Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Konstantin von Tischendorf

Uit Wikisage
Versie door Mendelo (overleg | bijdragen) op 5 feb 2012 om 22:24 (Verwijzingen)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

Konstantin von Tischendorf (Lengenfeld (in het huidige Saksen), 18 januari 1815 - Leipzig, 7 december 1874) was een Duitse lutherse theoloog en Bijbelwetenschapper.

Hij was lid van de theologische faculteit van de universiteit van Leipzig en is vooral bekend omdat hij het bestaan van de Codex Sinaiticus (in het Katharinaklooster in de Sinaï) in het Westen bekend maakte.

Tischendorf ontdekte daarnaast nog een aantal andere Bijbelse handschriften en verzorgde een kritische tekst van het Nieuwe Testament, die nog steeds van belang wordt geacht. Zo ontdekte hij in de Codex Ephraemi Rescriptus een vijfde-eeuwse Bijbeltekst onder een heiligenleven van Efrem de Syriër uit de twaalfde eeuw.

Leven

Tischendorf was de zoon van een arts die uit een familie van papiermakers stamde. Hij genoot zijn eerste onderwijs in Lengenfeld, en bezocht vanaf 1829 het gymnasium te Plauen. In 1834 begon hij theologie en filologie te studeren aan de universiteit van Leipzig. Hij sloot deze studie in 1838 af met een doctoraat, en twee jaar later, kreeg hij een ’habilitatie’, een wetenschappelijke promotie die in sommige landen, waaronder Duitsland, na de ’gewone’ wetenschappelijke promotie komt. Van 1838 tot 1839 onderwees hij aan de onderwijsinstelling van de predikant Zehme in Großstädteln bij Leipzig. Hier leerde hij zijn toekomstige echtgenote Angelika Zehme kennen, de dochter van het huis. Ze huwden in 1845, en uit dit huwelijk werden acht kinderen geboren.

Na de habilitatie werd hij privé-docent, maar oefende deze functie nauwelijks uit, aangezien hij meerdere uitgebreide studiereizen ondernam naar Frankrijk, Groot-Brittannië, Italië en het Nabije Oosten. In 1845 keerde hij terug naar Leipzig en begon de onderzoeksresultaten te evalueren. Eind 1845 werd hij benoemd tot universitair hoofddocent en in 1851 tot honorair hoogleraar. Acht jaar later verkreeg hij het hoogleraarschap in de theologie en de bijbelse paleografie.

Als een van de belangrijkste onderzoekers van de tekstgeschiedenis van het Nieuwe Testament droeg hij in grote mate bij tot een wetenschappelijk gefundeerde Bijbeltekst. Hij ontcijferde onder andere de Codex Ephraemi Syri, ontdekte de Codex Sinaïticus en onderzocht de Septuaginta.

Ontdekking van de Codex Sinaïticus

Bij zijn eerste reis naar het Sinaïgebergte in 1844 waren de resultaten spectaculair. Na weken in de bibliotheek van het Katharinaklooster te hebben gespeurd, vond hij vlak voor zijn vertrek een manuscript in een prullenmand waarvan hij herkende dat het heel oud moest zijn. Hij kreeg toelating om 43 perkamentvellen van de codex mee te nemen.

Toen hij in 1853 terugkwam, vond hij maar één fragment van de tekst. Waar was de rest? Tischendorfs middelen waren uitgeput, dus zocht hij de financiële steun bij de Russische tsaar. Tischendorf kan zich wel afgevraagd hebben hoe men hem, een protestantse geleerde, in het orthodoxe Rusland zou ontvangen, maar in Rusland was inmiddels een klimaat van verandering en hervorming aangebroken. Tsaar Alexander II begreep het grote belang van de ontdekkingen en gaf Tischendorf zijn steun.

Hoewel er ook „jaloerse, fanatieke tegenstand” was, vertrok von Tischendorf in 1859 terug naar de Sinaï. Uiteindelijk vond hij de rest van de codex in een kloostercel. Het geheel bestond een Septuaginta en Grieks Nieuw Testament, 346 bladzijden.

Tischendorf zou het manuscript liefst dadelijk gekocht hebben, maar men liet dit niet toe. Uiteindelijk slaagde hij erin de monniken te overtuigen dat ze er zowel geestelijk als materieel voordeel van zouden trekken wanneer zij de oude codex aan de Russische tsaar, de beschermheer van de Orthodoxe kerk, zouden schenken. Zo kon hij het manuscript mee nemen naar Sint-Petersburg om het te publiceren.[1] Het is zijn voornaamste levenswerk geweest, dit te bestuderen en in druk uit te geven.

Adelstand en overlijden

Tischendorf werd vanwege zijn werkzaamheden in 1869 in de adelstand verheven.

Op 5 mei 1873 werd Tischendorf getroffen door een beroerte, waarvan hij niet meer herstelde. Op 7 december 1874 overleed hij te Leipzig, nauwelijks zestig jaar oud. Zijn werk werd verdergezet door Caspar René Gregory.

Externe link

Wikimedia Commons  Vrije mediabestanden over Konstantin von Tischendorf op Wikimedia Commons

Wikisource  (de) Lijst van werken van Konstantin von Tischendorf op Wikisource


Verwijzingen

  1. º Christopher De Hamel, The Book. A History of the Bible, Phaidon Press Ltd., Londen, 2001, ISBN 0-7148-3774-1 blz. 298
rel=nofollow