Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Overleg:Sint Pannekoek: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sint_Pannekoek&oldid=45488734 De Wikischim 8 dec 2015)
(- Cat)
 
(4 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox feestdag
{{Infobox feestdag
| naam = Sint Pannekoek
| naam = Sint Pannekoek
| afbeelding =  
| afbeelding = Lucia en Franka vieren Sint Pannenkoek (53471079).jpg
| andere_namen = Sint Pannenkoek
| andere_namen = Sint Pannenkoek
| gevierd_door = {{NL-VLAG}} [[Rotterdam]]mers
| gevierd_door = {{NL}}
| type = fictieve feestdag
| type =  
| belangrijkheid =  
| belangrijkheid =  
| datum = [[29 november]]
| datum = [[29 november]]
| ingesteld = 1986
| ingesteld = 1986 (voor het eerst genoemd)
| afgeschaft =  
| afgeschaft =  
| verwant =
| verwant =
}}
}}
'''Sint Pannekoek''', ook wel geschreven als '''Sint Pannenkoek''', is een door [[striptekenaar]] [[Jan Kruis (striptekenaar)|Jan Kruis]] bedachte feestdag. Sint Pannekoek heeft als datum [[29 november]] en wordt gevierd met een maaltijd van [[pannenkoek]]en.


'''Sint Pannekoek''', ook wel geschreven als '''Sint Pannenkoek''', is een fictieve feestdag op [[29 november]], die in 1986 voor het eerst werd beschreven in een van de wekelijkse strips van [[Jan, Jans en de kinderen]] van [[Jan Kruis (striptekenaar)|Jan Kruis]]. Sindsdien heeft het zich op sommige plaatsen in Nederland, met name in [[Rotterdam]], ontwikkeld tot een plaatselijke traditie.
== Herkomst ==
Jan Kruis gebruikte de term voor het eerst in de [[schoolagenda]] [[Jan, Jans en de kinderen]] 1986-1987, waar hij 29 november als Sint Pannekoek markeerde.<ref>{{Citeer web |url=http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010611070:mpeg21:a0562 |titel=Veel strips, veel kleur en ook nog plaats om te schrijven |auteur=Jos van den Camp |uitgever=Limburgsch Dagblad |datum=23 augustus 1986 |bezochtdatum=1 december 2016}}</ref>


==Achtergrond==
In november 1986 was Sint Pannekoek onderwerp van een aflevering van de wekelijkse strip in het vrouwentijdschrift ''[[Libelle (Nederlands weekblad)|Libelle]]''. In het stripverhaal heeft [[Catootje Tromp|Catootje]] geen trek in de boontjes die [[Jans Tromp|Jans]] voor het avondeten wil klaarmaken, maar juist wel in pannenkoeken. Nadat [[opa Tromp]] aan Jans gevraagd heeft welke datum het is (29 november), vertelt hij dat dit Sint Pannekoek is. Dit is volgens hem een oude Rotterdamse traditie, waarbij de moeder van het gezin pannenkoeken bakt. De gezinsleden wachten volgens deze traditie op de thuiskomst van de heer des huizes met elk een pannenkoek op het hoofd en wensen hem bij binnenkomst "een vrolijke en gezegende Sint Pannekoek" toe. Jans vindt het geweldig en gaat meteen bakken. Op het laatste plaatje zit iedereen met een pannenkoek op het hoofd aan de eettafel, terwijl vader [[Jan Tromp (stripfiguur)|Jan]], net thuisgekomen, stomverbaasd toekijkt.<ref>[http://johnooms.nl/wp-content/uploads/2014/11/Sint-Pannenkoek1.png Het betreffende stripje op johnooms.nl]</ref>  
In het verhaaltje in kwestie hebben opa Tromp en zijn kleindochter Catootje geen trek in de boontjes die Jans, de moeder van het gezin, heeft klaargemaakt. Opa oppert hierop dat het 29 november en daarmee Sint Pannekoek is. Dit is volgens hem een oude Rotterdamse feestdag, waarbij de moeder van het gezin altijd [[pannenkoek]]en bakt. De gezinsleden wachten op de thuiskomst van de heer des huizes met elk een pannenkoek op hun hoofd en wensen hem bij binnenkomst "een vrolijke en gezegende Sint Pannekoek" toe. Jans vindt het geweldig en gaat meteen pannenkoeken bakken. Op het laatste plaatje zit iedereen met een pannenkoek op zijn hoofd aan de eettafel, terwijl Jan stomverbaasd toekijkt.<ref>[http://johnooms.nl/wp-content/uploads/2014/11/Sint-Pannenkoek1.png Het betreffende stripje op johnooms.nl]</ref>  


