [[Medaille voor trouwe dienst bij het Korps Vrijwillige Politie]] 1956-1958 (Amsterdam)
* De [[Medaille voor trouwe en langdurige dienst Nederlandse politie]]
* De [[Medaille voor trouwe politiedienst van de Algemeene Nederlandsche Politiebond]]
* De [[Politie-medaille]] 1971-1994 (Amsterdam)
 
'''Onderscheidingen voor de vrijwilligers van 1813-1815 en 1830'''
* De [[Eerepenning van Breda]] 1813
* De [[Erepenning aan de Haagse Vrijwilligers]] 1813
* De [[Eerepenning der Dordtsche Vrijwilligers]] 1813
* De [[Beloningspenning van Naarden]] 1814
* De [[Eerepenning der Compagnie Friesche Vrijwillige Jagers]] 1830
* De [[Medaille van de Commissie van Erkentenis]] 1830
* De [[Eerepenning der Leidsche Jagers]] 1830-1831
* De [[Eerepenning der Utrechtsche Jagers-Studenten]] 1830-1831
* De [[Eerepenning der Groninger en Franeker Flankeurs]] 1831
 
==De onderscheidingen die sinds 1939 op uniformen van ambtenaren mogen worden gedragen==
In een besluit van werd ambtenaren zoals politieagenten en brandweerlieden, maar ook brugwachters en andere ambtenaren die een uniform dragen toegestaan om een aantal onderscheidingen op hun [[uniform]]en te dragen. Deze lijst wijkt af van de lijst van onderscheidingen die Nederlandse militairen mogen dragen. De lijst die door het Ministerie van Defensie werd vestgesteld is de [[Draagvolgorde van de Nederlandse onderscheidingen]]. Beide lijsten zijn limitatief maar de lijst van de ambtenaren voorziet ook in speldjes, oranje kokardes, buttons die tijdens collectes worden gedragen en dergelijke.
 
De lijst valt uiteen in onderscheidingen die voor verdienste werden verleend en insignes die een bijzondere bekwaamheid aanduiden of een aangeven dat een ambtenaar lid van een organisatie is. Daarnaast is er sprake van speldjes en vlaggetjes. In de jaren dertig werd voor het [[Emmafonds]] gecollecteerd en kreeg iedereen die iets gaf een speldje of bloemetje opgespeld.
 
De namen op de lijst zijn niet nauwkeurig. Zij komen niet overeen met de namen van de onderscheidingen zoals die in de stichtingsbesluiten en mogelijke Koninklijke Besluiten worden gebruikt.
 
Ambtenaren kregen verlof om oranje kokardes en lintjes te dragen om zo hun aanhankelijkheid aan de Koningin en de monarchie te laten zien. Ook de Nederlandse driekleur mocht als versiering woorden gedragen. Van lintjes in stedelijke kleuren of de kleur van een politieke beweging is geen sprake. In de jaren voor de Tweede Wereldoorlog was een [[uniformverbod]] afgekondigd.
 
De [[Groene Esperanto-ster|groene esperanto-ster]] laat zien dat een ambtenaar [[Esperanto]] spreekt. Deze kunsttaal was in de jaren voor de Tweede Wereldoorlog populair.
 
===De volgorde van de lijst van 1939===
De spelling is die van 1939.<ref>Ongewijzigd overgenomen van Erik Müller op [http://www.onderscheidingen.nl/nl/publicaties/besluit/gemeente/lo1939no304o.html onderscheidingen.nl]</ref>
 
<div style="margin-left:2em; margin-right:2em;">
----
No. 304 O.
 
Kennisgeving van 20 Juli 1939, Iste Agd., nr. 206.
 
Uitvoering artikel 50 Algemeen
Rijksambtenarenreglement.
 
