Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Ja zuster, nee zuster

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Ja zuster, nee zuster
Titelkaarten, ontworpen door illustrator Hans de Cocq
Titelkaarten, ontworpen door illustrator Hans de Cocq
Genre Komedie
Bedenker(s) Annie M.G. Schmidt
Hoofdrollen Hetty Blok
Leen Jongewaard
Piet Hendriks
Carla Lipp
Dick Swidde
Regie Henk Barnard
Berend Boudewijn
Scenario Annie M.G. Schmidt
Intromuziek Harry Bannink
Land Vlag van Nederland Nederland
Taal Nederlands
Uitzendingen
Start 3 september 1966
Einde 7 september 1968
Afleveringen 20
Seizoen(en) 2
Netwerk(en) VARA
Zender(s) Nederland 1
Prijzen
Gouden Televizier-Ring 1967
(en) IMDb-profiel
rel=nofollow

Ja zuster, nee zuster, ook wel afgekort als JZNZ, was in de jaren 60 van de 20e eeuw een populaire Nederlandse komische televisieserie.

Televisieserie

De oorspronkelijke serie werd door de VARA uitgezonden tussen 1966 en 1968. De teksten werden geschreven door Annie M.G. Schmidt, die voor de liedjes samenwerkte met Harry Bannink. De regie was van Henk Barnard, Berend Boudewijn, en Frits Butzelaar. Op 3 september 1966 was de eerste uitzending. De laatste van twintig afleveringen werd op 7 september 1968 uitgezonden. Het totale filmmateriaal bevat ook nog enkele (gedeelten van) scènes om de liedjes heen. De liedjes uit de serie kwamen uit op single, langspeelplaat en op de toen nog vrij nieuwe muziekcassette, en leverden al snel een Gouden Plaat op. De serie was vrijwel meteen al mateloos populair. Op zaterdag 7 september 1968, de dag dat de laatste aflevering werd uitgezonden, schreef de Leidse Courant al: 'Dit is het onherroepelijke einde van de ongetwijfeld meest succesvolle serie uit het vaderlandse teeveebestel.'

De opnamen werden gemaakt op Ampexbanden die later vrijwel allemaal werden hergebruikt, omdat de banden zelf meer kostten dan de acteurs en de set bij elkaar. Daardoor zijn alle afleveringen verloren gegaan. Volgens verschillende bronnen is het materiaal al vrij snel gewist, vermoedelijk al in 1969 of 1970. De buitenopnamen werden op film geschoten en deze zijn wel bewaard gebleven. Dat bewaard gebleven materiaal (vijftien liedjes) is later op video uitgebracht als onderdeel van een box met cd's waarop afleveringen van Ja zuster, nee zuster (door een amateur opgenomen op geluidsband) in hoorspelvorm zijn gegoten. Later verschenen de liedjes als bonus op de dvd-uitgave van de speelfilm.

Hetty Blok, Piet Hendriks en Leen Jongewaard verschenen een half jaar later nog een keer in hun 'Ja zuster, nee zuster'-kledij op de televisie. Dat was tijdens een marathonuitzending voor de Stichting Bisschop Bekkers ("emmeractie") op 9 mei 1969, gepresenteerd door Mies Bouwman.[1]

De reeks is met enkele jaren vertraging ook in België uitgezonden. In het VRT-archief zijn de volledige afleveringen echter niet bewaard. Wel zijn er zes korte fragmentjes bewaard, die opgenomen waren in het autopromotieprogramma Ziet u er wat in?. De VRT heeft deze fragmenten overgedragen aan het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid.

Verhaal

De serie handelt over de lotgevallen van de bewoners van Rusthuis Klivia in de Primulastraat, die het regelmatig aan de stok krijgen met de boze buurman Boordevol. In het rusthuis zelf, waar zuster Klivia de scepter zwaait, wonen de Ingenieur, de pruikenmaakster Jet, de jongens Bobby en Bertus, en later ook Gerrit de inbreker. Boordevol, die eigenaar is van het pand, ergert zich groen en geel aan het "rusthuis vol herrie" en probeert Klivia en haar gevolg op alle mogelijke manieren het huis uit te krijgen. Soms schakelt hij hiervoor zelfs de rechter in. Gelukkig voor de kijker slaagt zijn opzet nimmer en blijft Rusthuis Klivia gewoon open.

