Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Inspectie van de Waterstaat

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Inspectie van de Waterstaat was van 1817 tot 1930 een managementlaag tussen de hoogste leiding van de Nederlandse (Rijks)Waterstaat en de regionalen eenheden de districten (na 1903 de directies). De inspecteurs hadden ieder een aantal districten onder zich. De inspecties hielden op te bestaan toen in 1930 de functie directeur-generaal werd ingesteld, ondersteund door de Directie van de Waterstaat (DW).

De Inspectie van de Waterstaat moet niet verward worden met de in 2001 ingestelde Inspectie Verkeer en Waterstaat, ingesteld om van buiten de uitvoeringsorganisaties van het ministerie de uitvoering van het beleid te toetsen.

Geschiedenis van de organisatie

De Inspectie van de Waterstaat is op 1 januari 1817 ontstaan, toen de Waterstaat voor het eerst tijdens het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden werd ingericht. De toenmalige organisatie voor de Noordelijke en de Zuidelijke Nederlanden telde vier inspecties. Aan het hoofd van de gehele organisatie stond een inspecteur-generaal. Uit de organisatie tijdens de Franse tijd waren echter twee inspecteurs-generaal over gekomen (Jan Blanken en Adrianus Goudriaan). Omdat men geen keuze wilde maken tussen deze twee kregen ze gezamenlijk de topfunctie maar moesten ook tegelijkertijd ieder één van de inspecteursfuncties waarnemen.

Na de Belgische Revolutie vervielen twee van de vier inspecties. Een van de Belgische inspecteurs, J.B. Vifquain, zette vervolgens in België een waterstaatsdienst op, die de Dienst voor Bruggen en Wegen ging heten.

Gedurende een paar perioden was de functie van de hoogste baas van de (Rijks)Waterstaat vacant of zelfs opgeheven. Gedurende die perioden waren de inspecteurs gezamenlijk de feitelijk hoogste leiding. Na 1858 werd deze hoogste leiding opnieuw ingesteld en werd een hoofdinspecteur de chef van de hele organisatie en tevens van de Inspecteurs.

In 1903 werd de naamgeving van de rangen gewijzigd (Inspecteurs werden inspecteur-generaal) maar de organisatie veranderde niet wezenlijk.

De laatste tien jaren figureerde er nog een derde inspecteur-generaal (in algemene dienst), die als primus inter paris het werk van de andere twee moest coördineren zonder feitelijk de hoogste baas te zijn.

