Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Oorlog in Oost-Oekraïne: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
k (Lidewij heeft de pagina Gebruiker:O/Pro-Russische onrust in Oekraïne in 2014 hernoemd naar Gewapend conflict in Zuidoost-Oekraïne in 2014 zonder een doorverwijzing achter te laten)
(Te censureren artikel: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Oorlog_in_Donbass&oldid=44127162)
Regel 1: Regel 1:
{{Zie artikel|Dit artikel gaat over de '''oorlog tussen Rusland en Oekraïne in 2014'''. Voor de voorgaande pro-Russische onrust en opstand in Oekraïne, zie [[pro-Russische onrust in Oekraïne in 2014]]. Voor specifiek de crisis op het Krim-schiereiland, zie [[Krimcrisis]]. Voor de tijdlijn van de algemene politieke crisis van Oekraïne in 2014, zie [[Tijdlijn van de Oekraïnecrisis]]}}
{{Actueel}}
{{Infobox militair conflict
{{Infobox militair conflict
| conflict=
| conflict= Oorlog in Donbass
| partof=[[Tijdlijn van de Oekraïnecrisis|Oekraïnecrisis]]
| afbeelding=Map of the war in Donbass.svg
| afbeelding= 2014_Russo-ukrainean-conflict_map.svg
| onderschrift =map over de controle van Donbass (24 februari 2015)
| onderschrift = Actuele situatie:
| date=[[6 april]] [[2014]]  
{{Legenda|#ffffad|Onder controle van de Oekraïense overheid.}}
| place=[[Oekraïne]]
{{Legenda|#ecc4cb|Russische Federatie}}
| casus=Het status van de Russische minderheden
{{Legenda|#f08f8f|Onder controle van pro-Russische en Russische strijdkrachten}}
| result=nog gaande
{{Legenda|#a130ca|Internationaal erkende grens tussen Rusland en Oekraïne}}
| combatant1={{RU}} officieel niet aanwezig <br /> [[Bestand:Flag of the Lugansk People's Republic (Official).svg|20px]] [[volksrepubliek Loegansk]] <br /> [[Bestand:Official Donetsk People's Republic coat of arms.png|20px]] [[Volksrepubliek Donetsk]]
| date=26 februari ''(de facto)''<ref name="guardian">{{Cite news| url = http://www.theguardian.com/world/2014/feb/27/armed-men-seize-crimea-parliament-reports | newspaper = The Guardian| title= Armed men seize Crimea parliament|date= 27 February 2014 | accessdate = 1 March 2014}}</ref>, 1 maart ''(gevolmachtigd)''<ref>http://www.bbc.com/news/world-europe-26400035</ref> [[2014]] – heden
| combatant2= {{UA}}<br />
| place=[[Oekraïne]]:
| commander1=  
* [[Krim]]-schiereiland
| strength1=10.000-20.000 en ongekend aantal vrijwilligers
* [[Oblast Donetsk]]
| strength2=50.000
* [[Oblast Loehansk]]
| casualties1=  
* [[Oblast Cherson]]<ref name="kherson_invaded">[http://un.ua/eng/article/497094.html Russian Military Forces Come Into Chonhar Village, Kherson Region]. Ukrainian News, 8 March 2014</ref><br />
| casualties2=
[[Russische Federatie]]:
*''[[Oblast Rostov]].<ref name="Rostov staging">[http://www.nytimes.com/2014/06/10/world/europe/russians-yearning-to-join-ukraine-battle-find-lots-of-helping-hands.html?partner=rss&emc=rss&smid=tw-nytimes&_r=0]</ref><ref name="Shelling from inside Russia">[http://www.cbsnews.com/videos/us-photos-show-russia-fired-into-ukraine/]</ref>''<br />
[[Zwarte Zee]]:
*''[[Zee van Azov]]<ref name="Shelling in sea of azov">[http://www.kyivpost.com/content/ukraine/eight-border-guards-rescued-two-missing-after-shelling-in-sea-of-azov-362948.html]</ref>'';
| casus=Escalerende militaire steun van Rusland voor pro-Russische rebellen in Oekraïne
| territory= Krimschiereiland geannexeerd door Russische Federatie
| result=
| combatant1=
[[Bestand:Flag of Russia.svg|22px|Vlag van Rusland]] [[Russische federatie]]
'''Ter ondersteuning van:'''<br />
[[Bestand:Flag of Novorussia (project).svg|22px|Vlag van de Unie van Volksrepublieken]] [[Unie van Volksrepublieken]]
* [[Bestand:Flag of the Donetsk People's Republic.svg|22px|Vlag van de Volksrepubliek Donetsk]] [[Volksrepubliek Donetsk]]
* [[Bestand:LNR flag.png|22px|Vlag van de Volksrepubliek Loegansk]] [[Volksrepubliek Loegansk]]
[[Bestand:Flag of Crimea.svg|20px|rand]] [[Krimrepubliek]]<br />
| combatant2={{UA}}
| commander1=
| commander2=
| eenheden1=
[[Bestand:Medium emblem of the Вооружённые Силы Российской Федерации.svg|30px]] '''[[Russische strijdkrachten]]:'''<ref name="zsu_henshtab">[http://www.pravda.com.ua/news/2014/03/5/7017615/ General Staff of the Ukrainian Armed Forces: in Crimea – not just soldiers from units of Black Sea Fleet]. [[Ukrayinska Pravda]]. 4 March 2014</ref><ref name="zsu_interfax">[http://interfax.com.ua/news/general/194412.html In Crimea, Russian soldiers are not only part of the Black Sea Fleet, says the General Staff of AF of Ukraine]. [[Interfax-Ukraine]]. 4 March 2014</ref><br />
* [[Bestand:Russian 76th Airborne Division patch.svg|18px]] 76ste Luchtlandingsbrigade<br />
* [[Bestand:Russian 31st Airborne Brigade patch.svg|20px]] 31ste Luchtlandingsbrigade<br />
*18de Tankbrigade
*1ste Battalion "Vostok" ([[Tsjetsjenië|Tsjetsjeense Republiek]])
* [[Bestand:Sleeve Insignia of the Russian Black Sea Fleet.svg|18px]] [[Zwarte Zeevloot]]<ref>http://www.ukrinform.ua/eng/news/russia_redeploys_ships_of_baltic_and_northern_fleets_to_sevastopol_violates_agreement_with_ukraine_317983</ref>:
* [[Bestand:Sleeve Insignia of the Russian Baltic Fleet.svg|18px]] [[Baltische Vloot]]<ref>{{Cite news|url=http://www.ukrinform.ua/eng/news/russia_redeploys_ships_of_baltic_and_northern_fleets_to_sevastopol_violates_agreement_with_ukraine_317983|title=Russia redeploys ships of Baltic and Northern fleets to Sevastopol, violates agreement with Ukraine|agency=Ukrinform|date=3 March 2014}}</ref><br />
* [[Bestand:Sleeve Insignia of the Russian Northern Fleet.svg|18px]] [[Noordelijke Vloot]]<br />
* [[Bestand:Generalstaff central dep.svg|22px]] [[GRU|Russische militaire inlichtingendienst (GRU)]]
**22ste Spetsnaz Brigade
**45ste Reconnaissance Regiment<br />
'''Strijders uit verschillende regio's van Rusland:'''
*Don Cossacks van Volgograd<ref>[http://volgograd.kp.ru/online/news/1683966/ In Crimea arrived composite detachment of Cossacks from Volgograd]. Komsomolskaya Pravda. 13 March 2014</ref><ref name="killed_russian">[http://www.kavkaz-uzel.ru/articles/239779/ The deceased in Simferopol was born in Volgograd region and served by contract in Chechnya, said his relative]. Kavkazskiy uzel. 20 March 2014</ref>
* [[Eurasische Jeugd Unie]]
* [[Russische Nationale Eenheid]]<br />
'''Lokale milities:'''<br />
* [[Bestand:Flag of the Donetsk People's Republic.svg|22px|Vlag van de Volksrepubliek Donetsk]][[Volksrepubliek Donetsk]]
* [[Volksrepubkliek Loehansk]]
* [[Bestand:Flag of Crimea.svg|20px|rand]] "Zelfdefensie strijders Krim-republiek"<br />
* [[Nationale militie Donbass]]
* [[Russisch-Orthodoxe leger]]
* [[Bataljon Vostok]]<br />
'''Buitenlandse strijders:'''
*Strijders uit Zuid-Ossetië en Abchazië (bezette gebieden van Georgië)<br />
* [[Četniks]]<ref>{{Cite news|last=Vasovic|first=Aleksandar|title=Serbian paramilitaries join pro-Russian forces in Crimea|url=http://news.yahoo.com/serbian-paramilitaries-join-pro-russian-forces-crimea-080011724.html|newspaper=Yahoo News|date=14 March 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140315221758/http://news.yahoo.com/serbian-paramilitaries-join-pro-russian-forces-crimea-080011724.html|archivedate=15 March 2014}}</ref><ref>{{Cite news|last=Bacchi|first=Umberto|title=Ukraine Crimea Crisis: Serb Chetnik Militia Joins Pro-Russian Patrols|url=http://www.ibtimes.co.uk/ukraine-crimea-crisis-serb-chetnik-militia-joins-pro-russian-patrols-1439654|accessdate=15 March 2014|newspaper=[[International Business Times]]|date=10 March 2014}}</ref>
*Andere buitenlandse strijders
| eenheden2      = [[Bestand:Emblem of the Ukrainian Armed Forces.svg|20px]] '''[[Oekraïense strijdkrachten]]:'''
* [[Bestand:95aembr.jpg|18px]] 95ste Luchtbrigade<br />
* [[Bestand:Emblem of the Ukrainian Air Force.svg|18px]] Oekraïense Luchtmacht<br />
* [[Bestand:Emblem of the Ukrainian Navy.svg|18px]] Oekraïense Zeemacht<br />
*1ste Maritiem Battalion
*36ste Kustwacht Brigade<ref name="Beast">{{Citeer web|url=http://www.thedailybeast.com/articles/2014/03/01/so-russia-invaded-crimea.html|title=Russia Stages a Coup in Crimea | work=The Daily Beast |date=3 January 2014|author=Michael Weiss}}</ref> ''(overgegeven)''
* [[Bestand:Gerb of State Border Guard Service of Ukraine.gif|20px]] Oekraïense Zee-grenswacht<br />
* [[Bestand:Герб Внутрішніх Військ.png|20px]] Binnenlandse troepen
** Spetsnaz "Omega"
** Spetsnaz "Yaguar"
* [[Bestand:Emblem_of_the_National_Guard_of_Ukraine.svg|18px]] Nationale Garde van Oekraïne<br />
* [[Bestand:Security Service of Ukraine.gif|18px]] Staatsveiligheid van Oekraïne (SBU)
**Spetsnaz "Alpha"<br />
* [[Bestand:MVS of Ukraine.gif|22px]] Oekraïense politie<br />
'''Vrijwilligerskorpsen:'''
* [[Donbas Battalion]]
* [[Kharkiv Battalion]]
* [[Kyiv-1 Battalion]]
* [[Azovbataljon]]
* [[Dnipro Battalion]]
* [[Aidar Battalion]]
* [[Rechtse Sector]]
'''Buitenlandse vrijwilligers'''
*Strijders uit Georgië, Polen en Wit-Rusland
| strength1   = '''Binnen Oekraïne:''' 3,000-15,000<ref>{{Cite news|url=http://edition.cnn.com/2014/08/29/world/europe/ukraine-crisis/index.html?hpt=hp_t1|agency=CNN|title=Putin: You better not come after a nuclear-armed Russia|date=30 August 2014|accessdate=1 September 2014}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/germany/angela-merkel/11060559/Serving-Russian-soldiers-on-leave-fighting-Ukrainian-troops-alongside-rebels-pro-Russian-separatist-leader-says.html|title=Serving Russian soldiers on leave fighting Ukrainian troops alongside rebels, pro-Russian separatist leader says|agency=Telegraph|date=28 August 2014|accessdate=1 September 2014}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.theguardian.com/world/2014/sep/01/russian-soldiers-ukraine-rights-groups?CMP=twt_gu|title=Thousands of Russian soldiers sent to Ukraine, say rights groups|agency=The Guardian|date=28 August 2014|accessdate=1 September 2014|quote="According to her estimates, between 10,000-15,000 troops have been deployed to Ukraine in recent weeks."}}</ref><ref name=sky3k>{{Cite news|title=Ukraine: '3,000 Russian Troops In Country'|url=https://uk.news.yahoo.com/nato-thousands-russian-troops-ukraine-122333812.html#w8USOPE|agency=Sky News|publisher=Yahoo!}}</ref><br />
'''Aan de grens:''' 20,000-45,000<ref name="wsj28aug">{{Cite news|url=http://online.wsj.com/articles/russia-has-more-than-1-000-troops-in-ukraine-says-nato-1409237506|agency=Wall Street Journal|title=Russia Has More Than 1,000 Troops in Ukraine, Says NATO|first=Naftali|last=Bendavid|date=28 August 2014|accessdate=31 August 2014}}</ref><ref name=kp15k>{{Cite news|title=Almost 15,000 Russian troops and militants currently in Ukraine, more coming daily|url=http://www.kyivpost.com/content/ukraine/almost-15000-russian-troops-and-militants-currently-in-ukraine-more-coming-daily-363026.html|agency=Interfax-Ukraine|publisher=Kyiv Post|date=2 September 2014}}</ref>
| strength2   = 50,000<ref>[http://www.ukrinform.ua/eng/news/pm_yatseniuk_some_50000_military_participate_in_ato_325180 PM Yatseniuk: Some 50,000 military participate in ATO] //[[Ukrinform]], 11 August 2014</ref>
| casualties1=+2000 separatisten of niet-reguliere strijders gedood,
+200<ref>http://www.globalpost.com/dispatch/news/afp/140901/15000-russian-soldiers-sent-ukraine-say-rights-groups</ref>), 400<ref>http://www.pravda.com.ua/news/2014/08/27/7035956/</ref> reguliere Russische soldaten gedood.<br />
17<ref>http://edition.cnn.com/2014/08/26/world/europe/ukraine-crisis/index.html</ref>reguliere Russische soldaten gevangen.<br />
4 Russische journalisten.
| casualties2=850-1000 Oekraïense soldaten gedood.<br />
1800 gevangen
| notes=
}}
}}