Bij beschikking van den Voorzitter van den Raad van Ministers van 31 Maart 1939, nr. 155 Kabinet M.R., is ingetrokken diens beschikking van 20 Januari 1938, nr. 33, Kabinet M.R., en wordt aan ambtenaren in dienst of bij het gekleed gaan in uniform vergunning verleend om, behalve het oranje of de nationale kleuren, de na te noemen insignes of onderscheidingsteekenen, voor zoover betrokkenen overigens daartoe gerechtigd zijn, te dragen:
 
a. het [[Pro Ecclesia et Pontifice|kruis "Pro Ecclesia et Pontifice"]] en de [[Bene Merenti|Medaille "Bene Merenti"]], verleend door Z.H. den [[Paus]].
 
b. de [[Onderscheidingen van het Nederlandse Rode Kruis|insignes en onderscheidingsteekenen van de Vereeniging het Nederlandsche Roode Kruis, de ordeteekenen van de buitenlandsche Vereenigingen van het Roode Kruis en die van het Comité International de la Croix Rouge]];
 
c. het insigne van de Nederlandsche Vereeniging voor Luchtbescherming;
 
d. de insignes van den Koninklijken Nationalen Bond voor Reddingswezen en Eerste Hulp bij Ongelukken "Het Oranje Kruis";
 
e. het insigne van de Nederlandsche Vereeniging "Eerste Hulp bij Ongelukken";
 
f. de insignes en [[Medaille van de Noord- en Zuid-Hollandsche Redding Maatschappij|onderscheidingsteekenen van de Nederlandsche Centrale Reddingsbrigade]];
 
g. het insigne van den Nederlandschen Bond tot het redden van drenkelingen;
[[Bestand:Medaille Maatschappij tot Redding van Drenkelingen.jpg|right|100px|Gouden Medaille van de Maatschappij tot Redding van Drenkelingen]]
h. de [[Medaille van de Maatschappij tot Redding van Drenkelingen|onderscheidingsteekenen van de Maatschappij tot Redding van Drenkelingen]];
 
i. [[Onderscheidingen van de brandweer |de onderscheidingsteekenen, medailles en kruisen der Koninklijke Nederlandsche Brandweervereniging]];
 
j. het insigne van den Bond van Politieambtenaren in Nederland tot Bescherming van Dieren;
 
k. de kenteekenen en insignes, verleend door het Verbond van Vereenigingen voor Veilig Verkeer;
 
l. de [[Medaille van de Koninklijke Nederlandsche Vereeniging voor Luchtvaart|gouden medaille der Koninklijke Nederlandsche Vereeniging voor Luchtvaart]];
 
m. de [[Onderscheidingen van het Nederlands Nederlandsch Olympisch Comité|medaille van het Nederlandsch Olympisch Comité]];
 
n. de insignes van de Nationale Vereeniging tot Bevordering van Harmonische Lichaamsontwikkeling;
 
o. de [[Medailles van het Koninklijk Nederlands Gymnastisch Verbond|onderscheidingsteekenen van het Koninklijk Nederlandsch Gymnastisch Verbond]];
 
p. de [[Vierdaagsekruis|onderscheidingsteekenen, uitgereikt aan de deelnemers van de internationale afstandsmarschen]];
 
q. het [[Kruis van Verdienste van de Nederlandse Bond van Vrijwillige Burgerwachten|kruis van verdienste]] en de [[Medaille voor bijzondere toewijding van de Nederlandse Bond van Vrijwillige Burgerwachten|medaille voor bijzondere toewijding]] van den Nederlandschen Bond van Vrijwillige Burgerwachten;
 
r. de [[Draagpenning 24-uurs afstandritten der Amsterdamsche Vrijwillige Burgerwacht|medailles van den 24 uurs oefenrit uitgeschreven door de Vrijwillige Burgerwacht te Amsterdam]];
 
s. het [[Mobilisatiekruis 1914-1918|mobilisatie-herinneringskruis]];
 
t. de [[groene Esperanto-ster]];
 
u. speldjes, kuntsbloemen, vlagjes, enz., welke dienen als bewijs voor de bijdrage in een van Overheidswege toegestane collecte of inzameling, doch slechts op den dag, waarop deze collecte of inzameling wordt gehouden.
 