De verschillende inspecteurs en inspecteurs-generaal

1e Inspectie
nr naam van tot rang opmerkingen
1 J. Blanken 1 jan 1817 6 nov 1826 inspecteur tevens inspecteur-generaal
2 W. van Ommeren 1 jul 1829 †17 jan 1834 inspecteur
A. Goekoop 1 febr 1834 1 febr 1835 inspecteur tevens in de 3e Inspectie
3 A. Goekoop 1 febr 1835 1 apr 1849 inspecteur
4 J.H. Ferrand 1 jul 1829 1 jan 1858 inspecteur
1 jan 1858 1 apr 1858 hoofdinspecteur titulair
5 H.F. Fijnje van Salverda 1 jan 1858 1 mei 1866 inspecteur
1 mei 1866 1 okt 1867 hoofdinspecteur titulair
6 C. Brunings 1 okt 1867 1 mei 1870 inspecteur
7 Jhr. J. Ortt van Schonauwen 1 mei 1870 1 jul 1875 inspecteur
8 Jhr. J.R.T. Ortt 1 jul 1875 1 apr 1881 inspecteur in beide inspecties
1 apr 1881 1 apr 1881 hoofdinspecteur titulair
9 J.F.W. Conrad 1 apr 1881 1 nov 1891 inspecteur
1 nov 1891 1 nov 1891 hoofdinspecteur titulair
10 ir. J.M.F. Wellan 1 jan 1892 1 okt 1894 inspecteur
11 ir. A.M.K.W. baron van Ittersum 1 okt 1894 1 nov 1898 inspecteur
Volg
12 ir. W.F. Leemans 1 nov 1898 1 okt 1900 inspecteur
13 ir. R.O. van Manen 1 okt 1900 1 jul 1903 inspecteur
1 jul 1903 1 okt 1905 inspecteur-generaal
14 ir. B. Hoogenboom 1 okt 1905 1 apr 1908 inspecteur-generaal
15 ir. A. Bekaar 1 aug 1908 1 apr 1911 inspecteur-generaal
16 ir. R.J. Castendijk 1 apr 1911 1 mei 1915 inspecteur-generaal
17 ir. H. Wortman 1 mei 1915 1 mei 1919 inspecteur-generaal
18 ir. W.K. du Croix 1 mei 1919 1 mei 1928 inspecteur-generaal
1 mei 1928 1 apr 1930 vacant gehouden
1 apr 1930 functie opgeheven
2e Inspectie
nr naam van tot rang opmerkingen
1 A.F. Goudriaan 1 jan 1817 28 sept 1823 inspecteur tevens inspecteur-generaal
26 mrt 1826 †2 jun 1829 inspecteur tevens inspecteur-generaal
2 D. Mentz 1 jul 1829 †23 febr 1847 inspecteur
3 A. Goekoop 1 mrt 1847 1 apr 1849 inspecteur
4 L.J.A. van der Kun 1 apr 1849 1 jan 1858 inspecteur
5 F.W. Conrad 1 apr 1858 1 mei 1866 inspecteur
6 J.A. Beijerinck 1 mei 1866 1 mei 1870 inspecteur
1 mei 1870 1 mei 1870 hoofdinspecteur titulair
7 C. Brunings 1 mei 1870 †23 mei 1873 inspecteur
8 P. Caland 1 apr 1873 1 apr 1874 inspecteur waarnemend
9 Jhr. J.R.T. Ortt 1 apr 1874 1 jul 1875 inspecteur
1 jul 1875 1 apr 1881 inspecteur in beide inspecties
1 apr 1881 1 apr 1881 hoofdinspecteur titulair
10 H.S.J. Rose 1 apr 1881 †24 mrt 1888 inspecteur
11 ir. G. van Diesen 1 jun 1888 1 jan 1892 inspecteur
12 ir.W.F. Leemans 1 jan 1892 1 nov 1898 inspecteur
13 ir. C.F.M.H. Schnebbelie 1 nov 1898 1 jul 1903 inspecteur
1 jul 1903 1 nov 1905 inspecteur-generaal
14 ir. R.O. van Manen 1 okt 1905 1 nov 1906 inspecteur-generaal
15 ir. J.W. Welcker 1 nov 1906 1 aug 1908 inspecteur-generaal
16 ir. P.H. Kemper 1 aug 1908 1 apr 1911 inspecteur-generaal
17 ir. E.R. van Nes van Meerkerk 1 apr 1911 1 okt 1912 inspecteur-generaal
18 ir. J.C. Ramaer 1 okt 1912 1 mei 1918 inspecteur-generaal
19 ir. G. Rooseboom 1 okt 1912 1 mei 1921 inspecteur-generaal werd daarna inspecteur-generaal in algemene dienst
20 ir. A.R. van Loon 1 mei 1921 1 apr 1930 inspecteur-generaal eervol ontslag wegens opheffing van de functie
3e Inspectie
nr naam van tot rang opmerkingen
1 L.A.C. baron van Delen 1 jan 1817 †27 mei 1821 inspecteur
2 A. Goekoop 1 jul 1829 1 febr 1834 inspecteur
1 febr 1834 1 febr 1835 inspecteur tevens in de 3e Inspectie
4 okt 1830 feitelijk na de Belgische Revolutie in de 3e inspectie niet meer actief
4e Inspectie
nr naam van tot rang opmerkingen
1 W. van Ommeren 1 jan 1817 1 jul 1829 inspecteur
2 J.B. Vifquain 1 jul 1829 4 okt 1830 inspecteur tot de Belgische Revolutie

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties

De eerste versie van dit artikel is gebaseerd op de publicatie

  • ir.J.R. Hoogland, Ingenieur van den Waterstaat, Geschiedenis van de organisatie van de Rijkswaterstaat en zijn managers, Den Haag, 2010, Interne publicatie Rijkswaterstaat

Q4561012 op Wikidata  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)

rel=nofollow
rel=nofollow