Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Schijngestalte
De planeten, onze Maan en de manen van de andere planeten, vertonen schijngestalten, d.w.z. zij laten zich gedurende hun omloop in verschillende gedaanten zien.
Dit wordt veroorzaakt door het feit dat het lichaam vanuit een andere richting door de zon bestraald wordt dan waar vanuit het wordt waargenomen. Men ziet dan de terminator (d.i. de scheiding van licht en donker) zich verplaatsen over het oppervlakte van de maan of planeet, waardoor zij te zien is als een sikkelvormig of rond lichaam.
Bij de binnenplaneten en onze maan is dit het meest opvallend. Bij Mars is het effect al een stuk kleiner en is de variatie tussen 'vol' en ongeveer 'driekwart'. Bij de buitenplaneten is het verschijnsel vanaf de aarde nauwelijks te zien.
Benamingen
Enkele schijngestalten hebben een naam. Op het Noordelijk halfrond zijn het dit:
- Nieuwemaan
- Jonge maansikkel
- Eerste kwartier
- Wassende maan
- Vollemaan
- Afnemende maan
- Laatste kwartier
- Asgrauwe maan
Op het Zuidelijk halfrond is dit anders omdat je een andere kant de ruimte in kijkt:
Wassende en afnemende maan
- De periode tussen nieuwemaan en vollemaan heet: wassende maan.
- Die tussen vollemaan en nieuwemaan: afnemende maan (ook wel krimpende maan).