Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Onderwijs in Vlaanderen: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
 
(3 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
Zie [[http://nl.wikisage.org/wiki/Onderwijs_in_Belgi%C3%AB(Vlaamse_gemeenschap)]]
Het '''onderwijs in Vlaanderen''' is sedert de [[Staatshervorming_(Belgi%C3%AB)#1988-1989:_De_derde_staatshervorming|derde staatshervorming]] van 1988 met ingang van 16 januari 1989 de exclusieve bevoegdheid van de [[Vlaamse Gemeenschap]], voor [[Vlaanderen]] en [[Nederlands]]talig [[Brussels Hoofdstedelijk Gewest|Brussel]].
De [[leerplicht]], die een federale bevoegdheid is gebleven, geldt voltijds vanaf 1 september van het kalenderjaar waarin de leerling 5 jaar wordt. Deze leerplicht duurt in de regel 12 l[[leerjaar|eerjaren]] (zes jaar lager onderwijs en zes jaar secundair onderwijs). Vanaf 15 jaar kan ook aan de leerplicht worden voldaan in deeltijdse leersystemen [[Deeltijds Beroeps Secundair Onderwijs|DBSO]] en [[Middenstandsopleiding]]. Deze leerplicht komt niet overeen met [[schoolplicht]]. Kenmerkend voor het onderwijs in [[Vlaanderen]] is  de indeling in [[onderwijsnet]]ten en de bevordering van de gelijke onderwijskansen ([[Gelijke Onderwijskansen|GOK]]). Daarnaast heerst er in België het principe van de vrijheid van onderwijs. Dit betekent dat ieder vrij is om zijn onderwijs in te richten. Wel voorziet de Vlaamse overheid voorwaarden om erkenningsbewijzen uit te delen en het onderwijs te subsidiëren <ref>{{Citeer web |url=https://www.vlaanderen.be/erkenning-van-scholen-en-andere-onderwijsinstellingen |titel=Erkenning van scholen en andere onderwijsinstellingen |bezochtdatum=2022-12-15 |werk=www.vlaanderen.be |taal=nl}}</ref>. Deze [[vrijheid van onderwijs]] staat vermeld in artikel 17 in de allereerste Belgische Grondwet van 1831.<ref>{{Citeer web |url=https://www.dbnl.org/tekst/_bel003belg01_01/_bel003belg01_01_0002.php |titel=Titel II. De Belgen en hun rechten., De Belgische grondwet van 7 februari 1831 |achternaam=DBNL |bezochtdatum=2022-12-15 |werk=DBNL |taal=nl}}</ref> 
 
== Structuur ==
* [[Basisonderwijs (Vlaanderen)|Basisonderwijs]] (BO)
** Gewoon basisonderwijs (GBO)
*** [[Kleuterschool|Kleuteronderwijs]] (KO)
*** [[Basisonderwijs (Vlaanderen)|Lager onderwijs]] (LO)
** [[Buitengewoon onderwijs|Buitengewoon basisonderwijs]] (BuBO)
* [[Secundair onderwijs]] (SO)
** Gewoon secundair onderwijs (GSO)
*** [[Middenschool (België)|Middenschool]]
*** [[Algemeen secundair onderwijs]] (aso)
*** [[Kunstsecundair onderwijs]] (kso)
*** [[Technisch secundair onderwijs]] (tso)
*** [[Beroepssecundair onderwijs]] (bso)
*** [[Deeltijds beroepssecundair onderwijs]] (dbso)
** [[Buitengewoon secundair onderwijs]] (buso)
** [[Onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers]] (OKAN)
* [[Examencommissie (Vlaanderen)|Examencommissie]]
* [[Hoger onderwijs]] (HO)
** [[Hogeschool]]
** [[Universiteit]]
* [[Volwassenenonderwijs]]
 
== Onderwijsnetten ==
=== Het officieel onderwijs ===
Het officieel onderwijs is het onderwijs georganiseerd door de openbare machten. Er zijn drie officiële gesubsidieerde onderwijsnetten in Vlaanderen. Typisch aan het officiële onderwijs is het feit dat men kan kiezen welke [[levensbeschouwing|levensbeschouwelijke]] visie of [[godsdienst]] men volgt. Men heeft steeds de keuze tussen alle in Vlaanderen (België) erkende godsdiensten.
 
