Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Gevonden voorwerp
Verloren voorwerp. Soms kunnen gevonden of verloren voorwerpen een aanzienlijke waarde vertegenwoordigen, zowel financieel als emotioneel. Er zijn enkele cijfers bekend wat betreft "verloren voorwerpen". Wat vinden en verliezen Nederlanders zoal? In 2007 is hierover beperkt onderzoek gedaan. De top 3 van voorwerpen in 2007 bleek te bestaan uit sieraden 21%, sleutels 12% en mobiele telefoons/PDA's 8% volgens "doormijgevonden.nl".
Wet- en regelgeving
In het Burgerlijk wetboek wordt exact beschreven welke plichten vinders hebben als ze een voorwerp (inclusief dieren) vinden. Tevens is vastgesteld wie de uitvoerende verantwoordelijkheid heeft. Deze ligt te allen tijde bij de gemeente, ondanks dat soms Politie wordt geassocieerd met het afgeven van gevonden voorwerpen. Dit laatste vindt zijn oorsprong in de openstelling van gemeentehuis versus politiebureau. Met de introductie van het prestatiecontract voor de politie en de kerntakendiscussie wordt deze taak teruggelegd bij de gemeente. De digitale overheid maakt dit proces beter mogelijk door de introductie van online aangifteformulieren en/of samenwerking met andere partijen.
Het proces van iets verliezen
Iemand verliest een voorwerp, iets waardevols, iets dierbaars, iets praktisch. Er treden dan meestal bepaalde patronen en activiteiten op zoals hieronder beschreven.
Constateren van het verlies zelf
De constatering dat iemand een voorwerp verloren is leidt in alle gevallen tot een emotionele reactie.
Meest voorkomenden typen zijn; schrik, woede, paniek, verdriet of onverschilligheid (ook een emotie). Het type reactie wordt bepaald door de classificatie die de rechtmatige eigenaar impliciet aan het verlies geeft.
Classificatie van het verlies
De rechtmatige eigenaar bepaalt de waarde van het verlorene. Het verlies van een pakje kauwgum wordt anders geclassificeerd dan het verlies van een kostbaar horloge. Financiële waarde is echter niet alleen van belang. Integendeel, de emotionele waarde bepaalt de werkelijke impact. Een kind dat een knuffelbeest verliest, of een boekje met foto's van dierbaren leidt eerder tot intensieve acties en de inspanning om aangifte/melding te doen, dan het verlies van bijvoorbeeld een boek.
Zoektocht naar het voorwerp
Zodra voldoende waarde wordt toegekend aan het verlorene wordt afhankelijk van de zekerheid waarmee men het geografische gebied kan worden ingeperkt vaak eerst een persoonlijke zoektocht ingestel.d
Als het verloren voorwerp een (huis)dier betreft, dan maakt men in deze processtap regelmatig gebruik van flyers (A4 of A5-papier met beschrijving van de vermiste kat). Instanties als Amivedi leveren hiervoor de middelen. Het positieve effect van dit flyeren is bij dieren betrekkelijk groot. Flyeren bij andere voorwerpen komt weinig voor. Soms worden deze 'flyers' aan bomen of lantaarnpalen gebonden of geplakt.
Aangifte / melden van verlies
Als een persoonlijke zoektocht niets heeft opgeleverd of niet haalbaar kan aangifte gedaan worden. Het opgeven van een verloren of gevonden voorwerp gaat nog niet eenvoudig. Veel gemeentes bieden een elektronisch aangifte formulier. Bij sommige gemeentes is de politie nog steeds de uitvoerende partij. Bij de Nederlandse Spoorwegen worden spullen nog 5 dagen op het station bewaard en daarna naar Utrecht gestuurd. Als de spullen niet meer op het desbetreffende station te vinden zijn kan men via een formulier op internet of telefonisch melding doen. Daarnaast zijn er diverse websites voor gevonden en verloren voorwerpen in het algemeen.
Vinden van het voorwerp door een derde
Volgend op het verlies vindt na een onbepaalde tijdsspanne een vondst plaats. In ruim 80% van de gevallen wordt een voorwerp gevonden. Voorwerpen die vergaan of op ontoegankelijke plaatsen liggen worden niet of zeer zelden teruggevonden. Dat deze 80% niet integraal terecht komt bij de rechtmatige eigenaar ligt aan de waardeclassificatie van het voorwerp door de eerlijke vinder. Sommige mensen houden een voorwerp zelf, vooral als het geld is. En uiteraard zijn er ook de eerlijke vinders die het terugbrengen of ergens melden.
Classificeren van het gevonden voorwerp
De eerlijke vinder kan evenals de verliezer een waardeclassificatie toepassen op het voorwerp. De financiële classificatie ligt over het algemeen in lijn met de classificatie zoals de rechtmatige eigenaar deze toekent. Zij het dat door de tijdspanne waarin het voorwerp ongevonden is de waarde kan devalueren (bijvoorbeeld door weersomstandigheden).
