Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Alzira Schwartz

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

Alzira Conradina Schwartz (Oberau, 15 december 1912 – onbekend) was een atheïstisch-Duits spionne. Als spionne werkte ze voor Duitsland actief voor waarschijnlijk de Gestapo, de Geheime Staatspolizei. Alzira zou in 5 landen gespioneerd, waaronder Oostenrijk, Rusland, Polen en Nederland.

Levensloop

Jonge jaren

Alzira Weber werd geboren in Oberau, Duitsland als dochter van Paula Weber-Schultz (1891-1953) en Friedrich Weber (1886- 1948), een ambtenaar. Ze kreeg van jongs af aan al thuis privélessen en kon op haar 11e al 2 talen, waaronder Engels. Ook werd ze door haar privéleraar verklaard voor hoogbegaafde door haar hoge resultaten. Toen haar ouders op haar 13e om het leven kwamen, werd ze naar een weeshuis in München gebracht, waar ze tot haar 17e verbleef. Er werd gezegd dat ze elke dag talen uit de boeken van haar vader bestudeerde, maar of dat zeker is, is niet bekend, hoewel ze op haar 24e 5 talen vloeiend kon spreken, waaronder Frans, Engels, Russisch en Nederlands. Ze werd adopteert door de zwager van haar vader, Bernard Martens (1891-1943) en de zus van haar vader Sofia Schwartz-Müller en verhuisde naar Berlijn. In hetzelfde jaar als haar adoptie begon haar voorliefde voor ballet, waar ze waarschijnlijk eind jaren 29 mee begon. Ze heeft dit van 1929 tot half jaren 1932 aan gedaan, maar is gestopt na een vrij ernstige blessure. Hoewel ze heel goed was, is ze nooit ontdekt. Of ze ooit in een voorstelling heeft gespeeld is onbekend.

De Tweede Wereldoorlog

In het begin van de Tweede Wereldoorlog werkte ze nog niet volop als spionne. Eerst waren het maar kleine opdrachten, waarna heel snel steeds grotere en grotere volgden. Ze verbleef al in tijdje in München, waar ze in militaire, politieke en politiekringen verkeerde. Ook gaan er geruchten dat ze affaires had met enkele hoge tot gemiddelde militairen, waaronder Günther Schwartz. Hoe ze in het vak is beland, is onbekend. In 1933 kwam ze waarschijnlijk bij de Gestapo. Eenmaal toen kreeg ze de grotere opdrachten en werd ze naar verschillende landen uitgestuurd om te spioneren. In 1935 werd ze naar Wenen uitgestuurd om te spioneren binnen de Oostenrijkse Regering en kreeg een Oostenrijks paspoort. Geheime agenten van de politieke politie kregen haar na enkele weken in de gaten, maar na de 2 pogingen dat ze haar probeerden mee te lokken om haar te arresteren, verdween ze. Ze was naar terug naar Duitsland gegaan, omdat het te gevaarlijk was om terug naar Wenen te gaan.

3 jaar later, op 13 mei 1938 kwam Oostenrijk toch in bezit van nazi-Duitsland, waarschijnlijk door een groot deel van de informatie die Alzira daar had opgevangen. In 1936 werd ze uitgezonden naar Nederland, hoelang ze daar verbleef is onbekend. Een jaar later, in 1937, werd ze uitgezonden naar Moskou om binnen de Russische Regering te spioneren en kreeg een Russisch paspoort. Het lukte haar om tenminste één jaar onopgemerkt te spioneren in de regering, waarna ze werd opgemerkt door geheim agent van de OGPU, de politieke politie van de toenmalige "bolsjewistische inlichtingendienst", genaamd "Tsjeka".

Diezelfde dag werd ze opgepakt en werd ze naar een gevangenis in Moskou gebracht, waar ze werd ondervraagt, waarschijnlijk vrij ernstig mishandeld en gaat zelfs het gerucht dat ze door een hogere, Russische militair is verkracht en misbruikt. Ondanks dit alles heeft ze nooit iets over de plannen van Duitsland verteld, en is het haar een paar dagen later gelukt om te ontsnappen. Terug in Duitsland heeft ze nooit iets verteld over haar incident in Rusland, hoewel het duidelijk te merken was, aangezien ze waarschijnlijk onder de kneuzingen en blauwe plekken had gezeten. Ondanks dit bleef ze gewoon doorgaan met haar werk en werd een half jaar later gewoon weer naar Warschau gestuurd, waar verder niets over bekend is. Enkel dat het was veroverd door nazi-Duitsland, die op 1 september 1939 zonder oorlogsverklaring vooraf Polen binnenviel. Het Poolse leger kon niet op tegen de Duitse tanks, en na een week stonden de Duitse tanks al voor de Poolse hoofdstad Warschau. Vanaf 1939 hoefde Alzira niet meer naar Moskou toe, aangezien het Molotov-Ribbentroppact was getekend binnen Berlijn en Moskou. Na Moskou deed Alzira tot aan het einde van haar carrière nog spionage in de politiek van verschillende landen, waaronder Nederland, België en Frankrijk. Zelf hield ze zich niet meer bezig met de politiek, maar luisterde ze waarschijnlijk veel onopgemerkt, en ongezien door anderen, velen belangrijke gesprekken af. En nog geen jaar later, op 10 mei 1940 viel het Duitse leger Sedan, Nederland en gelijktijdig ook Luxemburg en België binnen als onderdeel van "Fall Gelb".

Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog

In 1944 ging het steeds slechter met Duitsland, die uitbundig vocht in de Laplandoorlog. Alzira had waarschijnlijk een voorgevoel dat Duitsland deze oorlog niet zou winnen en het einde naderde. Samen met Günther lukte het haar om al haar dossiers, en die van haar man, behalve hun geboortebewijzen, in haar handen te krijgen. Waarschijnlijk hebben ze de dossiers verbrand en zijn daarna vlak voor de Bevrijding onder valse identiteiten naar Nederland gevlucht. Hun valse namen zijn niet bekend, hoewel het gerucht gaat dat ze de achternaam van haar stiefvader heeft overgenomen, wat waarschinlijk uit respect kwam voor hem, omdat hij in het "Bloedbad van Chatyn" is omgekomen. Nadat ze was gevlucht, heeft niemand die ze kende én nog leefde nog iets van haar vernomen en is er verder niets over haar of haar man bekend. Ook zijn er nooit foto's teruggevonden, wat het bewijs van haar carrière enkel moeilijker maakt.

rel=nofollow