In verband met het vorenstaande vervalt L.O. 1938, nr. 133.
 
De Hoofden van dienst worden uitgenoodigd deze order ter kennis van het onder hen ressorteerende personeel te brengen.
----
</div>
 
==Externe links==
* [http://www.onderscheidingen.nl/decorandi/wo2/abbs.html Lijst van afkortingen]{{v}}
 
{{Bron|bronvermelding= {{References}} {{Wikidata|Q2874799}}}}
{{Navigatie onderscheidingen ridderorden Nederland}}
{{Navigatie sterren, kruisen en eretekens Nederland}}
{{Navigatie onderscheidingen Nederlands-Indië}}
{{Navigatie onderscheidingen Nederland}}
 
[[Categorie:Ridderorde in Nederland]]
[[Categorie:Onderscheiding in Nederland| ]]
[[Categorie:Lijst van onderscheidingen|Nederland]]

Huidige versie van 16 jun 2016 om 02:01

Sinds het uitroepen van een Koninkrijk der Nederlanden in 1814 zijn er talloze onderscheidingen ingesteld. Het kunnen de bij wet ingestelde ridderorden zijn en officiële onderscheidingen die bij Koninklijk Besluit of ministerieel besluit zijn ingesteld. De aan het Koninklijk Huis verbonden onderscheidingen werden bij hofbesluit ingesteld. Andere onderscheidingen danken hun bestaan aan verenigingen en instellingen zoals de Onderscheidingen van het Nederlandse Rode Kruis die soms op uniformen mogen worden gedragen. Deze lijst noemt niet alle onderscheidingen die door het Nederlandse Rode Kruis werden ingesteld. Niet alle hieronder genoemde onderscheidingen mochten op uniformen van de Nederlandse strijdkrachten worden gedragen; soms verleende een minister daarvoor desgevraagd een individuele toestemming, in andere gevallen werd een collectief verlof gegeven, soms was het dragen niet toegestaan. Twee ridderlijke orden werden wettelijk erkend. Voor burgers is een Draagvolgorde van de Nederlandse onderscheidingen in de staatscourant gepubliceerd.

Sommige, maar lang niet alle, vaardigheidsonderscheidingen mogen door militairen gedragen worden; toch worden ook de vaardigheidsmedailles en vaardigheidskruisen van verenigingen als het NOC*NSF en de schutterijen tot de Nederlandse onderscheidingen gerekend.

De Ridderorden in het Koninkrijk der Nederlanden

Deze Huisorde van Oranje bestaat sinds 1969 uit drie orden;

Een bijzondere plaats neemt de door prins Bernhard der Nederlanden ingestelde

in. Deze ridderorde is door de prins zèlf ingesteld maar komt niet voor op de lijst van onderscheidingen die militairen of andere overheidsdienaren op hun uniform mogen dragen. Men zou in voorkomende gevallen toestemming van de minister moeten vragen.

De ridderorden van het Koninkrijk Holland staan als Orde van de Unie beschreven. De door Lodewijk Napoleon gestichte medailles, de gouden en zilveren Medaille voor Dapperheid worden hier beschreven.

In de republiek der Zeven Verenigde Nederlanden hebben de stadhouders en de staten geen ridderorde ingesteld. Er waren wel Ambassadeurspenningen, ereketens en beloningspenningen. Een daarvan, de Doggersbank-medaille werd door het Koninkrijk erkend. De Beloningspenning voor de Officieren van het Regiment Hessen-Darmstadt wegens de Verdediging van Soestdijk in 1787 werd door de Staten van Utrecht gesticht en is geen Nederlandse onderscheiding.