De '''Russisch-Oekraïense oorlog'''<ref>http://www.huffingtonpost.com/alexander-motyl/russo-ukrainian-war-reality_b_5737412.html</ref><ref>http://www.rtlnieuws.nl/nieuws/buitenland/het-lijkt-steeds-meer-op-oorlog-tussen-rusland-en-oekraine</ref><ref>http://www.nrc.nl/handelsblad/van/2014/september/02/oekraine-in-oorlog-met-rusland-1416612</ref><ref>http://www.nytimes.com/2014/08/28/world/europe/ukraine-russia-novoazovsk-crimea.html</ref><ref>http://www.theguardian.com/world/2014/sep/01/russian-soldiers-ukraine-rights-groups</ref><ref>http://www.businessinsider.com/russia-war-ukraine-2014-8</ref><ref>http://www.theguardian.com/world/2014/sep/03/ukraine-soldier-youre-better-clueless-because-truth-horrible-moscow-ilovaysk</ref><ref>http://www.themoscowtimes.com/news/article/attacked-lawmaker-releases-purported-dialogues-of-russian-soldiers-in-ukraine/506388.html</ref><ref>http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/ukraine/11065648/Conflict-in-eastern-Ukraine-is-intensifying-with-thousands-of-foreign-troops-Kiev-says.html</ref><ref>http://www.nytimes.com/2014/08/30/world/europe/relatives-of-russian-soldiers-captured-by-ukraine-demand-answers.html?_r=0</ref><ref>http://www.nrc.nl/nieuws/2014/09/02/unhcr-meer-dan-half-miljoen-oekrainers-ontheemd-door-oorlog/</ref> in 2014 is een actueel internationaal<ref>http://www.amnesty.org/en/news/ukraine-mounting-evidence-war-crimes-and-russian-involvement-2014-09-05</ref> gewapend conflict tussen [[Rusland]] en [[Oekraïne]].
De '''Oorlog in Donbass''' ook wel de '''Oorlog in Oekraïne''' genoemd is een [[burgeroorlog]] in  [[Oekraïne]] tussen pro-Russische troepen en de pro-Westerse regering in [[Kiev]]. De oorlog ving aan op [[6 april]] [[2014]] nadat pro-Russische rebellen de regering in [[Donetsk]] hadden aangevallen en [[Donbass]] als onafhankelijk gebied verklaarden. Dit gebeurde twee maand nadat de pro-Westerse bevolking de Oekraïense president  [[Viktor Janoekovytsj]] afgezet hadden. Het conflict zorgde voor enorme spanningen tussen [[Rusland]] en het [[Westen]]. Rusland steunt de pro-Russische troepen zowel financieel als ook militair. Tegelijkertijd steunt het Westen, met name de [[Verenigde Staten]], de Oekraïense regering.


De oorlog volgt uit de pro-Europese [[Euromaidan]] in februari 2014 en de [[pro-Russische onrust in Oekraïne in 2014|pro-Russische onrust in Oekraïne]] van maart tot mei 2014.
==Oorzaken==


In deze oorlog streeft Rusland naar onafhankelijkheid<ref>http://www.demorgen.be/dm/nl/18241/Onrust-in-Oekraine/article/detail/2022945/2014/08/31/Poetin-wil-eigen-staat-in-zuidoosten-Oekraine.dhtml</ref> of annexatie van Oekraïense gebieden waar veel etnische Russen wonen.
* Het Russisch nationalisme : het [[nationalisme]] vormt een van de belangrijkste pijlers in de buitenlandse politiek van de Russische president [[Poetin]]. Rusland ziet zich reeds vanaf de 19e eeuw als de dominante macht in Oost-Europa en in het kader van het [[Panslavisme]] voerden ze steeds een agressieve politiek uit in Oost-Europa. De Russische minderheid behoorde sinds 1922 tot de [[Oekraïense Socialistische Sovjetrepubliek]]. In 1991 verklaarde Oekraïne zich onafhankelijk van de Sovjet-Unie en werden de Russen een minderheid. Rusland vindt dat ze het recht hebben om de Russische minderheden te beschermen <ref>http://edition.cnn.com/2014/03/01/world/europe/ukraine-protests-explainer/</ref>. Poetin zelf wil zich ook opwerpen als een sterke leider en gebruikt het nationalisme als ondersteuning van zijn buitenlandse politiek <ref>http://www.theguardian.com/world/2014/aug/29/russian-nationalism-kremlin-actions-ukraine</ref>.  
Hiervoor bewapende Rusland pro-Russische strijders en zette het Russische leger en militaire inlichtingendiensten in binnen deze Oekraïense gebieden.<ref>http://www.spiegel.de/international/world/russia-expands-war-in-eastern-ukraine-amid-web-of-lies-a-989290.html</ref><ref>http://www.dailymail.co.uk/news/article-2736529/Russia-directly-involved-fighting-Ukraine-sending-latest-air-defence-systems-border-says-US-ambassador.html</ref>
De inzet van Russische troepen in Oekraïne werd op 1 maart 2014 goedgekeurd door de [[Staatsdoema|Doema]], het lagerhuis van het Russische parlement.<ref>http://www.bbc.com/news/world-europe-26400035</ref>


Oekraïne beschouwt de inzet van het Russische leger en buitenlandse strijders (vaak met de Russische nationaliteit) op haar grondgebied als een [[invasie]]. De Oekraïense regering zette het leger in om de controle over de grensstrook met Rusland tussen [[Novoazovsk]] en [[Loehansk]] terug te winnen en om de controle over niet bezette steden en dorpen nabij de Russische grens (zoals [[Marioepol]]) te behouden.
* Economische belangen van Rusland: Rusland heeft grote investeringen gedaan in Oekraïne en wil het land ook via de economie aan zich binden. Zo kreeg het land kortingen voor zijn grondstoffen in ruil voor een pro-Russische koers. De pijplijn die door Oekraïne loopt, voert de grootste hoeveelheid van gas naar Europa en dus essentieel voor de Russische export. <ref> http://www.nato.int/docu/review/2014/NATO-Energy-security-running-on-empty/Ukrainian-conflict-Russia-annexation-of-Crimea/EN/index.htm</ref>. Daarnaast heeft Poetin in [[2013]] ook meer dan 15 miljard $ aan [[obligatie|obligaties]] gekocht. <ref>http://www.usatoday.com/story/news/world/2013/12/17/russia-ukraine-bonds-putin/4058059/ </ref>


Op het [[Krim]]-schiereiland namen Russische militairen gestationeerd in de havenstad [[Sebastopol]], samen met lokale pro-Russische separatisten de controle van het schiereiland over. Het Oekraïense regeringsleger trok zich al snel terug en op 18 maart 2014 werd de [[Krim]] geannexeerd door de [[Russische federatie]]. Op 17 april 2014 gaf de Russiche president [[Vladimir Poetin]] toe dat Russische militairen meehielpen om de macht over het schiereiland te veroveren.<ref>http://uk.reuters.com/article/2014/04/17/russia-putin-crimea-idUKL6N0N921H20140417</ref>{{Clearleft}}
* In Oekraïne leeft ook al zeer lang anti-Russische gevoelens. Oekraïne streefde steeds naar een onafhankelijke positie en kwam daardoor in rampkoers met Rusland. Onder Stalin beleefde de onderdrukking een hoogtepunt met de [[Holodomor]], waarbij het aantal doden mogelijk opliep tot 7,5 miljoen. Tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] [[collaboratie|collaboreerden]] talrijke Oekraïners met Nazi-Duitsland. De vergeldingen lieten niet op zich wachten. Spanningen bleven voortbestaan tot de dag van vandaag.  
<gallery>Bestand:VOA-Crimea-Simferopol-airport.jpg
Bestand:VOA-armed men 01-03-14.jpg
Bestand:VOA-Crimea-unmarked-soldiers.jpg</gallery>{{Clearleft}}<small>''Foto's: Russische militairen zonder insignes nemen de luchthaven, het deelparlementsgebouw en de straten van Simferopol (Krim) in.''</small><br />
{{Zie ook|Zie ook [[Krimcrisis]] voor de crisis op het Krim-schiereiland.}}


In de Oekraïense grensstrook van [[Novoazovsk]] tot [[Loehansk]] met Rusland, ontstonden hevige gevechten tussen het Oekraïense leger en reguliere Russische troepen<ref>http://news.sky.com/story/1329691/sky-films-troops-in-russian-gear-in-ukraine</ref><ref>http://www.amnesty.org/en/news/ukraine-mounting-evidence-war-crimes-and-russian-involvement-2014-09-05</ref>, lokale pro-Russische separatisten en door Rusland bewapende strijders uit de Russische federatie met als direct inzet de controle over de Oekraïense oblasten Loehansk en [[Donetsk]].
* Zowel Oekraïne als Rusland hebben belang bij controle over het gebied. [[Donbas]] is een van de rijkste gebieden: Er staan ongeveer 70 000 fabrieken, gaande van metallurgie, machinebouw, chemie, energie tot de wapenindustrie. Dit maakt ongeveer 20% van de Oekraïense economie. <ref>http://beurs.com/2015/03/03/de-verborgen-rijkdom-van-de-donbas</ref>. Daarnaast liggen er ook enorme voorraden grondstof in Donbas waaronder grote hoeveelheden [[schaliegas]].  <ref>http://america.aljazeera.com/articles/2014/8/10/long-before-the-fearofwartherewasfearoffrackinginukraine.html</ref>


Tijdens het conflict werden Oekraïense grensposten en legereenheden intensief vanuit de Russische [[Oblast Rostov]] beschoten met Grad-raketten.
==Aanloop==
Regelmatig staken colonnes van zwaar militair materieel en strijders van de Russische federatie de grens met Oekraïne over om er samen met separatistische organisaties te strijden tegen het Oekraïense leger.


== Internationale en lokale reacties ==
===Euromaidan===
Westerse en Oekraïense regeringen noemen de gebeurtenissen een 'stealth invasie' van Oekraïne door Rusland.<ref>http://www.nytimes.com/2014/08/28/world/europe/ukraine-russia-novoazovsk-crimea.html?_r=0</ref>


Op 24 augustus, 2014 noemt de Oekraïense president [[Petro Porosjenko]] het conflict een oorlog tegen 'externe Russische agressie'<ref>{{Cite news|title=Poroshenko: ATO Is Ukraine's Patriotic War|url=http://un.ua/eng/article/528688.html|quote="President Petro Poroshenko considers the government's anti-terrorist operation (ATO) against separatists as Ukraine's patriotic war."}}</ref>
{{Zie hoofdartikel|Euromaidan}}
Terwijl op 27 augustus 2014 het ministerie van buitenlandse zaken van Oekraïne het conflict als een 'Russische invasie' labelt.<ref name="MFAUKRtweet">{{Citeer web|title=#UkraineUnderAttack #RussiaInvadedUkraine RT PLZ|url=https://twitter.com/MFA_Ukraine/status/504734047030239232|website=MFA of Ukraine on Twitter|accessdate=30 August 2014}}</ref>


Rusland ontkent dat het troepen heeft op 'Oekraïens grondgebied'. Vanaf het begin van het gewapend conflict beschouwt Rusland echter de oostelijke oblasten Donetsk en Loegansk als onafhankelijke staten en het Krim-schiereiland als een integraal deel van de [[Russische Federatie]]. Alle andere landen in de wereld blijven de oblasten Donetsk, Loegansk en de Krim als een integraal deel van Oekraïne beschouwen.
[[File:Euromaidan Kiev 2014-02-18 15-08.JPG|thumb|Euromaidan in Kiev op 18 Februari 2014]]
In [[2004]] had je reeds een eerste opstand tegen de Russen. De [[oranjerevolutie]] bracht echter niet wat men verwacht had en Janoekovytsj slaagde erin om gebruik te maken van de verdeeldheid en werd opnieuw [[president]] in [[2010]]. Janoekovytsj leunt opnieuw dicht aan bij Poetin en wil zich ontdoen van westerse invloed. Op [[21 november]] [[2013]] annuleert Janoekovytsj de onderhandelingen met de [[Europese Unie]] over een handelsakkoord waarbij een grotere integratie met Europa mogelijk was. Binnen Oekraïne bestond bijna in alle lagen een positief akkoord tot dit akkoord <ref>http://www.dw.de/ukraine-eu-support-up-again/a-16924061</ref> en Janoekovytsj creëerde enorm veel onrust en onbegrip met deze beslissing. Er volgden in heel het land protesten tegen deze beslissing die meer en meer omsloegen in anti-regeringsprotesten. Deze protesten werden steeds gewelddadiger en er vielen talrijke doden door het harde optreden van de politie. Op [[19 februari]] riep Oekraïne de [[noodtoestand]] uit. Enkele dagen later vluchtte  Janoekovytsj naar [[Kharkhov]]. <ref>http://nos.nl/artikel/614704-janoekovitsj-weg-uit-kiev.html</ref>. Het parlement zette de president af, schreef nieuwe verkiezingen uit op 25 mei 2014 en stelden een nieuw parlementsvoorzitter aan. <ref>http://www.nrc.nl/nieuws/2014/02/22/janoekovitsj-treedt-niet-af-noemt-gebeurtenissen-een-coup</ref>