Na het verschijnen van deze strip kreeg het fictieve feest gaandeweg meer navolging, aanvankelijk alleen in Rotterdam, later ook in enkele andere Nederlandse plaatsen zoals [[groningen (stad)|Groningen]].<ref>{{Citeer web |url=http://www.ad.nl/ad/nl/1012/Nederland/article/detail/3800089/2014/11/28/Sint-Pannekoek-breidt-zich-uit-over-Nederland.dhtml |titel=Sint Pannekoek breidt zich uit over Nederland |auteur= |uitgever=AD |datum=28 november 2014 |bezochtdatum=26 november 2015}}</ref>. Het wordt tegenwoordig onder meer in de Koningskerk in [[Feijenoord (wijk)|Rotterdam-Feijenoord]] gevierd, om geld in te zamelen voor een [[goed doel]] <ref>{{Citeer web |url=http://nos.nl/artikel/580645-sint-pannekoek-rukt-op.html |titel=Sint-Pannekoek rukt op |auteur= |uitgever=NOS |datum=29 november 2013 |bezochtdatum=26 november 2015}}</ref> Daarnaast posten mensen op [[sociale media]] als [[Twitter]] en [[Facebook]] op 29 november foto's van zichzelf met een pannenkoek op het hoofd.<ref>{{Citeer web |url=http://nos.nl/op3/artikel/2006125-de-leukste-pannenkoeken-van-sint-pannekoek.html |titel=De leukste pannenkoeken van Sint Pannekoek |auteur= |uitgever=NOS |datum=30 november 2014 |bezochtdatum=26 november 2015}}</ref>  
Het oneigenlijke gebruik van het woord 'Sint' door de stripopa zou Jan Kruis hebben ontleend aan uitspraken van zijn vader.<ref>{{Citeer web |url=http://www.rtlnieuws.nl/boulevard/entertainment/ik-hoop-dat-de-koning-sint-pannekoek-viert |titel='Ik hoop dat de koning Sint Pannekoek viert' |auteur= |uitgever=RTL Boulevard |datum=25 november 2015 |bezochtdatum=26 november 2015}}</ref> .


