Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Chakas

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

Het Chakas of Chakassisch (Хакас тілі, Chakas tili) is een Turkse taal die gesproken wordt door de Chakassen in Zuid-Siberische republiek Chakassië in Rusland. De Chakassen zijn met 78.500, waarvan er zo'n 60.000 het Chakassisch spreken. De meesten zijn tweetalig Russisch-Chakassisch.

Het Chakas wordt onderverdeeld in een aantal nauw verwante dialecten, die de naam dragen van de onderscheiden stammen: Sagaj, Kacha, Kojbaals, Beltir en Kyzyl. Deze benamingen zijn echter eerder afkomstig van vroegere bestuurlijke omschrijvingen, dan van stammen of taalkundige groepen. De personen die deze dialecten spreken noemen zichzelf "Tadaren". Het Sjors, dat later erkend werd als een Chakas-dialect, wordt gesproken door de personen die afkomstig zijn uit de Bergachtige Sjor, thans de oblast Kemerovo.

De Chakas-literatuur ontwikkelde zich pas na de Russische Revolutie van 1917 en is gebaseerd op de centrale dialecten Sagaj en Cacha; het Beltir-dialect ging grotendeels op in het Sagaj, en het Kojbal-dialect in het Cacha.

In 1924 werd een cyrillisch alfabet ingevoerd, dat werd vervangen door het Latijns alfabet in 1929, en opnieuw vervangen door het cyrillisch alfabet in 1939.

Het Chakas maakt deel uit de noord-oostelijke Turkse talen, waartoe ook behoren het Sjors, Choelim, Toevaans, Tofaans, Jakoets en Dolgaans.

Ortografie

Latijns alfabet:

A a B b C c Ç ç D d Ә ә F f G g
Ƣ ƣ I i Į į J j K k L l M m N n
N̡ n̡ O o Ө ө P p R r S s Ş ş T t
U u V v X x Y y Z z Ƶ ƶ Ь ь

Cyrillisch alfabet:

А а Б б В в Г г Ғ ғ Д д Е е Ё ё
Ж ж З з И и Й й I i К к Л л М м
Н н Ң ң О о Ö ö П п Р р С с Т т
У у Ӱ ӱ Ф ф Х х Ц ц Ч ч Ӌ ӌ Ш ш
Щ щ Ъ ъ Ы ы Ь ь Э э Ю ю Я я
rel=nofollow