Leiders van de pro-Russische rebellen in het oosten van Oekraïne bevestigden eind augustus 2014 dat er Russische militairen meevechten in het oosten van Oekraïne.
===Krimcrisis===


[[Amnesty International]] zegt dat Rusland het conflict voed, zowel via directe participatie als door het steunen van separatisten in het oosten van Oekraïne. Amnesty waarschuwt Rusland dat de stabiele stroom van wapens en ander steun voor de strijders moet stoppen.<ref>http://www.amnesty.org/en/news/ukraine-mounting-evidence-war-crimes-and-russian-involvement-2014-09-05</ref>De satellietbeelden, samen met de verslagen van ooggetuigen en de berichten over Russische militairen die in Oekraïne zijn opgepakt, laten er volgens de organisatie geen twijfel over bestaan dat hier sprake is van een 'internationaal' gewapend conflict.<ref>http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=dmf20140907_01254494</ref>
{{Zie hoofdartikel|Krimcrisis}}


== Oorsprong conflict ==
De onrust verplaatste zich op 26 februari van Kiev naar de [[Krim]] in het zuiden. De meerderheid van de bevolking van dit [[schiereiland]], dat tot 1954 bij [[Russische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek|Rusland]] hoorde, is (pro-)Russisch en tegenstander van de machtswisseling in Kiev. Voor Rusland heeft de Krim een groot strategisch belang als basis voor de [[Zwarte Zeevloot]]. De Krim dreigde zich dan ook af te scheiden van Oekraïne.<ref>[http://www.nrc.nl/nieuws/2014/02/26/rellen-op-de-krim-een-dode-door-hartaanval/ Rellen op de Krim], NRC, 26 februari 2014</ref>
Na de [[Euromaidan]] in februari en maart van 2014, ontstaan [[2014 pro-Russische onrust in Oekraïne|pro-Russische protesten]] in het zuiden en het oosten van Oekraïne.


Deze protesten bleven eerst echter beperkt tot manifestaties, het bezetten van administratieve gebouwen en het opwerpen van versperringen.
Op de Krim hebben op 27 februari tientallen gewapende mannen het parlementsgebouw in de regionale hoofdstad [[Simferopol]] bezet. Ze hesen de Russische vlag.<ref>[http://nos.nl/artikel/616740-parlementsgebouw-krim-bestormd.html Parlementsgebouw Krim bestormd], www.nos.nl; 27 februari 2014.</ref> Ook andere belangrijke gebouwen werden bezet en de regering verloor haar grip op het gebied. De acties zijn bedoeld is om "de positie aan de [[Zwarte Zee]] te behouden". De [[Veiligheidsraad van de Verenigde Naties|Veiligheidsraad]] van de [[Verenigde Naties]] komt in [[New York City|New York]] bijeen vanwege de [[Krimcrisis]].<ref>[http://nos.nl/artikel/617425-kiev-invasie-door-russische-leger.html Kiev: invasie door Russische Leger], www.nos.nl; 28 februari 2014.</ref><ref>[http://nos.nl/artikel/616892-russische-troepen-zijn-splijtzwam.html Russische troepen zijn splijtzwam], www.nos.nl; 28 februari 2014.</ref> In maart [[2014]] werd een [[referendum]] georganiseerd waarbij volgens de polls 95 % aanhechting met Rusland opteerde. De objectiviteit van het referendum werd wereldwijd in twijfel getrokken en de Oekraïense regering verklaarde het referendum ongrondwettelijk. <ref>http://www.nrc.nl/nieuws/2014/03/17/definitieve-uitslag-referendum-krim-966-procent-wil-bij-rusland-horen</ref>


Op het krimschiereiland, waar in de havenstad [[Sebastopol]] Russische militairen gevestigd zijn, escaleert de situatie echter snel wanneer reguliere Russische militairen 2 vliegvelden bezetten en gewapende mannen verschillende strategische posities bezetten.
===Protesten in Donbass===
Enkele dagen later, op 1 maart 2014 kreeg de Russische president Poetin van de Russische Federatieraad ook effectief de toestemming om de strijdkrachten in te zetten in Oekraïne.<ref>http://www.bbc.com/news/world-europe-26400035</ref>


Geïnspireerd door het militaire optreden van Rusland in de Krim vragen ook Pro-Russische actievoerders in delen van de oostelijke Oekraïense provincies Donetsk en Loehansk Rusland om hulp. De protesten in deze regio escaleren rond de maand mei tot een gewapende strijd wanneer gewapende [[Tsjetsjenië|Tsjetsjeense]], [[Cossack]]- en etnisch Russische-strijders uit de Russische Federatie de grens oversteken met Oekraïne en de separatisten bewapend worden met militair materieel zoals tanks en luchtdoelraketten vanuit Rusland.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3663685/2014/05/30/Kerry-wil-opheldering-over-Tsjetsjenen-in-Oekraine.dhtml|titel=Kerry wil opheldering over Tsjetsjenen in Oekraïne|uitgever=de Volkskrant|datum=30 mei 2014|bezochtdatum=30 mei 2014}}</ref><ref>http://www.nytimes.com/2014/06/10/world/europe/russians-yearning-to-join-ukraine-battle-find-lots-of-helping-hands.html</ref>
[[Bestand:Russians_Ukraine_2001.PNG|thumb|250px|Russische minderheden in Oekraïne]]


{{Zie ook|Zie ook [[2014 pro-Russische onrust in Oekraïne]] voor het verloop van de onrusten en separatistische opstand in het oosten en het zuiden van Oekraïne.}}
In het oosten van Oekraïne leven een groot percentage van Russen die sterk aanleunen naar Rusland. Na de afzetting van Janoekovitsj groeiden vooral in de [[oblast Donetsk]] en de [[Oblast_Loehansk]] in maart 2014 protesten tegen de nieuwe regering en de nieuwe koers die er werd gevaren. De protesten groeiden en ook de internationale spanningen wegens de toenemende Russische troepen aan de grens met Oekraïne. <ref>http://www.volkskrant.nl/buitenland/poetins-militaire-machine-staat-in-de-oorlogsstand~a3632021/</ref>. De Oekraïense politie probeerde de situatie onder controle te houden, maar slaagde daar amper in.


== Verloop ==
Op [[6 april]] [[2014]] bestormden de inwoners van de oblasten Donetsk en Luhansk de administratieve gebouwen en onder invloed van de Krimcrisis eisten de inwoners van de [[oblast Donetsk]] en de [[Oblast_Loehansk]] een gelijkaardig referendum zoals in de Krim was gekomen. De eind 2005 opgerichte organisatie [[Donetskaja Respoeblika]] riep op 14 april de [[Volksrepubliek Donetsk]] uit. Op 16 april werd een referendum voorbereid en een Centrale Verkiezingscommissie opgericht. <ref>http://english.pravda.ru/news/hotspots/16-04-2014/127379-donetsk_ukraine-0/</ref>. Op 11 mei was er een referendum over de onafhankelijkheid van oblsast. Onafhankelijke waarnemingen waren tijdens het referendum onmogelijk. De uitslag van het referendum zou volgens de pro-Russische separatisten 89% in het voordeel van afscheiding bedragen. De volgende dag verklaarde de oblast Donetsk zich onafhankelijk. <ref>http://www.volkskrant.nl/buitenland/volksrepubliek-donetsk-vraagt-aansluiting-rusland~a3653605/</ref>.  In de oblast Luhansk kreeg je eenzelfde scenario en ook zij verklaarden na een referendum zich onafhankelijk van Oekraïense en riepen zich uit tot de [[Volksrepubliek Loegansk]] <ref>http://www.huffingtonpost.com/2014/05/12/luhanks-independence-ukraine_n_5310502.html</ref>. Volgens  Oekraïne en het Westen waren deze referenda gemanipuleerd door Rusland. <ref>http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.1964077</ref>.  
=== Begin van de Krim-crisis (eind februari - maart 2014) ===
{{Zie ook|Zie [[Krimcrisis]] voor de crisis op het Krim-schiereiland.}}


=== Begin gewapend conflict in het oosten van Oekraïne (mei 2014) ===
==Verloop van de oorlog==
[[Ivan Šimonović]], de plaatsvervangend secretaris-generaal voor de mensenrechten van de [[Verenigde Naties|VN]] zegt op 21 mei tegen de [[VN Veiligheidsraad]] dat er in de laatste paar weken in Oost-Oekraïne al 127 mensen zijn omgekomen.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3659202/2014/05/22/Geweld-Oekraine-eiste-al-127-levens.dhtml|titel=Geweld Oekraïne eiste al 127 levens|uitgever=de Volkskrant|datum=22 mei 2014|bezochtdatum=22 mei 2014}}</ref>


Bij het neerhalen van een Oekraïense helikopter op 29 mei komen 14 inzittenden om.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3663502/2014/05/29/Separatisten-schieten-helikopter-neer-14-doden.dhtml|titel=Separatisten schieten helikopter neer: 14 doden|uitgever=de Volkskrant|datum=29 mei 2014|bezochtdatum=29 mei 2014}}</ref>
{{Zie hoofdartikel|Tijdlijn_van_de_Oekraïnecrisis}}


[[John Kerry]] wil op 30 mei van [[Sergej Lavrov]] weten wat de rol is van de [[Tsjetsjenië|Tsjetsjeense]] strijders bij de pro-Russen.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3663685/2014/05/30/Kerry-wil-opheldering-over-Tsjetsjenen-in-Oekraine.dhtml|titel=Kerry wil opheldering over Tsjetsjenen in Oekraïne|uitgever=de Volkskrant|datum=30 mei 2014|bezochtdatum=30 mei 2014}}</ref>
===April: aanzet tot het conflict===


==== Donetsk ====
[[File:2014-04-15. Протесты в Донецке 001.jpg|thumb|left|barricades van pro-Russische opstandelingen]]
Het justitiegebouw van Donetsk wordt op 1 mei aangevallen door de separatisten maar verlaten het een dag later al weer.<ref name="2014_05_01_1">{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3646453/2014/05/01/Justitiegebouw-in-Donetsk-aangevallen.dhtml|titel=Justitiegebouw in Donetsk aangevallen|uitgever=de Volkskrant|datum=1 mei 2014|bezochtdatum=1 mei 2014}}</ref>
Op 6 april waren de overheidsgebouwen in Donetsk en Loegansk bestormd door de Oekraïense rebellen en eisten deze een grotere onafhankelijke positie van Oekraïne. Er werden verschillende overheidsdienaars gegijzeld, maar die werden spoedig weer vrijgelaten <ref>http://www.nu.nl/buitenland/3747439/pro-russische-betogers-laten-gijzelaars-vrij.html</ref>. De nieuwe Oekraïense premier [[Toertsjynov ]] stelde een ultimatum en eiste dat de bezetting eindigde, maar deze bleef onbeantwoord. Ook in [[Kharkov]] en [[Slovjansk]] worden overheidsgebouwen bezet. <ref>http://www.nu.nl/oekraine/3750214/gewapenden-bezetten-politiebureau-slavjansk.html</ref>. De premier stelde een nieuw ultimatum voor <ref>http://www.nrc.nl/nieuws/2014/04/13/oekraine-gaat-anti-terreuractie-starten-in-het-oosten-van-het-land/</ref> en dreigde met de inzet van het leger, maar ook deze actie bleef onbeantwoord. Op 15 april wordt het Oekraïense leger ingezet en beginnen de militaire acties. <ref>http://www.volkskrant.nl/buitenland/leger-oekraine-herovert-vliegveld-kramatorsk-na-hevige-schotenwisseling~a3635616/</ref>. In de steden [[Kharkov]] , [[Slovjansk]] <ref>https://news.vice.com/article/sloviansks-peoples-mayor-rumored-to-be-detained-by-own-forces-in-ukraine</ref>,  [[Kramatorsk]] <ref>http://www.volkskrant.nl/buitenland/teruglezen-leger-herovert-gebieden-kramatorsk-oekraine~a3647916/</ref>, [[Horlivka]] <ref>http://wayback.archive.org/web/20140430163031/http://www.theglobeandmail.com/try-it-now/?articleId=18335644</ref> <ref>http://www.volkskrant.nl/dossier-europese-unie/president-oekraine-veiligheidstroepen-staan-machteloos~a3644743/</ref> , [[Marioepol]] <ref>http://www.bbc.com/news/world-europe-27153649</ref> een andere kleinere steden breekt een machtsstrijd uit naar de controle over de steden. Het Oekraïense leger slaagt erin om verschillende steden te heroveren, maar grote delen blijven in handen van de rebellen.
Poetin vindt dat het Oekraïense leger weg moet uit Oost-Oekraïne.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3646386/2014/05/01/Poetin-Oekraiense-leger-moet-weg-uit-Oost-Oekraine.dhtml|titel=Poetin: Oekraïense leger moet weg uit Oost-Oekraïne|uitgever=de Volkskrant|datum=1 mei 2014|bezochtdatum=1 mei 2014}}</ref>
Separatisten hebben intussen het treinverkeer rond Donetsk gestremd.<ref name="2014_05_02_1" />