In 2015 schreef bedenker Jan Kruis, als aanvulling op het feest, ''Het evangelie van Sint Pannekoek'', dat zich afspeelde in de [[12e eeuw]] in een [[klooster (gebouw)|klooster]] aan de [[Rotte (rivier)|Rotte]]. Het verhaal vertelt over de 15e verjaardag van de [[monnik]] Gerrit (tevens de voornaam van opa Tromp).<ref>{{Citeer web |url=http://www.nu.nl/cultuur-overig/4171374/striptekenaar-jan-kruis-schrijft-nieuw-verhaal-van-sint-pannekoek.html |titel=Striptekenaar Jan Kruis schrijft nieuw verhaal van Sint Pannekoek |auteur= |uitgever=nu.nl |datum=25 november 2015 |bezochtdatum=26 november 2015}}</ref><ref>{{Citeer web |url=http://www.nrc.nl/handelsblad/2015/11/27/jan-jans-en-de-kinderen-vervolg-op-verhaal-sint-p-1560110 |titel=Vervolg op verhaal Sint Pannekoek |auteur= |uitgever=NRC |datum=27 november 2015 |bezochtdatum=29 november 2015}}</ref>
In 2015 breidde Kruis zijn idee uit met ''Het evangelie van Sint Pannekoek'', dat zich afspeelt in de [[12e eeuw]] in een [[klooster (gebouw)|klooster]] aan de [[Rotte (rivier)|Rotte]]. Het verhaal gaat over de 15e verjaardag van de [[monnik (hoofdbetekenis)|monnik]] Gerrit (de voornaam van opa Tromp).<ref>{{Citeer web |url=http://www.nu.nl/cultuur-overig/4171374/striptekenaar-jan-kruis-schrijft-nieuw-verhaal-van-sint-pannekoek.html |titel=Striptekenaar Jan Kruis schrijft nieuw verhaal van Sint Pannekoek |auteur= |uitgever=nu.nl |datum=25 november 2015 |bezochtdatum=26 november 2015}}</ref><ref>{{Citeer web |url=http://www.nrc.nl/handelsblad/2015/11/27/jan-jans-en-de-kinderen-vervolg-op-verhaal-sint-p-1560110 |titel=Vervolg op verhaal Sint Pannekoek |auteur= |uitgever=NRC |datum=27 november 2015 |bezochtdatum=29 november 2015}}</ref> In oktober 2016 richtte Kruis met enkele aanhangers het Nationaal Comité Sint Pannekoek op.<ref>{{Citeer web |url=http://www.noordhollandsdagblad.nl/algemeen/cultuur/entertainment/article28583736.ece/Jan-Kruis-richt-Sint-Pannekoek-comite-op?lref=SR_4 |titel=Jan Kruis richt Sint Pannekoek-comité op |auteur= |uitgever=Noord-Hollands Dagblad |datum=3 oktober 2016 |bezochtdatum=3 oktober 2016}}</ref> Tevens ontwierp Kruis dat jaar een [[ansichtkaart]] met bijpassende [[postzegel]].<ref>{{Citeer web |url=http://www.nu.nl/cultuur-overig/4347940/jan-kruis-ontwerpt-kaart-en-postzegel-sint-pannekoek.html |titel=Jan Kruis ontwerpt kaart en postzegel Sint Pannekoek |auteur= |uitgever=nu.nl |datum=8 november 2016 |bezochtdatum=9 november 2016}}</ref>


