Nicasius van Heeze

Nicasius van Heeze of, naar de naam van zijn vader, Janssens (Heeze, ca. 1522 – Den Briel, 9 juli 1572), was een van de Martelaren van Gorcum, die in 1867 werden heilig verklaard.

Leven

Nicasius werd geboren in het kasteel Heeze in de Kempen, toen in het prinsbisdom Luik. Zijn oom Theodorus (’Dirck’) was een leerling van Adriaan Floriszoon Boeyens. Toen Adriaan in 1522 paus werd met de naam Adrianus VI, kreeg Dirk een eervolle positie in de curie in Rome. Toen de paus reeds in 1523 overleed, keerde Dirk terug naar het prinsbisdom Luik. Met een deel van zijn inkomsten uit Rome, kon hij een studiebeurs betalen aan een familielid of een arme student.

In 1537 studeerde Nicasius dankzij de studiebeurs van zijn oom aan het College De Valk in Leuven. Twee jaar later bereikte hij de graad van Magister artium, master in de vrije kunsten. Vanaf 1539 studeerde hij in Leuven filosofie en theologie aan het Adrianus VI-college en behaalde een licentiaat. Rond 1544 werd hij een minderbroeder in de tak van de observante franciscanen (Ordo Fratrum Minorum Observantiae — O.F.M.Obs) te 's-Hertogenbosch. Via Leiden en Haarlem belandde hij in een klooster te Gorcum.

Toen sommigen na de eerste aanvallen van de beeldenstorm in 1566 dachten dat men vanaf nu de godsdienst ongestoord zou kunnen uitoefenen, zei hij dat het onweer weldra zou losbarsten, zodat men niet weten zou waar zich te bergen.

In 1572 werd hij met een tiental andere minderbroeders door de watergeuzen gevangen genomen. Na enkele dagen werden zij en anderen meegenomen naar het hoofdkwartier van Willem II van der Marck Lumey in Den Briel en daar vermoord. De strop om zijn hals zou extra los zijn geweest, waardoor zijn doodsstrijd acht uur duurde.

Hij wordt beschreven als een geleerde die standvastig was in het geloof, zich aangetrokken voelde tot de mystiek en strikt leefde naar de kloostergelofte van armoede.^[1]

Verering

In de buurtschap Kreijl bij Heeze, waar hij geboren is, werd in 1947 een aan hem gewijde kapel gebouwd. Daar wordt op de zondag na zijn feestdag, 9 juli, een openluchtmis gehouden.^[1]