Naar aanleiding van de rellen en de brand in het hoofdkantoor van de separatisten in [[Odessa (stad)|Odessa]] wordt op 3 mei in Donetsk het kantoor van de gouverneur geplunderd.<ref name="2014_05_03_2">{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3647916/2014/05/03/Live-Rusland-zegt-geen-controle-meer-te-hebben-over-separatisten.dhtml|titel=Teruglezen: 'Leger herovert gebieden Kramatorsk Oekraïne'|uitgever=de Volkskrant|datum=3 mei 2014|bezochtdatum=3 mei 2014}}</ref>
===Mei-juni: escalatie===


Op 11 mei vindt het referendum over de onafhankelijkheid van oblast Donetsk doorgang, ondanks dat Poetin de separatisten verzocht het referendum uit te stellen. Het referendum is onwettig, stelt Kiev.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.nrc.nl/nieuws/2014/05/10/oekraiense-president-waarschuwt-oosten-voor-catatstrofe/|titel=Oekraïense president waarschuwt oosten voor 'catastrofe'|uitgever=nrc.nl|datum=10 mei 2014|bezochtdatum=10 mei 2014}}</ref> De meeste stemmers lijken zich uit te spreken voor onafhankelijkheid.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3653087/2014/05/11/Meerderheid-Oosten-voor-afscheiding-Oekraine.dhtml|titel='Meerderheid Oosten voor afscheiding Oekraïne'|uitgever=de Volkskrant|datum=11 mei 2014|bezochtdatum=11 mei 2014}}</ref>
Het conflict zet zich verder en escaleert in mei en juni. In Odessa vallen verschillende doden bij een confrontatie tussen pro-Russische en pro-Oekraïense demonstranten. De doden vallen bij een brand in een overheidsgebouw <ref>http://www.volkskrant.nl/buitenland/tientallen-doden-in-odessa-door-brand~a3646976/</ref> en de confrontatie bij betogingen. In Mei wordt er gevochten in Slovjansk, Kramatorsk en Marioepol maar slaagden er niet in om de volledige controle te krijgen in deze steden. Ondertussen werd  op [[25 mei]] [[Petro_Porosjenko]] de nieuwe president van Oekraïne. <ref>http://www.volkskrant.nl/buitenland/exitpoll-petro-porosjenko-nieuwe-president-oekraine~a3661283/</ref>. <ref> http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.1980146</ref>. Tijdens deze verkiezingen waren de offensieven stilgelegd, maar deze vatten daarna opnieuw aan. De oblasten Donetsk die zich op 11 mei onafhankelijk hadden verklaart, verklaarde zich na de nieuwe offensieven in oorlog met Oekraïne. <ref>http://www.volkskrant.nl/buitenland/opstandelingen-donetsk-in-staat-van-oorlog~a3661397/</ref>. De gevechten gaan verder en tegen eind juni vielen al zeker 423 doden volgens de VN. <ref>http://www.haaretz.com/news/world/1.600998</ref>. Ondertussen had de nieuwe president op 8 juni eenzijdig een staakt het vuren aangekondigd. <ref>http://www.volkskrant.nl/buitenland/porosjenko-kondigt-eenzijdig-staakt-het-vuren-aan~a3669028/</ref> Deze hield echter geen stand en de gevechten gingen verder. Op 13 juni werd Marioepol definitief veroverd. <ref>http://www.cbc.ca/news/world/ukraine-crisis-government-troops-recapture-port-city-of-mariupol-1.2674375</ref>. Op 18 juni kwam men opnieuw uit op een staakt-het-vuren en deze werd even verlengd, maar na mislukte onderhandelingen verlengde Porosjenko het bestand niet <ref>http://nos.nl/artikel/668810-porosjenko-verlengt-bestand-niet.html</ref>
De uitslag van het referendum zou volgens de pro-Russische seperatisten 89% in het voordeel van afscheiding bedragen.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3653087/2014/05/11/Doden-en-gewonden-door-geweld-Oost-Oekraine.dhtml|titel='Doden en gewonden door geweld Oost-Oekraïne'|uitgever=de Volkskrant|datum=11 mei 2014|bezochtdatum=12 mei 2014}}</ref><ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3653605/2014/05/12/89-procent-voor-zelfbestuur-in-Oost-Oekraine.dhtml|titel='89 procent voor zelfbestuur in Oost-Oekraïne'|uitgever=de Volkskrant|datum=12 mei 2014|bezochtdatum=12 mei 2014}}</ref>
Onafhankelijke waarneming was tijdens het referendum onmogelijk. Volgens kritische journalist [[Sergej Soechobok]] was het zeer gemakkelijk om meerdere keren te stemmen. Er zijn separatisten opgepakt met 100.000 van te voren ingevulde stemmen.<ref>{{en}} {{Citeer nieuws|url=http://www.ukrainebusiness.com.ua/news/11852.html|titel=Pro-Russia terrorists captured with over 100,000 pre-filled "referendum" ballots|uitgever=Ukraine Business Online|datum=11 mei|bezochtdatum=11 mei 2014}}</ref><ref>{{ru}} {{Citeer nieuws|url=http://obozrevatel.com/politics/38691-zaderzhana-gruppa-terroristov-perevozivshih-100-tyis-progolosovavshih-byulletenej.htm|titel=Задержана группа террористов, перевозивших более 100 тысяч "проголосовавших" бюллетеней|uitgever=Обозреватель|datum=10 mei 2014|bezochtdatum=11 mei 2014}}</ref> Rusland verklaart desalniettemin dat de uitslag de wil is van het volk.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3653605/2014/05/12/Rusland-uitslag-referendum-wil-van-het-Oekraiense-volk.dhtml|titel=Rusland: uitslag referendum wil van het Oekraïense volk|uitgever=de Volkskrant|datum=12 mei 2014|bezochtdatum=12 mei 2014}}</ref>
Na het referendum moet Volksrepubliek Donetsk een eigen parlement en leger opbouwen, vindt Denis Poesjilin.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3653087/2014/05/11/Donetsk-moet-snel-eigen-leger-en-parlement-vormen.dhtml|titel='Donetsk moet snel eigen leger en parlement vormen'|uitgever=de Volkskrant|datum=11 mei 2014|bezochtdatum=11 mei 2014}}</ref>


Mensen in Donetsk en [[Krasnoarmijsk]] werden beschoten door Oekraïense militairen.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3653087/2014/05/11/Oekraiens-leger-schiet-op-mensen-in-Donetsk.dhtml|titel='Oekraïens leger schiet op mensen in Donetsk'|uitgever=de Volkskrant|datum=11 mei 2014|bezochtdatum=11 mei 2014}}</ref><ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3653087/2014/05/11/Oekraiens-leger-schiet-op-menigte-in-Donetsk.dhtml|titel='Oekraïens leger schiet op menigte in Donetsk'|uitgever=de Volkskrant|datum=11 mei 2014|bezochtdatum=11 mei 2014}}</ref>
===Juli: Ukraiens offensief===
Volgens de [[Bundesnachrichtendienst]] zou [[Academi|Blackwater]] actief zijn tegen de separatisten in Oekraïne.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2668/Buitenland/article/detail/3653136/2014/05/11/Huurlingengroep-Blackwater-actief-in-Oekraine.dhtml|titel='Huurlingengroep Blackwater actief in Oekraïne'|uitgever=de Volkskrant|datum=11 mei 2014|bezochtdatum=11 mei 2014}}</ref>
Oblast Donetsk verklaart zich onafhankelijk. De [[Volksrepubliek Donetsk]] vraagt Rusland om annexatie.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3653605/2014/05/12/Volksrepubliek-Donetsk-vraagt-aansluiting-Rusland.dhtml|titel='Volksrepubliek Donetsk' vraagt aansluiting Rusland|uitgever=de Volkskrant|datum=12 mei 2014|bezochtdatum=13 mei 2014}}</ref><ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.nrc.nl/nieuws/2014/05/12/donetsk-vraagt-om-inlijving-bij-rusland/|titel=Volksrepubliek Donetsk vraagt om annexatie door Rusland|uitgever=[[NRC Handelsblad]]|datum=12 mei 2014|bezochtdatum=14 augustus 2014}}</ref>
[[Catherine Ashton]], [[Angela Merkel]] en [[Barack Obama]] zijn niet welkom in Volksrepubliek Donetsk.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3654243/2014/05/13/Obama-en-Merkel-niet-welkom-in-Volksrepubliek-Donetsk.dhtml|titel=Obama en Merkel niet welkom in Volksrepubliek Donetsk|uitgever=de Volkskrant|datum=13 mei 2014|bezochtdatum=13 mei 2014}}</ref>


In [[Kramatorsk]] in Volksrepubliek Donetsk worden op 13 mei 6 Oekraïense militairen gedood.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3654458/2014/05/13/Zes-Oekraiense-militairen-gedood-bij-Kramatorsk.dhtml|titel='Zes Oekraïense militairen gedood bij Kramatorsk'|uitgever=de Volkskrant|datum=13 mei 2014|bezochtdatum=13 mei 2014}}</ref>
[[File:Damaged apartment building in Donetsk, July 14, 2014.jpg|thumb|Beschadigde huizen in Donetsk, 14 Juli 2014]]
Na het mislukken van een definieve oplossing startte het Oekraïense leger een groot nieuw offensief. Op 5 juli eindigden de gevechten in Sloviansk en Kramatorsk en trokken de rebellen zich terug naar Donetsk. <ref>http://www.bbc.com/news/world-europe-28177020</ref>. Het leger rukt nu verder op naar Donetsk en voert ook bombardementen uit op de rebellenkampen. <ref>http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2030166</ref>.


De [[Natsionalnyj Bank Oekrajiny]] is op 14 mei gedwongen filiaal in Donetsk te sluiten.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3656104/2014/05/16/Oekraiense-nationale-bank-moet-filiaal-in-Donetsk-sluiten.dhtml|titel=Oekraïense nationale bank moet filiaal in Donetsk sluiten|uitgever=de Volkskrant|datum=16 mei 2014|bezochtdatum=16 mei 2014}}</ref>
===Maleisie airlines===


Op 18 mei zijn er weer hevige gevechten.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3657045/2014/05/18/Opnieuw-hevig-gevochten-in-oosten-Oekraine.dhtml|titel=Opnieuw hevig gevochten in oosten Oekraïne|uitgever=de Volkskrant|datum=18 mei 2014|bezochtdatum=18 mei 2014}}</ref>
{{Zie hoofdartikel|Malaysia_Airlines-vlucht_17 }}
Bij een militair checkpoint bij Volnovatsa vallen op 22 mei elf doden.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2664/Nieuws/article/detail/3659612/2014/05/22/Elf-doden-bij-militair-checkpoint-Oost-Oekraine.dhtml|titel=Elf doden bij militair checkpoint Oost-Oekraïne|uitgever=de Volkskrant|datum=22 mei 2014|bezochtdatum=22 mei 2014}}</ref>


Bij het vliegveld bij [[Donetsk]] zijn er bij gevechten op 26 mei meer dan 35 doden gevallen. Rusland eist dat die gevechten stoppen. [[Petro Porosjenko]] zegt niet met terroristen te willen praten.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3662041/2014/05/27/Tientallen-doden-gemeld-in-Oekraine-dat-hoop-vestigt-op-nieuwe-president.dhtml|titel=Tientallen doden gemeld in Oekraïne dat hoop vestigt op nieuwe president|uitgever=de Volkskrant|datum=26 mei 2014|bezochtdatum=27 mei 2014}}</ref>
Op [[17 juli]] stort een boeing van [[Malaysia Airlines]] met vluchtnummer MH17 neer bij het dorp [[Hrabove]] in de oblast Donetsk. Aan boord waren 298 mensen, 283 passagiers en 15 bemanningsleden. 193 inzittenden hadden de Nederlandse nationaliteit. Er waren geen overlevenden. <ref>http://www.avherald.com/h?article=47770f9d&opt=0</ref>. Al snel kwam uit dat het vliegtuig was neergeschoten. De VN kwam met een resolutie tot een formele conclusie en eiste toegang tot het gebied. <ref>http://www.theguardian.com/world/2014/jul/22/mh17-un-backs-australian-resolution-demanding-access-to-crash-site</ref>. Volgens westerse analisten kwam de schade aan delen van het vliegtuig overeen met de inslag van [[shrapnel]] uit een luchtdoelraket. <ref>http://www.ft.com/intl/cms/s/2/1d6a9ac2-10e3-11e4-b116-00144feabdc0.html#axzz388jgyINP</ref>. De Russische media verklaarden dat een vliegtuig MH17 had neergeschoten omdat ze dachten dat het een vliegtuig was met Poetin aan boord, hoewel Poetin in geen maanden gevlogen had boven Oekraïne. <ref>http://rt.com/news/173672-malaysia-plane-crash-putin/</ref>. Binnen het Westen werd de hoofdverantwoordelijkheid gelegd bij de rebellen en Rusland en een het anti-Russische sentiment groeide en daarbij ook de steun voor scherpe sancties. Er volgt een ''boycottenoorlog'' tussen het westen en Rusland.
In [[Donetsk]] komen op 27 mei ruim honderd mensen om.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2668/Buitenland/article/detail/3662464/2014/05/27/Ruim-honderd-burgers-en-separatisten-in-Donetsk-gedood.dhtml|titel='Ruim honderd burgers en separatisten in Donetsk gedood'|uitgever=de Volkskrant|datum=27 mei 2014|bezochtdatum=27 mei 2014}}</ref>