Jan Kruis heeft later verklaard dat hij opa Tromp wel vaker grapjes en woordspelingen in de mond legde die Kruis' eigen vader (waar het personage van opa Tromp op is gebaseerd) had kunnen maken. Zo gebruikte Jan Kruis' vader het woord "Sint" inderdaad op een spottende manier.<ref>{{Citeer web |url=http://www.rtlnieuws.nl/boulevard/entertainment/ik-hoop-dat-de-koning-sint-pannekoek-viert |titel='Ik hoop dat de koning Sint Pannekoek viert' |auteur= |uitgever=RTL Boulevard |datum=25 november 2015 |bezochtdatum=26 november 2015}}</ref><ref>{{Citeer web |url=http://www.janjans.nl.nu/sint-pannenkoek |titel=Sint Pannenkoek! |auteur= |uitgever=Jan, Jans en de kinderen |datum= |bezochtdatum=26 november 2015}}</ref>
== Viering ==
[[Bestand:Wij wensen jullie een fijne Sint Pannekoek !.webm|{{largethumb}}|Kinderen doen een Sint-Pannekoekwens]]
Enige tijd na het verschijnen van de strip kreeg Sint Pannekoek navolging, naar verluidt in eerste instantie vooral onder studenten en kerken.<ref>{{Citeer web |url=http://www.ad.nl/ad/nl/1012/Nederland/article/detail/3800089/2014/11/28/Sint-Pannekoek-breidt-zich-uit-over-Nederland.dhtml |titel=Sint Pannekoek breidt zich uit over Nederland |auteur= |uitgever=AD |datum=28 november 2014 |bezochtdatum=26 november 2015}}</ref><ref>{{Citeer web |url= http://www.gezinsbode.nl/nieuws/57961/doopsgezinde-gemeente-groningen-viert-sint-pannekoek/|titel= Doopsgezinde Gemeente Groningen viert Sint Pannenkoek|auteur= |uitgever= Groninger Gezinsbode|datum= 2015-11-24|bezochtdatum=2015-12-16}}</ref> Later werd het ook gevierd in de huiselijke kring en in diverse restaurants.<ref>{{Citeer web |url=http://www.nu.nl/eten-en-drinken/4357777/sint-pannekoek-in-eerste-plaats-vooral-ludieke-traditie.html |titel='Sint Pannekoek in de eerste plaats vooral een ludieke traditie' |auteur= |uitgever=nu.nl |datum=29 november 2016 |bezochtdatum=4 december 2016}}</ref> Op [[social media]] delen mensen foto's van zichzelf met pannenkoeken op hun hoofd in navolging van de strip.<ref>{{Citeer web |url=http://www.nu.nl/overig/3939911/sint-pannekoek-breidt-zich-nederland.html |titel=Sint Pannekoek breidt zich uit over Nederland |auteur= |uitgever=nu.nl |datum=28 november 2014 |bezochtdatum=4 december 2016}}</ref> In 2015 werd op [[Twitter]] de [[hashtag]] "#sintpannekoek" volgens Kruis ongeveer 250 duizend maal genoemd.<ref>{{Citeer web |url=http://www.rtlnieuws.nl/boulevard/entertainment/jan-kruis-viert-30e-editie-van-sint-pannekoek |titel=Jan Kruis viert 30e editie van Sint Pannekoek |auteur= |uitgever=RTL Nieuws |datum=27 november 2016 |bezochtdatum=4 december 2016}}</ref> Anno 2016 wordt Sint Pannekoek onder meer in de Koningskerk in [[Feijenoord (wijk)|Rotterdam-Feijenoord]] en op diverse locaties in [[Groningen (stad)|Groningen]] gevierd, om geld in te zamelen voor een [[goed doel]].<ref>{{Citeer web |url=http://nos.nl/artikel/580645-sint-pannekoek-rukt-op.html |titel=Sint-Pannekoek rukt op |auteur= |uitgever=NOS |datum=29 november 2013 |bezochtdatum=26 november 2015}}</ref>  


==Vergelijkbare feesten==
Op [[sociale media]] als [[Twitter]], [[Facebook]] en [[YouTube]] wensen liefhebbers elkaar op 29 november een gezegend Sint-Pannekoek toe met foto's en filmpjes van zichzelf met een pannenkoek op het hoofd.<ref>{{Citeer web |url=http://nos.nl/op3/artikel/2006125-de-leukste-pannenkoeken-van-sint-pannekoek.html |titel=De leukste pannenkoeken van Sint Pannekoek |auteur= |uitgever=NOS |datum=30 november 2014 |bezochtdatum=26 november 2015}}</ref> In 2016 jaar vierden aanhangers het 30-jarig bestaan van het 'nationale feest' Sint Pannekoek.<ref>{{Citeer web |url=http://www.leidschdagblad.nl/algemeen/entertainment/article28796363.ece/Jan-Kruis-viert-30e-editie-van-Sint-Pannekoek?lref=SL_5 |titel=Jan Kruis viert 30e editie van Sint Pannekoek |auteur=ANP |uitgever=Leidsch Dagblad |datum=27 november 2016 |bezochtdatum=1 december 2016}}</ref>
Sint Pannekoek vertoont enige overeenkomst met echte volkstradities, het [[Rusland|Russische]] [[Maslenitsa]], het [[Frankrijk|Franse]] [[Mardi Gras (feest)|Mardi Gras]] en ''[[Pancake Tuesday]]'', dat in [[Engels]]talige landen op [[vastenavond]] wordt gevierd. Op deze feesten worden traditioneel ook pannenkoeken gebakken.


