Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Alvleesklier: verschil tussen versies
(10.000 (doorverwijzing en tevens het 10.000ste artikel van Wikisage).) |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| (2 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Infobox anatomie | |||
| naam = Alvleesklier | |||
| latijn = pancreas | |||
| GraySubject = 251 | |||
| GrayPage = 1199 | |||
| afbeelding =800px-Pancreas_model_front.jpg | |||
| caption =Een [[model]] van de [[alvleesklier]] (''pancreas'') <br>en [[gerelateerd]]e [[structuur|structuren]]. | |||
| orgaansysteem = | |||
| MeshName = Pancreas | |||
| MeshNumber = A03.734 | |||
| DorlandsPre = p_02 | |||
| DorlandsSuf = 12608639 | |||
}} | |||
De '''alvleesklier''' oftewel '''buikspeekselklier''' (van [[Grieks]] πάν = "alles" en κρέας = "vlees") oftewel [[Latijn|Lat.]] : '''pancreas''' is een [[orgaan]] dat zich [[retroperitoneum|retroperitoneaal]] in de buikholte, gedeeltelijk achter de [[maag]] en de [[twaalfvingerige darm]] bevindt. De alvleesklier komt eveneens achterlangs in contact met de linker [[Nier (biologie)|nier]] en [[bijnier]]. Bij de volwassene is het pancreas 12 tot 15 cm lang en weegt 70 tot 100 gram. | |||
Het pancreas bestaat uit een caput (hoofd), een corpus (lichaam) en een cauda (staart) en is een gemengde [[klier]] met externe en interne secretie. Er wordt gewerkt aan een [[kunstmatige alvleesklier]] die de insulineafgifte van het pancreas nabootst. Dit apparaat kan in de toekomst worden ingezet in de behandeling van suikerziekte ([[diabetes mellitus]]). | |||
De secretiefunctie van dit [[orgaan]] is dus dubbel, namelijk: | |||
* [[exocrien]] (extern): met vooral een productie en secretie van 1,5 à 3 liter sap met inactieve spijsverteringsenzymen (namelijk [[trypsine]], [[amylase]], [[lipase]] en [[protease]], deze enzymen worden pas in het [[duodenum]] geactiveerd om afbraak van de alvleesklier door zijn eigen enzymen te voorkomen) ook worden grote hoeveelheden [[Natriumwaterstofcarbonaat|natriumbicarbonaat]] toegevoegd aan het sap, dit ter neutralisering van het [[maagzuur]], dat afvloeit via de [[ductus pancreaticus]] (Wirsungi) overgaand in de [[papil van Vater]] af naar de [[twaalfvingerige darm]]. | |||
* [[1 | * [[endocrien systeem]] (intern): met onder andere productie en afscheiding van [[insuline]], [[glucagon]] en [[somatostatine]] die aan het [[bloed]] worden afgegeven. | ||
* [[ | |||
{{ | == Aandoeningen == | ||
Ontstekingen van het pancreas uiten zich vooral in de vorm van spijsverteringsproblemen (malabsorptie, diarree) en insulinetekort ([[diabetes mellitus]]). Pas als ongeveer 90% van het pancreas vernietigd is doen zich belangrijke functiestoornissen voor. | |||
[[Pancreatitis]] is een niet bacteriële ontsteking door activering van vrijgekomen verteringsenzymen in het pancreas met zelfvertering tot gevolg. | |||
* [[Alvleesklierkanker|pancreaskopcarcinoom]] (alvleesklierkanker) | |||
* [[cystadenocaricnoom]] | |||
* [[insulinoom]] | |||
* [[gastrinoom]] | |||
* [[glucagenoom]] | |||
== Anatomie == | |||
* [[Ductus pancreaticus]] (ductus Wirsungi) | |||
** [[Ductus pancreaticus accessorius]] (ductus Santorini) | |||
* [[Papil van Vater]] | |||
* Aanhechting aan [[galweg]]en ([[ductus choledochus]]) | |||
* [[Exocrien systeem]] pancreas | |||
* Endocrien pancreas ([[eilandjes van Langerhans]]) | |||
== Externe links == | |||
* [http://www.alvleeskliervereniging.nl www.alvleeskliervereniging.nl] Alvleeskliervereniging (AVKV) voorziet op diverse manieren mensen (zowel leden, als niet-leden en lotgenoten of hun partners) met een acute- of chronische aandoening aan de alvleesklier van bruikbare hulp en informatie met betrekking tot hun aandoening. | |||
* [http://www.alvleesforum.nl www.alvleesforum.nl] Site bedoeld voor lotgenoten om elkaar vragen voor te leggen en meningen en ervaringen uit te wisselen met betrekking tot de alvleesklier. | |||
{{commonscat|Pancreas}} | |||