==== Het Gemeenschapsonderwijs (GO!) ====
Deze scholen werden vroeger de ''staatsscholen'' of ''rijksscholen'' genoemd. Zij worden ingericht door de [[Vlaamse gemeenschap]], die daarvoor een ''[[Raad voor het Gemeenschapsonderwijs]]'' (RAGO) heeft opgericht. Zij communiceren als GO! onderwijs en bedienen zo'n 15 à 20% van de Vlaamse schoolbevolking.
 
==== Het provinciaal onderwijs ====
De provinciescholen hebben de Provinciebesturen als inrichtende macht en vormen samen de onderwijskoepel [[Provinciaal Onderwijs Vlaanderen]] (POV). De scholen volgen hetzelfde leerplan als het gemeenschapsonderwijs.
 
==== Het gemeentelijk onderwijs ====
Dit zijn scholen die ingericht worden door de gemeentebesturen en samen de onderwijskoepel ''[[Onderwijssecretariaat van de Steden en Gemeenten van de Vlaamse Gemeenschap]]'' (OVSG) vormen. De scholen beslissen onafhankelijk welk leerplan er gevolgd wordt.
 
=== Vrij onderwijs ===
==== Het confessioneel vrij onderwijs ====
Het confessioneel vrij onderwijs is onderwijs dat geïnspireerd is door een levensbeschouwelijke visie. Het grootste (vrije) net in Vlaanderen is het [[Katholiek Onderwijs Vlaanderen]]. Daarnaast zijn er ook de onderwijskoepels [[School met de Bijbel]] (protestants) en [[Jesjiva]] (joods). In deze scholen is de keuze van levensbeschouwelijke vakken niet vrij: het is automatisch de levensbeschouwing van het net waarvoor men kiest. De scholen werken met netgebonden leerplannen en onderwijsmethoden. Zolang ze aan de inrichtingsvoorwaarden van de Vlaamse gemeenschap voldoen, krijgen ook deze scholen subsidies voor personeels- en werkingskosten.
 
==== Het niet-confessioneel vrij onderwijs ====
Ook tot het vrij onderwijs behoren sommige "methodescholen", zoals de [[Vrijeschoolonderwijs|steinerscholen]], [[Freinetonderwijs|freinetscholen]] en [[montessorionderwijs]]. Deze scholen kiezen voor cultuurbeschouwing, met oog voor de verschillende levensbeschouwingen. Ook deze scholen worden gesubsidieerd zolang ze aan de inrichtingsvoorwaarden van de Vlaamse gemeenschap voldoen.
 
== Kwaliteit ==
De onderwijsbevoegdheid is van de Belgische federale overheid overgedragen aan de [[Vlaamse overheid]] in 1988. Sinds 2000 organiseert [[OESO]] elke drie jaar een grootschalige, internationaal vergelijkende studie [[PISA (onderwijs)|PISA]]. Bij deze studies werd telkens aangetoond dat de Vlaamse jongeren tot de wereldtop behoren wat betreft wiskundige en wetenschappelijke geletterdheid en leesvaardigheid.<ref>{{Citeer web|url=https://www.pisa.ugent.be/resultaten|titel=Vlaamse resultaten|bezochtdatum=2022-04-25|werk=Vakgroep onderwijskunde, PISA|taal=nl}}</ref> Ook scoort Vlaanderen opvallend beter dan andere deelstaten van België.<ref>{{Citeer web|url=https://www.pisa.ugent.be/uploads/files/Vlaamse-resultaten-PISA-2018.pdf|titel=Leesvaardigheid van 15-jarigen - Vlaams rapport PISA2018|bezochtdatum=2022-04-25|auteur=Universiteit Gent|taal=nl}}</ref> Dit is een van de redenen waarom aan de grens wonende Nederlanders, wiens onderwijs grotendeels ondermaats scoort ten opzichte van Vlaanderen<ref>{{Citeer web|url=https://www.pisa.ugent.be/uploads/files/Samenvatting-Vlaamse-resultaten-PISA-2018.pdf|titel=Samenvatting Vlaamse resultaten PISA 2018|bezochtdatum=2022-04-25|auteur=Universiteit Gent|taal=nl}}</ref>, met duizenden (meer dan 16.000 in 2018) in Vlaamse scholen ingeschreven zijn.<ref>{{Citeer web|url=https://blog3.han.nl/jointheworld/nrc-nederlandse-studenten-in-vlaanderen-verslikken-zich-in-cultuurverschillen/|titel=NRC: Nederlandse studenten in Vlaanderen verslikken zich in cultuurverschillen|bezochtdatum=2022-04-25|taal=en}}</ref><ref>{{Citeer web|url=https://dataloep-publiek.vlaanderen.be/QvAJAXZfc/notoolbar.htm?document=LP-Publiek/Publiek_Inschrijvingen_leerplicht.qvw&host=PubliekQVS@cwv100163&anonymous=true|titel=Dataloep Inschrijvingen BaO en SO|bezochtdatum=2022-04-25|auteur=Vlaamse overheid|werk=dataloep-publiek.vlaanderen.be|taal=nl}}</ref> Ook Walen kiezen steeds vaker voor het Vlaamse onderwijs.<ref>{{Citeer web|url=https://neerlandistiek.nl/2018/03/afgelopen-decennium-21-meer-waalse-leerlingen-in-het-vlaamse-secundair-onderwijs/|titel=Afgelopen decennium 21% meer Waalse leerlingen in het Vlaamse secundair onderwijs|bezochtdatum=2022-04-25|auteur=Redactie Neerlandistiek|datum=2018-03-22|werk=Neerlandistiek|taal=nl}}</ref>
 