De emotionele waarde zoals deze ervaren wordt staat echter diametraal t.o.v. elkaar. Een knuffel of foto heeft voor de vinder geen enkele waarde, voor de rechtmatige eigenaar des te meer.
Tussen deze uiterste ligt de waardeclassificatie op gebruiksvoorwerpen. Raapt u een natte handschoen op of stapt u daar overheen?
Naast deze classificaties kent de vinder een extra zwaardere classificatie. Namelijk de te investeren moeite om een voorwerp aan te geven. Deze is gerelateerd aan; de door de vinder ingeschatte kans dat het voorwerp werkelijk terugkomt bij de eigenaar, de eigen ervaring én de persoonlijke agenda van de eerlijke vinder. Om die reden vindt vermoedelijk 70% van de gevonden voorwerpen de weg naar de afvalbak in plaats van de eigenaar. Melding kunnen doen via landelijke internet sites verlaagt deze drempel.
De laatste classificatie betreft die van eigen gewin versus de eigen normen en waarden. Deze voorwerpen komen in ieder geval niet terug bij de rechtmatige eigenaar.
Aangifte / melden van de vondst
Als de classificatie door de vinder van voldoende waarde was, zal deze aangifte doen van de vondst. Dit doet de vinder bij dezelfde soort instanties of websites als de rechtmatige eigenaar. De eerlijke vinder mag hierbij aangeven eigenaar te willen worden van het gevonden voorwerp als dit binnen 1 jaar niet wordt opgeëist. Deze mag het voorwerp, iets minder dan € 250,= ook zelf in bewaring houden.
Betreffende instanties zullen de voorwerpen bewaren en in conditie houden. Grote instanties zoals Gemeenten en NS bewaren voorwerpen slechts 3 maanden waarna deze worden geveild of verkocht. Dit in afwijking op de wet, waar een bewaarplicht van 1 jaar wordt genoemd. Reden voor deze beperking in termijn betreft de onevenredig hoge kosten van opslag en conditionering.
Bij dieren kan wettelijk gezien na 2 weken worden gekozen om het dier te laten inslapen (afmaken). Feitelijk nemen zowel gemeenten als politie geen dieren in ontvangst. Zij verwijzen naar een dierenasiel of een vergelijkbare instantie.
Van rijkseigendommen zoals een rijbewijs kan de vinder uiteraard geen eigenaar worden.
Matching van rechtmatige eigenaar en eerlijke vinder
Bij een succesvolle match zal de rechtmatige eigenaar zijn eigendom terug ontvangen. Wettelijk gezien mag en kan de eerlijke vinder een beloning van 10% van de economische waarde verlangen. Deze kan de persoon via de rechter opeisen.
Economie
Over de economische waarde van verloren voorwerpen kan op dit moment alleen nog maar worden gespeculeerd. Totaalcijfers over gevonden en verloren voorwerpen in Nederland zijn er niet. Zeker is dat Nederlandse Spoorwegen duizenden voorwerpen per jaar gemeld krijgt. Gemeentes als Amsterdam, idem dito. Websites als doormijgevonden en doormijverloren tonen enkele duizenden voorwerpen en groeien gestaag.
Wel staat vast dat deze groep 'voorwerpen' een aanzienlijke economische waarde vertegenwoordigen.
Deze bestaat uit de volgende componenten:
- Economische waarde van het voorwerp
- Beloningswaarde
- Vervangingswaarde
- Proces- en beheerskosten bij gemeenten, andere instanties of websites.
Een rekenvoorbeeld.
Stel; er worden jaarlijks 500.000 sleutels verloren.
De economische waarde van sleutels is gelijk aan aanschafwaarde omdat sleutels niet of nauwelijks slijten. Deze is dan ongeveer €1.500.000 uitgaande van €3,= per stuk in 2000. De vervangingswaarde anno 2008 wordt gesteld op €5,=, wat uitkomst op €2.500.000. Sleutels alleen vertegenwoordigen dan al een waarde van €4 miljoen euro.
Aandacht voor verloren voorwerpen vanuit een financieel, economisch perspectief zou derhalve een onderzoek waard kunnen zijn.
Alternatieven
Afhankelijk van het verloren voorwerp zijn er alternatieve manieren om iets terug te vinden. Bij een voorwerp van metaal kan iemand de befaamde metaaldetectorverenigingen inschakelen. Deze mensen zijn vanuit hun hobby al dusdanig enthousiast, dat je ze zeker op een uitdagende klus kunt sturen. Ook zijn er diverse internetsites en andere manieren om gevonden of verloren voorwerpen op te sporen.
Externe links
- Wetgeving Burgerlijk Wetboek, Boek 5: Zakelijke rechten artikelen 5 tm 13
- Vinders website Doormijgevonden en Doormijverloren
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Lost and found op Wikimedia Commons.