In de oblast Donetsk worden waarnemers van de OVSE gegijzeld. Separatisten ontkennen aanvankelijk dat zij een rol spelen in de verdwijning van deze waarnemers.<ref>{{Citeer nieuws|http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3663102/2014/05/28/Separatisten-Donetsk-ontkennen-rol-in-verdwijning-OVSE-waarnemers.dhtml|titel=Separatisten Donetsk ontkennen rol in verdwijning OVSE-waarnemers|uitgever=de Volkskrant|datum=28 mei 2014|bezochtdatum=28 mei 2014}}</ref> Uiteindelijk zijn de waarnemers op 30 mei definitief vrijgelaten.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2664/Nieuws/article/detail/3664016/2014/05/30/OVSE-waarnemers-Oekraine-vrijgelaten.dhtml|titel='OVSE-waarnemers Oekraïne vrijgelaten'|uitgever=de Volkskrant|datum=30 mei 2014|bezochtdatum=30 mei 2014}}</ref>
===Augustus: pro-Russisch tegenoffensief===


==== Loehansk ====
De steden Donetsk en Loegansk waren nog steeds het doelwit van het Oekraïense leger en verschillende voorsteden werden veroverd. Ook werd Donetsk verschillende keren gebombardeerd door de luchtmacht. <ref>http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2052953</ref>. De stad was omsingeld en stond op het punt om te vallen. Ondertussen ontstond er veel commotie rond een Russisch konvooi die humanitaire hulp zou komen bieden. <ref>http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2057926</ref>. Officieel zijn er geen Russische troepen aanwezig in Oekraïne en zou Rusland geen militaire hulp bieden, maar er waren meer en meer geruchten dat de Russen de opstandelingen actief steunden <ref>http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2060886</ref>. Zowel in Donetsk als Loegansk waren er zware gevechten gaande over de controle van de stad. <ref>http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2064235</ref>. Op 25 augustus kwam er een tegenoffensief van de separatisten om hun bevoorradingslijnen in handen te houden. <ref>https://www.stratfor.com/sample/analysis/after-re-establishing-supply-lines-ukrainian-separatists-launch-counteroffensive</ref>. Dit offensief zou grotendeels mogelijk zijn door de hulp van Rusland die ook eigen troepen zou hebben op het gebied. <ref>http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2071864</ref>. Het Oekraïense leger werd op verschillende plaatsen teruggedreven, maar op andere plaatsen hield ze stand.
Een grenspost van de oblast Loehansk met Rusland wordt op 8 mei aangevallen.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3651766/2014/05/08/Oekraiense-grenspost-in-Loegansk-aangevallen.dhtml|titel=Oekraïense grenspost in Loegansk aangevallen|uitgever=de Volkskrant|datum=8 mei 2014|bezochtdatum=8 mei 2014}}</ref>


Loehansk overweegt, na het referendum in de Volksrepubliek Donetsk van 14 mei, ook een referendum voor aansluiting bij Rusland.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3653605/2014/05/12/Loegansk-overweegt-referendum-over-aansluiting-bij-Rusland.dhtml|titel=Loegansk overweegt referendum over aansluiting bij Rusland|uitgever=de Volkskrant|datum=12 mei 2014|bezochtdatum=12 mei 2014}}</ref>
===September: staakt het vuren===


==== Marioepol ====
De nieuwe opmars van de separatisten en het machtsevenwicht zorgde ervoor dat de verschillende partijen bereid waren tot een staakt-het-vuren. Op 1 september hadden de separatisten reeds overleg mogelijk gemaakt door de stellen dat ze geen onafhankelijkheid wensten, maar een apart statuut. <ref>http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2076052</ref>. Op [[5 september]] werd er met het [[Minsk-protocol]] een staakt-het-vuren afgekondigd door de verschillende partijen. <ref>http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2079582</ref>. Het staakt-het-vuren werd vrij goed nageleefd hoewel er hier en daar schendingen waren met verschillende doden.
Oekraïense troepen nemen op 7 mei het stadhuis van [[Marioepol]] in.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3650671/2014/05/07/Oekraiense-troepen-heroveren-stadhuis-Marioepol.dhtml|titel=Oekraïense troepen heroveren stadhuis Marioepol|uitgever=de Volkskrant|datum=7 mei 2014|bezochtdatum=7 mei 2014}}</ref> Maar de separatisten veroveren het opnieuw.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3650671/2014/05/07/Separatisten-veroveren-opnieuw-stadhuis-Marioepol.dhtml|titel=Separatisten veroveren opnieuw stadhuis Marioepol|uitgever=de Volkskrant|datum=7 mei 2014|bezochtdatum=7 mei 2014}}</ref>
Volgens Oekraïne zijn er in [[Marioepol]] zeker 20 separatisten gedood.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3652208/2014/05/09/Zeker-twintig-separatisten-dood-bij-operatie-Marioepol.dhtml|titel='Zeker twintig separatisten dood bij operatie Marioepol'|uitgever=de Volkskrant|datum=9 mei 2014|bezochtdatum=9 mei 2014}}</ref>


Separatisten trekken zich op 16 mei terug uit de overheidsgebouwen van [[Marioepol]] in de oblast Donetsk.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2664/Nieuws/article/detail/3656230/2014/05/16/Separatisten-Marioepol-trekken-zich-terug.dhtml|titel=Separatisten Marioepol trekken zich terug|uitgever=de Volkskrant|datum=16 mei 2014|bezochtdatum=16 mei 2014}}</ref>
===Verkiezingen===
De mensenrechtensituatie in het oosten van Oekraïne gaat snel achteruit, vindt de VN. Rusland vindt het rapport te eenzijdig.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2668/Buitenland/article/detail/3656212/2014/05/16/VN-mensenrechtensituatie-Oost-Oekraine-in-gevaar.dhtml|titel=VN: mensenrechtensituatie Oost-Oekraïne in gevaaruitgever=de Volkskrant|datum=16 mei 2014|bezochtdatum=16 mei 2014}}</ref>


==== Slovjansk ====
Op [[25 oktober]] 2014 werden er parlementsverkiezingen gehouden in Oekraïne. De opkomst was 70% in het land, maar in het oosten van het land kon er amper gestemd worden. De pro-westerse partijen waren de winnaars van de verkiezingen. <ref>http://www.doorbraak.be/nl/nieuws/oekra%C3%AFne-kiest-voor-het-westen</ref>. Op [[2 november]] vielen er verkiezingen in de regio's die de rebellen onder controle hadden. De rebellenleiders wonnen deze verkiezingen vlot, maar algemeen werden deze verkiezingen niet aanvaard. <ref>http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2137477</ref>. Daarnaast werden deze verkiezingen gezien als een bedreiging voor het staakt-het-vuren.
Het Oekraïense leger begint op 2 mei een militaire operatie in Slovjansk,<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.nu.nl/buitenland/3765629/oekraiens-leger-begint-militaire-operatie-slavjansk.html|titel=Oekraïens leger begint militaire operatie Slavjansk|uitgever=NU.nl|datum=2 mei 2014|bezochtdatum=2 mei 2014}}</ref> waarbij twee Oekraïense helikopterpiloten om het leven komen.<ref name="2014_05_02_1">{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3646976/2014/05/02/Live---Twee-piloten-dood-bij-legeroperatie-Slavjansk.dhtml|titel=Live - Tientallen doden in Odessa door brand|uitgever=de Volkskrant|datum=2 mei 2014|bezochtdatum=2 mei 2014}}</ref> De betrokken mannen werden later gearresteerd.<ref>{{uk}} {{Citeer nieuws|url=http://www.pravda.com.ua/news/2014/05/2/7024162/|titel=У Слов'янську затримали ймовірних стрілків по вертольотах ЗСУ|uitgever=Українська Правда|datum=2 mei 2014|bezochtdatum=2 mei 2014}}</ref>
Het lukt het Oekraïense leger niet, Slovjansk te veroveren. Onder de separatisten zijn volgens Toertsjynov veel doden gevallen.
Minister van Binnenlandse Zaken van Oekraïne, [[Arsen Avakov]], zegt dat er 9 checkpoints van de separatisten zijn ingenomen.<ref name="2014_05_02_1" />
De hoop op het naleven van het akkoord in Genève is nu gevlogen, zegt de woordvoerder van Poetin, [[Dnitri Paskov]].<ref name="2014_05_02_1" />


Er zijn op 5 mei zware gevechten bij Slovjansk.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3649098/2014/05/05/Zware-gevechten-bij-Slovjansk.dhtml|titel=Zware gevechten bij Slovjansk|uitgever=de Volkskrant|datum=5 mei 2014|bezochtdatum=5 mei 2014}}</ref>
In het land zelf bleef het staakt-het-vuren ongeveer standhouden hoewel er bijna dagelijks schendingen waren. Op 12 december werd verklaard dat er voor het eerst geen enkele schendingen waren gebeurd. <ref>http://www.knack.be/nieuws/wereld/echte-wapenstilstand-in-oekraine/article-normal-517959.html</ref>.  Op kerstdag kwam er ook een grote uitwisseling van gevangenen tussen de rebellen en de overheid. <ref>http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2192521</ref>.  
Meer dan dertig mensen zijn gedood en er is een helikopter neergehaald.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.nrc.nl/nieuws/2014/05/05/vier-doden-bij-gevechten-in-slavjansk/|titel='Vier doden bij gevechten in Slavjansk'|uitgever=nrc.nl|datum=5 mei 2014|bezochtdatum=5 mei 2014}}</ref><ref name="2014_05_05_1">{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3649767/2014/05/06/Lavrov-nieuwe-Geneve-top-heeft-nu-weinig-zin.dhtml|titel=Lavrov: nieuwe Genève-top heeft nu weinig zin|uitgever=de Volkskrant|datum=6 mei 2014|bezochtdatum=6 mei 2014}}</ref>


Slovjansk vraagt op 12 mei Rusland om steun van het leger.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2668/Buitenland/article/detail/3653879/2014/05/12/Separatisten-Slavjansk-vragen-steun-leger-Rusland.dhtml|titel=Separatisten Slavjansk vragen steun leger Rusland|uitgever=de Volkskrant|datum=12 mei 2014|bezochtdatum=12 mei 2014}}</ref>
===Januari: nieuwe escalatie===


=== Juni 2014 ===
In januari [[2015]] leek het conflict te verminderen door de goede gesprekken tussen de partijen, maar al snel bleek dat het water nog vrij diep was en waren er talrijke incidenten en gevechten tussen het leger en de separatisten. Het staakt-het-vuren werd amper meer nageleefd en beide kanten bedreigden elkaar met nieuwe offensieven <ref>http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2217191</ref>.
[[Petro Porosjenko]] kondigt op 8 juni voor het oosten van het land een staakt-het-vuren aan. Hij wil praten met separatisten.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2668/Buitenland/article/detail/3669028/2014/06/08/Porosjenko-kondigt-eenzijdig-staakt-het-vuren-aan.dhtml|titel=Porosjenko kondigt eenzijdig staakt-het-vuren aan|uitgever=de Volkskrant|datum=9 juni 2014|bezochtdatum=8 juni 2014}}</ref>


De Oekraïense regering realiseert op 10 juni een vluchtelingencorridor voor mensen die gebieden willen verlaten waar militaire operaties zijn.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3669634/2014/06/10/Vluchtelingencorridor-in-oosten-Oekraine.dhtml|titel=Vluchtelingencorridor in oosten Oekraïne|uitgever=de Volkskrant|datum=10 juni 2014|bezochtdatum=11 juni 2014}}</ref>
===Februari: Minsk II===


Op 17 juni is er overleg tussen Poetin en Porosjenko over het staakt-het-vuren.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3673695/2014/06/18/Poetin-en-Porosjenko-overleggen-over-staakt-het-vuren.dhtml|titel=Poetin en Porosjenko overleggen over staakt-het-vuren|uitgever=de Volkskrant|datum=18 juni 2014|bezochtdatum=18 juni 2014}}</ref>
[[File:OSCE SMM monitoring the movement of heavy weaponry in eastern Ukraine (16544235410).jpg|right|230px|thumb|Terugtrekken van Oekraïens oorlogsmateriaal in maart 2015]]
Naar aanleiding van de toenemende spanningen en conflicten riep het Westen op tot een nieuw staakt-het-vuren: Minsk II. Het nieuw staakt-het-vuren wou het vorige hernieuwen. Op 7 februari werd het verdrag getekend door de verschillende partijen. Het staakt-het-vuren werd grotendeels nageleefd, hoewel er nog steeds verschillende inbreuken waren. Op 10 maart verklaarde de Oekraïense president dat het meeste materiaal teruggetrokken was. <ref>http://www.bbc.com/news/world-europe-31806946</ref>.  Incidenten blijven bestaan, maar zijn zeer sporadisch.