Volgens [[OESO]] scoort het Vlaams onderwijs mager als het gaat over ongekwalificeerde uitstroom of de doorstroming van allochtone leerlingen daardoor worden heel wat leerlingen uitgestoten.{{Bron?}} Voor hen bestaat er geen vangnet om hen te laten bijbenen, zoals dat in [[Finland]] bijvoorbeeld heel sterk aanwezig is. Dat zoveel jongeren zonder diploma op de arbeidsmarkt terechtkomen, heeft onder meer te maken met het 'watervalsysteem'. Een gebrekkige studie-oriëntatie en [[vooroordeel|vooroordelen]] tegenover technisch en beroepsonderwijs zorgen ervoor dat ouders hun leerlingen vaak eerst in het [[Algemeen secundair onderwijs|aso]] dwingen. Als blijkt dat ze daar niet op hun plaats zitten, 'zakken ze af' naar het technisch of beroepsonderwijs. Leerlingen voelen dat aan alsof ze gefaald hebben, met heel wat gedemotiveerde scholieren in die richtingen tot gevolg.
Dit "watervalsysteem" heeft ook veel te maken met het wettelijk en emotioneel onderscheid dat in België nog altijd bestaat tussen [[Arbeidsovereenkomst (België)#arbeiders|arbeiders]] en [[Arbeidsovereenkomst (België)#bedienden|bedienden]].
 
== Externe links ==
* [http://www.ond.vlaanderen.be Officiële website van het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming]
* [http://www.g-o.be Officiële website van het Vlaams Gemeenschapsonderwijs]
* [http://www.pov.be Officiële website van het Provinciaal Onderwijs]
* [http://www.ovsg.be Officiële website van het Gemeentelijk & Stedelijk Onderwijs]
* [http://www.vsko.be Officiële website van het Katholieke Onderwijs]
* [http://www.onderwijskiezer.be Officiële website van Onderwijskiezer.be]
* [https://onderwijsdoelen.be/ Onderwijsdoelen.be]
* [https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2021/02/09/duiding-eindtermen/ Nieuwe eindtermen in secundair onderwijs zijn goedgekeurd: wat zijn ze en wat betekenen ze voor uw kind?]
 
==Zie ook==
* [[Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming]]
* [[De Strafste School van Vlaanderen]]
* [[Onderwijsstructuur in Vlaanderen en Nederland]]
* [[Onderwijs in België (Vlaamse gemeenschap)]]
 
{{Appendix}}
{{authority control|TYPE=o|Wikidata=Q24926}}
{{Navigatie Vlaanderen}}
 
[[Categorie:Onderwijs binnen de Vlaamse Gemeenschap| ]]

Huidige versie van 16 sep 2024 om 08:00

Het onderwijs in Vlaanderen is sedert de derde staatshervorming van 1988 met ingang van 16 januari 1989 de exclusieve bevoegdheid van de Vlaamse Gemeenschap, voor Vlaanderen en Nederlandstalig Brussel.