Ridderlijke orden

De drie in Nederland actieve en door de Nederlandse regering erkende ridderlijke orden zijn adelsorden. Zij dienen goede doelen en worden niet voor moed of verdiensten toegekend zoals de staatsorden van de Nederlandse regering.

  • Onder aansporing van Prins Hendrik der Nederlanden werd in 1909 een Nederlandse tak van de protestantse Pruisische Johanniterorde ingesteld. Deze instelling werd door de Nederlandse regering erkend. Na de Tweede Wereldoorlog werden alle banden met de Duitse ridders en de Duitse tak van de Johanniter Orde verbroken en bij Koninklijk Besluit no. 33 van 5 maart 1946 een zuiver Nederlandse "Orde van Sint Jan" gesticht.

In Nederland zijn ook andere ridderorden en organisaties die zich ridderorde noemen actief. Zij zijn niet door de Nederlandse regering erkend. De door het Vaticaan erkende katholieke Orde van het Heilig Graf heeft een actieve Nederlandse afdeling, de Orde van Sint-Lazarus bevordert de leprabestrijding en kent twee Nederlandse obediënties.

De sterren, kruisen en eretekens in het Koninkrijk der Nederlanden

Deze eretekens zijn òfwel door de Nederlandse regering verleend ofwel door de regering erkende eretekens van organen als het Nederlandse Rode Kruis of andere aanzienlijke verenigingen.

Medailles van het Koninkrijk der Nederlanden en de door de regering erkende medailles

Onderscheidingen van de Bond van Nederlandse Militaire Oorlogs- en Dienstslachtoffers en andere verenigingen van veteranen

Onderscheidingen van de Nederlandse Schutterij en de Burgerwachten


Onderscheidingen van de brandweer

Zie ook het hoofdartikel Onderscheidingen van de brandweer

Onderscheidingen van de politie

Onderscheidingen voor de vrijwilligers van 1813-1815 en 1830

De onderscheidingen die sinds 1939 op uniformen van ambtenaren mogen worden gedragen

In een besluit van werd ambtenaren zoals politieagenten en brandweerlieden, maar ook brugwachters en andere ambtenaren die een uniform dragen toegestaan om een aantal onderscheidingen op hun uniformen te dragen. Deze lijst wijkt af van de lijst van onderscheidingen die Nederlandse militairen mogen dragen. De lijst die door het Ministerie van Defensie werd vestgesteld is de Draagvolgorde van de Nederlandse onderscheidingen. Beide lijsten zijn limitatief maar de lijst van de ambtenaren voorziet ook in speldjes, oranje kokardes, buttons die tijdens collectes worden gedragen en dergelijke.

De lijst valt uiteen in onderscheidingen die voor verdienste werden verleend en insignes die een bijzondere bekwaamheid aanduiden of een aangeven dat een ambtenaar lid van een organisatie is. Daarnaast is er sprake van speldjes en vlaggetjes. In de jaren dertig werd voor het Emmafonds gecollecteerd en kreeg iedereen die iets gaf een speldje of bloemetje opgespeld.

De namen op de lijst zijn niet nauwkeurig. Zij komen niet overeen met de namen van de onderscheidingen zoals die in de stichtingsbesluiten en mogelijke Koninklijke Besluiten worden gebruikt.

Ambtenaren kregen verlof om oranje kokardes en lintjes te dragen om zo hun aanhankelijkheid aan de Koningin en de monarchie te laten zien. Ook de Nederlandse driekleur mocht als versiering woorden gedragen. Van lintjes in stedelijke kleuren of de kleur van een politieke beweging is geen sprake. In de jaren voor de Tweede Wereldoorlog was een uniformverbod afgekondigd.

De groene esperanto-ster laat zien dat een ambtenaar Esperanto spreekt. Deze kunsttaal was in de jaren voor de Tweede Wereldoorlog populair.

De volgorde van de lijst van 1939

De spelling is die van 1939.[3]


No. 304 O.

