Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Willem Pieter Broekman

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Bestand:Broekman W P cbg.jpg
Willem Pieter Broekman

Willem Pieter Broekman (1866 - Soerabaja, 20 november 1894) was een Nederlands eerste luitenant der infanterie van het Indische leger en ridder in de Militaire Willems-Orde.

Loopbaan

Broekman vertrok in 1884 als onderofficier naar Nederlands-Indië en vervolgde daar zijn verdere opleiding aan de militaire school te Meester Cornelis, waar hij op 15 juli 1887 slaagde voor zijn examen voor tweede luitenant der infanterie bij het Indische leger, waartoe hij op 1 augustus van dat jaar bevorderd werd. In die rang en ook als eerste luitenant, waartoe hij op 16 juli 1892 werd benoemd, verbleef hij lange tijd te Atjeh en nam daar aan de meeste krijgsverrichtingen deel. Meermalen onderscheidde hij zich eervol op het slagveld.

Bestand:Terugtocht-van-generaal-Vet.jpg
Terugtocht van generaal Vetter tijdens de Lombok-expeditie

Bij Koninklijk Besluit van april 1892 werd bepaald dat Broekman bij afzonderlijke dagorders, zowel in Nederland als in Indië eervol zou worden vermeld voor zijn houding bij de krijgsverrichtingen te Atjeh in januari 1892.[1] Broekman werd in juni 1892 afgelost van Atjeh en overgeplaatst van het garnizoensbataljon van Atjeh en Onderhorigheden bij het vijftiende bataljon. In 1893 kreeg hij het Ereteken voor Belangrijke Krijgsbedrijven toebedeeld en in juni 1894 werd hij ingedeeld bij het subsistentenkader te Padang ter detachering bij de opnamebrigade van de topografische dienst.

De Lombok-expeditie

Broekman nam deel aan beide deelexpedities van de Lombok-expeditie bij het negende bataljon (commandant luitenant-kolonel Van Lawick van Pabst) en werd tijdens de tweede deelexpeditie, op 1 oktober 1894, bij de inname der vier poeri's van Mataram zwaargewond door een schot in de ruggengraad, verwondingen waaraan hij na zwaar lijden een maand later, op de leeftijd van 28 jaar, overleed.

Tijdens de eerste deelexpeditie: een ogenblik nadat de verraderlijke overval begonnen was, bereikten de drie voorste secties van de compagnie Christan met de genietroepen, na veel verliezen, een door een lage muur omgeven vierkante plek. Hier was de troep tenminste enigszins tegen de rondvliegende kogels van de Balinezen gedekt en kon men enige tijd stand houden om de rest van de troep in te wachten. Om de achterblijvenden tegemoet te gaan was niet alleen onmogelijk, maar zou slechts de verwarring vergroot en ook de nu nog goed aangesloten secties uiteengedreven hebben. Zodra de positie was bezet aarzelde kapitein Christan niet om met kapitein Willemstijn, die de colonne als stafofficier vergezelde, en een sectie op verkenning uit te gaan. Dat was om zich te vergewissen van de toestand van het bivak van de hoofdcolonne, die enige dagen tevoren Tjakra Negara bezet had. Hij vond slechts lijken en verwoesting. Luitenant Vis had nu ook het overschot van de artillerie tot staan gekregen en voegde zich bij de troep binnen dat vierkant, gevolgd door luitenant Broekman met wat hem van zijn sectie restte. Ondanks het overstelpende vuur had deze stand had gehouden, tot de artillerie gedekt was. [2]

Tijdens de tweede deelexpeditie: Om vier uur begon de aanval; het tweede bataljon ten noorden, het zesde ten zuidwesten, het negende ten zuiden van Mataram optrekkend. Het tweede en het zesde bataljon vonden heftige tegenstand. Aan beide kanten werd zwaar gevochten en muur na muur moest genomen worden. Om twaalf uur gelukte het aan de vierde compagnie van het negende bataljon onder overste Scheuer en kapitein Christan de eerste poeri (vorstenwoning) binnen te dringen; de Ambonezen van het zesde bataljon hadden de zwaarste verliezen, namelijk in het geheel negen doden waaronder tweede luitenant H. Valkenburg.[3] In de verdere strijd om Mataram had Broekman naar eigen oordeel met een kleine macht een gevaarlijke positie bezet, waarvan het bezit voor de Nederlandse aanvallende colonnes van het grootste belang was; hij hield stand op die positie, hoe erg het vijandelijk vuur ook was, maar juist op het ogenblik dat succes verzekerd leek, trof hem een kogel in de rug, die hem onmiddellijk aan de onderste ledematen verlamde, maar zelfs verlamd bleef hij zijn manschappen aanmoedigen.

Broekman werd postuum bij Koninklijk Besluit van 9 april 1895 nummer 32 benoemd tot ridder in de Militaire Willems-Orde voor zijn verrichtingen te Lombok in 1894.

Portaal KNIL

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. º Het Nieuws van de Dag (06-04-1892)
  2. º De luitenants Vis en W.P. Broekman bij de terugtocht van de colonne Christan, na Tjakra Negara’s bloedbad – 1894. in 1902. A.S.H. Booms Neerlands Krijgsroem in Insulinde van Stockum & Zoon. Den Haag.
  3. º Rotterdams Nieuwsblad (02-10-1894)
rel=nofollow
  • 1894. Luitenant Broekman. Het Nieuws van de Dag. (03-12-1894)
  • 1894. Lombok. Het Nieuws van de Dag. (06-11-1894)
  • 1940. G.C.E. Köffler. De Militaire Willemsorde 1815-1940. Algemene Landsdrukkerij. Den Haag.

Q14519566 op Wikidata  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)

rel=nofollow
rel=nofollow