Rolverdeling

Bestand:Ja zuster, nee zuster.png
Ja zuster, nee zuster. Aflevering 6, 'Knibbeltje'
Vaste acteurs
Gastrollen

In iedere aflevering waren een of meer gastrollen die veelal door toenmalige bekende Nederlanders werden ingevuld:

Hans Boskamp was de laatst levende van deze gastacteurs. Hij stierf op 22 maart 2011.

Liedjes

In de oorspronkelijke serie kwamen de volgende 58 liedjes voor:

Aan de trapeze (Circusliedje), Altijd ben ik bereid, Bello (niet zo trekken), Buiten waait de Noordenwind,
De beer, De jongens van de reisvereniging, De kat van ome Willem, De ouwe Jacob,
De twips, Duifies, duifies, Elektrieke deken, Er was een stoere zeeman,
Geld, alles kan je kopen voor geld, Gerrit de liftboy, Goud uit stro, Groot zijn,
Hallo, zei de muis, Harry (wat heb je met je haar gedaan?), Hendrik Haan, Hou je gedeisd,
Hé, hé word wakker, Iedereen is weleens bang, Ik ben de molenaar, Ik heb 't bewijs,
Ik krijg 't weer, Ik verander, Ik wil het niet, In een kille, koude paardestal,
In een rijtuigie, Ingenieur op klompen, Ja Zuster, Nee Zuster (Niet met de deuren slaan), Jij hebt gelogen, Gerrit,
Knibbel, ons konijn, Laat ze breien, Ladumaar meneer, Lodewijk, waar zit je,
Lorre is ziek, Met u onder een paraplu, Met Wim Sonneveld in bad, Mini & Maxi,
M'n opa, Muis in de supermart, Naar Zwitserland, Op de step,
Poes, poes, poes, Popocatépetl, Samen met één vrijer, Schipbreukeling,
Souvenir uit Nederland, Stop doe 't niet, Stroei-voei, Tippetip-bat-bat,
Twee beschermengeltjes van Opa, Waar moeten we naartoe, Wij hebben een plan, Wij zijn bang voor de bullebak,
Wil u een stekkie (van de fuchsia?), Wosjni Nowgarad (van Wisjni naar Wosjni).

De liedjes zijn verschenen op vier Decca-langspeelplaten: De geschiedenis van een rusthuis vol herrie, Nieuwe liedjes uit JZNZ, Een rusthuis vol liedjes uit JZNZ en Niet met de deuren slaan. Nadien zijn zowel op lp als (later) op cd vele compilaties uitgebracht. Van de liedjes werden ook talloze singles en ep's uitgebracht, die in een enkel geval ook de hitparade haalden. Er zijn ook enkele muziekcassettes verschenen met ieder vier stukken erop. In 1999 zijn de vier originele langspeelplaten heruitgebracht op cd door het label Nikkelen Nelis, met de originele hoesontwerpen, waarbij wel het Decca-logo is weggeretoucheerd.

Prijzen

De serie won in 1967 de Gouden Televizier-Ring.

Fotogalerij

Discografie

Singles

Single(s) met hitnoteringen in
de Nederlandse Top 40		 Datum van
verschijnen		 Datum van
binnenkomst		  Hoogste 
positie		  Aantal 
weken		  Opmerkingen 
Duifies, duifies 1966 - - Hetty Blok & Leen Jongewaard
M'n opa 1967 18-03-1967 15 13 Hetty Blok & Leen Jongewaard
Schipbreukeling 1967 - - Leen Jongewaard
De ouwe Jacob 1967 02-12-1967 16 7 Leen Jongewaard
Wil u een stekkie? 1967 11-11-1967 tip - Hetty Blok & Leen Jongewaard
De elektrieke deken 1967 - - Hetty Blok, Leen Jongewaard & de Jonkies
Popacatepetl 1967 - - Albert Mol, Hetty Blok, Leen Jongewaard, Carla Lipp & Piet Hendriks
Stroei-voei 1967 - - Hans Boskamp
De kat van Ome Willem 1968 02-03-1968 2 10 Wim Sonneveld met Hetty Blok, Leen Jongewaard & de Jonkies
In een rijtuigie 1968 23-03-1968 12 6 Wim Sonneveld & Leen Jongewaard
Mini en Maxi 1967 08-06-1968 tip - Hetty Blok & Carla Lipp