==Externe link==
== Andere pannenkoekendagen ==
* [http://www.sintpannekoek.nl/ Officiële website]
Het is onder andere in [[Vlaanderen]] traditie dat er op [[Maria-Lichtmis#Gebruiken|Maria-Lichtmis]] (2 februari) pannenkoeken gegeten worden. Dit wordt uitgedrukt in het gezegde: ''Er is geen vrouwtje nog zo arm, of ze maakt haar pannetje warm''.


{{Appendix}}
In [[Rusland]] (''[[Maslenitsa]]''), [[Frankrijk]] (''[[Mardi Gras (feest)|Mardi Gras]]'') en Engelstalige landen (''[[Pancake Tuesday]]'',<ref>[http://www.irishcultureandcustoms.com/ACalend/ShroveTues.html Shrove Tuesday Pancakes!]</ref> [[Shrove Tuesday]]) worden op [[vastenavond]] traditioneel ook pannenkoeken gebakken.


[[Categorie:Nederlandse feestdag]]
== Externe links ==
[[Categorie:Fictieve feestdag]]
*[http://www.sintpannekoek.nl/ Sintpannekoek.nl] - Infosite met ontstaansgeschiedenis
[[Categorie:Pannenkoek]]
*[http://jeugdjournaal.nl/artikel/2145638-gek-feest-met-pannekoeken-op-je-hoofd.html Gek feest met pannenkoeken op je hoofd] - item in het NOS Jeugdjournaal - 29 november 2016

Huidige versie van 2 feb 2020 om 17:16

Sint Pannekoek
Bestand:Lucia en Franka vieren Sint Pannenkoek (53471079).jpg
Andere namen Sint Pannenkoek
Gevierd door Vlag van Nederland Nederland
Datum 29 november
Ingesteld in 1986 (voor het eerst genoemd)
rel=nofollow

Sint Pannekoek, ook wel geschreven als Sint Pannenkoek, is een door striptekenaar Jan Kruis bedachte feestdag. Sint Pannekoek heeft als datum 29 november en wordt gevierd met een maaltijd van pannenkoeken.

Herkomst

Jan Kruis gebruikte de term voor het eerst in de schoolagenda Jan, Jans en de kinderen 1986-1987, waar hij 29 november als Sint Pannekoek markeerde.[1]

In november 1986 was Sint Pannekoek onderwerp van een aflevering van de wekelijkse strip in het vrouwentijdschrift Libelle. In het stripverhaal heeft Catootje geen trek in de boontjes die Jans voor het avondeten wil klaarmaken, maar juist wel in pannenkoeken. Nadat opa Tromp aan Jans gevraagd heeft welke datum het is (29 november), vertelt hij dat dit Sint Pannekoek is. Dit is volgens hem een oude Rotterdamse traditie, waarbij de moeder van het gezin pannenkoeken bakt. De gezinsleden wachten volgens deze traditie op de thuiskomst van de heer des huizes met elk een pannenkoek op het hoofd en wensen hem bij binnenkomst "een vrolijke en gezegende Sint Pannekoek" toe. Jans vindt het geweldig en gaat meteen bakken. Op het laatste plaatje zit iedereen met een pannenkoek op het hoofd aan de eettafel, terwijl vader Jan, net thuisgekomen, stomverbaasd toekijkt.[2]

Het oneigenlijke gebruik van het woord 'Sint' door de stripopa zou Jan Kruis hebben ontleend aan uitspraken van zijn vader.[3] .

In 2015 breidde Kruis zijn idee uit met Het evangelie van Sint Pannekoek, dat zich afspeelt in de 12e eeuw in een klooster aan de Rotte. Het verhaal gaat over de 15e verjaardag van de monnik Gerrit (de voornaam van opa Tromp).[4][5] In oktober 2016 richtte Kruis met enkele aanhangers het Nationaal Comité Sint Pannekoek op.[6] Tevens ontwierp Kruis dat jaar een ansichtkaart met bijpassende postzegel.[7]

Viering

Bestand:Wij wensen jullie een fijne Sint Pannekoek !.webm
Kinderen doen een Sint-Pannekoekwens