De Verenigde Naties maken op 25 juni bekend dat er tot dan toe 423 mensen zijn omgekomen in het conflict in het oosten van het land. Er zijn verder inmiddels 46.000 mensen op de vlucht geslagen.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.haaretz.com/news/world/1.600998|titel=UN estimates 423 killed in east Ukraine conflict|uitgever=Haaretz Daily Newspaper Ltd.|datum=25 juni 2014|bezochtdatum=15 juli 2014}}</ref>
==Strijdende partijen==


Porosjenko besluit op 30 juni om het staakt-het-vuren niet te verlengen vanwege 'criminele activiteiten' door separatisten in het oosten van Oekraïne.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://nos.nl/artikel/668810-porosjenko-verlengt-bestand-niet.html|titel=Porosjenko verlengt het bestand niet|uitgever=NOS|datum=29 juni 2014|bezochtdatum=1 juli 2014}}</ref>
===Pro-Russische zijde===


==== Loehansk ====
[[File:2014-05-09. День Победы в Донецке 248.jpg|thumb|milities in Donetsk]]
Op 2 juni zijn er gevechten tussen pro-Russen en grenswachten van de oblast Loehansk.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3665348/2014/06/02/Honderden-gewapende-opstandelingen-bestormen-Oekraiense-grenspost.dhtml|titel=Honderden gewapende opstandelingen bestormen Oekraïense grenspost|uitgever=de Volkskrant|datum=2 juni 2014|bezochtdatum=2 juni 2014}}</ref> Daarbij kwamen vijf separatisten om.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3665348/2014/06/02/Zeker-vijf-opstandelingen-gedood-bij-aanval-op-Oekraiense-grenspost.dhtml|titel=Zeker vijf opstandelingen gedood bij aanval op Oekraïense grenspost|uitgever=de Volkskrant|datum=2 juni 2014|bezochtdatum=3 juni 2014}}</ref>
Volksmilities van Donbass: deze vormen het grootste deel van het pro-Russische verzet. De milities bestaan uit de milities van Donbass en Loegansk die samen de verenigde krachten van Novorossiya vormen, het Russisch-orthodoxe leger, het leger van het zuid-oosten en het Vostok-bateljoen. De milities van Donbass en Loegansk hebben een leger van 20.000 man <ref>http://tass.ru/en/world/739790</ref> terwijl de andere milities vrij kleiner zijn.
Daarnaast zijn er verschillen Russische troepen of vrijwilligers aanwezig. Officieel heeft Rusland geen troepen aanwezig en zou het enkel om vrijwilligers gaan, maar toch bestaat er heel veel twijfel hierover. In elk geval zijn er Kozakken <ref>http://www.nrc.nl/nieuws/2014/04/23/de-onbekende-groene-mannetjes-in-oekraine-zijn-ontmaskerd-als-kozakken/</ref>, Tsjetsjenen <ref>http://nieuwsuitoekraine.blogspot.be/2014/05/tussen-400-en-500-tsjetsjenen-actief-in.html</ref> en andere Kaukasische troepen aanwezig.


Tientallen mensen komen op 14 juni om als een Oekraïens legervliegtuig wordt neergehaald.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2668/Buitenland/article/detail/3672284/2014/06/14/Tientallen-doden-door-neerhalen-Oekraiens-vliegtuig.dhtml|titel=Tientallen doden door neerhalen Oekraïens vliegtuig|uitgever=de Volkskrant|datum=14 juni 2014|bezochtdatum=15 juni 2014}}</ref>
===Oekraïense zijde===


==== Slovjansk ====
* Het officiële leger maakt het grootste deel van de troepenmacht uit met ongeveer 50.000 man. <ref>http://www.ukrinform.ua/eng/news/pm_yatseniuk_some_50000_military_participate_in_ato_325180</ref>.  
Er zijn hevige gevechten in de buurt van Slovjansk vanaf 3 juni.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/30323/Onrust-in-Oekraine/article/detail/3666013/2014/06/03/Hevige-gevechten-leger-en-separatisten-in-Slavjansk.dhtml|titel=Hevige gevechten leger en separatisten in Slavjansk|uitgever=de Volkskrant|datum=3 juni 2014|bezochtdatum=3 juni 2014}}</ref>
Pro-Russische rebellen schieten op 6 juni een Oekraïens vliegtuig neer.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2664/Nieuws/article/detail/3668264/2014/06/06/Rebellen-Oekraine-schieten-vliegtuig-neer.dhtml|titel=Rebellen Oekraïne schieten vliegtuig neer|uitgever=de Volkskrant|datum=6 juni 2014|bezochtdatum=7 juni 2014}}</ref>


=== Juli 2014 ===
* Daarnaast zijn er ook paramilitairen aanwezig met lokale vrijwilligers, maar ook buitenlandse vrijwilligers. Hun aantal is moeilijker in te schatten.  
==== Slovjansk ====
De stad Slovjansk wordt na dagenlange gevechten op 5 juli door het Oekraïense leger ingenomen. De Russische separatisten moeten zich noodgedwongen terugtrekken richting Donetsk en Loehansk.


==== Habrove ====
* Het westen is geen militaire partij in het conflict, maar toch werden er wapenleveringen overwogen. <ref>http://www.hln.be/hln/nl/18262/Onrust-in-Oekraine/article/detail/2203082/2015/02/02/VS-overwegen-toch-wapenlevering-aan-Oekraine.dhtml</ref>. Uiteindelijk zijn er geen dergelijke leveringen gebeurd, maar is de steun economisch en humanitair gebleven <ref>http://www.europa-nu.nl/id/vj45c5qt9gxe/eu_en_de_crisis_in_oekraine</ref>.  
Op 17 juli 2014 stortte bij [[Hrabove (Donetsk)|Hrabove]] een passagiersvliegtuig van [[Malaysia Airlines]] neer nabij het dorp, waarbij alle 298 inzittenden om het leven kwamen.
{{Zie ook|Zie verder het artikel [[Malaysia Airlines-vlucht 17]].}}


=== Augustus 2014 ===
==Reacties==
De aanwezigheid van Russische troepen in Oost-Oekraïne wordt bevestigd door de separatisten. Op 28 augustus 2014 volgt een bijeenkomst van de [[VN-Veiligheidsraad]] op verzoek van [[Litouwen]].


==== Opening nieuw front ====
* De [[NAVO]] verwees bij het conflict vooral naar de rol van Rusland en had kritiek op de mogelijke aanwezigheid van wapens en troepen die voor een humanitaire ramp zorgden. <ref>http://www.ukrinform.ua/eng/news/pm_yatseniuk_some_50000_military_participate_in_ato_325180</ref> <ref>http://www.cbc.ca/news/world/ukraine-crisis-ceasefire-in-name-only-says-nato-chief-1.2772932</ref>.
Vanuit Rusland wordt er een nieuw front geopend nabij de havenstad Marioepol.
Reguliere Russische troepen en tanks trokken de grens over aan de kustlijn van de [[Zee van Azov]] op 27 en 28 augustus 2014 en dwongen Oekraïnse troepen in het kuststadje [[Novoazovsk]] om zich terug te trekken.<ref>{{Cite news|url=http://www.cnbc.com/id/101951821#.|agency=CNBC|title=Ukraine Says Russian Forces Lead Major New Offensive in East|date=27 August 2014|accessdate=31 August 2014}}</ref>


==== Zee van Azov ====
* De [[Europese Unie]] zag in Oekraïne een belangrijke nieuwe handelspartner en steunde het land dan ook economisch en humanitair. Verschillende sancties werden ondernomen tegen Rusland. <ref>http://www.europa-nu.nl/id/vj45c5qt9gxe/eu_en_de_crisis_in_oekraine</ref>.
Twee Oekraïense kustwachtschepen de 'Grif' en de 'Kalkan' werden aangevallen in de zee van Azov.
Acht zeelieden werden levend evacueert van hun brandende schepen.<ref>http://www.kyivpost.com/content/ukraine/eight-border-guards-rescued-two-missing-after-shelling-in-sea-of-azov-362948.html</ref>


=== September 2014 ===
* [[Rusland]] zag haar rol weg als waarnemer van het conflict en ontkende betrokkenheid bij het ontsporen van het conflict. Rusland beschuldigde de EU en de VS van escalatie. <ref>http://www.theguardian.com/world/2014/apr/07/ukraine-crisis-pro-russia-activists-declare-independence-donetsk</ref>.  
Na de bevestiging door de separatisten dat ook reguliere Russische troepen met hun meevechten wordt het conflict nu steeds vaker door internationale media als een [[oorlog]] tussen Rusland en Oekraïne beschreven.


Op 2 september, nadat Oekraïense troepen akkoord gingen om het stadje [[Ilovaisk]] op te geven, werden zij gebombardeerd door Russiche troep terwijl ze geëvacueerd werden door een "groene corridor".<ref>http://www.kyivpost.com/content/ukraine/witnesses-tell-about-attacks-on-ukrainian-soldiers-trying-to-leave-ilovaisk-at-least-100-killed-363204.html</ref><ref>http://au.ibtimes.com/articles/564915/20140902/russia-ukraine-crisis-invades-forces.htm#.VAcmw2RdWAE</ref><ref>http://www.nydailynews.com/news/world/russian-troops-kill-hundreds-ukrainian-soldiers-report-article-1.1923064</ref><ref>http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/ukraine/11066256/Fears-of-massacre-after-accusations-Russians-reneged-on-safe-passage-for-Ukrainian-forces.html</ref><ref>http://www.mirror.co.uk/news/world-news/hundreds-ukrainian-troops-massacred-pro-russian-4142110</ref><ref>http://www.theguardian.com/world/2014/sep/03/ukraine-soldier-youre-better-clueless-because-truth-horrible-moscow-ilovaysk</ref>
* De [[Verenigde Staten]] zag vooral Rusland als opruier van de gebeurtenissen en eiste dat ze zich buiten het conflict hielden <ref>http://www.bbc.com/news/world-europe-26919928</ref>.  
De aanval op de troepen die gemarkeerd waren met witte vlaggen werd beschreven als een slachtpartij waarbij minstens 100 Oekraïense troepen het leven lieten.<ref>http://www.kyivpost.com/content/ukraine/witnesses-tell-about-attacks-on-ukrainian-soldiers-trying-to-leave-ilovaisk-at-least-100-killed-363204.html</ref>


== Zie ook ==
==Gevolgen==
* [[Tijdlijn van de Oekraïnecrisis]]
* [[Euromaidan]]
* [[Krimcrisis]]
* [[pro-Russische onrust in Oekraïne in 2014]]
* [[Unie van Volksrepublieken]] (in Oekraïne)


{{Commonscat|Russian-Ukrainian war 2014}}
[[File:Ded Moroz visits children in Donetsk bomb shelter, 6 January 2015 (4).jpg|thumb|burgers van Donetsk in schuilkelders]]
{{Appendix|2=
* Op humanitair vlak was de oorlog een ramp voor de inwoners van Donbass. Ongeveer 1,2 miljoen verloren hun huis en velen waren op de vlucht. <ref>http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2327576</ref>
{{References||2}}
 
}}
* Volgens een rapport van de VN vielen zeker al 6000 doden in het conflict. <ref> http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2256394 </ref>
 
* Op internationaal vlak raakten Rusland en de EU in elkaars vaarwater en volgden verschillende boycotts en embargo's aan beiden zijden. <ref>http://diplomatie.belgium.be/nl/Beleid/beleidsthemas/vrede_en_veiligheid/sancties/sanctieregime_ten_aanzien_van_rusland</ref> De landen zijn nochtans belangrijke handelspartners op vlak van gas en olie. <ref>http://www.europa-nu.nl/id/vhkuiga832pv/relatie_eu_rusland </ref>
 
* De spanningen tussen de VS en Rusland lopen hoger op en leiden tot een dieptepunt in hun onderlinge relaties. <ref>http://www.ad.nl/ad/nl/1013/Buitenland/article/detail/3806282/2014/12/08/Rusland-Relaties-met-VS-zijn-op-een-dieptepunt.dhtml</ref>
 
* Naar aanleiding van de spanningen met het Westen zocht Rusland een nieuwe handelspartner. Er werden akkoorden gesloten met China over de levering van enorme voorraden gas en olie, maar toch zijn deze nog lange niet zo groot als de leveringen naar Europa.  <ref>http://www.z24.nl/columnisten/china-en-rusland-brullen-tegen-het-westen-maar-de-economie-vertelt-ander-een-verhaal-501923</ref>.
 
