Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Context (taal)

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

De context is de totale omgeving waarin iets zijn betekenis krijgt. Hierbij kan zowel letterlijk "tekst" worden bedoeld als een situatie of betrokken personen. De Context is de achtergrond of referentie van elke uitdrukking of idee of gebeurtenis in welke het was uitgedrukt, in relatie tot welke het een bepaalde betekenis verkrijgt. In de taalkunde de delen van een zin, paragraaf, hoofdstuk etc, volgend op of voorafgaand aan een bepaald woord of passage die het zijn exacte betekenis geeft.

Bij de meeste mensen gaat dit middels een rechtlijnige beredenering, middels woorden, wat dan vervolgens een bepaald begrip teweeg brengt. Beelddenkers gebruiken geen woorden of beredeneringen, waardoor het begrip ergens over groter, breder en zekerder is. Dit komt doordat alles eerst begrepen moet worden, waardoor dan ook alles "samenhang" verkrijgt binnen het denken, wat vervolgens een bepaalde zekerheid geeft, over een bepaalde context of begrip.

Tekst

De betekenis van woorden is in veel gevallen afhankelijk van de woorden die er omheen gegroepeerd staan. Het woord kan letterlijk of figuurlijk bedoeld zijn.

  • De huismus is een bedreigde diersoort aan het worden.
  • De mussen maken ruzie in de tuin.
  • De huismus wil niet uitgaan.
  • De mussen vielen van het dak.

De eerste twee zinnen hebben duidelijk betrekking op beestjes met vleugels en een staart. Bij de derde zin wordt hetzelfde woord gebruikt als in de eerste, maar wordt er een mens mee bedoeld. De laatste zin heeft noch met vogeltjes, noch met enig ander beest te maken, toch wordt hetzelfde woord gebruikt als in de tweede zin.

Situatie

Het korte zinnetje "Dat is vet" heeft totaal verschillende (hoewel soms enigszins samenhangende) betekenissen in de volgende situaties:

  • jongeren onder elkaar (misschien al weer wat jaartjes geleden)
  • op de diëetclub
  • biologen en medici aan de snijtafel
  • tijdens de afwas
  • de chef-automonteur tegen zijn stagiair

In het cabaret wordt vaak gebruik gemaakt van dergelijke polysemantische woorden waarvan de juiste betekenis van de context afhangt. Door in zeer korte tijd van context te wisselen worden soms absurde situaties uitgelokt, en dit vormt ook de bron van veel taalspelen.

Zie ook