Enige tijd na het verschijnen van de strip kreeg Sint Pannekoek navolging, naar verluidt in eerste instantie vooral onder studenten en kerken.[8][9] Later werd het ook gevierd in de huiselijke kring en in diverse restaurants.[10] Op social media delen mensen foto's van zichzelf met pannenkoeken op hun hoofd in navolging van de strip.[11] In 2015 werd op Twitter de hashtag "#sintpannekoek" volgens Kruis ongeveer 250 duizend maal genoemd.[12] Anno 2016 wordt Sint Pannekoek onder meer in de Koningskerk in Rotterdam-Feijenoord en op diverse locaties in Groningen gevierd, om geld in te zamelen voor een goed doel.[13]

Op sociale media als Twitter, Facebook en YouTube wensen liefhebbers elkaar op 29 november een gezegend Sint-Pannekoek toe met foto's en filmpjes van zichzelf met een pannenkoek op het hoofd.[14] In 2016 jaar vierden aanhangers het 30-jarig bestaan van het 'nationale feest' Sint Pannekoek.[15]

Andere pannenkoekendagen

Het is onder andere in Vlaanderen traditie dat er op Maria-Lichtmis (2 februari) pannenkoeken gegeten worden. Dit wordt uitgedrukt in het gezegde: Er is geen vrouwtje nog zo arm, of ze maakt haar pannetje warm.

In Rusland (Maslenitsa), Frankrijk (Mardi Gras) en Engelstalige landen (Pancake Tuesday,[16] Shrove Tuesday) worden op vastenavond traditioneel ook pannenkoeken gebakken.

Externe links

  1. º Jos van den Camp. Veel strips, veel kleur en ook nog plaats om te schrijven. Limburgsch Dagblad (23 augustus 1986) Geraadpleegd op 1 december 2016
  2. º Het betreffende stripje op johnooms.nl
  3. º 'Ik hoop dat de koning Sint Pannekoek viert'. RTL Boulevard (25 november 2015) Geraadpleegd op 26 november 2015
  4. º Striptekenaar Jan Kruis schrijft nieuw verhaal van Sint Pannekoek. nu.nl (25 november 2015) Geraadpleegd op 26 november 2015
  5. º Vervolg op verhaal Sint Pannekoek. NRC (27 november 2015) Geraadpleegd op 29 november 2015
  6. º Jan Kruis richt Sint Pannekoek-comité op. Noord-Hollands Dagblad (3 oktober 2016) Geraadpleegd op 3 oktober 2016
  7. º Jan Kruis ontwerpt kaart en postzegel Sint Pannekoek. nu.nl (8 november 2016) Geraadpleegd op 9 november 2016
  8. º Sint Pannekoek breidt zich uit over Nederland. AD (28 november 2014) Geraadpleegd op 26 november 2015
  9. º Doopsgezinde Gemeente Groningen viert Sint Pannenkoek. Groninger Gezinsbode (2015-11-24) Geraadpleegd op 2015-12-16
  10. º 'Sint Pannekoek in de eerste plaats vooral een ludieke traditie'. nu.nl (29 november 2016) Geraadpleegd op 4 december 2016
  11. º Sint Pannekoek breidt zich uit over Nederland. nu.nl (28 november 2014) Geraadpleegd op 4 december 2016
  12. º Jan Kruis viert 30e editie van Sint Pannekoek. RTL Nieuws (27 november 2016) Geraadpleegd op 4 december 2016
  13. º Sint-Pannekoek rukt op. NOS (29 november 2013) Geraadpleegd op 26 november 2015
  14. º De leukste pannenkoeken van Sint Pannekoek. NOS (30 november 2014) Geraadpleegd op 26 november 2015
  15. º ANP. Jan Kruis viert 30e editie van Sint Pannekoek. Leidsch Dagblad (27 november 2016) Geraadpleegd op 1 december 2016
  16. º Shrove Tuesday Pancakes!
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Overleg:Sint_Pannekoek&oldid=305041"