==Links==
 
* [http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/opinieblog/analyse/1.2190175| opinie van Jan Balliauw over het conflict]
* [https://storify.com/cnwadstrom/the-crisis-in-ukraine-explained| overzicht van de gebeurtenissen met uitleg]
 
==Referenties==


[[Categorie:Oekraïnecrisis 2013-2014]]
[[Categorie: Oekraïnecrisis]]
[[Categorie:Oorlog in Europa]]
[[Categorie:Oorlog in de 21e eeuw]]
[[Categorie:Oorlog van Rusland]]
[[Categorie:Oorlog van Rusland]]
[[Categorie:Oorlog van Oekraïne]]
[[Categorie:Oblast Donetsk]]
[[Categorie:Oblast Loehansk]]

Versie van 10 mei 2015 20:43

rel=nofollow

De Oorlog in Donbass ook wel de Oorlog in Oekraïne genoemd is een burgeroorlog in Oekraïne tussen pro-Russische troepen en de pro-Westerse regering in Kiev. De oorlog ving aan op 6 april 2014 nadat pro-Russische rebellen de regering in Donetsk hadden aangevallen en Donbass als onafhankelijk gebied verklaarden. Dit gebeurde twee maand nadat de pro-Westerse bevolking de Oekraïense president Viktor Janoekovytsj afgezet hadden. Het conflict zorgde voor enorme spanningen tussen Rusland en het Westen. Rusland steunt de pro-Russische troepen zowel financieel als ook militair. Tegelijkertijd steunt het Westen, met name de Verenigde Staten, de Oekraïense regering.

Oorzaken

  • Het Russisch nationalisme : het nationalisme vormt een van de belangrijkste pijlers in de buitenlandse politiek van de Russische president Poetin. Rusland ziet zich reeds vanaf de 19e eeuw als de dominante macht in Oost-Europa en in het kader van het Panslavisme voerden ze steeds een agressieve politiek uit in Oost-Europa. De Russische minderheid behoorde sinds 1922 tot de Oekraïense Socialistische Sovjetrepubliek. In 1991 verklaarde Oekraïne zich onafhankelijk van de Sovjet-Unie en werden de Russen een minderheid. Rusland vindt dat ze het recht hebben om de Russische minderheden te beschermen [1]. Poetin zelf wil zich ook opwerpen als een sterke leider en gebruikt het nationalisme als ondersteuning van zijn buitenlandse politiek [2].
  • Economische belangen van Rusland: Rusland heeft grote investeringen gedaan in Oekraïne en wil het land ook via de economie aan zich binden. Zo kreeg het land kortingen voor zijn grondstoffen in ruil voor een pro-Russische koers. De pijplijn die door Oekraïne loopt, voert de grootste hoeveelheid van gas naar Europa en dus essentieel voor de Russische export. [3]. Daarnaast heeft Poetin in 2013 ook meer dan 15 miljard $ aan obligaties gekocht. [4]
  • In Oekraïne leeft ook al zeer lang anti-Russische gevoelens. Oekraïne streefde steeds naar een onafhankelijke positie en kwam daardoor in rampkoers met Rusland. Onder Stalin beleefde de onderdrukking een hoogtepunt met de Holodomor, waarbij het aantal doden mogelijk opliep tot 7,5 miljoen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerden talrijke Oekraïners met Nazi-Duitsland. De vergeldingen lieten niet op zich wachten. Spanningen bleven voortbestaan tot de dag van vandaag.
  • Zowel Oekraïne als Rusland hebben belang bij controle over het gebied. Donbas is een van de rijkste gebieden: Er staan ongeveer 70 000 fabrieken, gaande van metallurgie, machinebouw, chemie, energie tot de wapenindustrie. Dit maakt ongeveer 20% van de Oekraïense economie. [5]. Daarnaast liggen er ook enorme voorraden grondstof in Donbas waaronder grote hoeveelheden schaliegas. [6]

Aanloop

Euromaidan

Zie Euromaidan voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Bestand:Euromaidan Kiev 2014-02-18 15-08.JPG
Euromaidan in Kiev op 18 Februari 2014

In 2004 had je reeds een eerste opstand tegen de Russen. De oranjerevolutie bracht echter niet wat men verwacht had en Janoekovytsj slaagde erin om gebruik te maken van de verdeeldheid en werd opnieuw president in 2010. Janoekovytsj leunt opnieuw dicht aan bij Poetin en wil zich ontdoen van westerse invloed. Op 21 november 2013 annuleert Janoekovytsj de onderhandelingen met de Europese Unie over een handelsakkoord waarbij een grotere integratie met Europa mogelijk was. Binnen Oekraïne bestond bijna in alle lagen een positief akkoord tot dit akkoord [7] en Janoekovytsj creëerde enorm veel onrust en onbegrip met deze beslissing. Er volgden in heel het land protesten tegen deze beslissing die meer en meer omsloegen in anti-regeringsprotesten. Deze protesten werden steeds gewelddadiger en er vielen talrijke doden door het harde optreden van de politie. Op 19 februari riep Oekraïne de noodtoestand uit. Enkele dagen later vluchtte Janoekovytsj naar Kharkhov. [8]. Het parlement zette de president af, schreef nieuwe verkiezingen uit op 25 mei 2014 en stelden een nieuw parlementsvoorzitter aan. [9]

Krimcrisis

Zie Krimcrisis voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De onrust verplaatste zich op 26 februari van Kiev naar de Krim in het zuiden. De meerderheid van de bevolking van dit schiereiland, dat tot 1954 bij Rusland hoorde, is (pro-)Russisch en tegenstander van de machtswisseling in Kiev. Voor Rusland heeft de Krim een groot strategisch belang als basis voor de Zwarte Zeevloot. De Krim dreigde zich dan ook af te scheiden van Oekraïne.[10]

Op de Krim hebben op 27 februari tientallen gewapende mannen het parlementsgebouw in de regionale hoofdstad Simferopol bezet. Ze hesen de Russische vlag.[11] Ook andere belangrijke gebouwen werden bezet en de regering verloor haar grip op het gebied. De acties zijn bedoeld is om "de positie aan de Zwarte Zee te behouden". De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties komt in New York bijeen vanwege de Krimcrisis.[12][13] In maart 2014 werd een referendum georganiseerd waarbij volgens de polls 95 % aanhechting met Rusland opteerde. De objectiviteit van het referendum werd wereldwijd in twijfel getrokken en de Oekraïense regering verklaarde het referendum ongrondwettelijk. [14]

Protesten in Donbass

Bestand:Russians Ukraine 2001.PNG
Russische minderheden in Oekraïne

In het oosten van Oekraïne leven een groot percentage van Russen die sterk aanleunen naar Rusland. Na de afzetting van Janoekovitsj groeiden vooral in de oblast Donetsk en de Oblast_Loehansk in maart 2014 protesten tegen de nieuwe regering en de nieuwe koers die er werd gevaren. De protesten groeiden en ook de internationale spanningen wegens de toenemende Russische troepen aan de grens met Oekraïne. [15]. De Oekraïense politie probeerde de situatie onder controle te houden, maar slaagde daar amper in.

Op 6 april 2014 bestormden de inwoners van de oblasten Donetsk en Luhansk de administratieve gebouwen en onder invloed van de Krimcrisis eisten de inwoners van de oblast Donetsk en de Oblast_Loehansk een gelijkaardig referendum zoals in de Krim was gekomen. De eind 2005 opgerichte organisatie Donetskaja Respoeblika riep op 14 april de Volksrepubliek Donetsk uit. Op 16 april werd een referendum voorbereid en een Centrale Verkiezingscommissie opgericht. [16]. Op 11 mei was er een referendum over de onafhankelijkheid van oblsast. Onafhankelijke waarnemingen waren tijdens het referendum onmogelijk. De uitslag van het referendum zou volgens de pro-Russische separatisten 89% in het voordeel van afscheiding bedragen. De volgende dag verklaarde de oblast Donetsk zich onafhankelijk. [17]. In de oblast Luhansk kreeg je eenzelfde scenario en ook zij verklaarden na een referendum zich onafhankelijk van Oekraïense en riepen zich uit tot de Volksrepubliek Loegansk [18]. Volgens Oekraïne en het Westen waren deze referenda gemanipuleerd door Rusland. [19].

Verloop van de oorlog

Zie Tijdlijn_van_de_Oekraïnecrisis voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

April: aanzet tot het conflict

Bestand:2014-04-15. Протесты в Донецке 001.jpg
barricades van pro-Russische opstandelingen

Op 6 april waren de overheidsgebouwen in Donetsk en Loegansk bestormd door de Oekraïense rebellen en eisten deze een grotere onafhankelijke positie van Oekraïne. Er werden verschillende overheidsdienaars gegijzeld, maar die werden spoedig weer vrijgelaten [20]. De nieuwe Oekraïense premier Toertsjynov stelde een ultimatum en eiste dat de bezetting eindigde, maar deze bleef onbeantwoord. Ook in Kharkov en Slovjansk worden overheidsgebouwen bezet. [21]. De premier stelde een nieuw ultimatum voor [22] en dreigde met de inzet van het leger, maar ook deze actie bleef onbeantwoord. Op 15 april wordt het Oekraïense leger ingezet en beginnen de militaire acties. [23]. In de steden Kharkov , Slovjansk [24], Kramatorsk [25], Horlivka [26] [27] , Marioepol [28] een andere kleinere steden breekt een machtsstrijd uit naar de controle over de steden. Het Oekraïense leger slaagt erin om verschillende steden te heroveren, maar grote delen blijven in handen van de rebellen.

Mei-juni: escalatie

Het conflict zet zich verder en escaleert in mei en juni. In Odessa vallen verschillende doden bij een confrontatie tussen pro-Russische en pro-Oekraïense demonstranten. De doden vallen bij een brand in een overheidsgebouw [29] en de confrontatie bij betogingen. In Mei wordt er gevochten in Slovjansk, Kramatorsk en Marioepol maar slaagden er niet in om de volledige controle te krijgen in deze steden. Ondertussen werd op 25 mei Petro_Porosjenko de nieuwe president van Oekraïne. [30]. [31]. Tijdens deze verkiezingen waren de offensieven stilgelegd, maar deze vatten daarna opnieuw aan. De oblasten Donetsk die zich op 11 mei onafhankelijk hadden verklaart, verklaarde zich na de nieuwe offensieven in oorlog met Oekraïne. [32]. De gevechten gaan verder en tegen eind juni vielen al zeker 423 doden volgens de VN. [33]. Ondertussen had de nieuwe president op 8 juni eenzijdig een staakt het vuren aangekondigd. [34] Deze hield echter geen stand en de gevechten gingen verder. Op 13 juni werd Marioepol definitief veroverd. [35]. Op 18 juni kwam men opnieuw uit op een staakt-het-vuren en deze werd even verlengd, maar na mislukte onderhandelingen verlengde Porosjenko het bestand niet [36]

Juli: Ukraiens offensief

Bestand:Damaged apartment building in Donetsk, July 14, 2014.jpg
Beschadigde huizen in Donetsk, 14 Juli 2014

Na het mislukken van een definieve oplossing startte het Oekraïense leger een groot nieuw offensief. Op 5 juli eindigden de gevechten in Sloviansk en Kramatorsk en trokken de rebellen zich terug naar Donetsk. [37]. Het leger rukt nu verder op naar Donetsk en voert ook bombardementen uit op de rebellenkampen. [38].

Maleisie airlines

Zie Malaysia_Airlines-vlucht_17 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Op 17 juli stort een boeing van Malaysia Airlines met vluchtnummer MH17 neer bij het dorp Hrabove in de oblast Donetsk. Aan boord waren 298 mensen, 283 passagiers en 15 bemanningsleden. 193 inzittenden hadden de Nederlandse nationaliteit. Er waren geen overlevenden. [39]. Al snel kwam uit dat het vliegtuig was neergeschoten. De VN kwam met een resolutie tot een formele conclusie en eiste toegang tot het gebied. [40]. Volgens westerse analisten kwam de schade aan delen van het vliegtuig overeen met de inslag van shrapnel uit een luchtdoelraket. [41]. De Russische media verklaarden dat een vliegtuig MH17 had neergeschoten omdat ze dachten dat het een vliegtuig was met Poetin aan boord, hoewel Poetin in geen maanden gevlogen had boven Oekraïne. [42]. Binnen het Westen werd de hoofdverantwoordelijkheid gelegd bij de rebellen en Rusland en een het anti-Russische sentiment groeide en daarbij ook de steun voor scherpe sancties. Er volgt een boycottenoorlog tussen het westen en Rusland.

Augustus: pro-Russisch tegenoffensief

De steden Donetsk en Loegansk waren nog steeds het doelwit van het Oekraïense leger en verschillende voorsteden werden veroverd. Ook werd Donetsk verschillende keren gebombardeerd door de luchtmacht. [43]. De stad was omsingeld en stond op het punt om te vallen. Ondertussen ontstond er veel commotie rond een Russisch konvooi die humanitaire hulp zou komen bieden. [44]. Officieel zijn er geen Russische troepen aanwezig in Oekraïne en zou Rusland geen militaire hulp bieden, maar er waren meer en meer geruchten dat de Russen de opstandelingen actief steunden [45]. Zowel in Donetsk als Loegansk waren er zware gevechten gaande over de controle van de stad. [46]. Op 25 augustus kwam er een tegenoffensief van de separatisten om hun bevoorradingslijnen in handen te houden. [47]. Dit offensief zou grotendeels mogelijk zijn door de hulp van Rusland die ook eigen troepen zou hebben op het gebied. [48]. Het Oekraïense leger werd op verschillende plaatsen teruggedreven, maar op andere plaatsen hield ze stand.