{{Navigatie endocrien systeem}} | |||
{{Navigatie exocrien systeem}} | |||
{{Navigatie maag-darmstelsel}} | |||
{{Navigatie organen}} | |||
[[Categorie:Endocrien systeem]] | |||
[[Categorie:Orgaan]] | |||
Huidige versie van 18 feb 2011 om 09:17
| Alvleesklier | ||
| pancreas | ||
| Orgaan | ||
| ||
| Een model van de alvleesklier (pancreas) en gerelateerde structuren. | ||
| Gray's Anatomy | 251,1199 | |
| MeSH | A03.734 | |
| Dorlands/Elsevier | p_02/12608639 | |
De alvleesklier oftewel buikspeekselklier (van Grieks πάν = "alles" en κρέας = "vlees") oftewel Lat. : pancreas is een orgaan dat zich retroperitoneaal in de buikholte, gedeeltelijk achter de maag en de twaalfvingerige darm bevindt. De alvleesklier komt eveneens achterlangs in contact met de linker nier en bijnier. Bij de volwassene is het pancreas 12 tot 15 cm lang en weegt 70 tot 100 gram. Het pancreas bestaat uit een caput (hoofd), een corpus (lichaam) en een cauda (staart) en is een gemengde klier met externe en interne secretie. Er wordt gewerkt aan een kunstmatige alvleesklier die de insulineafgifte van het pancreas nabootst. Dit apparaat kan in de toekomst worden ingezet in de behandeling van suikerziekte (diabetes mellitus).
De secretiefunctie van dit orgaan is dus dubbel, namelijk:
- exocrien (extern): met vooral een productie en secretie van 1,5 à 3 liter sap met inactieve spijsverteringsenzymen (namelijk trypsine, amylase, lipase en protease, deze enzymen worden pas in het duodenum geactiveerd om afbraak van de alvleesklier door zijn eigen enzymen te voorkomen) ook worden grote hoeveelheden natriumbicarbonaat toegevoegd aan het sap, dit ter neutralisering van het maagzuur, dat afvloeit via de ductus pancreaticus (Wirsungi) overgaand in de papil van Vater af naar de twaalfvingerige darm.
- endocrien systeem (intern): met onder andere productie en afscheiding van insuline, glucagon en somatostatine die aan het bloed worden afgegeven.
Aandoeningen
Ontstekingen van het pancreas uiten zich vooral in de vorm van spijsverteringsproblemen (malabsorptie, diarree) en insulinetekort (diabetes mellitus). Pas als ongeveer 90% van het pancreas vernietigd is doen zich belangrijke functiestoornissen voor.
Pancreatitis is een niet bacteriële ontsteking door activering van vrijgekomen verteringsenzymen in het pancreas met zelfvertering tot gevolg.
- pancreaskopcarcinoom (alvleesklierkanker)
- cystadenocaricnoom
- insulinoom
- gastrinoom
- glucagenoom
Anatomie
- Ductus pancreaticus (ductus Wirsungi)
- Ductus pancreaticus accessorius (ductus Santorini)
- Papil van Vater
- Aanhechting aan galwegen (ductus choledochus)
- Exocrien systeem pancreas
- Endocrien pancreas (eilandjes van Langerhans)
Externe links
- www.alvleeskliervereniging.nl Alvleeskliervereniging (AVKV) voorziet op diverse manieren mensen (zowel leden, als niet-leden en lotgenoten of hun partners) met een acute- of chronische aandoening aan de alvleesklier van bruikbare hulp en informatie met betrekking tot hun aandoening.
- www.alvleesforum.nl Site bedoeld voor lotgenoten om elkaar vragen voor te leggen en meningen en ervaringen uit te wisselen met betrekking tot de alvleesklier.
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Pancreas op Wikimedia Commons.
| Endocrien systeem |
|---|
|
Bijnieren · Epifyse · Hypofyse · Ovaria · Pancreas · Schildklier · Testes · Thymus |
| Exocrien systeem |
|---|
|
Darmwandklier · Lever · Maagwandklier · Melkklier · Ovaria · Pancreas · Speekselklieren · Talgklier · Traanklier · Testes · Zweetklier |
| Maag-darmstelsel |
|---|
|
Mond · Pharynx · Slokdarm · Maag · Alvleesklier · Galblaas · Lever · Dunne darm · Dikke darm · Endeldarm · Anus |
| Organen van het menselijk lichaam |
|---|
|
Alvleesklier · Baarmoeder · Bijnieren · Bijschildklier · Darmen · Eierstokken · Galblaas · Hart · Hersenen · Hypofyse · Longen · Lever · Maag · Milt · Nier · Prostaatklier · Schildklier · Teelballen · Twaalfvingerige darm · Urineblaas · Wormvormig aanhangsel · Zwezerik |