De leerplicht, die een federale bevoegdheid is gebleven, geldt voltijds vanaf 1 september van het kalenderjaar waarin de leerling 5 jaar wordt. Deze leerplicht duurt in de regel 12 leerjaren (zes jaar lager onderwijs en zes jaar secundair onderwijs). Vanaf 15 jaar kan ook aan de leerplicht worden voldaan in deeltijdse leersystemen DBSO en Middenstandsopleiding. Deze leerplicht komt niet overeen met schoolplicht. Kenmerkend voor het onderwijs in Vlaanderen is de indeling in onderwijsnetten en de bevordering van de gelijke onderwijskansen (GOK). Daarnaast heerst er in België het principe van de vrijheid van onderwijs. Dit betekent dat ieder vrij is om zijn onderwijs in te richten. Wel voorziet de Vlaamse overheid voorwaarden om erkenningsbewijzen uit te delen en het onderwijs te subsidiëren [1]. Deze vrijheid van onderwijs staat vermeld in artikel 17 in de allereerste Belgische Grondwet van 1831.[2]

Structuur

Onderwijsnetten

Het officieel onderwijs

Het officieel onderwijs is het onderwijs georganiseerd door de openbare machten. Er zijn drie officiële gesubsidieerde onderwijsnetten in Vlaanderen. Typisch aan het officiële onderwijs is het feit dat men kan kiezen welke levensbeschouwelijke visie of godsdienst men volgt. Men heeft steeds de keuze tussen alle in Vlaanderen (België) erkende godsdiensten.

Het Gemeenschapsonderwijs (GO!)

Deze scholen werden vroeger de staatsscholen of rijksscholen genoemd. Zij worden ingericht door de Vlaamse gemeenschap, die daarvoor een Raad voor het Gemeenschapsonderwijs (RAGO) heeft opgericht. Zij communiceren als GO! onderwijs en bedienen zo'n 15 à 20% van de Vlaamse schoolbevolking.

Het provinciaal onderwijs

De provinciescholen hebben de Provinciebesturen als inrichtende macht en vormen samen de onderwijskoepel Provinciaal Onderwijs Vlaanderen (POV). De scholen volgen hetzelfde leerplan als het gemeenschapsonderwijs.

Het gemeentelijk onderwijs

Dit zijn scholen die ingericht worden door de gemeentebesturen en samen de onderwijskoepel Onderwijssecretariaat van de Steden en Gemeenten van de Vlaamse Gemeenschap (OVSG) vormen. De scholen beslissen onafhankelijk welk leerplan er gevolgd wordt.

Vrij onderwijs

Het confessioneel vrij onderwijs

Het confessioneel vrij onderwijs is onderwijs dat geïnspireerd is door een levensbeschouwelijke visie. Het grootste (vrije) net in Vlaanderen is het Katholiek Onderwijs Vlaanderen. Daarnaast zijn er ook de onderwijskoepels School met de Bijbel (protestants) en Jesjiva (joods). In deze scholen is de keuze van levensbeschouwelijke vakken niet vrij: het is automatisch de levensbeschouwing van het net waarvoor men kiest. De scholen werken met netgebonden leerplannen en onderwijsmethoden. Zolang ze aan de inrichtingsvoorwaarden van de Vlaamse gemeenschap voldoen, krijgen ook deze scholen subsidies voor personeels- en werkingskosten.

Het niet-confessioneel vrij onderwijs

Ook tot het vrij onderwijs behoren sommige "methodescholen", zoals de steinerscholen, freinetscholen en montessorionderwijs. Deze scholen kiezen voor cultuurbeschouwing, met oog voor de verschillende levensbeschouwingen. Ook deze scholen worden gesubsidieerd zolang ze aan de inrichtingsvoorwaarden van de Vlaamse gemeenschap voldoen.

