Rijk (staat)

Een rijk is het machtsgebied van een soevereine staat.

Het woord "rijk" wordt vaak gebruikt als synoniem voor "staat", bijvoorbeeld in begrippen als:

• rijkseigendom (= staatseigendom)
• gesubsidieerd door het rijk.

In dit geval wordt het woord rijk gebruikt om de hoogste bestuurslaag van het land aan te geven, om dit te onderscheiden van provincies en gemeenten.

Het woord "rijk" wordt voornamelijk gebruikt bij staten met een monarchie, omdat het woord de connotatie heeft van "het gebied van de vorst". Bijvoorbeeld in de zin "De koning breidde zijn rijk uit" kan het woord "rijk" onmogelijk worden vervangen door "staat".

Het woord rijk is terug te vinden in de woorden koninkrijk en keizerrijk.

Het woord rijk wordt ook gebruikt voor symbolische zaken of fantasiegebieden, zoals "het rijk der duisternis". De begrippen dierenrijk en plantenrijk liggen ten grondslag aan het gebruik van het woord rijk in de biologie.

Historische rijken die in Wikisage behandeld worden zijn onder andere:

• Perzische Rijk
• Britse Rijk
• Byzantijnse Rijk
• Duitse Rijk
• Heilige Roomse Rijk
• Khmer-rijk
• Mongoolse Rijk
• Ottomaanse Rijk
• Romeinse Rijk
• Russische Rijk

Nederland

Binnen het Koninkrijk der Nederlanden wordt het Rijk en het voorvoegsel rijks- op twee manieren gebruikt. Ten eerste binnen Nederland slaat het Rijk op de centrale overheid (in tegenstelling tot lagere overheden) en de Nederlandse staat. Bijvoorbeeld in de slogan "Werken bij het Rijk" en de instituten Rijkswaterstaat en Rijksuniversiteit Groningen.

De tweede mogelijkheid slaat op de koninkrijksrelaties met Aruba en de Nederlandse Antillen, bijvoorbeeld in rijkswet (een wet die ook voor het hele koninkrijk geldt, in tegenstelling tot een gewone wet die alleen voor Nederland geldt) en rijksministerraad, waarin ook vertegenwoordigers van Aruba en de Nederlandse Antillen zitten hebben.

Uitdrukkingen met het woord "rijk"

• Naar het rijk der fabelen verwijzen. (Meedelen dat een bericht onwaar is).