Merchandise

Van Ja zuster, nee zuster verschenen in de jaren zestig onder andere een Ministeckdoos, ansichtkaarten, drie verschillende soorten legpuzzels (Facet Puzzle), de twee boeken Ja zuster, nee zuster (De Arbeiderspers, 1967) en Ja zuster, nee zuster, tweede boek (De Arbeiderspers, 1969) en drie sleutelhangers (Klivia, Gerrit en opa). De sleutelhangers werden bij het reinigingsmiddel Andy verstrekt zonder toestemming van de acteurs, waarop Hetty Blok en Leen Jongewaard hiertegen vergeefs een rechtszaak aanspanden. In 2008 verscheen een postzegel met afbeelding van Hetty Blok en Leen Jongewaard als onderdeel van de themaserie 'De jaren 60'.

Boek, toneelstuk, luisterboek, expositie

Eind 1999 ging het toneelstuk Ja zuster, nee zuster in première, en in oktober 2002 de gelijknamige film.

In 1999 verscheen een koffertje met een reconstructie van de serie in boekvorm. Een deel van de scripts was al eens in verhaalvorm opgeschreven door Annie M.G.Schmidt zelf, de andere scripts werden speciaal voor het boek bewerkt. Harry Bannink had speciaal voor die uitgifte alle liedjes uit de serie als piano-zang-arrangement uitgeschreven, en ook een aantal liedjes als karaoke-versies op een cd gezet.

In datzelfde jaar speelde het Ro Theater onder regie van Pieter Kramer een toneelversie van Ja zuster, nee zuster, met in de hoofdrollen Loes Luca als zuster Klivia en Dick van den Toorn als Gerrit.

Van een aantal afleveringen zijn wel (amateur)geluidsopnamen bewaard gebleven. Op basis daarvan werd besloten een luisterboek samen te stellen.[bron?] Hetty Blok sprak als Zuster Klivia de verbindende teksten. Uit de geluidsopnamen waren de liedjes verwijderd. De tune bleef wel behouden.

Het Museum van de Twintigste Eeuw in Hoorn wijdde tussen november 2002 en maart 2003 een expositie aan Ja zuster, nee zuster: "Niet met de deuren slaan". Topstuk was een reconstructie van het decor van de huiskamer van Rusthuis Klivia uit de televisieserie, aangevuld met originele objecten uit het NOB-archief. Verder waren er talloze attributen (zoals het echte zusterpak van Hetty Blok), foto's, beeldfragmenten en merchandising te zien. Ook stonden overal geluidszuilen waar naar liedjes en dialogen uit de serie kon worden geluisterd. Hetty Blok opende de tentoonstelling en liet zich voor die gelegenheid fotograferen in haar eigen "rusthuis", overigens niet in het zusterpak. Het zusterpak is nu te bezichtigen in het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. Een van de twee bijzettafeltjes waarop de clivia's in het originele decor stonden, werd door United Decor verkocht bij een veiling (28-9-2005, Veilinghuis van Beusekom). Tijdens de kijkdagen was te zien dat het tafeltje flink beschadigd was geraakt.

Musical

In het seizoen 2009/2010 was in theaters door heel Nederland de musicalversie van Ja zuster, nee zuster te zien, geregisseerd door Eddy Habbema en geproduceerd door V&V Entertainment. Hierin werden de rollen gespeeld door:

Afleveringen

Literatuur

  • Annie M.G. Schmidt en Harry Bannink: Ja zuster, nee zuster. Bevat: leesboek (samengesteld door Frits Visser), liedboek, 2 cd's met alle liedjes, meezing-cd, Danspassenkaart van De Twips. Amsterdam: Nijgh & Van Ditmar, 1999. ISBN 9038869347 in doos, ISBN 9038869320 (leesboek) geb., ISBN 9038869339 (liedboek) geb.

Externe links

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
rel=nofollow
rel=nofollow
Overgenomen van "http://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Ja_zuster,_nee_zuster&oldid=298845"