September: staakt het vuren

De nieuwe opmars van de separatisten en het machtsevenwicht zorgde ervoor dat de verschillende partijen bereid waren tot een staakt-het-vuren. Op 1 september hadden de separatisten reeds overleg mogelijk gemaakt door de stellen dat ze geen onafhankelijkheid wensten, maar een apart statuut. [49]. Op 5 september werd er met het Minsk-protocol een staakt-het-vuren afgekondigd door de verschillende partijen. [50]. Het staakt-het-vuren werd vrij goed nageleefd hoewel er hier en daar schendingen waren met verschillende doden.

Verkiezingen

Op 25 oktober 2014 werden er parlementsverkiezingen gehouden in Oekraïne. De opkomst was 70% in het land, maar in het oosten van het land kon er amper gestemd worden. De pro-westerse partijen waren de winnaars van de verkiezingen. [51]. Op 2 november vielen er verkiezingen in de regio's die de rebellen onder controle hadden. De rebellenleiders wonnen deze verkiezingen vlot, maar algemeen werden deze verkiezingen niet aanvaard. [52]. Daarnaast werden deze verkiezingen gezien als een bedreiging voor het staakt-het-vuren.

In het land zelf bleef het staakt-het-vuren ongeveer standhouden hoewel er bijna dagelijks schendingen waren. Op 12 december werd verklaard dat er voor het eerst geen enkele schendingen waren gebeurd. [53]. Op kerstdag kwam er ook een grote uitwisseling van gevangenen tussen de rebellen en de overheid. [54].

Januari: nieuwe escalatie

In januari 2015 leek het conflict te verminderen door de goede gesprekken tussen de partijen, maar al snel bleek dat het water nog vrij diep was en waren er talrijke incidenten en gevechten tussen het leger en de separatisten. Het staakt-het-vuren werd amper meer nageleefd en beide kanten bedreigden elkaar met nieuwe offensieven [55].

Februari: Minsk II

Bestand:OSCE SMM monitoring the movement of heavy weaponry in eastern Ukraine (16544235410).jpg
Terugtrekken van Oekraïens oorlogsmateriaal in maart 2015

Naar aanleiding van de toenemende spanningen en conflicten riep het Westen op tot een nieuw staakt-het-vuren: Minsk II. Het nieuw staakt-het-vuren wou het vorige hernieuwen. Op 7 februari werd het verdrag getekend door de verschillende partijen. Het staakt-het-vuren werd grotendeels nageleefd, hoewel er nog steeds verschillende inbreuken waren. Op 10 maart verklaarde de Oekraïense president dat het meeste materiaal teruggetrokken was. [56]. Incidenten blijven bestaan, maar zijn zeer sporadisch.

Strijdende partijen

Pro-Russische zijde

Bestand:2014-05-09. День Победы в Донецке 248.jpg
milities in Donetsk

Volksmilities van Donbass: deze vormen het grootste deel van het pro-Russische verzet. De milities bestaan uit de milities van Donbass en Loegansk die samen de verenigde krachten van Novorossiya vormen, het Russisch-orthodoxe leger, het leger van het zuid-oosten en het Vostok-bateljoen. De milities van Donbass en Loegansk hebben een leger van 20.000 man [57] terwijl de andere milities vrij kleiner zijn. Daarnaast zijn er verschillen Russische troepen of vrijwilligers aanwezig. Officieel heeft Rusland geen troepen aanwezig en zou het enkel om vrijwilligers gaan, maar toch bestaat er heel veel twijfel hierover. In elk geval zijn er Kozakken [58], Tsjetsjenen [59] en andere Kaukasische troepen aanwezig.

Oekraïense zijde

  • Het officiële leger maakt het grootste deel van de troepenmacht uit met ongeveer 50.000 man. [60].
  • Daarnaast zijn er ook paramilitairen aanwezig met lokale vrijwilligers, maar ook buitenlandse vrijwilligers. Hun aantal is moeilijker in te schatten.
  • Het westen is geen militaire partij in het conflict, maar toch werden er wapenleveringen overwogen. [61]. Uiteindelijk zijn er geen dergelijke leveringen gebeurd, maar is de steun economisch en humanitair gebleven [62].

Reacties

  • De NAVO verwees bij het conflict vooral naar de rol van Rusland en had kritiek op de mogelijke aanwezigheid van wapens en troepen die voor een humanitaire ramp zorgden. [63] [64].
  • De Europese Unie zag in Oekraïne een belangrijke nieuwe handelspartner en steunde het land dan ook economisch en humanitair. Verschillende sancties werden ondernomen tegen Rusland. [65].
  • Rusland zag haar rol weg als waarnemer van het conflict en ontkende betrokkenheid bij het ontsporen van het conflict. Rusland beschuldigde de EU en de VS van escalatie. [66].
  • De Verenigde Staten zag vooral Rusland als opruier van de gebeurtenissen en eiste dat ze zich buiten het conflict hielden [67].

Gevolgen

Bestand:Ded Moroz visits children in Donetsk bomb shelter, 6 January 2015 (4).jpg
burgers van Donetsk in schuilkelders
  • Op humanitair vlak was de oorlog een ramp voor de inwoners van Donbass. Ongeveer 1,2 miljoen verloren hun huis en velen waren op de vlucht. [68]
  • Volgens een rapport van de VN vielen zeker al 6000 doden in het conflict. [69]
  • Op internationaal vlak raakten Rusland en de EU in elkaars vaarwater en volgden verschillende boycotts en embargo's aan beiden zijden. [70] De landen zijn nochtans belangrijke handelspartners op vlak van gas en olie. [71]
  • De spanningen tussen de VS en Rusland lopen hoger op en leiden tot een dieptepunt in hun onderlinge relaties. [72]
  • Naar aanleiding van de spanningen met het Westen zocht Rusland een nieuwe handelspartner. Er werden akkoorden gesloten met China over de levering van enorme voorraden gas en olie, maar toch zijn deze nog lange niet zo groot als de leveringen naar Europa. [73].

Links

Referenties

  1. º http://edition.cnn.com/2014/03/01/world/europe/ukraine-protests-explainer/
  2. º http://www.theguardian.com/world/2014/aug/29/russian-nationalism-kremlin-actions-ukraine
  3. º http://www.nato.int/docu/review/2014/NATO-Energy-security-running-on-empty/Ukrainian-conflict-Russia-annexation-of-Crimea/EN/index.htm
  4. º http://www.usatoday.com/story/news/world/2013/12/17/russia-ukraine-bonds-putin/4058059/
  5. º http://beurs.com/2015/03/03/de-verborgen-rijkdom-van-de-donbas
  6. º http://america.aljazeera.com/articles/2014/8/10/long-before-the-fearofwartherewasfearoffrackinginukraine.html
  7. º http://www.dw.de/ukraine-eu-support-up-again/a-16924061
  8. º http://nos.nl/artikel/614704-janoekovitsj-weg-uit-kiev.html
  9. º http://www.nrc.nl/nieuws/2014/02/22/janoekovitsj-treedt-niet-af-noemt-gebeurtenissen-een-coup
  10. º Rellen op de Krim, NRC, 26 februari 2014
  11. º Parlementsgebouw Krim bestormd, www.nos.nl; 27 februari 2014.
  12. º Kiev: invasie door Russische Leger, www.nos.nl; 28 februari 2014.
  13. º Russische troepen zijn splijtzwam, www.nos.nl; 28 februari 2014.
  14. º http://www.nrc.nl/nieuws/2014/03/17/definitieve-uitslag-referendum-krim-966-procent-wil-bij-rusland-horen
  15. º http://www.volkskrant.nl/buitenland/poetins-militaire-machine-staat-in-de-oorlogsstand~a3632021/
  16. º http://english.pravda.ru/news/hotspots/16-04-2014/127379-donetsk_ukraine-0/
  17. º http://www.volkskrant.nl/buitenland/volksrepubliek-donetsk-vraagt-aansluiting-rusland~a3653605/
  18. º http://www.huffingtonpost.com/2014/05/12/luhanks-independence-ukraine_n_5310502.html
  19. º http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.1964077
  20. º http://www.nu.nl/buitenland/3747439/pro-russische-betogers-laten-gijzelaars-vrij.html
  21. º http://www.nu.nl/oekraine/3750214/gewapenden-bezetten-politiebureau-slavjansk.html
  22. º http://www.nrc.nl/nieuws/2014/04/13/oekraine-gaat-anti-terreuractie-starten-in-het-oosten-van-het-land/
  23. º http://www.volkskrant.nl/buitenland/leger-oekraine-herovert-vliegveld-kramatorsk-na-hevige-schotenwisseling~a3635616/
  24. º https://news.vice.com/article/sloviansks-peoples-mayor-rumored-to-be-detained-by-own-forces-in-ukraine
  25. º http://www.volkskrant.nl/buitenland/teruglezen-leger-herovert-gebieden-kramatorsk-oekraine~a3647916/
  26. º http://wayback.archive.org/web/20140430163031/http://www.theglobeandmail.com/try-it-now/?articleId=18335644
  27. º http://www.volkskrant.nl/dossier-europese-unie/president-oekraine-veiligheidstroepen-staan-machteloos~a3644743/
  28. º http://www.bbc.com/news/world-europe-27153649
  29. º http://www.volkskrant.nl/buitenland/tientallen-doden-in-odessa-door-brand~a3646976/
  30. º http://www.volkskrant.nl/buitenland/exitpoll-petro-porosjenko-nieuwe-president-oekraine~a3661283/
  31. º http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.1980146
  32. º http://www.volkskrant.nl/buitenland/opstandelingen-donetsk-in-staat-van-oorlog~a3661397/
  33. º http://www.haaretz.com/news/world/1.600998
  34. º http://www.volkskrant.nl/buitenland/porosjenko-kondigt-eenzijdig-staakt-het-vuren-aan~a3669028/
  35. º http://www.cbc.ca/news/world/ukraine-crisis-government-troops-recapture-port-city-of-mariupol-1.2674375
  36. º http://nos.nl/artikel/668810-porosjenko-verlengt-bestand-niet.html
  37. º http://www.bbc.com/news/world-europe-28177020
  38. º http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2030166
  39. º http://www.avherald.com/h?article=47770f9d&opt=0
  40. º http://www.theguardian.com/world/2014/jul/22/mh17-un-backs-australian-resolution-demanding-access-to-crash-site
  41. º http://www.ft.com/intl/cms/s/2/1d6a9ac2-10e3-11e4-b116-00144feabdc0.html#axzz388jgyINP
  42. º http://rt.com/news/173672-malaysia-plane-crash-putin/
  43. º http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2052953
  44. º http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2057926
  45. º http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2060886
  46. º http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2064235
  47. º https://www.stratfor.com/sample/analysis/after-re-establishing-supply-lines-ukrainian-separatists-launch-counteroffensive
  48. º http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2071864
  49. º http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2076052
  50. º http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2079582
  51. º http://www.doorbraak.be/nl/nieuws/oekra%C3%AFne-kiest-voor-het-westen
  52. º http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2137477
  53. º http://www.knack.be/nieuws/wereld/echte-wapenstilstand-in-oekraine/article-normal-517959.html
  54. º http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2192521
  55. º http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2217191
  56. º http://www.bbc.com/news/world-europe-31806946
  57. º http://tass.ru/en/world/739790
  58. º http://www.nrc.nl/nieuws/2014/04/23/de-onbekende-groene-mannetjes-in-oekraine-zijn-ontmaskerd-als-kozakken/
  59. º http://nieuwsuitoekraine.blogspot.be/2014/05/tussen-400-en-500-tsjetsjenen-actief-in.html
  60. º http://www.ukrinform.ua/eng/news/pm_yatseniuk_some_50000_military_participate_in_ato_325180
  61. º http://www.hln.be/hln/nl/18262/Onrust-in-Oekraine/article/detail/2203082/2015/02/02/VS-overwegen-toch-wapenlevering-aan-Oekraine.dhtml
  62. º http://www.europa-nu.nl/id/vj45c5qt9gxe/eu_en_de_crisis_in_oekraine
  63. º http://www.ukrinform.ua/eng/news/pm_yatseniuk_some_50000_military_participate_in_ato_325180
  64. º http://www.cbc.ca/news/world/ukraine-crisis-ceasefire-in-name-only-says-nato-chief-1.2772932
  65. º http://www.europa-nu.nl/id/vj45c5qt9gxe/eu_en_de_crisis_in_oekraine
  66. º http://www.theguardian.com/world/2014/apr/07/ukraine-crisis-pro-russia-activists-declare-independence-donetsk
  67. º http://www.bbc.com/news/world-europe-26919928
  68. º http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2327576
  69. º http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2256394
  70. º http://diplomatie.belgium.be/nl/Beleid/beleidsthemas/vrede_en_veiligheid/sancties/sanctieregime_ten_aanzien_van_rusland
  71. º http://www.europa-nu.nl/id/vhkuiga832pv/relatie_eu_rusland
  72. º http://www.ad.nl/ad/nl/1013/Buitenland/article/detail/3806282/2014/12/08/Rusland-Relaties-met-VS-zijn-op-een-dieptepunt.dhtml
  73. º http://www.z24.nl/columnisten/china-en-rusland-brullen-tegen-het-westen-maar-de-economie-vertelt-ander-een-verhaal-501923