Kwaliteit

De onderwijsbevoegdheid is van de Belgische federale overheid overgedragen aan de Vlaamse overheid in 1988. Sinds 2000 organiseert OESO elke drie jaar een grootschalige, internationaal vergelijkende studie PISA. Bij deze studies werd telkens aangetoond dat de Vlaamse jongeren tot de wereldtop behoren wat betreft wiskundige en wetenschappelijke geletterdheid en leesvaardigheid.[3] Ook scoort Vlaanderen opvallend beter dan andere deelstaten van België.[4] Dit is een van de redenen waarom aan de grens wonende Nederlanders, wiens onderwijs grotendeels ondermaats scoort ten opzichte van Vlaanderen[5], met duizenden (meer dan 16.000 in 2018) in Vlaamse scholen ingeschreven zijn.[6][7] Ook Walen kiezen steeds vaker voor het Vlaamse onderwijs.[8]

Volgens OESO scoort het Vlaams onderwijs mager als het gaat over ongekwalificeerde uitstroom of de doorstroming van allochtone leerlingen daardoor worden heel wat leerlingen uitgestoten.[bron?] Voor hen bestaat er geen vangnet om hen te laten bijbenen, zoals dat in Finland bijvoorbeeld heel sterk aanwezig is. Dat zoveel jongeren zonder diploma op de arbeidsmarkt terechtkomen, heeft onder meer te maken met het 'watervalsysteem'. Een gebrekkige studie-oriëntatie en vooroordelen tegenover technisch en beroepsonderwijs zorgen ervoor dat ouders hun leerlingen vaak eerst in het aso dwingen. Als blijkt dat ze daar niet op hun plaats zitten, 'zakken ze af' naar het technisch of beroepsonderwijs. Leerlingen voelen dat aan alsof ze gefaald hebben, met heel wat gedemotiveerde scholieren in die richtingen tot gevolg. Dit "watervalsysteem" heeft ook veel te maken met het wettelijk en emotioneel onderscheid dat in België nog altijd bestaat tussen arbeiders en bedienden.

Externe links

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. º (nl) Erkenning van scholen en andere onderwijsinstellingen. www.vlaanderen.be Geraadpleegd op 2022-12-15
  2. º (nl) DBNL. Titel II. De Belgen en hun rechten., De Belgische grondwet van 7 februari 1831. DBNL Geraadpleegd op 2022-12-15
  3. º (nl) Vlaamse resultaten. Vakgroep onderwijskunde, PISA Geraadpleegd op 2022-04-25
  4. º (nl) Universiteit Gent. Leesvaardigheid van 15-jarigen - Vlaams rapport PISA2018 Geraadpleegd op 2022-04-25
  5. º (nl) Universiteit Gent. Samenvatting Vlaamse resultaten PISA 2018 Geraadpleegd op 2022-04-25
  6. º (en) NRC: Nederlandse studenten in Vlaanderen verslikken zich in cultuurverschillen Geraadpleegd op 2022-04-25
  7. º (nl) Vlaamse overheid. Dataloep Inschrijvingen BaO en SO. dataloep-publiek.vlaanderen.be Geraadpleegd op 2022-04-25
  8. º (nl) Redactie Neerlandistiek. Afgelopen decennium 21% meer Waalse leerlingen in het Vlaamse secundair onderwijs. Neerlandistiek (2018-03-22) Geraadpleegd op 2022-04-25
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow
Vlag van VlaanderenVlaanderenVlag van België
Identiteit:Vlaams · Nederlands · Vlaming · Vlag · Volkslied · Feestdag · Religie
Geschiedenis:Toponymie · Geschiedenis van Vlaanderen · Geschiedenis van Brabant · Geschiedenis van Limburg · Politieke geschiedenis
Geografie:Hoofdstad · Hydrografie · Geologie · Streek · Meteorologie · Bestuurlijke indeling · Demografie
Politiek:Overheid · Gewest · Gemeenschap · Brussels Hoofdstedelijk Gewest · Regering · Minister-president · Parlement · Verkiezingen · Politieke partijen · Vlaamse Beweging
Kunst:Literatuur · Schilderkunst · Grafiek · Beeldhouwkunst · Tapijtkunst · Architectuur · Muziek · Film · Tv-producties · Theater · Cabaret · Opera · Dans · Mode
Sociaal:Onderwijs · Migratie · Sociale zekerheid · Arbeid · Vakbonden · Gezondheidszorg · Media · Verenigingen · Sport
Natuur:Fauna · Flora · Ecologie
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Onderwijs_in_Vlaanderen&oldid=368236"