Kennisgeving van 20 Juli 1939, Iste Agd., nr. 206.

Uitvoering artikel 50 Algemeen Rijksambtenarenreglement.

Bij beschikking van den Voorzitter van den Raad van Ministers van 31 Maart 1939, nr. 155 Kabinet M.R., is ingetrokken diens beschikking van 20 Januari 1938, nr. 33, Kabinet M.R., en wordt aan ambtenaren in dienst of bij het gekleed gaan in uniform vergunning verleend om, behalve het oranje of de nationale kleuren, de na te noemen insignes of onderscheidingsteekenen, voor zoover betrokkenen overigens daartoe gerechtigd zijn, te dragen:

a. het kruis "Pro Ecclesia et Pontifice" en de Medaille "Bene Merenti", verleend door Z.H. den Paus.

b. de insignes en onderscheidingsteekenen van de Vereeniging het Nederlandsche Roode Kruis, de ordeteekenen van de buitenlandsche Vereenigingen van het Roode Kruis en die van het Comité International de la Croix Rouge;

c. het insigne van de Nederlandsche Vereeniging voor Luchtbescherming;

d. de insignes van den Koninklijken Nationalen Bond voor Reddingswezen en Eerste Hulp bij Ongelukken "Het Oranje Kruis";

e. het insigne van de Nederlandsche Vereeniging "Eerste Hulp bij Ongelukken";

f. de insignes en onderscheidingsteekenen van de Nederlandsche Centrale Reddingsbrigade;

g. het insigne van den Nederlandschen Bond tot het redden van drenkelingen;

Gouden Medaille van de Maatschappij tot Redding van Drenkelingen
Gouden Medaille van de Maatschappij tot Redding van Drenkelingen

h. de onderscheidingsteekenen van de Maatschappij tot Redding van Drenkelingen;

i. de onderscheidingsteekenen, medailles en kruisen der Koninklijke Nederlandsche Brandweervereniging;

j. het insigne van den Bond van Politieambtenaren in Nederland tot Bescherming van Dieren;

k. de kenteekenen en insignes, verleend door het Verbond van Vereenigingen voor Veilig Verkeer;

l. de gouden medaille der Koninklijke Nederlandsche Vereeniging voor Luchtvaart;

m. de medaille van het Nederlandsch Olympisch Comité;

n. de insignes van de Nationale Vereeniging tot Bevordering van Harmonische Lichaamsontwikkeling;

o. de onderscheidingsteekenen van het Koninklijk Nederlandsch Gymnastisch Verbond;

p. de onderscheidingsteekenen, uitgereikt aan de deelnemers van de internationale afstandsmarschen;

q. het kruis van verdienste en de medaille voor bijzondere toewijding van den Nederlandschen Bond van Vrijwillige Burgerwachten;

r. de medailles van den 24 uurs oefenrit uitgeschreven door de Vrijwillige Burgerwacht te Amsterdam;

s. het mobilisatie-herinneringskruis;

t. de groene Esperanto-ster;

u. speldjes, kuntsbloemen, vlagjes, enz., welke dienen als bewijs voor de bijdrage in een van Overheidswege toegestane collecte of inzameling, doch slechts op den dag, waarop deze collecte of inzameling wordt gehouden.

In verband met het vorenstaande vervalt L.O. 1938, nr. 133.

De Hoofden van dienst worden uitgenoodigd deze order ter kennis van het onder hen ressorteerende personeel te brengen.


Externe links


Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

  1. º [1] 2013
  2. º Mr. F.J.W. Fabius; De Ridderlijke Duitse Orde van verleden tot heden. z.j.
  3. º Ongewijzigd overgenomen van Erik Müller op onderscheidingen.nl
rel=nofollow
Q2874799 op Wikidata  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow

Sjabloon:Navigatie onderscheidingen Nederlands-Indië

rel=nofollow